صفحه اول
مینو سفیری - اندکی پس از آنکه آمریکا خبر داد حاضر است تا در جلسه گروه۱+۵ با ایران برای رسیدن به راه حلی دیپلماتیک شرکت کند، تهران برای تحقق این موضوع بر سه نکته «کلیدی» تأکید کرد: «تعهد_اقدام_جلسه». محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در توییتی ضمن استقبال از اقدام دولت جو بایدن در لغو فعال کردن مکانیسم ماشه نوشت: «این بدان معناست که تفسیر پمپئو از قطعنامه ۲۲۳۱ دیگر اعتبار ندارد. ما هم موافقیم. بنابراین مطابق این قطعنامه باید آمریکا فوری و بدون پیش شرط تمامی تحریمهایی را که ترامپ وضع کرده بود لغو کند.» ظریف در ادامه توییترش بار دیگر تاکید کرد که در این صورت ایران نیز بلافاصله تمامی اقدامات تلافی جویانهای را که تا کنون انجام داده بر میگرداند. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «به دلیل خروج آمریکا از برجام، ١+۵ وجود ندارد. اکنون تنها ایران و ١+۴ است.» خطیب زاده از سیگنال های ارسال شده از سوی مقام های آمریکایی در طول ۲۴ ساعت گذشته، به عنوان «حرکات نمادین خوب» یاد کرد اما گفت که آمریکا برای احیای١+۵ باید عمل کند و تحریم ها را بردارد. توئیت سخنگوی وزارت خارجه ایران نشان دهنده این موضوع است که بدون ارائه راه کارهای «دلگرم کننده» برای تهران از طرف آمریکا، گره برجام گشوده نمیشود. از همین رو نامه نماینده موقت امریکا در سازمان ملل متحد به شورای امنیت این سازمان در خصوص لغو خواسته دولت سابق آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم های سازمان ملل متحد علیه تهران بر اساس مکانیسم ماشه از ماه سپتامبر ۲۰۲۰ نیز نتوانسته است تهران را به تکاپو بیاندازد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ند پرایس در یک بیانیه گفت که ایالات متحده دعوت اتحادیه اروپا برای شرکت در یک نشست مشترک با پنج عضو شورای امنیت سازمان ملل و ایران را درباره توافق اتمی میپذیرد. وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که این اقدامات نتیجه مذاکراتی بود که آنتونی بلینکن وزیر خارجه با همتایان بریتانیایی، فرانسوی و آلمانیاش در روز پنج شنبه ۱۸ فوریه انجام داد و در حالی انجام شد که بایدن خود را برای اولین دیدار مهم مجازیاش با رهبران دنیا آماده میکند. «پیتر استانو» سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در واکنش به سیگنالهای برجامی کاخ سفید گفت: زمان دیپلماسی فرا رسیده است و اقدامات آمریکا فضا و شرایطی را ایجاد کرده تا تلاشهای دیپلماتیکی که در چند هفته اخیر درباره برجام در جریان بوده تسریع شود. استانو تصریح کرد که جوزف بورل به عنوان هماهنگ کننده برجام به شدت تلاش میکند تا این توافق را به ریل اصلی بازگرداند. این مساله به گفته او شامل برگرداندن ایران به اجرای کامل تعهداتش ذیل برجام و پیوستن دوباره آمریکا به این توافق است. روسیه که به گفته مقام های این کشور به احیای توافقنامه برجام امید بسته است، اعلام کرد که طرفداران مکانیسم ماشه و آنانی که با سیاست فشار حداکثری آمریکا کنار آمدند، بدانند که اکنون، زمان سیاست واقعگرایانه و دیپلماسی است. با این حال اگر چه روسیه در سالهای گذشته همواره از توافقنامه برجام حمایت کرده اما این روزها که تحولات پیرامون توافق هستهای ایران شتاب گرفته، راهکار خاصی ارائه نکرده است. پکن تنها از همه طرفها خواسته است تا آرامش و خویشتنداری خود را حفظ کرده و از اقداماتی که تنشها را افزایش میدهند، خودداری کرده و فضا را برای تلاشهای دیپلماتیک آماده کنند. برخی کارشناسان حوزه روابط بینالملل در حالی از «کم تحرکی» چین و روسیه به عنوان شرکای ایران سخن میگویند که سه کشور اروپایی امضا کننده برجام با برگزاری نشست های مختلف، تلاش کردهاند تا برجام را در مسیری که میخواهند، هدایت کنند. بنابراین چه روسیه و چین در خصوص فراهم کردن زمینههای مذاکره ایران و آمریکا فعال شوند و چه نشوند، رایزنیها در خصوص برجام با حضور بازیگران متفاوت، ادامه خواهد داشت؛ بازیگرانی که تلاش میکنند بنبست کنونی را شکسته یا بر استحکام آن بیافزایند. در هر حال تحولات پیرامون توافق هسته ای ایران با تصمیم های ۲۴ ساعت گذشته آمریکا وارد مرحله جدیدی شده است. منابع خبری گفتهاند که آمریکایی ها هماکنون منتظر دریافت سیگنالهای مثبت از طرف ایران هستند. کارشناسان وزرات خارجه آمریکا بر این باورند که بدون برگزاری نشست میان مقام های آمریکایی و ایرانی، تحقق کامل خواستههای هر دو طرف غیر ممکن است. آنان تأکید دارند که تحقق خواستههای ایران و آمریکا با نشست مشترک مقام های دو کشور اتفاق میافتد. حال باید دید در این روزهای سرنوشت ساز برای توافقنامه برجام، آیا آمریکا و ایران برای رسیدن به اهدافشان حداقل در سطح مدیران سیاسی و نماینده ویژه گفتگو خواهند کرد یا خیر؟