فقر وغنا

 علی امیدوار - پدیده فقر همواره یکی از دغدغه های اصلی متفکران و دلسوز دادگان بود پس نکته ادیان و مذاهب و مکاتب فکری هر یک فراخور خود برای حل مشکل فقر راه هایی فراروی بشر نهاده اند. اسلام چون دیگر ادیان الهی به این مسئله اهمیت بسیار داشته و ریشه کردن فقر و تأمین رفاه عمومی به عنوان یک هدف اقتصادی تأکید کرده است.

همه کشورهای جهان با معضل فقر روبه‌رو هستند. حتی در ثروتمندترین کشورهای جهان هم درصدی از مردم در فقر زندگی می‌کنند. میزان ابتلا به فقر اما در کشورهای مختلف متفاوت است. در این میان برخی کشورهایی که فقر در آنها نهادینه شده بود توانستند با در پیش گرفتن راهکارهایی موثر به درستی با آن مقابله کنند و سفره خانوارهایشان را غنی‌تر سازند. برخی دیگر اما هنوز در این راه به موفقیت محسوسی دست نیافته‌اند و میزان فقر در بین خانوارهایشان تفاوتی نکرده است. توزیع نابرابر درآمدها، ناعادلانه بودن میزان بهره مندی اقشار آسیب پذیر و محروم جامعه از یارانه ها و بهره مند نشدن اقشار کم درآمد جامعه از امکانات عمومی و جامعیت نداشتن ارائه خدمات امور تأمین اجتماعی از مشکلات عمومی است که در این میان می توان بر توزیع نابرابر درآمدها تأکید کرد. در حال حاضر سهم دهک بالایی (ثروتمندترین) در ایران از کل درآمدها ۳۰ درصد و سهم دهک پایین (فقیرترین) تنها ۱‎/۵درصد است. یعنی نسبت دهک بالا به پایین ۲۰ برابر است. این شاخص در مقایسه ارقام بین المللی توزیع نابرابر درآمد را در دهک های حدی منعکس می کند. به عنوان نمونه نسبت دهک بالا به پایین درآمدی در کشورهای در حال توسعه مانند پاکستان ۶‎/۷درصد و در کشورهای پیشرفته مانند فرانسه ۹ درصد است.
به‌طورکلی تضعیف اقتصاد کشور، آثار خود را بیشتر بر قشر ضعیف جامعه گذاشته و برای طبقات بالای جامعه، چندان محسوس نیست. طبیعی است وقتی تورم زیاد می‌شود افرادی که کالاهای سرمایه‌ای مانند املاک، خودرو و یا سکه و طلا دارند متضرر نمی‌شوند بلکه قربانیان کسانی هستند که حقوق ثابت اندکی دارند و نمی‌توانند زندگی خود را با تورم و گرانی‌ها هماهنگ کنند، لذا ضروری است دولت از همه توان خود برای بازتوزیع ثروت از طرق مختلف چون اخذ مالیات از ثروتمندان، ایجاد بسترهای مناسب کسب‌وکار برای عموم متقاضیان کار، بازتعریف حداقل و حداکثر دریافتی‌ها در بدنه دستگاه‌های دولتی و شرکت‌های بزرگ و همچنین راه‌اندازی آموزش‌های مهارت‌محور برای اقشار ضعف و کم‌درآمد استفاده کند تا تعادل نسبی در درآمدها و بازتوزیع عادلانه ثروت به جامعه ایجادشده و امیدواری اقشار پایین جامعه به آینده را از این طریق میسر سازد. در گذشته برنامه عمران سازمان ملل متحد در گزارشی که با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران تنظیم کرده، پیشنهادهایی برای مبارزه با فقر ارائه کرده است. سازمان ملل در قالب ۲۰ پیشنهاد راه حل های مبارزه با فقر در ایران را چنین عنوان کرده است:
گزارش سازمان ملل نیز بر این مسأله تأکید دارد که مشکل اصلی در ایران چگونگی مدیریت کارآمد اقتصاد و با بهره گیری از راهبردهای مطلوب و بهره مندی از منابع غنی و ارزشمند است.
به پیشنهاد سازمان ملل سیاست های کلان (مالی، پولی، ارزی، تجاری، مالیاتی و خصوصی سازی) باید به جای توجه به اهداف تثبیت، با ملاحظات مربوط به افزایش رشد و ایجاد اشتغال تنظیم شود.اگر چه براساس گزارش بانک مرکزی رشد اقتصادی کشور در شش ماهه نخست امسال به ۵‎/۵ درصد رسید اما باید توجه داشت با رشد اقتصادی بالاتر منابع بیش تری برای سرمایه گذاری های بیش تر و توسعه اجتماعی فراهم می شود. در صورتی که رشد از ویژگی کار _ محور برخوردار باشد، فرصت های بهتری را برای مردم ایجاد خواهد کرد و در نتیجه فقر کاهش می یابد.«از آن جا که اقتصاد ایران به درآمدهای بخش نفت وابسته است و به نظر می رسد سیاست های کلان بیش تر به حوزه مدیریت اقتصاد در شرایط بروز نوسانات در درآمدهای نفتی محدود شده باشد، بنابراین سیاست ها باید به سمت افزایش رشد اقتصادی و افزایش اشتغال باشد. افزایش نسبت مالیات به محصول ناخالص داخلی و مصارف سرمایه ای و هدفمند سازی یارانه ها در جهت بهره مندی فقرا در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین پیشنهاد می شود در بخش سیاست های مالی نسبت مالیات به محصول ناخالص داخلی افزایش یابد.
سلامت الکترونیک مهمترین برنامه برای تحول در سلامت در قرن 21
 دبیر اجرایی اولین سمپوزیوم «سبک زندگی سالم و سلامت الکترونیک»، مراقبت از راه دور و سلامت الکترونیک را مهمترین برنامه برای تحول در سیستم سلامت در قـرن ۲۱ خواند. دکتر حسین یاری - دبیر اجرایی اولین سمپوزیوم «سبک زندگی سالم و سلامت الکترونیک»، مراقبت از راه دور، مشاوره الکترونیکی و آموزش از راه دور را از کاربردهای مهم و ضروری سلامت الکترونیک دانست و گفت: سازمان بهداشت جهانی سلامت الکترونیک را یکی از بخش‌های ضروری هر استراتژی برشمرده و سلامت الکترونیک را مهمترین برنامه جهت ایجاد تحول در سیستم سلامت در قرن ۲۱ عنوان کرده است. وی از برگزاری اولین «سمپوزیوم سبک زندگی سالم و سلامت الکترونیک» به همت جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران خبر داد و گفت: گردهمایی متخصصان حوزه‌های مختلف مرتبط با سبک زندگی سالم  برای تبادل نظر در یافته‌های علمی، آشنائی با ابزارهای جدید سلامت الکترونیک برای خدمت رسانی بهتر، برقراری انسجام و وحدت بیشتر بین متخصصان و صاحبنظران و همچنین معرفی بهتر و بیشتر «سبک زندگی سالم» به جامعه و مسئولین در جهت تغییر رویکردهای موجود برای ارائه بهتر خدمات سلامت از اهداف این سمپوزیوم است.