صفحه اول
جواد سروش- میلیونها گونه جانوری نیز زمین را خانه خود میدانند و چه بسا هزارهها پیش از انسان در این کره زیست می کرده اند. هر یک از این گونه ها منحصر به فردند و در نیچ niche (موقعیت) زیستی ویژه خود زندگی می کنند. دانشمندان صراحتاً به ما می گویند که اگر چاره ای برای جلوگیری از این تخریب بی رحمانه زیستگاه های آنان اندیشیده نشود، حداقل نیمی – و شاید دو سوم – همه گونه تا پایان قرن حاضر گام در راه بی بازگشت انقراض خواهند گذاشت! یک باور قدیمی وجود دارد که طبیعت خود می تواند خود را ترمیم کند. بازسازی محیط زیست تا جایی امکان پذیر است که مشکلات همگی طبیعی و در حیطه توان طبیعت باشد. در صورت افزایش میزان تخریب و بهره برداری از محیط زیست امکان ترمیم روز به روز کاهش یافته و در کوتاه مدت شاهد از بین رفتن محیط زیست خواهیم بود. حفاظت محیط زیست از آنجایی ضرورت دارد که محیط زیست با زندگی انسان تلاقی دارد. از بین رفتن هر درخت نشانه خوبی برای زندگی بشر نیست چرا که این منابع به آسانی تجدید پذیر نیستند. در میان همه فعالیت هایی که جهت از بین نرفتن محیط زیست انجام می شود، حفظ و سیانت از جنگل ها بیش از پیش اهمیت دارد. با توجه به گرم شدن زمین، افزایش آلودگی های زیست محیطی و از همه بدتر خشک سالی های پی در پی حفظ و نگهداری از هر درخت بسیار مهم به نظر می رسد. آلودگی محیط زیست بر کیفیت و چرخه طبیعی اثر می گذارد و پیامد های زیان باری برای زندگی انسان، حیوان، گیاه و بناها دارد. در جهان امروز، مسئله آلودگی، یکی از مهم ترین و حادترین مشکل انسان ها است و نقش انسان ها در آلودگی محیط زیست بسیار چشم گیر است. طبیعت، برای بقای نسل بشر آفریده شده است و پیوندی ناگسستی میان انسان و طبیعت وجود دارد. تخريب روز افزون جنگلها و مراتع، بهرهبردری بی رويه از معادن و منابع طبيعی، توسعه ناپايدار و صنعتی شدن ناهمگون، به ویژه در كشورهای در حال توسعه باعث افزايش جمعيت و كاهش روزافزون منابع، گرمايش جهانی، خشكسالی، تغييرات اقليمی، تخريب لايه اوزن، آلودگی خاك، آب و هوا، آلودگی صوتی و نوری خواهد شد. شیوع بيماری های ناشی از آلايندههای مختلف و بحرانهای گوناگون محيط زيستی از جمله از بين رفتن تنوع زيستی و انقراض گونههای مختلف گياهی و جانوری، پديده ريزگردها، ذوب شدن يخهای قطبی در اثر گرم شدن تدريجی كره زمين، پايين رفتن سالانه سطح آبهای زيرزمينی و دهها معظل زيست محيطی ديگر، براساس سبك زندگی انسان امروزی است كه همه روزه كره زمين را دچار فرسايش و تخريب می كند. دلايل متعددی برای اين ظلم انسان قرن بيست و يكم به طبيعت وجود دارد كه سود جويی و طمع ورزی و دست اندازی سيری ناپذير به منابع طبيعی، شهرنشينی، زندگی ماشينی و آپارتمانی، راحت طلبی، استفاده مکرر از سوختهای فسيلی، مصرفگرايی و تجملگرايی، نظامي گری و جنگ، شكار بی رويه گونههای حيات وحش، سبك كشاورزی غيراقتصادی و تضعيف خاكهای حاصل خيز، استفاده بی رويه از كودهای شیميايی، آفتكشها و سموم دفع آفات نباتی و غیره از مهم ترين دلایل تخریب محیط زیست است. طبق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران حفاظت از محيط زيست يك وظيفه عمومی تلقی می گردد و همه اقشار جامعه از کوچ و بزرگ در مقابل حفاظت از محيط زيست وظیفه دارند. اطلاع رسانی و آموزش مبانی محيط زيست به گروههای هدف و فرهنگ سازی حفاظت از محيط زيست برای اقشار مختلف جامعه و حساس نمودن افكار عمومی در مقابل اين ظلم انسان به طبيعت يكی از مفید ترین روشها برای پیشگیری می باشد. تغيير نگرش و سبك زندگی ما با محيط زيست نیز می تواند از روند تخريب روز افزون محيط زيست بكاهد. اما آموزش و تغيير رفتار در كودكان و نوجوانان و نهادينه كردن فرهنگ حفاظت از محيط زيست در سنين كودكی بسيار آسان تر و موثرتر می باشد. ما که ساکنین کره زمین هستیم، لازم است که اقدامات فوری برای کاهش تمام احتمالات از دست رفتن این خانه زیبا و چیزهایی که در آن قرار دارد را انجام دهیم. اگر همه دست به دست هم بدهیم میتوانیم تغییرات اساسی ایجاد کنیم و شاید ظرف چند سال آینده ببینیم میزان ویرانی محیط زیست کاهش یافته است. در ادامه به بعضی از اقدامات که می توانیم در راستای حفظ محیط زیست انجام بدهیم اشاره می کنیم.