شهرستان
امروزه گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع توسعه پایدار، به یکی از بزرگترین صنایع در راستای ایجاد درآمد و ارتقاء رشد و توسعه اقتصادی بسیاری از کشورها تبدیل شده که در عین پر درآمد بودن، صنعتی سالم و پاک بـرای اقتصـاد هـر منطقـه و کشور محسوب می‌شود که رشد آن تغییرات اجتماعی و اقتصادی زیادی را به دنبال داشته است. رونق این صنعت بیانگر ثبات سیاسـی، اقتصـادی، اجتمـاعی، امنیتـی، فرهنگـی و علمی کشورهای جهان است، به بیان دیگر صنعت گردشگری بـا برخـورداری از امتیـازات منحصـر بـه فـرد همزمان چندین هدف را در فضای یک منطقه تامین می‌کند و پدیده ای چند بعدی است درحالیکه صنایع دیگر هـر کـدام بـه تنهـایی تامین کننده بخشی از اهداف مورد نظر هستند. این صـنعت نـو پـا، در سـالهای اخیـر تـاثیرات زیـادی بـر وضعیت اقتصادی جهان داشته است به گونه‌ای که امروزه یکی از بزرگترین بخشهای اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می‌رود که دارای پتانسیل اثرگذاری بر روابط بین‌الملل و ابزاری برای ترویج صلح در جهان است. از سوی دیگر، گردشگری برای ایران که وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارد، می‌تواند به عنوان راهـی برای رهایی از وابستگی به درآمدهای نفتی و خروج از اقتصاد تک محصولی باشد. داشتن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و آب هوای منحصر به فرد از یک طرف، موقعیت جفرافیایی استان همدان از طرف دیگر می‌تواند گردشگران زیادی را جذب این استان کند اما گویا هنوز نتوانستیم در این حوزه توفقیاتی داشته باشیم. هفته گذشته هگمتانه که نشان دهنده تاریخ این شهر است ثبت جهانی شد؛ یقیناً این اتفاق خود دروازه نوینی به حوزه گردشگری بین‌المللی است بنابراین ارتقای کیفیت در گردشگرپذیری مردم اهمیت بسیاری دارد و این اموضوع می‌تواند به یک فرصت طلایی در صنعت گردشگری تبدیل شود . حمل و نقل ضعیف مانع توسعه گردشگری در همدان یک فعال گردشگری و تور لیدر همدانی با اشاره به نبود توفیقات صنعت گردشگری در استان همدان، گفت: متاسفانه ضعف مدیریت و برنامه‌ریزی باعث شده که نتوان در حوزه گردشگری چندان قوی و موفق عمل کرد. اکبری افزود: در دنیای امروز سیستم حمل‌ونقل قوی حرف اول را در گردشگری می‌زند این در حالیست که در همدان با ضعف جدی در این حوزه مواجه هستیم، در واقع نمی‌توان انتظار داشت که گردشگران داخلی به سیستم حمل‌ونقل زمینی برای ورود به همدان راضی شوند و استان ما را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب کند . اکبری با بیان اینکه استان همدان هنوز نتوانسته نیازهای ابتدایی گردشگران همچون ایجاد سرویس بهداشتی رافراهم کند، تصریح کرد: بارها شده که گردشگران زیادی به جاذبه‌های طبیعی و تاریخی همچون گیان، گنجنامه، علیصدر و .. برده‌ام و مشکل بسته بودن و نبودن سرویس بهداشتی یا نبود بوفه عرضه مواد غذایی مواجه شدیم . وی افزود: متاسفانه همدان هنوز نتوانسته از صنعت پول ساز گردشگری به نفع اقتصاد خود استفاده کند که لازم است در این زمینه مدیریت و برنامه‌ریزی خوبی صورت گیرد. گردشگری، صنعتی پویا و روبه رشد کارشناس ارزیابی کیفیت حوزه گردشگری درباره صنعت گردشگری در ایران، گفت: نوع نگاه ما به اقتصاد گردشگری در کشور کاملاً غیرحرفه‌ای و غیر تخصصی است، مفهوم گردشگرپذیری جایی بیشتر برجسته می‌شود که ما راجع به توسعه پایدار گردشگری صحبت می‌کنیم. سید فرخ میرشاهزاده بابیان اینکه صنعت گردشگری یک صنعت ساختارمند، قاعده‌مند و نظام مندی است که تمام راهکارهای جذب گردشگر به واسطه تجارب گذشته در آن ثبت شده است، تصریح کرد: تمام جوامع هم بر اساس الگوهای تعریف نظام مند، برای توسعه گردشگری کشور خود تلاش می‌کنند . این کارشناس ارزیابی کیفیت حوزه گردشگری با بیان اینکه صنعت گردشگری صنعتی پویا، فعال و روبه رشدی است که در هر لحظه شاهد رونق آن در جوامع هستیم، یادآور شد: صنعت گردشگری یک صنعت اجتماعی و وابسته به انسان است که به هیچ‌وجه نمی‌توان آن را مهار کرد. میرشاهزاده گفت: برای اینکه بتوانیم در صنعت گردشگری موفق کنیم لازم است که بر اساس الگوی تعریف شده و نظام مند حرکت کرد، اما متاسفانه گردشگری در ایران یک صنعت تازه متولد شده عقب مانده است که با یک نیم نگاه با پنجاه سال قبل در عرصه اجرائی و سیاستگذاری حرکت می‌کند. وی با بیان اینکه مقاصد گردشگری ماهیتاً چهار بخش را پشت سر می‌گذارند که اگر آن‌ها را به درستی طی کنند شرایط‌شان پایا و مستمر خواهد بود، اما متأسفانه ما در بخشهای مختلف دچار بحران‌های پیچیده‌ای می‌شویم، تأکید کرد: در مرحله نخست لازم است بستری سازی گردشگری شکل بگیرد در واقع تا زمانی که بستر مناسب در حوزه گردشگری ایجاد نکنیم نمی‌توانیم در این خصوص اقدام مناسبی انجام دهیم. این کارشناس ارزیابی کیفیت حوزه گردشگری با بیان اینکه بخش نخست یک منطقه و مقصد گردشگری، گردشگرپذیری است؛ درواقع شرایطی در منطقه به‌وجود می‌آید که به لحاظ وجود جاذبه (طبیعی، انسان‌ساز و مصنوعی) این مقصد تبدیل به یک هاب گردشگری شده و گردشگر را به سمت خودش جذب می‌کند، اذعان کرد: درواقع جاذبه باعث می‌شود که گردشگر به مقصد گردشگری بیاید اما به مرور زمان ورود بیش از حد گردشگر به این مقصد باعث ایجاد یکسری از معضلات برای جامعه ساکن در مقصد خواهد شد. وی ادامه داد: در این بخش جامعه ساکن در مقصد، فاز نخست گردشگرپذیری را سپری کرده و افراد محلی به جایی می‌رسند که در ذهن خود به این موضوع می‌پردازند که چه خوب است که شاهد حضور بی‌شمار گردشگران هستیم و بعد از سپری کردن این مرحله وارد فاز بعدی یعنی بی‌تفاوتی می‌شوند، در این بخش برای جامعه محلی مهم نیست گردشگری بیاید یا نیاید؛ یعنی بود و نبود گردشگر برای او بی‌اثر است پس توجهی نمی‌کند. این فعال حوزه گردشگری افزود: ساکنان مقاصد گردشگری بعد از مدتی وارد فاز سوم یعنی ممانعت از ورود گردشگر می‌شوند و با ایجاد مانع به‌دنبال آن هستند که مسافر به مقصد گردشگری وارد نشود و مرحله بعد فاز چهارم یعنی بحرانی‌ترین بخش در مقاصد گردشگری است، یعنی در مواجهه با گردشگر دچار اقدام پرخاشگری و افعال قهرآمیز می‌شوند. میرشاهزاده با تأکید بر اینکه متأسفانه در کشور ما هنوز فاز نخست یعنی گردشگرپذیری را طی نکرده، به فاز چهارم رسیده‌ایم، خاطرنشان کرد: عملاً شاهد آن هستیم که افراد ساکن در مقاصد گردشگری به‌دنبال انجام کارهایی هستند که گردشگر وارد آن شهر و یا مقصد گردشگری نشود. وی با بیان اینکه متاسفانه در تامین نیازهای اولیه گردشگران هنوز دچار بحران هستیم، اظهار کرد: برای جذب گردشگر لازم است یک کار جهادی از بسترسازی فرهنگی تا توسعه زیر ساخت‌ها شکل بگیرد تا بتوان گردشگر را جذب و ماندگار او را به منطقه افزایش دهیم. وی با بیان اینکه ثبت جهانی هگمتانه در همدان می‌تواند به یک فرصت طلایی در حوزه گردشگری و در عرصه بین‌الملل تبدیل شود، یادآور شد: در واقع اگر در همدان نیز ما به فکر این نباشیم که منافع جامعه محلی را به‌صورت اصولی از طریق برنامه‌ریزی نظام‌مند با طراحی اقتصادی حرفه‌ای در عرصه گردشگری از طریق سیاستگذاری و هدف‌گذاری معین تأمین کنیم، به هیچ وجه نمی‌توان به‌دلیل داشتن یک جاذبه آن را به یک مقصد گردشگرپذیر بدل کنیم. این کارشناس حوزه گردشگری گفت: باید بررسی کرد که ثبت جهانی هگمتانه چه مزایایی برای همدان دارد و چگونه می‌توان از مزایای رقابتی در آن در عرصه بین‌الملل بهره‌مند شد که متاسفانه تجربه ثبت جهانی در شهرهای دیگر حاکی از آن است که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد، چرا که ما هنر استفاده از خواهر خواندگی ها و ثبت جهانی را نداریم. میر شاهزاده خاطرنشان کرد: شنیده می‌شود که ایران کشوری است چهار فصلی است این در حالی همدان استانی در کشور است که چهار فصل را باهم دارد و با سابقه تاریخی و جاذبه‌ای که این استان می‌تواند با برنامه‌ریزی والگوپردازی در صنعت گردشگری بدرخشد وی تأکید کرد: رویداد محوری و برگزاری رویدادهای هدفمند می‌تواند مخاطبین را در سطح ملی و بین‌المللی جذب همدان کند.