انتخابات با مشارکت بالا

 عزیز قانونی- مشارکت در انتخابات و رای دادن از مولفه های اساسی رفتار سیاسی شهروندان محسوب می شود. این سوال که علل و انگیزه های شهروندان برای مشارکت در انتخابات چیست, از مهم ترین موضوعات مورد مطالعه در جامعه شناسی سیاسی است .
انتخابات از برکات انقلاب اسلامی است و شرکت در انتخابات ضمن اینکه یک وظیفه دینی و اجتماعی است؛ زمینه‌ای برای نمایش اقتدار ملی و کارآمد سازی سازمان‌ها و نهادها برای تحقق اهداف کشور به حساب می‌آید. شرکت پرشور و حداکثری در انتخابات و انتخاب رئیس جمهور مؤمن، انقلابی، آگاه، متخصص، متعهد و… می تواند ضمن کمک به حل مشکلات کشور، برای نظام بازدارندگی ایجاد کرده و تضمین کننده امنیت، عزت، اقتدار همه‌جانبه باشد. در واقع می‌توان گفت که انتخابات و رأی مردم (مستقیم و غیرمستقیم) ساختار قدرت سیاسی نظام را مشخص و تعیین می‌کند که این نشانه مشارکت و تأثیر رأی ملت در ترسیم و تعیین جهت گیرهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نهادهای نظام محسوب می‌شود. میزان مشارکت سیاسی ملت در انتخابات نشان دهنده اعتماد و مقبولیت نظام سیاسی است. حضرت امام خامنه‌ای (مدظله العالی) در این رابطه می‌فرمایند: «یک پیام … این انتخابات و این حضور عظیم مردمی، وجود اعتماد متقابل میان نظام اسلامی و مردم است. اینکه در این انتخابات، عرصه برای گفت‌وگو کردن، برای ورود افراد با گرایش‌های مختلف، برای به صحنه آوردن و روی دایره ریختن نظرات گوناگون، باز شد. این، نشانه اعتماد به نفس نظام است و نشانه این است که نظام اسلامی به مردم خود اعتماد دارد؛ به مردم اعتماد می‌کند. این اعتماد به توفیق الهی، به فضل الهی همچنان هست و ما انتظار داریم از مسئولان کشور، از دست‌اندرکاران بخش‌های مختلف که با رفتار خود همچنان این اعتماد را افزایش بدهند. این سرمایه اصلی نظام اسلامی است.» بدون شک؛ رسانه های متعهد، نخبگان، قلم بدستان، تریبون‌داران، نهادها و ترغیب کنندگان مردم به مشارکت بالا در انتخابات، نقش اساسی خود را در این مهم ایفاء نموده وفراخوان رهبر حکیم و فرزانه انقلاب را به گفتمان جاری جامعه تبدیل خواهند نمود که نتیجه آن به حول قوه الهی ناامیدی و شکست دشمن و سرافرازی و پیروزی جبهه انقلاب خواهد بود. انگیزه هایی چون تقویت انسجام ملی, پیروی از مقام رهبری, حمایت از نظام جمهوری اسلامی ایران و احساس تکلیف شرعی, رابطه معناداری با مشارکت انتخاباتی دارند. به عبارت دیگر, پاسخ دهندگانی که در بیشتر انتخابات رای داده اند, انگیزه های مذکور را مهم ترین دلایل شرکت ذکر کرده اند.از میان منابع اجتماعی مورد بررسی «پایبندی به انجام تکالیف شرعی»,« اعتماد سیاسی» و «علاقمندی به سیاست», «مهارت های مشارکتی» و «احساس اثربخشی سیاسی» همبستگی معناداری با مشارکت انتخاباتی نشان می دهند.
از مهم ترین ویژگی های مشارکت در نظام اسلامی می توان به موارد زیر اشاره کرد:محوریت فضیلت در نظام مردم سالاری دینی؛هدایت محوری؛مردم سالاری دینی متّکی بر ایمان دینی؛آرمان‌گرایی بر مبنای واقع گرایی؛مردم سالاری دینی همواره با عقلانیّت؛تکلیف محوری؛شایسته سالاری؛قانون محوری؛
همچنین مشارکت مطلوب در نظام اسلامی واجد ویژگی هایی است که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر است:مشارکت عام و حداکثری در انتخابات.دارای وجوه دوگانه حق مداری و تکلیف محوری.مشارکت کیفی متنوع شامل همه اقوام، مذاهب، جوانان، اقشار اجتماعی و کلیت جامعه در انتخابات برای تقویت مقبولیت نظام سیاسی.به‌کارگیری انتخابات به عنوان ابزار توانمندسازی اقشار و نخبگان.مشارکت از نوع فعال و آگاهانه به جای شرکت انفعالی در انتخابات.مشارکت همراه با مسئولیت از جانب جامعه به منظور پاسخگو نمودن افراد منتخب.بازتعریف معیارهای انتخاب افراد و تمرکز بر الگوی مشارکت مسئولانه و متعهدانه. با توجه به اینکه چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در دوره حساس کنونی برگزار می‌شود، آزمونی تعیین کننده فراوری ملت ایران به حساب آمده، بنابراین مسئولیت و تکلیف سنگینی بر عهده اقشار جامعه به ویژه نخبگان است که انجام صحیح این تکلیف منوط به تحقق شرایط صحت انجام تکلیف می‌باشد. در شرایطی که دشمنان ملت ایران با به کارگیری تهدیدات ترکیبی و پیچیده به دنبال تضعیف ارکان نظام اسلامی هستند؛ انتخابات پرشور و کارآمد می‌تواند کارکردهای زیر را در خنثی سازی برنامه‌های دشمن داشته باشد:اثبات برخورداری نظام از پشتوانه مردمی و مقبولیت حداکثری.اعلان اعتماد مکرر و ده‌ها باره رأی دهندگان به نظام.امکان افزایش کارآمدی با حضور افراد شایسته توانمند در جایگاه نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی در همین راستا، ضرورت دارد همگان با مشارکت حداکثری، انتخاب هوشمندانه و آگاهانه و افزایش کارایی و کارآمدی نظام در انتخابات پیش رو شرکت نموده و به وظیفه خود در حفظ و ارتقاء اقتدار نظام اسلامی عمل نماییم.