صفحه اول
مجتبی ملکی- سبک زندگی در ایام نوروز خاص و یگانه است. هر فرد در این زمان خود را یک جهان می بیند که نوشدن و دگرگونی را باید از خود شروع کند. درون و بیرونش را بیاراید و از یک چوب خشک و سرمازده کمتر نباشد. مرحوم قیصر امین پور، شاعر معاصر ایرانی چه زیبا گفته است: دیر گاهی است /که افتاده ام از خویش به دور/شاید این عید /به دیدار خودم هم بروم. نوروز، تنها نام یک جشن ایرانی در آغاز سال نو نیست. نوروز، آیین بزرگداشت تحول است و ایرانیان در زمان تحویل سال، از خداوند درخواست می کنند که حالشان را به بهترین حالات تغییر دهد. البته این درخواست، ویژه حال شخصی نیست بلکه درباره نزدیکان خود، ملت خود و در یک دایره وسیع تر، درباره بشریت و کل جهان است. می دانیم که دگرگونی هر پدیده ای در جهان، به دست انسان است و همه تحول ها با اراده انسان انجام می گیرد. انسان اگر بخواهد در وضعیت جامعه خود، کشور و زندگی خود، تحول ایجاد کند، باید این تحول را در خود آغاز کند. تحول اخلاقی، تحول درونی، رفتن به سوی انسانیت و بندگی پروردگار است که سعادت انسان را رقم می زند. به این ترتیب نوروز، تلنگری به انسان است که تحول فردی او مانند تحول طبیعت می تواند فرا رسد حتی از پس سرما و یخبندان و خشکی شاخه های سبز. تحول، بنیان و اساس نوروز است و سبک زندگی که یک فرد در ایام نوروز دارد، می تواند تحول روحی او را رقم بزند. تحول فرد در این ایام در دو وجه اتفاق می افتد: درونی و بیرونی. غيير سبک زندگي را مي‌توان ارمغان مدرنيته در عصر حاضر به شمار آورد. به عقيده‌ي برخي، به وجود آمدن شيوه‌هاي جديد زندگي ضرورتي اجتناب‌ناپذير است که با حرکت جوامع به سمت پيشرفت و صنعتي شدن رخ مي‌نمايد؛ اما حقيقت اين است که پايه و اساس سبک زندگي در جامعه‌ي سنتي ايران بر اساس اسلام بنا شده است و تغيير آن به منزله‌ي تغيير سبک زندگي اسلامي به شيوه‌هاي مدرن و وارداتي است که با فرهنگ اسلامي ما هيچ گونه همخواني ندارد و در نتيجه تغيير هويت فرد مسلمان را به دنبال دارد. در حقيقت هويت و سبک زندگي با يک‌ديگر رابطه‌اي دوسويه دارند و بر يک‌ديگر تأثير متقابل مي‌گذارند. با مقايسه‌ي شيوه‌هاي زندگي دهه‌هاي اخير به خوبي مي‌توان سرعت اين تغييرات را دريافت. اين مسئله در جامعه‌ي امروز ابعاد بسيار وسيعي پيدا کرده است و شيوه‌ي زندگي افراد در مقياس فردي، خانوادگي، اجتماعي و... روز به روز بيشتر از معيارهاي اسلامي فاصله مي‌گيرد. برنامه ریزی برای تغییر در سبک زندگی همیشه آسان بوده اما پایبندی به آنها دشوار است! خیلی از ما اغلب به سختی می‌توانیم به اهداف و تصمیماتی که برای سال نو می‌گیریم پایبند باشیم. در واقع، حدود ۸۰ درصد از مردم نمی‌توانند در برآورده کردن اهدافشان ثبات قدم و اراده کافی را داشته باشند و مدت زمانی که از تصمیمات جدید خود پیروی می‌کنند، معمولا بیشتر از شش هفته یا حدود یک ماه و نیم طول نمی‌کشد. بیشتر تغییراتی که مردم می‌خواهند در سبک زندگی خود بدهند مربوط به سلامتشان است؛ مثلا وزنشان را کم کنند، ورزش بیشتری انجام دهند یا سالاد بیشتری بخورند. اما تحقیقات نشان داده است که هر چه قول و پیمان‌هایی که به خودتان می‌دهید مبهم‌تر و کلی‌تر باشد، کمتر به آنها پایبند خواهید بود. شاید در هفته اول یا حتی سومین روز از سال نو باشید اما ممکن است در دنبال کردن اهداف و تصمیمات خود به همین زودی دچار لغزش شوید و پا پس بکشید. اگر این طور است، باید سعی کنید چیز جدیدی را امتحان کنید نه این که مدام همان ایده‌های کسل‌کننده قدیمی را در پیش بگیرید.