صفحه آخر
بنیامین صادقی- دو سال گذشته را شاید بتوان بدترین سالها برای سینما و تئاتر نامگذاری کرد. قرنطینههای ناشی از شیوع ویروس کرونا و در نتیجه تعطیلی مراکز هنری، با بحران مالی روبهرو کرد. این بحران باعث تعطیلی همیشگی برخی مراکز هنری در جهان شد و آنها که توان استقامت داشتند حالا قوانین و استراتژیها خود را تغییر دادهاند. تصور میشد در کشورمان به دلیل دولتی بودن بیشتر مراکز دولتی شرایط کمی متفاوت باشد، اما روز گذشته شاهد اولین پسلرزههای عدم درآمدزایی مراکز هنری در دو سال گذشته بودیم. مجید رجبی معمار، مدیر خانه هنرمندان ایران و رییس تماشاخانه ایرانشهر که در دو سال اخیر از تنگناهای اقتصادی این دو مکان خبر داده بوده، حالا باز هم بر وجود این مشکلات تاکید دارد و خبر میدهد که به ناچار باید مبالغ بیشتری به عنوان کف فروش از گروههای نمایش دریافت کند. خانه هنرمندان ایران سال گذشته تا مرز تعطیلی رفت. توقف فعالیتهای فرهنگی هنری در دوران کرونا و تعطیلی کافهها، فروشگاهها و رستورانهای این مکان که منبع درآمد اصلی آن بود، این مجموعه فرهنگی هنری را تا آستانه تعطیلی کشاند. در همان مقطع هم رجبی معمار از بی توجهی بخش دولتی و بویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از این مجموعه گلهمند بود. با این حال دیدار هیات امنای خانه هنرمندان با اسحاق جهانگیری، معاون اول وقت رییس جمهوری، این امیدواری را ایجاد کرد که مشکلات اقتصادی اهالی فرهنگ تا حدودی برطرف خواهد شد. در این مدت دیگر صحبتی از بن بستهای مالی نشد اما حالا رجبی معماری بار دیگر از وجود مشکلات مالی جدی در تماشاخانه ایرانشهر خبر داده و ابراز ناخوشنودی کرده که به دلیل همین تنگناها ناچار است کف فروشی بیش از مبالغ قبلی را از گروههای نمایش دریافت کند. بر اساس اعلام روابط عمومی این تماشاخانه، رجبی معمار با اشاره به بحران شدید مالی که گریبان گیر این مجموعه هنری شده است، گفت: ما نزدیک به دو سال گذشته در تمامی بازههای زمانی که ستاد ملی مبارزه با کرونا اجازه میداد تلاش کردیم چراغ تئاتر را به هر نحوی که شده روشن نگهداریم. از یکسو نصف شدن ظرفیت مخاطبان، تعطیلات مکرر و به صورت ناگهانی و طولانیمدت، تعهد در قبال اجراها و نمایشهای از پیش تعیینشده، رعایت دقیق پروتکلهای بهداشتی و عدمحمایتهای مالی از طرف مرکز هنرهای نمایشی و از سوی دیگر تستهای مکرر کرونا و کنترل سلامت بهداشتی همکاران، اهتمام بر تبسنجی مخاطبان به منظور فراهم کردن محیطی امن برای مراجعهکنندگان و گروههای نمایشی ما را با هزینههای سنگینی مواجه ساخت و شرایط را روزبهروز سختتر کرد و این در حالی بود که راحتترین و عقلانیترین کار ممکن، تعطیل کردن فعالیتهای تماشاخانه تا رسیدن به وضع پایدار و مناسب بود، کاری که بسیاری از سالنهای تئاتری کردند اما هدف ما روشن نگهداشتن چراغ تئاتر بود. او ادامه داد: ولی اکنون و با گذشت ماهها بدون یک ریال کمک مالی و همچنین افزایش سرسامآور هزینههای جاری مجموعه همچون حقوق و دستمزد، ادامه این روند را برایمان بهشدت سخت کرده و مجموعه را با بحران شدید مالی روبهرو کرده است. رجبی معمار درباره روند افزایشی دستمزدها و هزینههای جاری و انشعابات دولتی و هزینههای سنگین برق در تماشاخانه ایرانشهر نیز گفت: سال ۹۵ و با توجه به حمایتهایی که در آن سال صورت گرفت، این امکان برایمان به وجود آمد تا ۲۰ درصد حقالسهم تماشاخانه را در راستای حمایت از تولید و اجرای گروههای نمایشی حذف کنیم اما اکنون و با توجه به شرایط خاصی که پیشآمده و برای تأمین هزینهها وتلاش برای گذر از بحران مالی ناچاریم علیرغم میل باطنی، تغییراتی را در رویههای جاری انجام دهیم. این مدیر هنری یادآوری کرد: پیشتر مبلغ ناچیزی تحت عنوان کف فروش دریافت میکردیم و اکنون با توجه به شرایط پیشآمده، ناچار هستیم مبلغ کف فروش را به دو میلیون تومان برای هربار اجرا افزایش دهیم. رئیس تماشاخانه ایرانشهر گفت: جالب توجه است که مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد در سال گذشته برای سالنهای نمایشی زیر مجموعه خود مانند تئاتر شهر و بنیاد رودکی بودجههای کمکی اختصاص داده است اما هیچ گاه کمکی به تماشاخانه ایرانشهر صورت نگرفته است. گفتنی است شهریور ماه که حسین مسافر آستانه دبیر شورای سیاستگذاری تماشاخانه ایرانشهر از بازگشایی تماشاخانه ایرانشهر خبر داده بود صحبتی در مورد افزایش مبالغ صحبتی نکرده بود. او درباره وضعیت اجراهای این تماشاخانه بعد از بازگشایی سالنهای دولتی تئاتر گفته بود: اجراهای تماشاخانه «ایرانشهر» از هفته اول مهر ماه آغاز میشوند. در حال حاضر دو گروهی که اجرایشان متوقف شده بود، برای اجرا در تالار ناظرزاده کرمانی و یک گروه برای اجرا در سالن سمندریان اعلام آمادگی کردهاند که یکی از این نمایشها، کار کهبد تاراج است. او با اشاره به تغییراتی که کرونا به جدول اجراهای تماشاخانه ایرانشهر تحمیل کرده هم گفته بود: کرونا برنامههای ما را دستخوش تغییرات بسیاری کرد. فعلا مشغول رایزنی و گفتگو با گروههای نمایشی هستیم و در حال حاضر اولویت ما جدول برنامهها نیست بلکه آمادگی گروههای نمایشی برای اجرای آثار است و هر گروه به نسبت آمادگیاش، در جدول اجراها قرار خواهد گرفت. باید منتظر ماند و دید این تغییرات از یکسو چه تاثیری بر گروهها تئاتری که معمولا با حداقل هزینه اجراهایشان را آماده میکنند خواهد گذاشت. و از سوی دیگر تاثیرات این تصمیم بر مخاطبان تئاتر چه خواهد بود.