برخی آمار نهضت مسکن خلاف واقع بود

 معاون دفتر طرح ریزی و پایش طرح‌های مسکن وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه برخی آماری که قبلا درخصوص نهضت ملی مسکن ارایه می شد خلاف واقع بود گفت: در طرح نهضت ملی مسکن برای تعداد یک میلیون و ۳۲ هزار واحد پروژه تعریف شده، ۵۵۹ هزار واحد آغاز شده که ۴۶۰ هزار واحد در مرحله اتمام فونداسیون و ۶۱ هزار واحد در مرحله اتمام نازک‌کاری است.
به گزارش کائنات، احسان مسعودی، معاون دفتر طرح ریزی و پایش طرحهای مسکن وزارت راه و شهرسازی در نشست خبری اظهار کرد: سامانه تِم از سال ۱۳۹۸ با شروع طرح اقدام ملی مسکندر دولت دوازدهم شروع به کار کرد و قرار شد مرجعی برای ارایه آمارها و بررسی طرحهای حمایتی مسکن باشد. با ابلاغ قانون جهش تولید مسکن در اواخر شهریور ۱۴۰۰ و تغییر نام اقدام ملی به طرح نهضت ملی مسکن، همچنان این سامانه مورد استفاده قرارگرفت و این طرح ابزاری برای راهبری طرح نهضت ملی مسکن شد.
وی افزود: پالایش متقاضیان، روند پیشرفت پروژه‌ها  و تسهیلات بانکی مستند به این سامانه ارایه می شد. در دو سال آخر دولت سیزدهم این آمار توسط شرکتهای مرتبط از جمله شهرهای جدید و بنیاد مسکن به روز نمی‌شد. بنابراین جمع آوری آمار دچار مشکل شد. از ابتدای دولت چهاردهم ، خانم صادق تاکید داشتند که اطلاعات و آمار سامانه به صورت شفاف، دقیق و به روزرسانی شود تا امکان عددسازی از بین برود. در گذشته برخی آمارها که ارایه می‌شد خلاف واقع بود.
مسعودی خاطرنشان کرد: با روی کار آمدن دولت چهاردهم متوجه شدیم که آمار طرح نهضت ملی مسکن اشکالاتی دارد. لذا این آمار را اصلاح کردیم. داشبورد مدیریتی را به صورت شفاف در دسترس عموم قرار دادیم. بر اساس قانون جهش تولید مسکن وزارت راه و شهرسازی باید هر سه ماه یک بار آمار طرح نهضت ملی مسکن را به صورت عمومی منتشر کند و به شکل مکتوب به مجلس شورای اسلامی ارایه دهد. آمار پالایش متقاضیان، تسهیلات بانکی و روند پیشرفت طرحها در تمام پروژه ها در همه استانها به صورت شفاف ارایه می‌شود.
در ادامه معین عبدالمحمدی، مدیر توسعه سامانه تِم بیان کرد: با آغاز دولت چهاردهم سعی کردیم در دو فاز موازی یعنی تدقیق اطلاعات سامانه و توسعه سامانه بر مبنای مفهومی و کامل گام برداریم. سامانه در بخش‌های مختلف از جمله اجاره ۹۹ ساله، خودمالک شهری، خودمالک روستایی، جوانی جمعیت، مشارکتی، بافت فرسوده و تسهیلات ودیعه مسکن، اطلاعات ارایه می دهد.
وی درباره آخرین آمار متقاضیان نهضت ملی مسکن گفت: ۶.۷ میلیون نفر ثبت نام کردند، که ۶.۲ میلیون نفر تعیین تکلیف شدند. بر اساس سه استعلام ۴.۷ میلیون نفر حائز شرایط شناخته شدند. از این تعداد ۱.۵۶ میلیون نفر بر اساس ۴ شرط تایید نهایی شدند. ۹۵۱ هزار نفر افتتاح حساب و ۷۹۲ هزار نفر آورده ۴۰ میلیون تومان را واریز کردند. ۸۴۴ هزار نفر متقاضیان موثر تجمعی هستند و تعداد متقاضیان تخصیص پروژه شده ۷۷۹ هزار نفر است.
عبدالمحمدی درخصوص روند پیشرفت فیزیکی طرح‌ها گفت: بر اساس آمار سامانه تِم برای تعداد یک میلیون و ۳۲ هزار واحد پروژه تعریف شده که ۸۳۲ هزار واحد دارای قرارداد با سازنده هستند و برای ۶۱۳ هزار واحد پروانه صادر شده است. ۹۵۸ هزار واحد به بانکها معرفی شدند و ۴۴۸ هزار واحد دارای قرارداد تسهیلات هستند. ۵۵۹ هزار واحد آغاز شده که ۴۶۰ هزار واحد در مرحله اتمام فونداسیون، ۲۷۳ هزار واحد در مرحله اتمام اسکلت، ۱۱۷ هزار واحد در مرحله اتمام سفت کاری، ۶۱ هزار واحد اتمام نازک کاری و ۳۴ هزار واحد در مراحل اتمام کارهای پایانی است.
مسعودی در ادامه گفت: در پروژه نهضت ملی مسکن و بر اساس آمار ثبت شده، ۶ میلیون و ۷۶۶ هزار و ۸۲۹ نفر در طرح اجاره ۹۹ ساله نهضت ملی ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد، یک میلیون و ۵۶۵ هزار و ۴۴۲ نفر تأیید نهایی و حدود ۷۷۹ هزار و ۸ نفر به پروژه‌ها متصل شده‌اند.
معاون دفتر طرح ریزی و پایش طرح‌های مسکن وزارت راه و شهرسازی بیان کرد: استان فارس با ۱۱ درصد بیشترین سهم از متقاضیان مؤثر مسکن ملی را داراست و استان‌هایی همچون مازندران و گیلان به دلیل درصد کمتر متقاضیان، متعاقباً تعهد کمتری دارند.
وی گفت: روند یک ساله ثبت‌نام و تخصیص پروژه‌ها بررسی شده و در بخش ساخت، الگوی کلی بر اساس تعهدات تعریف شده است. همچنین نسبت صدور پروانه‌های ساختمانی به تعهدات ۷۲.۶ درصد و نسبت انعقاد قرارداد مشارکت مدنی ۵۳ درصد گزارش شده است.
مسعودی تاکید کرد: در سال‌های گذشته، آمار ارایه شده توسط ادارات راه و شهرسازی، شرکت عمران شهرهای جدید و بنیاد مسکن فاقد اعتبار لازم بود و عملاً قابلیت استناد نداشت؛ به‌طوری‌که آمارها به صورت دستی تهیه می‌شد و امکان دخل و تصرف در آنها وجود داشت.
معاون دفتر طرح ریزی و پایش طرحهای مسکن وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه آورده متقاضیان از تسهیلات بانکی بیشتر است گفت: این نشان می‌دهد در تامین مالی به مشکل برخورده‌ایم و در ادامه اثرات تورمی باعث طولانی شدن پروژه‌ها می‌شود؛ تجربه‌ای که در مسکن مهر نیز داشتیم و برخی طرح‌ها هنوز بعد از ۱۰ سال به اتمام نرسیده است. بنابراین دولت چهاردهم در نهضت ملی مسکن تصمیم گرفت زمین‌ها را به مردم و تعاونی‌ها واگذار کند.
مسعودی با ذکر مثالی در تحلیل آمار ارایه شده توسط دولت سیزدهم خاطرنشان کرد: در دولت گذشته در آخرین جلسه شورای عالی مسکن عدد واگذاری زمین بر اساس جوانی جمعیت را ۷۴ هزار و ۶۵۸ واحد اعلام کردند. ادبیات بیان شده در آن زمان بر اساس تامین و واگذاری بود. رصد کردیم در همان روز که عدد ۷۴ هزار واحد ارایه شد در واقع ۳۱ هزار واحد به مرحله آماده‌سازی رسیده بود و امکان جانمایی برای متقاضی وجود داشت. این عدد به حدود ۵۶ هزار واحد رسیده است.
به گفته او زمانی که ما در دولت چهاردهم کار را آغاز کردیم، با توجه به اینکه قبلا آمار سامانه قابل اتکا نبود، ما آمار را به صورت دستی از ادارات راه و شهرسازی دریافت کردیم. بعضا بازدید میدانی نیز انجام دادیم. گفته بودند ۷۴ هزار زمین در قالب جوانی جمعیت واگذار شده، در حالی که ابتدا باید مطمئن شویم زمین معارض نداشته باشد، سپس آماده‌سازی انجام شود، بعد شروط متقاضیان را بررسی و سپس قرارداد واگذاری را منعقد کنیم. بر این مبنا عددی که نهایتا در این بخش به دست آمد ۳۱ هزار واحد بود که به ۵۶ هزار واحد افزایش یافته است.
عبدالمحمدی نیز خاطرنشان کرد: ادبیاتی که در دولت گذشته بیان می‌شد بر اساس تعریف واحد بود. اما باید زمانی آمار ارایه شود که واحد به متقاضی تحویل داده می‌شود. ما آخرین مرحله را در نظر می‌گیریم و اگر می خواستیم مثل ادبیات سابق عمل کنیم باید زمینی را که در نظر گرفته‌ایم را نیز در آمار لحاظ می‌کردیم. ما امکان مقایسه پروژه‌ها را به لحاظ تاریخ فراهم کرده‌ایم. اطلاعات به تفکیک استان، مکان و روش ساخت ارایه می‌شود. مشاهده می‌کنیم انبوه‌ساز تا یک مرحله‌ای می‌آید و متوقف می‌شود؛ چرا که تامین مالی پروژه سخت می‌شود. همه این موارد قابل رصد است.
معاون دفتر طرح‌ریزی و پایش طرح‌های مسکن وزارت راه و شهرسازی ادامه داد: بر اساس اطلاعات اخذ شده از سامانه رفاه ایرانیان، ۴.۸ درصد از متقاضیان تخصیص یافته به پروژه‌ها در دهک یک (معادل ۳۷ هزار و ۱۹۱ نفر) و ۸.۹ درصد در دهک دو (معادل ۶۹ هزار و ۶۳۲ نفر) قرار دارند. بالاترین میزان تخصیص پروژه با ۱۲.۶ درصد مربوط به دهک چهارم معادل ۹۸ هزار و ۵۵۳ نفر است.
وی تصریح کرد: در برخی موارد، دهک درآمدی متقاضیان هنوز تعیین نشده که این اطلاعات به صورت وب‌سرویسی از سامانه رفاه ایرانیان به‌روزرسانی خواهد شد.
مسعودی خاطرنشان کرد: به موازات توسعه سامانه، تدابیر اطلاعاتی و تطبیق ادبیات سامانه به استان‌ها ابلاغ شده شده و پروژه‌های مشارکتی، طرح جوانی جمعیت و طرح چهار فرزندی از نهضت ملی مسکن تفکیک شده‌اند. خروجی سامانه به صورت آنلاین، برخط و شفاف در داشبوردها در اختیار قرار گرفته است.
وی گفت: باید اشاره کرد که دهک‌بندی‌های درآمدی از حدود ۶ تا ۷ ماه پیش به سامانه متصل شده‌اند. پیش از این امکان دقیق پالایش و تدقیق این داده‌ها وجود نداشت، اما از این به بعد این فرآیند به‌طور کامل انجام خواهد شد. در واقع، پالایش کامل متقاضیان و طبقه‌بندی آنان بر اساس درآمد به‌طور دقیق بررسی و در داشبورد قابل مشاهده است.
معاون دفتر طرح ریزی و پایش طرحهای مسکن وزارت راه و شهرسازی همچنین اظهار کرد: کارشناسان به‌طور مستمر این داده‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و تحلیل‌هایی را انجام می‌دهند. برای مثال، ۱۴ هزار و ۸۴۱ متقاضی در دهک ۱۰ تأیید نهایی شده‌اند که از این تعداد، ۶۷ هزار نفر به پروژه‌ها تخصیص داده شده‌اند.