بندر شهید رجایی
چه حجمی از ترانزیت کالا را در اختیار دارد؟
بندر شهید رجایی به‌عنوان دروازه اصلی واردات کالاهای اساسی به کشور، سهم قابل‌توجهی در تأمین نیازهای داخلی دارد. به گزارش کائنات، بندر «شهید رجایی» واقع در بندرعباس، به‌عنوان بزرگترین و پیشرفته‌ترین بندر تجاری ایران، نقشی حیاتی در واردات و صادرات کالاهای اساسی کشور ایفا می‌کند. با توجه به موقعیت استراتژیک این بندر در نزدیکی تنگه هرمز و اتصال به شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای، هرگونه اختلال در عملکرد آن می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر زنجیره تأمین کشور داشته باشد.
بندر شهید رجایی دارای بزرگترین بندر کانتینری کشور و پیشرفته‌ترین پایانه‌های کانتینری با ظرفیت بیش‌از ۶ میلیون (TEU) در سال و هدف‌گذاری ارتقای ظرفیت کانتینری به ۲۰ میلیون (TEU) تا سال ۲۰۴۰ است. این بندر با ظرفیت سالیانه جابجایی ۹۰ میلیون تن انواع کالا و ظرفیت سالانه پذیرش از ۴ هزار کشتی در انواع کشتی‌های فله بر، کانتینری و نفتکش، بیش از ۵۳ درصد از عملیات تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشور را به خود اختصاص داده است.
منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی در ۲۳ کیلومتری غرب بندرعباس در شمال جزیره قشم و تنگه هرمز واقع شده است و با داشتن روابط دریایی و مبادله کالا با ۸۰ بندر معروف بین‌المللی تقریباً نیمی از تجارت ایران را بر عهده دارد. بندر شهید رجایی ۲۴۰۰ هکتار پس‌کرانه دارد، ۲۷۰۰ هکتار هم به زودی به پس کرانه شهید رجایی اضافه می‌شود. مساحت بندر شهید رجایی ۵۷۰۰ هکتار است، در این بندر از نظر تجاری ۵.۵ میلیون (TEU) ظرفیت وجود دارد.
منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی در مرکز کریدور ترانزیتی جنوب به شمال قرار دارد که یکی از مهمترین کریدورهای ترانزیتی بین‌المللی در دنیاست. این کریدور اقیانوس هند و خلیج فارس را از طریق ایران به دریای خزر و سپس از طریق روسیه به سن پترزبورگ و شمال اروپا متصل می‌کند.
موقعیت ممتاز جغرافیایی، دسترسی به آب‌های آزاد جهان از طریق خلیج فارس، اتصال به شبکه بین‌المللی راه آهن و جاده ابریشم، برخورداری از تجهیزات و امکانات مدرن، نزدیکی به مناطق آزاد کیش و قشم و بنادر حوزه خلیج فارس این مجتمع بندری را به پایگاه راهبردی و منحصر به فرد تبدیل کرده است.
بندر شهید رجایی به‌عنوان دروازه اصلی واردات کالاهای اساسی به کشور، سهم قابل‌توجهی در تأمین نیازهای داخلی دارد. در سال‌های اخیر، این بندر شاهد افزایش چشمگیر واردات کالاهای اساسی بوده است. به‌عنوان مثال، در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۰، بیش از ۳ میلیون و ۳۸۴ هزار تُن انواع کالای اساسی از جمله گندم، روغن نباتی، شکر، کود، ذرت، جو، برنج و کنجاله سویا از طریق این بندر وارد کشور شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۹۲ درصدی داشته است.
همان‌طور که گفته شد، بندر شهید رجایی یکی از مهمترین مبادی ورودی کالای اساسی کشور محسوب می‌شود که دارای ۱۸ باب انبار مسقف به مساحت ۱۳۰ هزار متر مربع با ظرفیت بیش از ۳۵۰ هزار تُن، تعداد ۶ پست اسکله ویژه کالای اساسی، ظرفیت ۱۰۰ هزار تُن انواع کالاهای اساسی فله خشک، ۹۰ هزار متر مربع محوطه بارانداز و همچنین تعداد سه پایانه نگهداری فرآورده‌های روغن خوراکی به ظرفیت ۳۷۰ هزار تُن است.
این بندر با ظرفیت ۱۰۰ میلیون تُن کالای فله و ۷.۵ میلیون تُن کالای کانتینری، بزرگترین و پیشرفته‌ترین پایانه‌های کانتینری کشور را در اختیار دارد و حجم گسترده‌ای از عملیات جابه‌جایی کالاهای عمومی به خصوص محصولات فولادی، فله خشک (غله و سنگ‌آهن)، فله مایع (روغن‌های خوراکی) و فرآورده‌های نفت‌خام در این بندر انجام می‌گیرد.
به گزارش کائنات، روز گذشته انفجاری مهیبی در محدوده اسکله بندر شهید رجایی رخ داد.
کاهش نرخ تورم سه کالای اساسی در برنامه ششم توسعه
طبق اعلام مرکز آمار، روغن و چربی‌ها، نان و غلات و محصولات خوراکی طبقه‌بندی نشده در جای دیگر، در پایان برنامه ششم توسعه کمترین نرخ تورم را در بین کالای اساسی خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها به خود اختصاص داده‌اند به طوری که به ترتیب نرخ تورم آنها ۱۵.۵، ۱۲.۶ و ۲۱.۹ درصد نسبت به سال ۱۳۹۸ کاهش یافته است.
به گزارش کائنات، طبق شاخص‌های برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده است، شاخص کل نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور بر حسب گروه‌های عمده در سال ۱۳۹۸ (۳۴.۸)، ۱۳۹۹ (۳۶.۴)، ۱۴۰۰ (۴۰.۲)، ۱۴۰۱ (۴۵.۸) و ۱۴۰۲ (۴۰.۷) درصد است که رشد ۵.۹ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۸ داشته است.
به صورت کلی نرخ تورم خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات در پایان سال ۱۴۰۲ با کاهش ۱.۴ درصدی همراه بوده است. در واقع نرخ تورم این گروه کالای اساسی در سال اول (۱۳۹۸)، ۴۲.۶ درصد و در پایان سال ۱۴۰۲، ۴۱.۲ درصد اعلام شده است.
در بخش خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، گوشت قرمز و گوشت ماکیان، گوشت قرمز و سفید و فرآورده‌های آنها و ماهی‌ها و صدف‌داران بیشترین افزایش نرخ تورم را در پایان سال ۱۴۰۲ داشته‌اند. بررسی داده‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم گوشت قرمز و گوشت ماکیان در پنج سال گفته شده به ترتیب ۴۹، ۲۵.۲، ۴۴.۸، ۶۷.۶ و ۸۷ درصد بود که بیانگر افزایش ۳۸ درصدی است.
همچنین نرخ تورم گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به ترتیب ۴۹.۸، ۲۶.۲، ۴۷.۳، ۶۴.۶ و ۸۵ درصد اعلام شده که افزایش ۳۵.۲ درصدی را نشان می‌دهد.
طبق اطلاعات منتشر شده نرخ تورم ماهی‌ها و صدف‌داران دربازه زمانی گفته شده ۵۶.۱، ۳۳.۲، ۶۳.۲، ۳۸.۳، ۶۴.۲ درصد است که حکایت از رشد ۸.۱ درصدی نسبت به سال اول یعنی ۱۳۹۸ دارد.
*کاهش نرخ تورم سه کالای اساسی در برنامه ششم توسعه
در این میان، روغن و چربی‌ها، نان و غلات و محصولات خوراکی طبقه بندی نشده در جای دیگر کمترین نرخ تورم را به خود اختصاص داده‌اند. به طور مثال نرخ تورم کالای اسایسی دسته اول یعنی روغن و چربی‌ها در سال ۱۳۹۸ از ۳۰.۱ درصد به ۱۴.۶ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده است که کاهش ۱۵.۵ درصدی را نشان می‌دهد.
همچنین نرخ تورم نان و غلات از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به ترتیب ۳۳.۵، ۴۸.۵، ۴۸.۱، ۷۶، ۲۰.۹ درصد اعلام شده که حدود ۱۲.۶ درصد کاهش یافته است.
در بخش دیگری از این گزارش بر نرخ تورم محصولات خوراکی طبقه بندی نشده در جای دیگر اشاره شده که بر این اساس کاهش قابل توجهی داشته است. به عبارتی نرخ محصولات خوراکی طبقه بندی نشده در جای دیگر در سال ۱۳۹۸(۴۸.۱)، ۱۳۹۹(۱۷.۴)، ۱۴۰۰(۴۹.۹)، ۱۴۰۱(۵۲.۸) و ۱۴۰۲(۲۶.۲ ) درصد بوده است.