احساس امنیت

مرضیه عبدی پور- امنیت اجتماعی مفهومی جامع و حیاتی است که به تأمین ایمنی و آرامش جامعه و افراد آن اشاره دارد. امنیت اجتماعی نه تنها به حفظ جان و مال افراد مربوط می‌شود، بلکه شامل حفظ حقوق اساسی، اجتماعی و اقتصادی افراد و جامعه به طور کلی نیز می‌باشد. در واقع، امنیت اجتماعی همواره به عنوان یکی از اهداف اصلی هر جامعه و دولت مطرح بوده و تضمین آن، اساسی‌ترین وظیفه دولت نسبت به شهروندان است.
امنیت اجتماعی به طور گسترده‌تر به حفظ نظم، استقرار قوانین عادلانه و پیشگیری از خشونت و جرم در جامعه می‌پردازد. فرآیندها و اقداماتی که به تحقق امنیت اجتماعی منجر می‌شوند، شامل ایجاد قوانین کیفری و مدنی، توسعه نظام قضایی قوی و عادلانه، پیشگیری از جرم و خشونت، حفظ نظم و ایجاد امکانات عمومی ایمن و سالم می‌باشند.در جامعه‌هایی که امنیت اجتماعی به خوبی تضمین شده است، افراد به طور کلی از حقوق و آزادی‌های خود بهره‌مند هستند و احساس اطمینان و آرامش در محیط زندگی خود را تجربه می‌کنند. در این جامعه‌ها، ارتکاب جرم و خشونت کاهش می‌یابد و افراد به آزادی از ترس و نگرانی‌های زیاد دست می‌یابند.
امنیت اجتماعی به وضعیتی اشاره دارد که در آن افراد یک جامعه به طور کلی از خطرات و تهدیدهای مختلف در ابعاد مختلف زندگی خود در امان هستند و احساس امنیت می‌کنند. امنیت اجتماعی شامل محافظت از حقوق و آزادی‌های افراد، حفظ نظم و امنیت عمومی و ایجاد فرصت‌های مساوی برای همه اعضای جامعه و کاهش تفاوت‌های اجتماعی است.
در مقابل مفهوم امنیت اجتماعی که ناظر بر تدارک سلامت افراد جامعه در مقابل اقدامات خشونت آمیز و رفع دغدغه‌های ذهنی (احساس عدم امنیت) شهروندان است، مفهوم تامین اجتماعی فقط به نگرانی‌ها و معضلات جامعه در موارد و مواقع خاص می‌پردازد. بنابراین ناامنی اجتماعی موردنظر این پژوهش عبارت است از مجموعه حرکت های عمدی و تحولات عادی که اطمینان خاطر افراد و انسجام گروه های اجتماعی را مخدوش می‌سازند.براساس چهار مولفه مذکور می‌توان تصریح نمود که امنیت اجتماعی مفهومی کاملاً متمایز از تامین اجتماعی می‌باشد. مرجع تامین اجتماعی فقط بخشی از افراد جامعه است در حالیکه امنیت اجتماعی، کلیت جامعه را مد نظر دارد که در قالب گروههای مختلف اجتماعی خود نمایی می کنند.
امنیت اجتماعی به عنوان یکی از حساس ترین و مهمترین نوع امنیت, از عناصر اساسی حیات انسانهاست. بدون شک هیچ عنصری برای پیشرفت و توسعه یک جامعه و همچنین شکوفایی استعدادها, مهم تر از عنصر امنیت و تامین آرامش در جامعه نمی باشد. امنیت دارای دو معنای ایجابی (یعنی وجود احساس رضایت و اطمینان خاطر نزد دولت مردان و شهروندان) و سلبی (یعنی نبود ترس, اجبار و تهدید) می باشد.امنیت اجتماعی هم چون سایر پدیده ها و امور اجتماعی, دارای گونه های مختلفی است که از جمله آنها می توان از امنیت شغلی, قضایی, سیاسی, اقتصادی و اداری نام برد. امروزه مفهوم امنیت از نظر صوری و ظاهری در اجتماع از معنی فقدان جرایم و آسیب ها فراتر رفته و شامل موارد و مصادیقی از نظر روحی, اخلاقی, بهداشتی, اقتصادی و همچنین دربرگیرنده ثبات و نظم واقعی و عقلانی در اجتماع شده است که از آن به امنیت اجتماعی تعبیر می شود. لذا می توان اظهار داشت که هر چه میزان توسعه یافتگی یک جامعه بیشتر باشد, ضریب امنیت اجتماعی نیز افزایش یابد و به موازات آن نرخ جرم, جنایت و آسیب های اجتماعی کاهش می یابد .
شاید بپرسید عوامل مختلفی که بر امنیت اجتماعی تاثیر میگذارد کدامند؟ازجمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:1. امنیت فیزیکی : امنیت فیزیکی به وضعیتی اشاره دارد که در آن افراد و جوامع از خطرات و تهدیدات فیزیکی محافظت می‌شوند و احساس امنیت می‌کنند. امنیت فیزیکی شامل محافظت از جان، سلامت و امنیت بدنی افراد، ممتلکات شخصی، منازل و محل‌های عمومی است.عواملی که بر امنیت فیزیکی تأثیر می‌گذارند عبارتند از:جرم و جنایت-خشونت -تهدیدات طبیعی- تهدیدات فناوری- تهدیدات حوادث طبیعی امنیت فیزیکی به عنوان یک جنبه مهم از امنیت اجتماعی، به حفظ سلامت و امنیت فردی و اجتماعی افراد کمک می‌کند و از استقرار یک محیط زندگی امن و آرام برخوردار می‌سازد.2. امنیت اقتصادی : امنیت اقتصادی به وضعیتی اشاره دارد که در آن افراد و جوامع از نظر اقتصادی محافظت شده و احساس امنیت می‌کنند. امنیت اقتصادی شامل اقتصاد پایدار، فرصت‌های اشتغال، کاهش فقر، توزیع منصفانهٔ ثروت و عدالت اقتصادی است.