صفحه اول
حبیب هادی- در عمر بیش از چهار دهه ای جمهوری اسلامی ایران ۱۲ انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و برگزاری سیزدهمین دوره را هم در ۲۸ خرداد سال جاری در پیش داریم. با رجوع تاریخی به برگزاری این ۱۲ دوره به سادگی قابل مشاهده است که میزان مشارکت مردم در دوره های گوناگون متفاوت بوده است. این که در هر دوره میزان مشارکت مردم در انتخاب عالی ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری چگونه بوده و به چه دلایلی این مشارکت کم یا زیاد شده موضوعی در خور توجه است. حضور ۷۰ درصدی مردم در اولین دوره، ۶۴درصدی در دومین دوره، ۷۵درصدی در دوره سوم، ۵۴ درصدی در چهارمین دوره و حضور ۵۴ درصدی و ۶۳ درصدی در دوره های پنجم و ششم، حضور ۷۹ درصدی و ۶۷ درصدی در هفتمین و هشتمین دوره، حضور ۶۲ درصدی و ۶۳ درصدی در دوره های نهم و دهم و در نهایت حضور ۷۲ درصدی و ۷۳ درصدی مردم در انتخابات دوره های یازدهم و دوازدهم پرونده ای سنگین را پیش روی ما می گشاید. شاید برخی گمان کنند بر طبق رفتار مردم در سال های گذشته، میزان مشارکت در انتخابات پیش رو کم شود، زیرا تجربه رفتار سیاسی مردم نشان داده که انحصارطلبی و حذف سلایق گوناگون در کنار تورم، بیکاری، رکود اقتصادی و نارضایتی ناشی از سوء مدیریت مسئولان در کاهش انگیزه آنها برای مشارکت در انتخابات تاثیر دارد. در مقابل باید در نظر داشت که همین مردم در پایان بدترین بحران های اقتصادی و سوء مدیریت ها اگر گفتمان جدیدی را مشاهده کنند که آنها را به آینده کشور امیدوار کند، غیورمندانه پای کار می آیند و با مشارکتی بالا در مقابل چشم دشمنان حماسه می آفرینند.اما آیا اینبار هم چنین است؟ بنا بر اعلام مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، شهریور ۱۳۹۹ تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ در مجموع ۱۰ موج نظرسنجی انتخاباتی با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور اجرا شد (هشت موج به شیوه مصاحبه تلفنی با اندازه نمونه تقریبی ۱۵۰۰ نفر و دو موج به شیوه مصاحبه حضوری در میادین و معابر با اندازه نمونه ۵۱۲۰ نفر). بر این اساس بنا بر آخرین برآورد ایسپا از مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری بعد از برگزاری دومین مناظره ۴۱ درصد محاسبه شده است. از کل پاسخگویان پرسیده شد: «روز سه شنبه دومین مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری برگزار شد. آیا شما این مناظره را دیدید؟» نتایج نشان می‌دهد ۳۷ درصد از پاسخگویان مناظره دوم را تماشا کردند و در مقابل ۶۳ درصد به این سوال پاسخ منفی داده‌اند. موج دهم نظرسنجی انتخاباتی ایسپا در دو طرح جداگانه به صورت مصاحبه حضوری در میادین و معابر شهرها و روستاهای کشور با تعداد نمونه ۵۱۲۱ نفر و همچنین به صورت تلفنی با تعداد نمونه ۱۲۵۴ نفر در روزهای ۱۹ و ۲۰ خرداد ماه پس از مناظره دوم انجام شد. نرخ پاسخگویی در نظرسنجی حضوری برابر با ۵۱ درصد و در نظرسنجی تلفنی برابر با ۶۳ درصد بوده است. مشخصات جمعیت شناختی نظرسنجی حضوری که نتایج آن در ادامه به مرور منتشر می شود به شرح زیر است. - ۵۰.۱ درصد پاسخگویان مرد و ۴۹.۹ درصد زن هستند.- ۲۶.۲ درصد پاسخگویان در رده سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۴۷.۲ درصد در رده سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۲۶.۷ درصد در رده سنی ۵۰ سال و بالاتر هستند.- ۲۴.۱ درصد مجرد، ۶۹.۸ درصد متاهل و ۶ درصد بدون همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر هستند.- ۳۸.۲ درصد پاسخگویان در مراکز استان، ۳۵.۹ درصد در شهرهای کوچکتر و ۲۵.۹ درصد در روستاها سکونت دارند. از میان افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند و نامزد مورد نظرشان را انتخاب کرده‌اند، ۶۵.۸ درصد ابراهیم رئیسی، ۶.۹ درصد محسن رضایی، ۳.۴ درصد سعید جلیلی، ۲.۸ درصد عبدالناصر همتی، ۲.۸ درصد امیرحسین قاضی زاده هاشمی، ۲ درصد علیرضا زاکانی و ۰.۷ درصد محسن مهرعلیزاده را برگزیده‌اند. ۱۵.۶ درصد افراد به این سوال پاسخ نداده‌اند. همچنین از افرادی که در انتخابات مشارکت می‌کنند (فارغ از اینکه نامزد نهایی خود را انتخاب کرده‌اند یا انتخاب نکرده‌اند) پرسیده شد: «اگر الان انتخابات برگزار شود به چه کسی رای می‌دهید؟» از میان افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند (فارغ از اینکه نامزد نهایی خود را انتخاب کرده‌اند یا انتخاب نکرده‌اند)، ۶۳.۶ درصد ابراهیم رئیسی، ۷.۱ درصد محسن رضایی، ۳.۵ درصد سعید جلیلی، ۳.۱ درصد عبدالناصر همتی، ۲.۸ درصد امیرحسین قاضی زاده هاشمی، ۲.۱ درصد علیرضا زاکانی و ۰.۹ درصد محسن مهرعلیزاده را برگزیده‌اند. ۱۷ درصد به این سوال پاسخ ندادن