اقتصاد
صادرات محصولات کشاورزي امروز بخشي از ارزآوري کشور را تأمين ميکند که پديده برگشت بخشي از آنها ضمن کاهش حجم صادرات و ارزآوري، اعتبار ايران را خدشه دار ميکند. مصرف محصولات سلامتمحور در دنياي صنعتي يکي از دغدغه کشورهاي جهان اول و در حال پيشرفت بوده و اين مسئله به دليل مشکلات اقتصادي در کشورهاي جهان سوم و کشورهايي با اقتصاد نوظهور در اولويتهاي دست چندم قرار دارد. کشورهايي که به لحاظ اقتصادي وضعيت مناسبي ندارند در توليداتشان، کيفيت فداي کميت شده و تيراژ توليد مسئله اين کشورها است. اتحاديه اروپا اعلام کرده از سال 2025 ميلادي براي محصولات کشاورزي که با سموم و کود شيميايي توليد ميشوند مجوز ورود نميدهند. صادرات محصولات کشاورزي امروز بخشي از ارزآوري کشور را تأمين ميکند که پديده برگشت بخشي از آنها ضمن کاهش حجم صادرات و ارزآوري، اعتبار ايران را خدشه دار ميکند. معضل ديگر، توزيع همين محصولات برگشت شده در بازار داخل است که مشخص نيست اگر اين محصولات با استانداردهاي جهاني به لحاظ سلامت دچار مشکل است چرا بايد به مصرف داخل برسد؟ از سوي ديگر، معمولاً بهترين محصول گلچين شده و صادر ميشود و هنگامي که اين محصولات گلچين، برگشت ميخورد، ابهاماتي درباره محصولات موجود در بازار داخل به وجود ميآيد که نياز به شفاف سازي دارد. اما و اگرهاي سلامت محصولات کشاورزي محمدمهدي برومندي، معاون امور باغباني وزارت جهاد کشاورزي اظهار کرد: تمام سعي و تلاش ما اين است که در حوزه باغي کشور که حوزه بسيار مهمي است زيرا هم بخشي از سبزي و صيفيجات را در محيطهاي کنترل شده، در گلخانهها پرورش ميدهد و هم ميوه کشور را در باغات توليد ميکند تا توليد سالم و قابل قبول باشد. وي افزود: ما در توليد تمام محصولات باغباني منهاي 4 محصول گرمسيري موز، آناناس، انبه و نارگيل علاوه بر تأمين نياز داخلي، محصولات را در سبد صادرات کشور هم داريم. بيش از 80 کشور دنيا محصولات کشاورزي به ويژه توليدات باغباني که نيمي از درآمد ارزي بخش کشاورزي کشور را تشکيل ميدهد را صادر ميکنيم. وي ادامه داد: تمام کشورها از اتحاديه اروپا تا همسايگان ايران و تا کشورهاي شرقي استانداردهاي سختگيرانهاي براي واردات محصولات به کشورشان دارند. با اين اعداد و ارقام ميتوان گفت محصولات توليدي کشور سالم است. برومندي در ادامه سخنان خود تاکيد کرد: ما علاوه بر اينکه بايد از توليد محصول سالم مراقبت کنيم، بايد پيگيري شود تا محصولي که از کشور خارج ميشود به ويژه در بازار بينالمللي، اگر خداي ناخواسته مشکلاتي داشته باشد، هنگام برگشت در سبد مصرف داخلي قرار نگيرد. ما علاوه بر اينکه بايد از توليد محصول سالم مراقبت کنيم، بايد پيگيري شود تا محصولي که از کشور خارج ميشود به ويژه در بازار بينالمللي، اگر مشکلاتي داشته باشد، هنگام برگشت در سبد مصرف داخلي قرار نگيرد معاون امور باغباني وزارت جهاد کشاورزي با بيان اينکه متولي اين امر سازمان غذا و دارو کشور و همين طور سازمان حفظ نباتات است، تصريح کرد: سازمان حفظ نباتات، آفات و بيماريها و… را دنبال ميکند که وارد کشور نشود؛ اما به لحاظ سلامت سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در اين زمينه تکليف دارند که اگر محصولي برگشت خورد بر اساس مقررات و قانوني که در اين زمينه دارند، حتماً با آن برخورد کرده و اجازه مصرف ندهند. وي اضافه کرد: اما نکته مهمتر اين است که گاهي برخي مسائل در کشور به غلط مصطلح ميشود، شايد به دليل عدم شفاف سازي ما مسئولان هم باشد. به عنوان مثال، در برگشت محصولات به صادرات فلفل دلمه به روسيه اشاره ميشود. در اين موضوع که چرا فلفلهاي دلمه صادراتي به روسيه برگشت شد، در پيگيريهاي وزارت جهاد کشاورزي حضور داشتم. مذاکرات در مسکو را به عنوان معاونت امور باغباني اين وزارتخانه دنبال ميکردم و چون اين پرونده را خودم نهايي کردم، بايد گفت اين محموله مشکل نداشت؛ برگشت هم نخورد؛ ولي مسئله اين بود که سمومي که ما در گلخانههاي کشور در حال استفاده بوديم چند نمونه در روسيه رجيستر نشده بود. برومندي گفت: بر اساس پروتکلهاي بينالمللي مکلف هستيم سمومي را که استفاده ميکنيم را با کشورهاي هدف صادراتي خود هماهنگ کنيم. در آن مقطع زماني روسها چند نامه نوشته بودند و درباره سمومي که استفاده ميکنيم از ما توضيح خواسته بودند. اين مسئول دولتي اظهار کرد: در آن زمان پاسخ داده نشده بود و با تأخير جواب داده شد. نهاد مربوط به حمايت و نظارت بر حقوق شهروندان روسيه محدوديت موقت را ايجاد کرد. معاونت باغباني وزارت جهاد ورود کرد، با وجود اينکه مسئوليت پاسخگويي به آن نامهها در حوزه اين معاونت نبود. وي ادامه داد: با روسها مذاکره کرديم. آنها به ايران سفر کردند و بسترهاي توليد مورد بازرسي آنها قرار گرفت. از مراکز سورت و بسته بندي هم بازديد شد. روسها محصولات را حتي به آزمايشگاههاي خود بردند و مورد دقت و بررسي جدي قرار دادند. در نهايت کمتر از 3 ماه دوباره صادرات ما به روسيه آغاز شد و همچنان ادامه دارد.