صفحه اول
کاظم امدادی- صلح مفهومی از دوستی اجتماعی و همدلی و مهربانی در غیاب خصومت و وحشی‌گری است. در این مفهوم صلح شرایطی آرام، بی‌دغدغه و خالی از تشویش، کشمکش و ستیز است. صلح یک آرمان جهانی تلقی می‌شود. صلح یک مفهوم مطلق نیست و می‌تواند بسته به دیدگاه دینی و فرهنگی تعریف متفاوتی داشته باشد به همین ترتیب از جنبه‌های مختلفی می‌توان صلح را مطالعه کرد. شامل مسائل مربوط به جنگ، خلع سلاح و کنترل تسلیحات نظامی و سایر موضوعات. صلح، از آغاز تمدن به یکی از آرزوهای دست نیافتنی بشر تبدیل شده است. برای این واژه زیبا، تعاریف مختلفی وجود دارد که یکی از اصلی‌ترین آنها این‌طور صلح را تعریف می‌کند: صلح یعنی انسان بتواند در چیزی که با دیگری توافق ندارند، بدون خشونت و کار گروهی، آن را بر طرف کند. امروزه علاوه بر این، ده‌ها تعاریف دیگر از صلح گفته شده است و سازمان‌های صلح متعددی در جهان فعالیت می‌کنند، اما کماکان جنگ و درگیری‌های زیادی در جهان وجود دارد. امروز در جهانی به سر می‌بریم که وضعیت صلح در شرایط مبهمی قرار دارد و متأسفانه روند صعودی تلاش برای نزول شأن و کرامت انسانی رو به گسترش است و این چالش تنها با درایت، تعامل، همفکری و همبستگی برای ایجاد طرحی نو برطرف خواهد شد. امروز در جهانی هستیم که به تدریج شاید استعمار و سلطه خود را به آن شکل گذشته نشان ندهد، اما از جهان مجازی که باید از آن برای گسترش فرهنگ صلح دوستی و انسان‌دوستی استفاده شود، در مسیر تسلط استعمار مجازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه بر اثر جهانی شدن همه انسان‌ها یک خانواده واحد شده‌اند. یک سری مسائل هم در سطح جهان مطرح است که مقدمات زندگی صلح‌آمیز انسان‌ها در دنیا با یکدیگر محسوب می‌شود. حقوق بشر، مسائل اقلیت‌ها و عدالت اجتماعی مسائلی هستند که اگر به آنها توجه نشود ملت‌ها نمی‌توانند در صلح و مسالمت زندگی کنند. وقتی دنیا نمی‌تواند در صلح و مسالمت زندگی کند ما هم از نزاع‌هایی که در دنیا هست و پا به پا خواهد شد بهره منفی خود را خواهیم برد و می‌بریم. بر اساس جدیدترین گزارش شاخص جهانی صلح که روز چهارشنبه ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد) توسط مؤسسه بین‌المللی صلح و اقتصاد منتشر شد، با گذشت ده ماه از سقوط کابل به دست طالبان، میزان صلح در افغانستان بهبود یافته است ولی با این وجود همچنان در قعر جدول و بعد از کشور یمن قرار دارد. گزارش سالانه «شاخص جهانی صلح» توسط «مؤسسه اقتصاد و صلح» تدوین می‌شود و معیاری از صلح نسبی در ۱۶۳ کشور جهان را اندازه‌گیری می‌کند. این رتبه‌بندی بر اساس داده‌هایی همچون میزان حرکت به سمت نظامی تر شدن، آزادی بیان، نرخ جرائم خشونت‌آمیز و جنسی، بلایای طبیعی، امنیت اجتماعی و درگیری‌های داخلی اندازه‌گیری می‌شود. ایسلند همچنان صلح‌آمیزترین کشور جهان است. این کشور از سال ۲۰۰۸ به طور متوالی و هر ساله در صدر این فهرست قرار داشته است. بر اساس جدیدترین گزارش شاخص جهانی صلح، به علت عدم اطمینان از امکان فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی ناشی از کووید و همچنین آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، صلح در سراسر جهان به پایین‌ترین سطح خود در ۱۵ سال گذشته رسیده است. به‌علاوه ناامنی سیاسی و افزایش هزینه‌های تأمین مواد خوراکی، همگی نقش مهمی در کاهش سه دهم درصدی میزان صلح جهانی در سال ۲۰۲۱ داشته است. با این حال، روند نظامی‌سازی و تروریسم کاهش یافته است به‌طوری که در زمینه تروریسم شاهد کمترین حد آن از سال ۲۰۰۸ در جهان بوده‌ایم. هفتاد کشور در سال گذشته میلادی هیچگونه حمله تروریستی در خاک خود ثبت نکرده‌اند. استیو کیللیا، بنیان‌گذار و رئیس اجرایی مؤسسه اقتصاد و صلح در واکنش به این یافته‌ها گفت: «رهبران باید از توان صلح در خدمت مبارزه با روند جهانی رو به وخامت و تأثیر اقتصادی و سیاسی درگیری اوکراین که برای سال‌ها طنین‌انداز خواهد بود استفاده کنند.»