جامعه
حسن رونقی- معضل ترافیک تهران موضوع جدیدی نیست و سالهاست که مسوولان و کارشناسان مختلف درباره آن صحبت می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. راهکارهایی که یا اجرا نمی‌شوند یا در صورت اجرا تاکنون نقش چندانی در کاهش ترافیک شهر نداشته‌اند.سالهاست مسئله ترافیک به عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زندگی شهری عنوان می‌شود. این موضوع باعث کاهش کیفیت زندگی، اتلاف وقت مردم، آلودگی هوا و صدا و همچنین تهدیدی برای سلامتی شهروندان شده است. نکته قابل توجه این است که بسیاری از شهر‌های جهان با چنین پدیده‌ای مواجه بوده اند، اما با مطالعه و برنامه ریزی مناسب، موفق به حل این مشکل شدند.همانگونه که مقام معظم رهبری هم فرمودند ترافیک راه حل علمی دارد؛ بنابراین با انجام مطالعات تطبیقی و بومی سازی آن، ما نیز قادر به حل این مشکل خواهیم بود. ترافیک خودرویی داخل شهرها در مرحله اول انرژی و وقت انسان را می‌گیرد و پیامدهای دیگری مانند آلودگی هوا و آلودگی صوتی را نیز در بر خواهد داشت. شهر محل زندگی انسان‌ها است؛ مکانی که در آن باید زیبا زندگی کرد. روند توسعه شهری ایران، همراه با استفاده از وسیله‌های نقلیه شخصی گره خورده است. سالانه هزاران خودرو توسط دو خودروساز ملی تولید و هزاران خودروی چینی از کشور چین وارد می‌شود. در سال آینده خودروهایی از کشورهای دیگر و همچنان توسط خودروسازهای ملی و چینی تولید و وارد خواهد شد؛ اما آیا به این موضوع فکر شده است که این خودروها، قرار است در کجا تردد کنند؟ در کدام خیابان؟ در کدام پارکینگ پارک کنند؟ یا اینکه صرفاً تولید و وارد شده‌اند؟ به میزانی که خودرو ساخته می‌شود، آیا خودرو اسقاط می‌شود یا خیر؟ چه اتفاقی قرار است برای کلان‌شهرها بیفتد؟ به چه دلیل، شهر اصفهان از شهر تهران هم آلوده‌تر می‌شود؟ ما چه چیزی تنفس می‌کنیم و اثرات این هوای آلوده، چه زمانی بر سلامتی ما خودش را نشان خواهد داد؟ مهم‌ترین چالش‌های استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل شخصی عبارتند از:۱- کیفیت پایین خودروهای تولید داخل و نیز خودروهای وارداتی ساخت چین ۲- استاندارد نبودن یک سوم از خودروهای در حال تردد در سطح شهر تهران ۳- کیفیت نازل سوخت مصرفی خودروها ۴- تعداد زیاد خودروهای فرسوده در شرایط کنونی ۵- وجود موتورسیکلت‌های با احتراق ناقص ۶- عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ۷- مسافرکشی خودروهای با شماره‌های متفاوت در سطح شهر ۸- فرهنگ چگونگی استفاده از خودرو. مهم‌ترین چالش‌های استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی عبارتند از:۱- شلوغی خطوط مترو ۲- زمانبر بودن مقصد سفر در مترو ۳- فقدان خطوط سریع‌السیر (اکسپرس) مترو ۴- موقعیت مکانی نامناسب برخی از ایستگاه‌های مترو ۵- عدم دسترسی مناسب به ایستگاه‌های مترو به‌خصوص در بافت‌ها و محلات مسکونی ۶- فراگیر نبودن ایستگاه‌ها و خطوط اتوبوسرانی ۷- عدم رعایت زمان‌بندی مسیرهای خطوط اتوبوسرانی ۸- کیفیت نازل ناوگان اتوبوسرانی ۹- تراکم بیش از اندازه در برخی مسیرهای عبوری خطوط اتوبوسرانی ۹- میزان آلایندگی اتوبوس‌های شهری ۱۰- فرسودگی مینی‌بوس‌های درون‌شهری ۱۱- کیفیت پایین ون‌های داخل شهر ۱۲- عدم نظارت صحیح بر عملکرد ون‌های داخل شهر ۱۳- بی‌توجهی به آسایش و ایمنی مسافر ۱۴- فرسودگی تاکسی‌ها ۱۵- وجود تاکسی‌های نامناسب مانند پیکان، پراید، آردی و... و مسافربرهای شخصی فاقد کیفیت. آنچه مسلم است هرگونه برنامه‌ریزی و اقدام در راستای حل مشکل ترافیک تهران نیازمند عزم جدی است که با همکاری دستگاه‌های مسوول و متولیان امر می‌تواند محقق شود. بدیهی است مشارکت عموم شهروندان در اجرای آن زمینه‌ساز این امر مهم خواهد بود. مهم‌ترین نقطه آغازین برای حل این مشکل بازنگری و تدوین قوانین جدید است. متاسفانه در کشور ایران قانونی در مورد عمر مفید خودروها وجود ندارد؛ این در حالی است که در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با وضع قوانین در مورد خودروهای دست دوم، نگهداری اینگونه خودروها را بسیار سخت و پرهزینه اعلام می‌کنند. در ایران هزینه پایین نقل و انتقال، بیمه، عوارض و... نگهداری یک خودرو دست دوم با کارکرد چند ساله را برای مالکان خودرو آسان کرده است.