راه پاک کردن لکه‌های سیاه نفتی خلیج فارس چیست؟
تغییرات اقلیمی نفس خلیج فارس را
روز به روز تنگ‌تر می‌کند
خلیج فارس پهنه آبی نیمه بسته‌ای است و اکوسیستم آن در قرن‌های گذشته همواره تحت تاثیر اهداف اقتصادی، سیاسی و صنعتی قرار داشته است و مخاطرات زیادی محیط زیست آن را تهدید می‌کند که از اصلی ترین آن‌ها به فعالیت‌های نفتی و صید ترال می‌توان اشاره کرد.
فلات ایران از هزاران سال پیش به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین نقاط جهان شناخته می‌شود. بخش اعظمی از این اهمیت استراتژیک به دلیل وجود یکی از مهمترین، غنی‌ترین و مورد مناقشه ترین پهنه‌های آبی دنیاست. «خلیج فارس» که ۱۰ اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۴ برای گرامیداشت آن اختصاص پیدا کرده است، نه تنها در ایران و برای ایران بلکه در دنیا و برای جهانیان ارزش زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی غیرقابل انکاری دارد.
وقتی به محیط زیست خلیج فارس نگاه می‌کنیم، جنگل‌های حرا، آبسنگ‌های مرجانی، مصب‌ها، خوریات و... ازجمله زیستگاه‌های آن هستند همچنین در آب‌های خلیج فارس گونه‌های مهم و روبه انقراضی زیست می‌کنند که ازجمله آن‌ها می‌توان به لاک‌پشت‌های دریایی اشاره کرد. خلیج فارس به عنوان حیاط مشترک ایران و چند کشور عربی، میهمانان شرقی و غربی زیادی نیز دارد که از نقاط دوری پا به سواحل نیلگونش می‌گذارند. این میهمانی شلوغ و پر سر و صدا بیش از هر چیزی اکوسیستم و محیط زیست این خلیج را آزار می‌دهد؛ از آلودگی‌های نفتی گرفته تا جنگ‌های آتشین در کنار صید بی‌رویه و جارو کردن کف دریا با ابرکشتی‌های ماهیگیری، همه و همه سبب شده‌اند تا امواج نیلگون خلیج فارس با نفت و خون آمیخته شوند.
بسیاری از زیستگاه‌های خلیج فارس به دلیل فعالیت‌های صید و صیادی از بین رفته‌اند. استخراج نفت در پهنه آبی خلیج فارس، حمل و نقل آن، شکستن لوله‌های مسیر انتقال نفت و... آلودگی‌هایی را به خلیج منتقل می‌کند و در نهایت اکوسیستم دریایی و ساحلی را درمعرض خطر قرار می‌دهد.۵۰ درصد آلودگی خلیج فارس از این طریق تولید می‌شود. آلودگی نفتی در خلیج فارس یکی از عواملی است که باعث شده تمام پنج گونه لاک‌پشت دریایی موجود در کشور در معرض انقراض قرار گیرند.
آلاینده‌هایی که باعث تهدید حیات پستانداران دریایی می‌شوند می‌توانند ناشی از مواد نفتی یا مواد شیمیایی باشد که از طریق پساب کارخانه‌ها و پساب فاضلاب‌ها وارد دریا می‌شوند علاوه‌بر این لاستیک، پلاستیک و سایر زباله‌هایی که در دریا رها می‌شوند باعث خفگی موجودات دریایی می‌شوند و به‌مرور زمان با خرد شدن به قطعات کوچک، مواد سمی و نفتی از خود برجای می‌گذارند و باعث آلودگی منابع غذایی پستانداران دریایی می‌شوند.
«بلوم جلبکی» یکی دیگر از تهدیداتی است که می‌تواند متوجه پستانداران دریایی شود. بلوم جلبکی زمانی اتفاق می‌افتد که نیترات و فسفات در آب دریا بنا به علل مختلفی از جمله ورود فاضلاب به دریا افزایش پیدا کند و شرایط دریا باعث بلوم جلبکی می‌شود یعنی یک نوع از جلبک که در واقع نوعی از «فیتوپلانکتون‌ها» هستند، به‌شدت رشد می‌کند و روی سطح آب را می‌گیرد. رشد جلبک روی سطح آب علاوه‌بر اینکه باعث جلوگیری از نفوذ نور خورشید به دریا می‌شود باعث خفگی آبزیانی می‌شود که این جلبک‌ها وارد آبشش آن‌ها می‌شوند یا آن‌ها را می‌خورند و در نهایت ماده غذایی پستانداران دریایی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. از سوی دیگر اکوسیستم خلیج فارس با ورود پساب‌های شهری و صنعتی نیز آلوده می‌شود. استحصال زمین از دریا و خشک کردن بخشی از آن برای استقرار تجهیزات صنعتی یا توسعه فعالیت‌های گردشگری غیرپایدار نیز زیستگاه‌ها و تنوع زیستی را به‌نابودی می‌کشاند که این مسئله نیز در خلیج فارس مشاهده می‌شود. شرکت‌های بهره‌بردار باید در اسرع وقت نسبت به ارایه برنامه زمان‌بندی اجرای پروژه اقدام کنند اما تا اجرای کامل پروژه بهسازی و تعویض خطوط فرسوده که متولی آن در منطقه خلیج فارس شرکت نفت فلات قاره است، این شرکت ملزم به ارایه گزارش به‌موقع از هر گونه نشت نفت به سازمان‌های مرتبط و نظارتی از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و اقدام سریع برای پاکسازی و امحای آن با کمک و همکاری سازمان بنادر و دریانوردی کشور است همچنین یکی از این اقدامات موثر برای تشخیص منشا این آلودگی‌ها انگشت‌نگاری مواد نفتی است. فاکتور دیگری که نه تنها خلیج فارس بلکه تمام دنیا ناگزیر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، تغییرات اقلیمی است. خلیج فارس دریایی نیمه بسته است و این موضوع سبب می‌شود که جریان آب در خلیج فارس کم باشد و دمای آب افزایش پیدا کند. این موضوع در کنار گرم شدن زمین و تغییر اقلیم تاثیری منفی بر زیستگاه‌های خلیج فارس دارد.
آرامش کرونا در تهران
لزوم ورود اطلاعات مدارس
به سامانه سنجش سلامت دانش‌آموزان
استاندار تهران بر لزوم تزریق دُز سوم واکسن کرونا در سطح استان تهران تأکید کرد و گفت: رسانه ها باید در زمینه فرهنگ سازی و ترغیب شهروندان برای تزریق دُز سوم اقدام کنند.
محسن منصوری در جلسه ستاد مقابله با کرونا استان تهران با اشاره به برگزاری راهپیمایی روز قدس گفت: باید از حضور حماسی و افتخارآفرین مردم تهران در روز قدس قدردانی کنم. پس از دو سال وقفه به دلیل کرونا در برگزاری راهپیمایی روز قدس دیروز حماسه دیگری رقم خورد که امیدواریم ریشه اسرائیل غاصب در منطقه بخشکد و شاهد آزادی و پیروزی مردم فلسطین باشیم.
وی ضمن قدردانی از تلاش همه دستگاه های مرتبط در حوزه مقابله با کرونا گفت: به لطف خدا کشور و استان تهران آرامش خوبی را در موضوع کرونا تجربه می کند که این موضوع را باید قدر بدانیم و البته تشدید مراقبت ها را در دستور کار خود قرار دهیم. رفتارهای مدیریتی ما بعضا تکرار می شود به شکلی که در هنگام افزایش شیوع کرونا و پیک شیوع موضوع را جدی تر می گیریم و وقتی شاهد کاهش آمارها هستیم کار را رها می کنیم. ما در گذشته نیز تجربه ۳۰ فوتی را داشتیم که دوباره پس از مدتی فوتی های روزانه به ۲۰۰ نفر افزایش پیدا کرد.
منصوری ادامه داد: بیماری کرونا قابل پیش بینی نیست و نمی دانیم که در آینده چه پیش خواهد آمد لذا باید مراقبت کنیم و با پیگیری روند مقابله که امروز باعث شده آمارها به زیر ۲۰ نفر فوتی در روز برسد، ادامه داشته باشد و به فضل خدا تعداد فوتی ها به صفر برسد و ریشه کن شدن این بیماری منحوس را اعلام کنیم. بر همین اساس همه دستگاه ها باید با جدیت پیگیر موضوع باشند.
استاندار تهران در بخش دیگری از صحبت های خود با تأکید بر پیگیری تزریق دُز سوم واکسن و اهمیت آن افزود: باید نسبت به تکمیل تزریق دُز سوم با جدیت عمل کنیم تا همان گونه که تزریق دُز اول و دوم انجام شد، دُز سوم که در حال حاضر با نسبت بسیار پایین تری تزریق شده است پیگیری شود. این کار باید از طریق رسانه ها فرهنگ سازی شود. براساس گزارش ها تزریق دُز سوم واکسن ایمنی را تا حدود ۷۵ درصد افزایش می دهد؛ لذا باید جدی گرفته شود.
منصوری ادامه داد: در خصوص شهرستان پاکدشت به عنوان تنها شهرستانی که آمار مراجعین سرپایی در آن افزایش پیدا کرده است و این افزایش معنادار است و موجب ایجاد نگرانی می شود باید فرماندار و مسئولین مرتبط با حوزه کرونا بررسی کنند و علت این موضوع را پیدا کنند. وی تأکید کرد: موضوع فاصله گذاری مدارس نیز روشن است. نمی‌توانیم و نباید مدارس را تعطیل کنیم. واقعیت کلاس‌های ما نیز مشخص است. با همین ساختار موجود حتی الامکان باید رعایت پروتکل های بهداشتی محقق شود. بی تردید دوگانه رعایت و تعطیلی مدارس گذاره ای غلط است و در شرایط فعلی هر چه می توانیم باید رعایت ها را جدی تر بگیریم.
منصوری تأکید کرد: سرویس های مدارس نیز از اهمیت بسزایی برخوردار هستند چرا که چند دانش آموز با یک راننده در فضای ماشین قرار می گیرند لذا باید این موضوع به سرویس مدارس توسط مدیران مدارس تذکر داده شود تا مراعات کنند. اگر راننده ای رعایت نمی کند مدارس باید نسبت به تغییر آن اقدام کنند.
استاندار تهران در بخش دیگری از صحبت های خود بر لزوم ورود اطلاعات مدارس به سامانه سنجش سلامت دانش آموزان تأکید کرد و افزود: استانی همانند تهران با حدود ۸۰۰۰ مدرسه قطعا برای ورود به اطلاعات نیازمند سامانه است. این زیرساخت ها برای کرونا و پس از آن نیاز است. بی تردید کرونا علیرغم مشقات و آسیب هایی که به همراه داشت برکاتی همچون پیشرفت در حوزه دولت الکترونیک و ارتقای سطح خدمات در حوزه نرم افزاری و فناورانه را نیز به همراه داشته است. مبنای طراحی و اجرای سامانه ها نیز همین موضوع است. وی ادامه داد: اگر سامانه کارآمدی نداشته باشیم قطعا مورد بهره برداری قرار نمی گیرد. لذا دانشگاه های علوم پزشکی باید نسبت به ارتقای سامانه سنجش سلامت دانش آموزان اقدام کند و آموزش و پرورش نیز ورود اطلاعات مدارس را جدی بگیرد. بر همین اساس باید به مدیران مدارس اطلاع رسانی شود و ورود اطلاعات آن ها به سامانه نیز پیگیری شود.
منصوری تأکید کرد: در سطح استان تهران اگر دانشگاه های علوم پزشکی پروتکل و دستورالعملی را پس از جمع بندی به نتیجه برسند و به مدارس ابلاغ کنند باید اجرایی شود. این طور نیست که تنها به ابلاغیه های وزارتخانه توجه شود. اگر در دانشگاه های علوم پزشکی به دستورالعمل جدیدی برسند و در کمیسیون تخصصی در ستاد استانی مقابله با کرونا به تصویب برسد حتما باید اجرایی شود.