مصرف سموم در محصولات کشاورزي ايران يک‌چهارم ميانگين جهاني است

 در ايران ميانگين مصرف سم در هر هکتار 400 گرم است در حالي که ميانگين مصرف سم جهان 1.7 کيلوگرم است، به عبارت ديگر مصرف سموم در محصولات کشاورزي ايران يک‌چهارم ميانگين جهاني است.
رييس سازمان حفظ نباتات کشور گفت: با توجه به مسائل پيش آمده درخصوص برگشت محصولات کشاورزي از برخي کشورها، به‌تازگي سامانه اي راه اندازي شده که همه توليدکنندگان و صادرکنندگان بخش کشاورزي در آن شناسه‌دار مي شوند.
«شاهپور علائي‌مقدم» در گفت‌وگوي درباره برگشت محصولات کشاورزي از روسيه و برخي کشورهاي ديگر افزود: ظرف مدت 10 روز اين سامانه طراحي شد و در يک تا دو روز آينده با راه اندازي آن تمامي توليدکنندگان و صادرکنندگان بايد اطلاعات محصول صادراتي و مشخصات فني را اعلام کنند.
رييس سازمان حفظ نباتات کشور تصريح‌کرد: هر کشور داراي يک استاندارد بين المللي تحت عنوان MRL  است، براساس کنوانسيون بين المللي حفظ نباتات که ايران نيز عضو همين کنوانسيون است و براساس معاهدات بين المللي کشورها ملزم به رعايت باقي‌مانده سموم در بافت‌هاي گياهي هستند.
وي اظهار داشت: اينکه ما برگشت محصول از کشورهاي مقصد را داشتيم به واسطه سموم بيش از حد  نبوده است، زيرا هر کشور MRL مخصوص خود را دارد و ما هيچ‌گونه گزارش، آناليز و گزارش و نامه اي مبني بر اين موضوع که محصولات ما بيش از اندازه استاندارد سم داشته، نداشته ايم.
علائي‌مقدم گفت: علت برگشت برخي محصولات اين بود که مقررات و پروتکل هاي کشورهاي مقصد عوض شده، يعني به جاي اينکه کشور مقصد محصولات را بررسي کنند و گواهي بهداشتي و سلامت بدهند مي‌خواهند بدانند محصول در کدام مزرعه توليد مي شود و چه عمليات داشتي روي محصول اتفاق مي‌افتد، از جمله يادداشت برداري براي اينکه چه ميزان سم و آفتکش زده مي شود و چه ميزان تغذيه گياهي انجام مي‌شود؟
وي ادامه داد: با تغيير اين پروتکل ها که براساس استاندارد کنوانسيون بين المللي حفظ نباتات است، در واقع به‌جاي  پايش و رصد محصول، کشورها تلاش دارند بسترهاي توليد، فراوري و بخش بسته بندي و صادرات را رصد کنند که طرف روسي اعلام کرد تا ما ندانيم که رديابي اين محصولات از کدام مزرعه و گلخانه است اجازه ورود محصول به روسيه را نمي دهيم.
اين مقام مسوول افزود: اين اقدام نيازمند وجود سامانه اي براي رديابي محصول توليدکنندگان و صادرکنندگان است که به تازگي بسترهاي لازم براي اين کار فراهم شده و از اين پس همه بهره برداران و توليدکنندگان و صادرکنندگان کشور تحت سامانه اي شناسه دار مي شوند. وي اضافه‌کرد: روسيه بعد از برگشت محصول فلفل دلمه اي به ايران، به دليل ناشناس بودن چهار سمي که استفاده شده بود در نامه اي اعلام کرد که به دليل عدم انطباق سموم مصرفي در اين محصولات با سموم مصرفي روسيه اين محصولات قابل تاييد نيست و بعد صادرات اين محصول را متوقف کردند. رييس سازمان حفظ نباتات کشور خاطرنشان‌کرد: همچنين زماني به ما نامه زدند و اعلام کردند منشا توليدات اين محصولات را در سامانه اعلام کنيد ما در ايران سامانه اي براي بهره برداران نداشتيم و صادرکنندگان ما نيز از مزارع مختلف محصول را خريداري و در سردخانه هاي مخصوص سورت و بسته بندي و ليبل زني مي کنند.
سندي مبني بر سمي بودن و غيرمتعارف بودن بافت گياهي نداشتيم
علائي‌مقدم گفت: اکنون  هيچ سند و مدرکي مبني بر سمي بودن و نامتعارف بودن سموم در بافت گياهي ايران نداشتيم، گفت: حتي چهار سم مصرفي ايران که مورد تاييد کشور روسيه قرار نگرفت در اتحاديه اروپا و توسط موسسه تحقيقاتي گياه پزشکي ثبت شده است و جزو سموم مجاز هستند. وي افزود: فلفل برگشتي همان چهار سمي که براي کشور روسيه ثبت نشده بود بهانه اي شد تا از اين پس همه بسترهاي توليد و فراوري مورد بررسي قرار گيرد. اين مقام مسوول ادامه داد: بنابراين براي رفع اين مشکل چهار جلسه وبيناري برگزار کرديم و هياتي به روسيه رفت در آن جلسه خواسته ها مکتوب اعلام شد که هر بستر توليد پرونده اي داشته باشد، اگر بدانيم که محموله استاندارد کشور ما را رعايت نمي کند ما صادرکننده را حذف خواهيم کرد.  به گفته رييس سازمان حفظ نباتات کشور، فلفل دلمه اي داراي يک طول دوره رويش تا برداشت چهار ماهه دارد که فلفل توليد شده و برداشت شده و در محل نگهداري، سورت و بسته بندي قرار مي‌گيرد و ديگر ما به بستر توليد دسترسي نداريم. علائي‌مقدم گفت: در کشور ما براي محصولات کشاورزي 2 گواهي بهداشتي و سلامت داريم، طبق قانون براساس احکام برنامه ششم توسعه، احکام دائمي کشور و شرح وظايف سازمان بهداشت و درمان و سازمان حفظ نباتات داريم. بحث گواهي سلامت بر عهده سازمان غذا و دارو است که وزارت بهداشت و درمان در باقي‌مانده سموم و فلزات و آلاينده ها و باقيمانده نيترات به صورت تصادفي در پايانه ها انجام مي شود.
ميانگين مصرف سم در ايران 400 گرم در هر هکتار، به دليل بالا بودن قيمت‌ها
رييس سازمان حفظ نباتات کشور گفت: در کشور ما ميانگين مصرف سم در هر هکتار چهار دهم کيلوگرم (400 گرم) است در حالي که ميانگين مصرف سم دنيا 1.7 کيلوگرم است که اين آمار ما بر اساس سمي که از طريق سازمان حفظ نباتات  و فروشگاهي سموم براساس سطح زيرکشت و محصول توليدي مورد مصرف قرار مي گيرد محاسبه مي شود. وي اظهار داشت: ژاپن و چين ميانگين مصرف سموم‌شان 12 کيلوگرم در هکتار و آمريکا 11.5 کيلوگرم در هکتار است. در کشور ما ميانگين مصرف سموم به دليل بالا بودن قيمت ها و عدم آگاهي کشاورزان خرده پا در استفاده به موقع آفات و بيماري ها پايين است. علائي مقدم افزود: 98 درصد سم مورد نياز کشور ما وارداتي است و با خروج ارز وارد کشور مي شود و اکثر کشاورزان خرده پا توان استفاده از اين سموم را ندارند، اما عمده سمومي که در باقي‌مانده محصولات کشاورزي است سمومي است که در بخش سبزي و صيفي و محصولات توليدي محيط هاي کنترل شده مانند گلخانه ها وجود دارد، به طور مثال فلفلي که به روسيه صادر مي شود در فضاي گلخانه اي براي بازار پسندي جلوگيري از آفت از آفتکش استفاده مي کنند. به گفته وي، البته وقتي قيمت سم افزايش مي يابد برخي سودجويان مي توانند سم ناخالص و تقلبي وارد بازار کنند که اين مشکل ساز است.
مردم سالم‌ترين محصولات کشاورزي را مصرف مي کنند
علائي‌مقدم به مردم اطمينان داد که هيچ محصول توليدي کشاورزي و غذايي کشور سمي نيست و گفت: براساس قانون مرجع اطلاع رساني در سلامت محصولات کشاورزي و غذا که وزارت بهداشت و درمان و در بحث بهداشت محصولات کشاورزي سازمان حفط نباتات است و نه هيچ منبعي مانند شبکه هاي مجازي.
نظارت توسط 102 پست قرنطينه اي
رييس سازمان حفظ نباتات کشور تصريح کرد: اکنون هر محصولي که مورد پسند کشور مقصد نباشد در برگشت محصول هم سازمان حفظ نباتات و هم سازمان غذا و دارو در 102 پست قرنطيه اي موجود در کشور محصول را رصد و پايش و  بررسي مي کنند تا محصول عوض نشده باشد.
امکان وجود باقيمانده نيترات در سيب زميني‌هاي درشت
وي درباره سيب زميني گفت: در محصول سيب زميني باقي‌مانده نيترات مطرح است، عمدترين تهديد در سلامت انسان در برخي بافت هاي گياهي استفاده بي رويه از کود اوره است که باعث تجمع نيترات در محصول مي شود که در محصولات درشت بيشتر ديده مي شود.
کيوي توليدي ايران سم ندارد
رييس سازمان حفظ نباتات کشور درباره کيوي برگشتي به ايران، افزود: در کيوي کشور ما هيچ نوع سمي در استان هاي توليد کننده همچون مازندران ، گيلان و گلستان استفاده نمي شود، بنابراين اين محصول باقي‌مانده سموم ندارد.
سفيدي گوجه فرنگي به دليل عدم رعايت دوره کامل رشد
وي درباره سفيدي وسط گوجه فرنگي گفت: اين محصول به دليل اينکه از بذرهاي هيبريدي استفاده مي شود و دوره رشد اين محصول کامل نمي شود وسط گوجه فرنگي سفيد  رنگ است و ربطي به باقيمانده سموم ندارد.
صادرات 108 هزارو 500 تن سبزي و صيفي در يک ماه  اخير
علائي‌مقدم گفت: براساس آمار 27 اذرماه تا 3 دي ماه 1400 صادرات کشور ما 108  هزارو 500 تن سبزي و  صيفي با صدور پنج هزارو 260 گواهي است بنابراين اگر محصول توليدي ايران سالم نباشد نمي توانيم شاهد افزايش رشد صادرات باشيم.