راه کاهش مصرف انرژی

 مفید ذاکریلن- کاهش مصرف انرژی یکی از مهم‌ترین مسائل جهانی است که با افزایش روزافزون جمعیت و توسعه فناوری‌های جدید، به یکی از اولویت‌های اساسی کشورها تبدیل شده است. مصرف انرژی بهینه و کارآمد نه‌تنها به حفظ منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه از جنبه اقتصادی و زیست‌محیطی نیز اهمیت دارد. در این مقاله، به بررسی راهکارهای مختلف کاهش مصرف انرژی و فواید آن خواهیم پرداخت.
انرژی یکی از ارکان اساسی زندگی مدرن است. هر روزه برای انجام فعالیت‌های روزمره، از روشنایی منازل گرفته تا تأمین سوخت خودروها و صنایع، به انرژی نیاز داریم. اما باتوجه‌به محدودیت منابع انرژی فسیلی و تأثیرات منفی زیست‌محیطی استفاده از این منابع، نیاز به مصرف بهینه و کاهش مصرف انرژی بیش‌ازپیش احساس می‌شود.
هیچ یک از اقدامات انسان ها، بازدهی صد درصد ندارد از این رو استفاده بهینه و ممانعت از هدر رفتن امکانات امری اساسی است این نکته هنگامی اهمیت بیشتری پیدا می کند که موضوع انرژی مطرح شود.  احداث تأسیسات تولید انرژی الکتریکی و شبکه های برق رسانی نیاز به هزینه های زیادی دارد. هزینه احداث تأسیسات تولید و انتقال و توزیع برق برای هر کیلووات ساعت معادل ۸۰۰ دلار می باشد. علاوه بر بار مالی زمان لازم برای احداث نیروگاه ۳ تا ۸ سال است. همچنین هزینه های جاری و ثابت سالانه نیروگاه ها گاهی بالغ بر ۲۰ درصد سرمایه گذاری اولیه می شوند. از این رو کاهش مصرف انرژی الکتریکی به میزان قابل ملاحظه ای در حفظ و بقاء سرمایه های ملی مؤثر است. با توجه به پتانسیل های صرفه جویی موجود در بخش صنعت سالانه می توان ۶۷۰ میلیارد تومان در این بخش صرفه جویی کرد. در بخش خانگی نیز می توان با بکارگیری راهکارهای استفاده بهینه از لوازم خانگی انرژی بر تا حد زیادی از اتلاف سرمایه های ملی جلوگیری کرد. لازم به ذکر است در کشور ما در خانه و مکان های تجاری ، سالانه در حدود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام برای تولید حرارت و سرما مصرف می شود. در صورتیکه اگر با روشهای صرفه جویی فقط ۱۰ درصد در طول سال در مصرف انرژی وسایل گرمازا و سرمازای خود صرفه جویی کنیم در حدود ۲۰ میلیون بشکه نفت خام صرفه جویی کرده ایم که ارزش این مقدار انرژی سرمایه بسیاری زیادی می شود. البته مصرف انرژی، صرفه جویی در مصرف انرژی و یا راه های بهینه ساری مصرف انرژی یا راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی هم جنبه های اقتصادی دارد هم اجتماعی.
علاوه بر بار اقتصادی عوامل دیگری نیز وجود دارد که ضرورت بهینه سازی مصرف انرژی و بهره وری انرژی را می رساند :استفاده بی رویه از انرژی های فسیلی که باعث افزایش آلودگی محیط زیست می شود.بالا بودن رشد جمعیت و نیاز به تقاضای بیشتر انرژی.محدودیت منابع انرژی به دلیل تجدیدناپذیر بودن آن.رشد بالای مصرف انرژی به دلیل الگوی ناصحیح مصرف انرژی.عدم وجود سیستم بازیافت انرژی.وجود صنایع و کارخانجات فرسوده.متکی بودن اقتصاد ملی به درآمدهای نفتی.افزایش گازهای گلخانه ای و باران های اسیدی.
دولت‌ها با تدوین سیاست‌ها و قوانین حمایتی می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. این شامل تصویب قوانین الزام‌آور برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها، صنایع و حمل‌ونقل است.ارائه تسهیلات مالی و تشویقی برای شهروندان و کسب‌وکارها می‌تواند انگیزه بیشتری برای سرمایه‌گذاری در راهکارهای کاهش مصرف انرژی ایجاد کند. این تسهیلات می‌تواند شامل وام‌های کم‌بهره، تخفیف‌های مالیاتی و کمک‌های مالی باشد.سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی و آبی می‌تواند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش مصرف انرژی کمک کند. این انرژی‌ها نه‌تنها پایدارتر هستند، بلکه تأثیرات زیست‌محیطی کمتری نیز دارند.
آموزش‌های عمومی و تخصصی در زمینه مصرف بهینه انرژی می‌تواند به افزایش آگاهی افراد و جامعه کمک کند. این آموزش‌ها می‌تواند از طریق رسانه‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی ارائه شود.ترویج فرهنگ مصرف بهینه انرژی از طریق کارزارهای تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی می‌تواند به تغییر رفتارهای مصرفی جامعه کمک کند. ایجاد انگیزه در سطح فردی و اجتماعی می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد.سازمان‌های غیردولتی و نهادهای مدنی می‌توانند نقش مهمی در آگاهی‌سازی و ترویج مصرف بهینه انرژی داشته باشند. این سازمان‌ها با اجرای پروژه‌های محلی و ملی می‌توانند به این موضوع مهم و حفاظت از محیط‌زیست کمک کنند.