ما و وظایفمان

 علی رفیعی نیا- در چند قرن گذشته مفهوم دولت و نقش آن در جامعه بشری تحولی جدی یافته و مردم از جایگاه رعیت به شهروندان و اربابان دولت ارتقا یافته‌اند. طومار وظایف دولت روزبه‌روز طولانی‌تر شده و متناسب با رشد اقتصادی و سیاسی جامعه، توقعات شهروندان از دولت افزایش می‌یابد. با بروز هر حادثه طبیعی، اعم از زلزله، سیل، توفان و خشک‌سالی و نیز با شیوع بیماری‌های واگیردار، با شکل‌گیری بحران‌های اقتصادی و اجتماعی و کلا هر پدیده‌ نوظهوری که آرامش زندگی شهروندان را برهم بزند، بلافاصله این سؤال در ذهن ناظران نقش می‌بندد که آیا دولت به وظایف خود به‌خوبی عمل کرده ‌ یا خواهد کرد؟
به طور کلى اولین و اساسى ترین وظیفه دولت مردان، آن است که به تعهّدات خود در برابر ملت، وفادار بوده و از هیچ تلاش و کوششى در جهت خدمت به جامعه - در حوزه وظایف و اختیارات قانونى خود - فروگذار نکنند. بعضى از وظایفى که در این زمینه، مى توان براى حکمرانان و کارگزاران حکومت دینى برشمرد، امور زیر است:
1. تلاش جهت استقلال و عزت جامعه و نفى سلطه بیگانگان در همه عرصه ها؛2. زمینه سازى جهت رشد و ارتقاى علمى، دینى و فرهنگى و اخلاقى جامعه؛3. ایجاد امنیت داخلى و خارجى و حاکمیت عدالت؛4. گسترش رفاه و آبادانى و تلاش براى تأمین نیازهاى مادى جامعه؛5. خضوع در برابر مردم و زمینه سازى جهت امکان مشارکت هرچه بیشتر و بهتر عمومى.از مهم ترین وظایف مردم در برابر دولت مردان مى توان به امور زیر اشاره کرد:1. حمایت جدى و قاطع از نظام و کارگزاران آن، براى ایفاى وظایف قانونى خویش؛ به ویژه در عرصه هاى بحرانى و پرمخاطره؛2. ارائه پیشنهاد و راهنمایى هاى اصلاحى و خیرخواهانه، همراه با مطالعات و بررسى دقیق و متناسب با مقتضیات زمان.
قانون اساسی کشور به عنوانیک میثاق ملی است که البته قوانین در جمهوری اسلامی ایران ملهم از آموزه های قرآن، احادیث، سنت ائمه معصومین و زیر نظر فقهای آگاه به زمان تدوین شده است.
در قانون اساسی نیز به صورت مبسوط به وظایف دولت در قبال مردم پرداخته شده است که می‌توان به اصل سوم اشاره کرد که در آن به حدود 16 فقره از وظایف دولت پرداخته است. همچنین در اصل 8 ( امر به معروف و نهی از منکر)، اصل 21( تضمین حقوق زنان)، اصل 28( ایجاد اشتغال و شرایط مساوی برای احراز مشاغل نسبت به همه مردم)، اصل 29( برخورداری از تامین اجتماعی و…)، اصل 30( آموزش و پرورش رایگان) و اصل 31( تامین مسکن مناسب) و ... اشاره کرد.
دولت در قبال مردم وظیفههای متعددی دارد. از جمله :تشکیل دولت اسلامی موفق و کارآمد و صیانت از آن و مرزهای کشور.ساماندهی و ارتقاء فرهنگی و تربیتی.پایبندی به اصول و مبانی اسلامی.عدالتخواهی و توسعه عدالت اجتماعی.فقرزدایی و تامین رفاه عمومی به خصوص توجه به محرومان.پاکدامنی و مبارزه با فساد.صداقت و صراحت در مسائل کشور.خدمتگزاری به مردم بدون توجه به تمجیدها یا نقدها.صیانت از وحدت و همبستگی ملت.اعتماد به مردم و جلب رضایت آنها.پاسخگویی به مردم و گزارش مستند به آنها از مسائل کشور.بسترسازی برای مشارکت و حضور مردم در مسائل کشور.
شایسته سالاری در میان مسئولین و نکاتی از این دست که بخش مهم آن در ایجاد و صیانت و کارآمدی حکومت اسلامی و خدمتگزاری صادقانه به مردم خلاصه می شود.حضرت امام خمینی(ره) در خصوص نقش مردم در تحقق اهداف حاکمیت اسلامی مطالب بسیار ارزشمندی فرمودند: پشتوانه اصلی برنامه‏های دولت، حضور مردم و حمایت‏های بی‏دریغ آنان از دولت‏مردان است.
و یا مقام معظم رهبری می فرمایند:هیچ دولتی بدون کمک و همیاری مردم نمی ‏تواند موفق شود.ذخیره معنوی شما (دولتمردان)یکی توکل به خداست و یکی اعتماد به این مردم مومن و صادق ،انقلابی و فداکار...
دولت اسلامى ایران، برشالوده آراى شهروندان استوار است و خواسته مردم دراستقرار وتداوم آن، نقش حیاتى دارد. امام خمینى، نشان داد چگونه مى‏توان جمهوریت را درچارچوب اسلام تفسیر و انتخاباتى صد درصد مردمى ودینى برگذار کرد. امام، جمهوریت را درکنار اسلامیت، رکن نظام شمرد و مردم را صاحب حق و رأى. وى مردم‏سالارى دینى را در فرهنگ سیاسى جاى داد وآن را نهادینه کرد. رهبرى انقلاب، روز رأى مردم به جمهورى اسلامى و الغاء رژیم سلطنتى را، روز امامت امت و روز عید ملت و قدرت ملى خواند که نشان دهنده رکن بودن نقش مردم درتکوین و پیشبرد نظام است و بدون آراى مردم دین باور، حکومت دینى، به حقیقت نمى‏پیوندد.