صفحه آخر
پیتر باگدانوویچ، فیلمساز و نویسنده و بازیگر و تهیهکننده سرشناس آمریکایی و خالق فیلمهایی چون «آخرین نمایش فیلم» و «ماه کاغذی» صبح روز پنجشنبه در ۸۲ سالگی در خانه خود در لسآنجلس از دنیا رفت. باگدانوویچ که مانند اسکورسیزی بهعنوان یکی از کارگردانهای مکتب قدیم سینمای آمریکا مطرح بود، مانند همتایانش در موج نوی فرانسه کارش را با نقد سینمایی و تحصیل در زمینه کارگردانی شروع کرد و یکی از کارگردانهای نسلاول از آنهایی بود که به عنوان عشق فیلم شناخته میشدند و با توجه به زبان سینما بزرگ شدند. گفته میشود وی در دوران جوانی خود ۴۰۰ فیلم تماشا کرده بود. از این نسل بعدها اسپیلبرگ و متاخرتر از آنها کوئنتین تارانتینو را میتوان نام برد. از باگدانوویچ به عنوان منتقدی ارزشمند یاد میشود که با الهام از سینمای فرانسه بر کارگردان به عنوان یک مولف تاکید داشت و بسیاری از آمریکاییها به دلیل نوشتههای تخصصی وی در این زمینه کارگردانی فیلم را جدیتر گرفتند. وی بسیاری از این نوشتهها را در مجله اسکوایر منتشر میکرد و از مجموعه این مقالههای کتابی با عنوان «تکههای زمان» در سال ۱۹۷۳ منتشر شد. باگدانوویچ که مارتین اسکورسیزی او را «نماد کامل و نقطه برخورد هالیوود قدیم و جدید» میدانست، در ۱۹۷۱ با فیلم سیاه و سفید «آخرین نمایش فیلم» درخشید و نامزد دریافت دو جایزه اسکار بهترین کارگردان و بهترین فیلمنامه اقتباسی شد. فیلم در هشت رشته نامزد اسکار (از جمله بهترین فیلم) بود و دو جایزه بهترین بازیگر مرد مکمل و بهترین زن مکمل را برای بن جانسن و کلوریس لیچمن به ارمغان آورد. این فیلم همچنین یک موفقیت تجاری بزرگ بود و با بودجه ۱.۳ میلیون دلاری توانست ۲۹ میلیون دلار در گیشه بفروشد. کمدی «تازه چه خبر دکتر جون؟» با بازی «باربارا استرایسند» و «رایان اونیل» پروژه بعدی سینمایی «باگدانوویچ» بود، فیلمی موفق که سومین فیلم پرفروش سال ۱۹۷۲ شد و بعدها در فهرست ۱۰۰ کمدی برتر تمام دوران موسسه فیلم آمریکا قرار گرفت. باگدانوویچ که در ۳۲ سالگی تا آستانه بردن دو اسکار پیش رفته بود، دو سال بعد روی صندلی کارگردانی «ماه کاغذی» نشست و برای آن نامزد دریافت جایزه بهترین کارگردان از مراسم گلدن گلوب شد. ضمن اینکه تیتم اونیل برای بازی در فیلم جادهای «ماه کاغذی» جایزه اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را از آن خود کرد. تیتم ۱۰ ساله در این فیلم برابر پدرش رایان اونیل حضور داشت و تا امروز جوانترین چهرهای است که توانسته یک اسکار رقابتی ببرد. سه فیلم بعدی باگدانوویچ از جمله «دیزی میلر» شکست مطلق تجاری و هنری بود و او پس از سه سال گوشهنشینی و کنارهگیری، با «جک قدیس» در ۱۹۷۹ و «همه آنها خندیدند» در ۱۹۸۱ بازگشتی پیروزمندانه به دنیای فیلم و سینما داشت. پس از کشته شدن ناگهانی نامزدش، باگدوانوویچ باز هم چهار سال سینما را کنار گذاشت و ماجرای این قتل را در کتاب «کشتن تکشاخ» روایت کرد. بعد در ۱۹۸۵ «ماسک» را ساخت که بسیار موفق بود و جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن را برای شر هدیه آورد. از دیگر فعالیتهای این سینماگر مولف و نامدار میتوان به بازی در مجموعه تلویزیون «سوپرانوها» و آخرین فیلم اورسن ولز در مقام کارگردان یعنی «سوی دیگر باد» اشاره کرد؛ پروژهای که باگدانوویچ علاوه بر بازی در یکی از نقشهای اصلی آن، کمک کرد پروژه پس از چند دهه به پایان برسد و سالها بعد از مرگ ولز تابستان ۲۰۱۸ در هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم ونیز برای نخستین بار به نمایش درآید و روی پرده برود. باگدانوویچ در حوزه نویسندگی و ساختن مستند هم فعال بود و بیش از ۱۰ کتاب از خود به یادگار گذاشت؛ از جمله گفتگوهایی مفصل و عمقی با دوستانش هوارد هاکس و آلفرد هیچکاک. کارشناسان او را سینماگری میدانند که کارهایش بر بسیاری از فیلمسازان بزرگ و مولف تاثیر داشت. «باگدانوویچ» ساخت فیلمهای مطرحی چون «پدرخواند»، «جن گیر» و «محله چینی ها» را رد کرد و در در سال ۲۰۱۹ در مصاحبهای با نشریه والچر اعتراف کرد که در زمان داغ بودم!. او در سال ۲۰۱۰ به دانشکده کارگردانی دانشکده هنر دانشگاه کارولینای شمالی پیوست و در سال ۲۰۱۴ آخرین فیلم داستانی خود را ساخت، یک فیلم کمدی با عنوان «اینجوری بامزه است» با بازی «جنیفر آنیستون» و «اُون ویلسون» و در سال ۲۰۱۸ آخرین فیلم او که مستند «باستر کبیر» بود رونمایی کرد.