آغاز عملیات اجرایی واحد بخار نیروگاه المهدی

 مدیرعامل گروه مپنا از آغاز پروژه ساخت واحد بخار نیروگاه آلومینیوم المهدی به ظرفیت اسمی 180 مگاوات و سرمایه‌گذاری 110میلیون یورویی خبر داد.
محمد اولیاء در مراسم پروژه ساخت واحد بخار نیروگاه آلومینیوم المهدی با بیان اینکه در نیروگاه‌های حرارتی سنتی، مقدار زیادی از گرمای تولید شده در فرآیند تولید برق هدر می‌رود. اما در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی، از این حرارت برای تولید بخار و حرکت توربین‌های بخاری استفاده می‌شود، که موجب افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف سوخت می‌شود، اظهار کرد: با اضافه شدن واحد بخار، ظرفیت کل این نیروگاه به 546 مگاوات خواهد رسید، بدون آنکه نیازی به مصرف گاز اضافی باشد. این رویکرد، علاوه بر افزایش تولید برق، میزان آلایندگی محیط زیست را نیز به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد.
وی در خصوص سرمایه‌گذاری بدون وابستگی به بودجه دولتی و چالش‌های صنعت برق در تأمین مالی گفت: در مدل جدید تأمین مالی که مپنا به کار گرفته است، صنایع انرژی‌بر منطقه در تأمین هزینه‌های پروژه مشارکت دارند و در ازای آن، سهمی از برق تولیدی دریافت می‌کنند. این روش، علاوه بر جذب سرمایه‌های بخش خصوصی، امکان توسعه سریع‌تر نیروگاه‌ها را فراهم می‌آورد.
او افزود: با اجرای این مدل، نیروگاه‌های جدید می‌توانند بدون نیاز به اعتبارات دولتی ساخته شده و کشور را از بحران کمبود برق رها کنند. این الگو می‌تواند در سایر نقاط ایران نیز اجرایی شود و تحولی اساسی در صنعت نیروگاهی رقم زند.
مدیرعامل گروه مپنا همچنین درباره انقلاب سبز در صنعت برق و صرفه‌جویی روزانه یک میلیون مترمکعب گاز طبیعی تصریح کرد:  این میزان صرفه‌جویی، از نظر زیست‌محیطی معادل کاشت 30 میلیون اصله درخت است. یعنی به اندازه یک جنگل وسیع، آلودگی کمتری به جو زمین وارد خواهد شد. این یک گام مهم در جهت توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست است. با این رویکرد، نیروگاه‌های سیکل ترکیبی می‌توانند نقشی اساسی در کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی ایفا کنند و ایران را به سمت تولید برق پاک‌تر و پایدارتر سوق دهند. با توجه به نیاز روزافزون کشور به برق، احداث واحدهای سیکل ترکیبی می‌تواند علاوه بر کاهش فشار بر منابع مالی دولت، به اشتغال‌زایی پایدار در بخش نیروگاهی و صنایع انرژی‌بر منجر شود.
اولیاء، به اهداف مشترک گروه مپنا و صنایع بزرگ انرژی‌بر مانند المهدی پرداخت و احداث واحد بخار برای نیروگاه‌های گازی سیکل ساده و تبدیل آنها به سیکل ترکیبی را دارای اهمیت دانست و گفت: احداث این واحد بخار در وهله اول و در شرایط ناترازی انرژی اعم از سوخت و برق، رخداد بزرگی برای صنعت برق و صنایع انرژی‌بر محسوب می‌شود، زیرا بدون نیاز به منابع مالی بخش دولتی و با تکیه بر توافق شکل گرفته بین گروه مپنا و صنایع بزرگ احداث می‌شود و با معادل حدود 110 میلیون یورو سرمایه‌گذاری، به اندازه دو واحد گازی سرمایه‌بر است.
وی مزیت دیگر اجرای این واحد بخار را به دلیل ارتقای راندمان از 34 درصد به حدود 55 درصد، آثار بسیار مثبت زیست محیطی عنوان و خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن این نکته که عملیاتی شدن این واحد بخار، باعث تولید 180 مگاوات برق در عین عدم مصرف حدود یک میلیون متر مکعب گاز (یا معادل آن یک میلیون لیتر گازوئیل) در روز خواهد شد، از دیدگاه زیست محیطی از انتشار یک میلیون تن Co2 در سال جلوگیری کرده و می‌توان گفت که این میزان کاهش انتشار Co2، معادل عملکرد یک میلیون اصله درخت خواهد بود.
وی تاکید کرد: بدون مشارکت بین مپنا و صنعت، اجرای بخش بخار نیروگاه سیکل ترکیبی المهدی امکان‌پذیر نمی‌شد.
اولیاء تأکید کرد: ما در مپنا معتقدیم که توسعه صنعت برق ایران نباید وابسته به بودجه‌های دولتی باشد. مدل تأمین مالی مشارکتی، نه‌تنها امکان احداث نیروگاه‌های جدید را فراهم می‌کند، بلکه باعث می‌شود صنایع نیز در تأمین برق مورد نیاز خود نقش فعال‌تری ایفا کنند.
تحقق افزایش راندمان نیروگاه
 و تأمین پایدار انرژی و کاهش
محمد آشوری تازیانی، استاندار هرمزگان نیز در مراسم کلنگ‌زنی این پروژه این اقدام را گامی مهم در مسیر توسعه متوازن استان دانست و افزود: واحد بخار در کنار واحد گازی نیروگاه، با افزایش راندمان تولید، مصرف سوخت را بهینه کرده و میزان آلایندگی را کاهش می‌دهد که این موضوع، تأثیر مستقیمی بر کیفیت هوا و توسعه پایدار استان خواهد داشت.
وی با اشاره به نقش کلیدی این پروژه در اشتغال‌زایی، خاطرنشان کرد: اجرای این طرح علاوه بر تأمین برق مطمئن، فرصت‌های شغلی جدیدی را برای نیروهای بومی ایجاد خواهد کرد و موجب رونق اقتصادی در منطقه می‌شود.
حمید رجب‌پور، مدیرعامل شرکت المهدی، نیز در این مراسم با اشاره به اهمیت این پروژه گفت: احداث این واحد بخار علاوه بر افزایش راندمان نیروگاه، تأمین پایدار انرژی و کاهش هزینه‌های تولید، تأثیر بسزایی در کاهش آلایندگی محیط‌زیستی خواهد داشت. این اقدام در راستای توسعه پایدار و ارتقای توانمندی‌های صنعتی کشور انجام می‌شود.
محسن امیری، عضو هیئت مدیره گروه و مدیرعامل شرکت مدیریت نیروگاهی ایرانیان مپنا نیز در این رویداد گفت: بدیهی است که تبعات عدم تأمین برق برای صنایع که به نوبه خود باعث کاهش میزان تولید و عرضه محصولات بنگاه‌های صنعتی می شود، نتایج اجتماعی نامطلوبی در بر دارد. اهتمام گروه مپنا برای تجمیع نیازهای صنایع بزرگ در قالب مدل اجرا شده در احداث واحد بخار نیروگاه المهدی که کمک شایانی برای جبران ناترازی برق مورد نیاز آنها خواد بود، ایفای نقش پررنگ این گروه در حوزه مسئولیت اجتماعی محسوب می شود.
شرکت المهدی طی تیر ماه 1369 با هدف تولید سالیانه 330 هزار تن شمش آلومینیوم (در 3فاز) و در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس در 18 کیلومتری غرب شهر بندرعباس تاسیس شد. در سال 1376 بخشی از فاز یک مجتمع با شش دیگ و به تدریج تعداد 120 دیگ راه‌اندازی شد؛ به گونه‌ای که تا پایان سال 1381 ظرفیت تولید به 55 هزار تن رسید و در اردیبهشت ماه سال 1384 مجتمع به ظرفیت اسمی پیش‌بینی شده 110 هزار تن دست یافت.
این مهم طی تفاهم‌نامه‌ای چندجانبه میان منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس با گروه مپنا و شرکت المهدی و سرمایه‌گذاران مستقر در این منطقه با هدف تامین بخشی از برق مورد نیاز صنایع مستقر در منطقه ویژه خلیج فارس قرار بر تحقق این هدف از محل احداث نیروگاه در شرکت المهدی محقق شد.
این تفاهم‌ها و در ادامه، آغاز زودهنگام پروژه به صورت عملیاتی نشان از وجود دغدغه جدی تامین انرژی پایدار به ویژه برق بوده است. با توجه به تجربه گروه مپنا و پتانسیل موجود در منطقه ویژه، مذاکرات و توافقات اولیه با تاکید بر تامین برق مجموعه المهدی به صورت کامل و قرار دادن بخشی از برق مازاد این سیکل ترکیبی در اختیار صنایع مستقر در منطقه ویژه خلیج فارس برگزار شد.
طی این پروژه، یک واحد بخار سیکل ترکیبی به ظرفیت 180 مگاوات به دو واحد گازی این نیروگاه افزوده می‌شود و با تکمیل آن، علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، راندمان این نیروگاه نیز افزایش خواهد یافت.
عدم نیاز به سوخت اضافی
 و آثار مثبت زیست محیطی
به دلیل زمان بر بودن احداث واحدهای بخار، واحد بخار نیروگاه المهدی ظرف 32 ماه به تولید برق خواهد رسید و به دلیل استفاده از حرارت اتلافی بخش گاز برای تولید بخار، راه‌اندازی این واحد نیاز به سوخت اضافی ندارد و با همان میزان سوخت تخصیص یافته به نیروگاه، 180 مگاوات نامی تولید خواهد شد. بنابراین مزیت ویژه این واحد بخار، عدم نیاز به سوخت اضافی است که در شرایط ناترازی حامل‌های انرژی کشور، اهمیت ویژه و مضاعفی در منطقه صنعتی بندرعباس می‌یابد.
کارخانه المهدی با وسعت 270 هکتار، از جمله سبزترین سایت‌های صنعتی منطقه محسوب می‌شود و دارای 35 هزار اصله درخت است که نشان از تعهد به بهبود فاکتورهای زیست محیطی به موازات توسعه کسب و کار دارد.
نیروگاه‌های سیکل ترکیبی، نقشی اساسی در کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی ایفا می‌کنند و ایران را به سمت تولید برق پاک‌تر و پایدارتر سوق می‌دهند. با توجه به نیاز روزافزون کشور به برق، احداث واحدهای سیکل ترکیبی می‌تواند علاوه بر کاهش فشار بر منابع مالی دولت، به اشتغال‌زایی پایدار در بخش نیروگاهی و صنایع انرژی‌بر منجر شود. در مدل جدید تأمین مالی که مپنا به کار گرفته است، صنایع انرژی‌بر منطقه در تأمین هزینه‌های پروژه مشارکت دارند و در ازای آن، سهمی از برق تولیدی دریافت می‌کنند. این روش، علاوه بر جذب سرمایه‌های بخش خصوصی، امکان توسعه سریع‌تر نیروگاه‌ها را فراهم می‌آورد. با اجرای این مدل، نیروگاه‌های جدید می‌توانند بدون نیاز به اعتبارات دولتی ساخته شده و کشور را از بحران کمبود برق رها کنند. این الگو می‌تواند در سایر نقاط ایران نیز اجرایی شود و تحولی اساسی در صنعت نیروگاهی رقم زند. رفع ناترازی در صنعت برق کشور از یکسو به منابع مالی قابل توجه و از سوی دیگر به زمان نیاز دارد. در طول مذاکراتی که گروه مپنا با تعدادی از صنایع بزرگ مستقر در منطقه از جمله شرکت المهدی داشته است، نیاز این صنایع به برق بیش از پیش روشن شده است و با پیگیری‌های انجام شده، برای مشارکت جمعی صنایع در رفع ناترازی برق مورد نیاز صنعت در قالب برنامه‌های خودتأمینی صنایع ابراز علاقه‌مندی شده است.
بر این اساس گروه مپنا آمادگی دارد با اجرای طرح‌های مشابه به سه روش سرمایه­گذاری مستقیم صاحبان صنایع برای احداث واحدهای نیروگاهی، سرمایه­گذاری مشترک مپنا با صنایع و یا تأمین برق آنها بر اساس ماده چهار قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق در قالب قراردادهای بلندمدت اقدام کند.