اقتصاد مقاومتی

 فریبرز کاظمی- رهبر انقلاب «اقتصاد مقاومتی» را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی کردند و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را معرفی نمودند. رویکرد اقتصادی ایران تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی» غالبا در برابر اقتصاد تحت سیطره غرب دیده می‌شود.
اقتصاد مقاومتی یعنی شناسایی حوزه‌های فشار و تلاش بای بی اثر کردند و کنترل آن‌ها است.  برای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی ضروری است که وابستگی‌های خارجی تقلیل یافته و برای افزایش تولید داخلی کشور و خوداتکایی تلاش کرد.
اگرچه واژه اقتصاد مقاومتی اصطلاح جدید و دارای یک بار ارزشی در فرهنگ دینی است، با این وجود مفاهیم در این زمینه و اعمال و اقداماتی برای مقاومت در حوزه‌های گوناگون به خصوص در حوزه اقتصاد در دنیا با سابقه است. در ادبیات اقتصادی مفاهیمی مثل « اقتصاد مقاومت»و یا « قدرت اقتصادی»، فراوان وجود دارد.
از طرفی هم تمام کشورهایی که به نوعی جنگ‌ و یا بحران‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را تجربه کرده‌اند و یا برای توسعه سریع اقدام کرده‌اند، برای عبور ازشرایط سخت، اقتصاد خود را برمبنای مقاومت برنامه‌ریزی کرده‌اند. برنامه‌ریزی اقتصادی دوران جنگ آلمان ، روسیه ، انگلستان ، ژاپن و... در دوران جنگهای جهانی اول و دوم اقتصادهای مقاومتی بوده است.
طبق نظر دولتمردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی، ضرورت مقاومت برای رد کردن فشارها و عبور از سختی‌ها برای رسیدن به نقاط مثبت ملی نیاز است.
در اصل ۴۴ قانون اساسی تأکید شده است که با اجرای سیاست‌های به‌هنگام در خصوص واگذاری‌های دولتی به مردم، عملکرد مدیریتی و بهره‌وری بهبود یابد و مسیر حرکت از اقتصاد دولتی به اقتصاد پویا فراهم شود؛ از طرف دیگر می‌دانیم که بخش خصوصی تحت‌ تأثیر و فشار و محدودیت‌های کمتری نسبت به بخش دولتی است. بر این اساس تقویت نقش و عملکرد این بخش‌ها می‌تواند تا حدودی از مشکلات ناشی از تحریم بکاهد و مقاومت اقتصاد را در مقابله با محدودیت‌های پیش رو بالا ببرد.
مردمی‌کردن اقتصاد؛ تحول در شرایط اقتصاد از طریق اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، توانمندسازی بخش خصوصی و کاهش وابستگی به نفت؛ جایگزینی درآمدهای نفتی با درآمدهای غیرنفتی؛ بنیانگذاری کارهای اقتصادی بر پایه دانش و تبدیل شدن اقتصاد دانش‌بنیان به وجه غالب اقتصاد کشور، حمایت از تولید ملی؛
فعال‌سازی واحدهای تولیدی کوچک برای تامین نیاز بازار داخلی، مبارزه با هرگونه فساد اقتصادی و مدیریت مصرف و فرهنگ‌‌سازی برای جلوگیری از اسراف و استفاده حداکثری از زمان و منابع و امکانات. حرکت بر اساس برنامه و پرهیز از تصمیمات نو ناگهانی و تغییر مقررات، صیانت از وحدت و همبستگی خواهد بود.
نقطه شروع آن، سیاستگذاری برای اصلاح الگوی مصرف است. مصرف، میزان تولید مورد نیاز جامعه را مشخص و هر دو این‌ها در کنار هم میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز را مشخص می‌سازند. رونق تولید داخلی و کاستن از  محصولات وارداتی که می‌تواند به زوال و کم رونقی و توقف واحدهای تولیدی داخلی منجر گردد. استقلال اقتصادی، قطع وابستگی به خارج، ارتقای تکنولوژی در سطح عظیم صورت می‌گیرد، البته بایستی به گونه‌ای عمل کرد که اقتصاد مقاومتی به معنای تحمیل فشار به مردم نباشد.
افزایش بهروری در تولید محصولات مختلف، کاهش قیمت تمام شده در تولیدات داخلی، کیفیت بهتر خدمات در عرصه رقابت با تولیدات خارجی و کاهش میزان واردات، حمایت از تولید ملی به ویژه تولیدات راهبردی و نیز کاهش آمار بیکاری و خشکاندن ریشه‌های فقر و آسیب‌های اجتماعی ناشی از بیکاری در جامعه و فعال‌سازی سیستم‌های حمایتی پولی و مالی، تولید برای تحرک در اقتصاد داخلی و نیز حمایت از صادرات کالاهای غیرنفتی خواهد بود.اقتصاد مقاومتی موجب می‌شود تا در شرایط فشار روند روبه رشد اقتصادی و شکوفایی در کشور محفوظ بماند و آسیب‌پذیری آن کاهش پیدا کند. شکل‌گیری این نوع اقتصاد نتایج مهمی خواهد داشت که در بیانات مقام معظم رهبری به آنها اشاره شده است. همچنین شرایط و الزاماتی دارد که استفاده از همه ظرفیتهای دولتی و مردمی، تحول در شرایط اقتصاد از طریق اجرای سیاستهای اصل ۴۴، توانمندسازی بخش خصوصی و کاهش وابستگی به نفت از جمله آنهاست.