جامعه
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به فاصله بین تزریق دو دوز واکسن های کرونا، گفت: به نظر نمی رسد که اثربخشی دوز اول با طولانی شدن فاصله بین تزریق دوم کاملا از بین رود، اما احتمالا اثربخشی ضعیفتر میشود. دکتر علیرضا ناجی درباره فاصله میان تزریق دو دوز هر یک از انواع واکسن های کرونا که در ایران استفاده می شوند، گفت: در واکسن اسپوتنیک فاصله تزریق دو دوز، ۲۱ روز است که ما در ایران در فاصله ۲۸ روز دو دوز را تزریق میکنیم. البته طبق اعلام موسسه گامالیا که سازنده واکسن اسپوتنیکوی است، این فاصله را تا ۶۰ روز هم میتوانیم بگذاریم. در واکسن سینوفارم نیز فاصله بین تزریق دو دوز، ۲۸ روزه است. طبق گفتههای سازمان غذا و دارو که از شرکت سازنده استعلام گرفته، تا شش هفته هم میتوانیم این فاصله را لحاظ کنیم. در واکسن آسترازنکا نیز فاصله بین تزریق دو دوز بین ۱۰ تا ۱۲ هفته در تمام دنیا است و ما هم با فاصله سه ماهه دوز دوم این واکسن را تزریق می کنیم که البته بهتر هم هست. زیرا به دلیل مشکلی که واکسن آسترازنکا داشت، انداختن فاصله بین دو دوز باعث میشود که میزان آنتیبادیهای تولید شده حتی تا ۲.۵ برابر افزایش یابد. وی افزود: بیشترین نگرانی مان در زمینه واکسن سینوفارم است. طبق قول چین، قرار بود سه میلیون دوز واکسن را به ما تحویل دهد، اما متاسفانه خلف وعده کردند و واکسیناسیون افراد مقداری عقب افتاده است. ناجی گفت: به نظر میرسد که اگر طی این مدت نتوانیم این واکسن را برای تزریق تامین کنیم، یکی از راهکارهایمان این است که دوز دوم واکسن را با واکسن هایی که پلتفرمهای مشابه دارند، جایگزین کنیم؛ از جمله واکسنی مانند برکت. البته اصلا شواهدی در این زمینه نداریم. اگر میبینیم که در خارج از کشور واکسنهای میکس را تزریق میکنند و به عنوان مثال با فایزر و آسترازنکا این اقدام را انجام میدهند، روی این موضوع کار کردند و شواهد آن را دارند؛ به طوری که در حال حاضر پروتکل در انگلستان و استرالیا این است که شما هر کدام از واکسنهای آسترازنکا یا فایزر را تزریق کرده باشید، برای دوز دوم باز میتوانید هر یک از این دو واکسن را تزریق کنید، اما ما در کشور روی این موضوع کار نکردیم. وی افزود: به هر حال اگر شرایط به این سمت رود که تهیه واکسن از منابع خارجی برایمان سخت شود و خلف وعدههای زیادی را شاهد باشیم، باید معادلسازی کرد. به عنوان مثال بهترین معادلی که برای واکسن سینوفارم در ایران داریم، برکت است، اما اینجا باز هم نقش وزارت بهداشت و معاونت فناوری و تحقیقات بسیار پررنگ میشود که اگر میخواهیم این اقدام را انجام دهیم، باید از جمعی از افرادی که این کار را انجام دادند، نمونه گرفته شود تا ببینیم اثربخشی تزریق واکسن میکس به چه صورت است. آیا مناسب است یا خیر؟. ناجی ادامه داد: در حال حاضر اگر کشورهای دیگر هم دارند واکسنهای میکس را تزریق میکنند، به دلیل همین شرایط است. یعنی تعداد واکسن کم است، دسترسی به واکسنها در تمام دنیا کم است و بر همین اساس سعی میکنند که از پروتکلهای رایج جدا شوند و بتوانند از امکاناتی که دارند، حداکثر بهرهبرداری را انجام دهند. اما آنها کار و تحقیق و مطالعه میکنند و اطلاعات دارند، اما به نظر میرسد که ما باید کورکورانه پیش رویم و بعدا بفهمیم که وضعیتمان به چه صورت خواهد شد. میتوانیم ابتدا طرح مطالعاتی در این زمینه انجام دهیم که البته با توجه به تقاضایی که در حال حاضر وجود دارد، این اقدام دشوار است. وی با اشاره به انتشار اخبار زرد در حوزه واکسن، گفت: اتفاق بسیار بدی که در کشور ما رخ داده، به دلیل اخبار زردی است که خیلی راحت میچرخد و افراد مختلف اعم از متخصصین و ... آنقدر اخبار عجیب و غریب به مردم ارائه دادهاند که مقداری اعتماد مردم به واکسن کاهش یافته است. ما باید از این موضوع جلوگیری کنیم. بر همین اساس فکر میکنم که در این مورد باید شرایط را صادقانه برای مردم مطرح و اعلام کنیم که وضعیت به هر دلیلی به این صورت است. همیشه دو دوتای مسائل مربوط به سلامت چهارتا نمیشود. باید اهم و فیالاهم کنیم و ببینیم که وضعیت ما با توجه به مقدورات و امکاناتی که داریم، چگونه است. در حال حاضر مطالعات فاز سوم واکسنهای جدی ما در حال انجام است؛ مانند واکسن پاستور که با همکاری با کشور کوبا است و به آن امید زیادی دارم و البته واکسن برکت. بنابراین راه حل میانبر این است که اگر افراد راضی باشند، به افراد اعلام کنیم که شرایط به این صورت است، در نتیجه بیایند و واکسن جایگزین تزریق کنند و بعد از آن مطالعه این موضوع نشان دهد که چقدر این اقدام میتواند اثربخشی داشته باشد.