آمریکا دیگر آمریکا نمی شود!

  الجزیره نوشت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، در تلاش برای نجات نفوذ رو به کاهش کشورش در خاورمیانه، این هفته سفری سه روزه به عربستان سعودی را آغاز کرد. اما پیشبرد «همکاری استراتژیک» با همتایان سعودی و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس، ممکن است یک چالش بسیار دشوار باشد.
در ادامه این مطلب آمده است: در جولای سال گذشته، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در نشست شورای همکاری خلیج فارس در عربستان سعودی شرکت کرد و متعهد شد ایالات متحده «کناره گیری نخواهد کرد و خلایی را باقی نخواهد گذاشت که روسیه، چین یا ایران آن را پر کنند».   اما این دقیقاً همان چیزی است که اتفاق افتاده است.
با وجود مخالفت های واشنگتن، در سال گذشته متحدان منطقه‌ ای ایالات متحده، هیبریدی عمل کرده اند: روابطشان با پکن و تهران را بهبود بخشیده اند و ارتباط قوی با مسکو را حفظ کرده اند.
اگرچه دولت بایدن علنا اهمیت توافق اخیر عربستان و ایران برای احیای روباط دیپلماتیک که با میانجیگری چین به دست آمد را کم اهمیت جلوه داده است، به نظر می رسد در مورد نفوذ فزاینده چین در منطقه نفت خیز خلیج فارس و خاورمیانه، به شدت عصبانی است.
طی دو دهه گذشته، ایالات متحده تولید نفت و گاز را افزایش داده و تقریبا از نظر تامین انرژی مورد نیازش، خودکفا شده است. هرچند ممکن است امریکا دیگر به نفت خلیج فارس نیاز نداشته باشد، اما اصرار دارد که کنترل امور در منطقه را در دست داشته باشد تا بتواند در صورت بروز درگیری، مانع دسترسی چین به منابع حیاتی انرژی شود و  مطمئن شود که متحدانش از این منابع انرژی بهره مند خواهند شد.
همانطور که بلینکن ماه گذشته هشدار داد، «چین مهم‌ترین چالش ژئوپلیتیکی را که امروز با آن روبه‌رو هستیم، بوجود آورده است. چین کشوری باهدف و توانایی فزاینده است که دیدگاه ما را برای نظم بین المللی امن و مرفه، به چالش می‌کشد.» اما غیردموکراتیک بودن پکن در واقع می تواند برای حکومت های خودکامه منطقه راحت تر و سازگارتر از دموکراسی واشنگتن باشد.
منطقه به عنوان یک کل، تعامل جهانی خود را متنوع کرده است. این در روابط تجاری کشورهای منطقه کاملاً مشهود است. بین سال های 2000 تا 2021، تجارت بین خاورمیانه و چین از 15 میلیارد دلار به 284 میلیارد دلار افزایش یافته است. در حالی که در همین مدت، تجارت با ایالات متحده از 63 میلیارد دلار به 98 میلیارد دلار افزایش یافته است.
شش کشور خاورمیانه، از جمله عربستان سعودی، امارات و مصر، اخیراً درخواست کرده اند به گروه بریکس به رهبری چین بپیوندند. روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی نیز از اعضای بریکس هستند. این اقدامات کشورهای خاورمیانه در حالی است که غرب علیه روسیه تحریم های روزافزونی را اعمال کرده و می کند. بلینکن در سفر خود به ریاض احتمالاً عربستان سعودی را برای عادی سازی روابط با تل آویو تحت فشار قرار خواهد داد، به این امید که بهایی که سعودی ها در قبال آن می خواهند را کاهش دهد. بر اساس گزارش ها، درخواست های عربستان برای عادی سازی روابط با اسرائیل، شامل موافقت با یک برنامه غیرنظامی هسته ای و دریافت تضمین های امنیتی عمده است.
امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان در ازای امتیازات امریکا، مانند فروش اف-35 به ابوظبی، به رسمیت شناختن ادعاهای مراکش بر صحرای غربی و لغو تحریم های ایالات متحده علیه خارطوم، قبلا روابط خود را با اسرائیل عادی سازی کرده اند. همه این امتیازات را امریکا می دهد تا اسرائیل مجبور به دادن «هیچ امتیازی» از سوی خود و پایان دادن به چند دهه اشغال فلسطین نباشد.
استیون سایمون، مقام سابق آمریکایی، در کتاب خود با عنوان «توهم بزرگ: ظهور و سقوط جاه طلبی امریکا در خاورمیانه» تخمین می زند که ایالات متحده 5 تا 7 تریلیون دلار را در جنگ هایی که منجر به کشته شدن میلیون ها عرب و مسلمان و ویرانی جوامع آنها شده، هدر داده است. علاوه بر این، این درگیری ها باعث کشته شدن هزاران سرباز امریکایی، زخمی شدن ده ها هزار نفر و خودکشی حدود 30000 سرباز ایالات متحده شده است.
پس تصادفی نیست که بیشتر خاورمیانه ای ها و امریکایی ها اتفاق نظر دارند که فاصله گرفتن واشنگتن از منطقه، دست کم در برخی موارد، به همان اندازه که اجتناب‌ناپذیر است، مطلوب است.
چنین چرخشی از وقایع، می تواند پیامدهای شدید، درازمدت و آشفته ای برای هر دو طرف داشته باشد. این به اینکه آیا آمریکا تصمیم می گیرد سیاست خارجی خود را تغییر دهد یا خیر، و چگونگی اجرای این تصمیم بستگی دارد. اما این بحث دیگری است.