«اُمیکرون» در کمین است

  آرزو مدنی- با شیوع سویه «اُمیکرون» در جهان، کارشناسان از خطرات شیوع این سویه خبر می‌دهند. از سرعت انتقال این ویروس گرفته یا خطر جدی نگرفتن واکسیناسیون در کشور.
در همین رابطه، ویروس شناس و رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به خاطرات تلخ پیک های چهارم و پنجم کرونا در کشور و قربانی شدن تعداد زیادی از مردم، گفت: با ورود سویه امیکرون به کشور نیز لازم است محدودیت‌های کرونایی مجددا اعمال شوند و اجازه ندهیم که این سویه در کشور بچرخد.
دکتر علیرضا ناجی با اشاره به خطر افزایش تصاعدی و انفجاری کرونا با سویه اُمیکرون، گفت: واریانت جدیدی را که به نام اُمیکرون وارد کشور شده، باید به دلیل خصوصیاتی که دارد، بسیار بسیار جدی در نظر بگیریم. از نظر میزان انتقال و سرعت شیوع حتی اگر بخواهیم آن را با دلتا که انتقال‌پذیرترین ‌واریانتی بود که شناسایی شد، مقایسه کنیم، می‌بینیم که میزان انتقال و سرعت شیوع اُمیکرون از دلتا هم بیشتر است.
  سرعت ۵.۲ برابری «اُمیکرون» نسبت به «دلتا» در ایجاد یک پیک
وی افزود: در برخی مناطق در انگلستان دیده شده که تعداد افرادی که به اُمیکرون مبتلا می‌شوند، در هر کمتر از دو روز دو برابر می‌شود که به این معناست که این واریانت سرعت بسیار بالایی دارد. این دو برابر شدن در مناطقی که اکثر افراد واکسن هم تزریق کرده‌اند، دیده شده است. در عین حال اگر اجازه دهیم که اُمیکرون آزادانه بچرخد ۵.۲ برابر دلتا می‌تواند سریع‌تر یک پیک را به وجود آورد؛ یعنی بسیار بسیار سرعت بالایی دارد. در عین حال با توجه به خصوصیات گریز از سیستم ایمنی که دارد و شاهدیم که هم در افرادی که واکسن تزریق کردند و هم کسانیکه قبلا به کرونا مبتلا شدند، نسبت به ابتلا به این واریانت حساس هستند و باید این واریانت را جدی گرفت.
  خطر ترکیب اُمیکرون و دلتا
ناجی ادامه داد: مطالعات نشان داده است که این واریانت واکسن را ضعیف کرده است. به طوری که حتی درباره فایزر، دیده شده که اُمیکرون اثرات آن را  نزدیک به ۴۱ برابر کاهش می‌دهد. در حالی که این واکسن در برابر دلتا ۲۰ برابر ضعیف شده بود. بنابراین باید این سویه را جدی گرفت؛ چراکه این خطر هم وجود دارد که هرچقدر اُمیکرون بچرخد، باتوجه به سرعت رشد و واکسن‌گریزی که دارد، حتی می‌تواند به ظهور واریانت‌های خطرناک‌تر منجر شود. در عین حال امکان تغییر خود ویروس هم بر اثر چرخش وجود دارد. همانطور که درباره دلتا هم شاهد بودیم که از زمانیکه در هندوستان ایجاد شد تاکنون ۲۵ زیرشاخه پیدا کرده که یکی از آن‌ها دلتاپلاس با میزان انتقال بیش از دلتا است.
وی افزود: درباره اُمیکرون هم بااینکه هنوز چیزی از ظهورش نگذشته، سه زیرشاخه از آن می‌شنویم. حال باید مطالعات درباره آن وسیع‌تر شود. در عین حال باتوجه به اینکه اُمیکرون و دلتا به طور همزمان گردش می‌کنند، خطر نوترکیبی آن با دلتا هم وجود دارد که شاید منجر به واریانتی بسیار خطرناک‌تر شود.
تزریق دز «بوستر» از نان شب واجب تر است
وی با بیان اینکه باتوجه به این شرایط باید احساس خطر کرده و تمام اقدامات‌مان را جهت پیشگیری از گردش ویروس انجام دهیم، گفت: طبق توصیه‌ها مردم باید ماسک استفاده کرده، فاصله اجتماعی را رعایت کرده، در تجمعات وارد نشویم و اگر وارد شدیم، محیط تهویه مناسب داشته باشد، اگر تهویه مناسبی وجود نداشت، فاصله‌ها را حتما رعایت کنیم. در عین حال دولت هم باید محدودیت‌هایی را ایجاد کند که بتواند گردش ویروس را کاهش دهد.
ناجی افزود: در کنار همه این موارد واکسیناسیون هم نکته مهمی است. باید واکسیناسیون را تکمیل کنیم و تزریق دز بوستر را هم فراموش نکنیم. در شرایط فعلی تزریق دز بوستر واکسن از نان شب هم واجب‌تر است. مطالعات نشان داده است که هرچند اثربخشی واکسن‌ها کاهش یافته، اما زمانیکه دز سوم یا یادآور تزریق می‌شود، این اثربخشی می‌تواند افزایش یابد. بنابراین تزریق دز بوستر بسیار مهم است با این اصل که بتوانیم از واکسن‌هایی استفاده کنیم که اثربخشی بالاتری داشته باشند.
  آموزش مجازی و دورکاری کارکنان بازگردد
ناجی با بیان اینکه دولت برای پیشگیری از شیوع اُمیکرون باید محدودیت‌هایی مانند آموزش مجازی، دورکاری کارکنان و... را بازگرداند، گفت: عقلانه است که این اقدامات انجام شود. در عین حال نباید به این نگاه کنیم که در حال حاضر وضعیت‌مان آبی است. ما یک سناریو و خاطره بسیار بدی را برای آلفا و دلتا در پیک چهارم و پنجم داریم. آن زمان هم می‌دانستیم که واریانت‌های آلفا و دلتا وارد شده‌اند، اما جلوگیری نکردیم و ویروس مانند دومینو تمام شهر و استان‌های کشور را گرفت. در عین حال هشدار می‌دهم که ایمنی مطلوبی که در حال حاضر از کووید تصور می‌کنیم، فقط به دلیل واکسیناسیون هم نیست، بلکه به دلیل گردش بسیار بالای ویروس به قیمت از دست رفتن جان‌های بسیار و آلوده کردن بسیاری از افراد ایجاد شده است. بنابراین تعداد بالای واکسیناسیون و گردش بسیار بالای دلتا در کشور منجر به این وضعیت شده و باید هوشیار باشیم. جان مردم باید برایمان ارزش داشته باشد، باید محدودیت‌ها بازگردد و اجازه ندهیم که اُمیکرون بچرخد.
  خطر شیوع انفجاری اُمیکرون
رییس مرکز ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه بنابراین خطر افزایش شیوع تصاعدی و انفجاری بیماری در کشور با سویه اُمیکرون وجود دارد، گفت: باید توجه کرد، باتوجه به اینکه به تازگی واکسیناسیون را انجام دادیم و در عین حال پیک چهارم و پنجم را شکم به شکم از اسفند سال گذشته تاکنون داشتیم و گردش بالایی از ویروس را در کشور داشتیم، ممکن است نسبت به سایر کشورها پیک بلندی را نبینیم، اما باز هم کاملا قابل پیش‌بینی نیست و دلیل نمی‌شود که کاملا شرایط را آزاد بگذاریم. باید جلوی گردش اُمیکرون را بگیریم.
ناجی درباره برخی اظهارات مبنی بر خفیف بودن اُمیکرون و کشندگی کمتر آن، گفت: شاید بر اساس اطلاعات کنونی اینطور به نظر بیاید که ویروس خفیف است، اما باید صبر کنیم و اطلاعات مناسب را دریافت کنیم تا ببینیم چه وضعیتی دارد. در عین حال گردش بالای ویروس همانطور که گفتم خطر بروز واریانت‌های دیگر و ترکیب با سایر سویه‌ها را دارد که می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
  علائم اُمیکرون
وی درباره علائم اُمیکرون نیز گفت: علائمی که تاکنون از اُمیکرون دیده شده، مانند سرماخوردگی و داشتن سردرد، آبریزش بینی، عطسه، خستگی بدن و... است. علائمی مانند سرفه شدید یا از دست دادن حس بویایی و چشایی از جمله مواردی است که به ندرت در آن مشاهده شده است.
  ورود «اُمیکرون» و برنامه‌ریزیِ فاز ششم طرح شهید سلیمانی
معاون بهداشت ستاد کرونای استان تهران با اشاره به تدوین دستورالعمل فاز ششم طرح شهید سلیمانی جهت مقابله با کرونا، گفت: باید در فاز ششم از روش سنتی ردیابی بیماران خارج شده و به ردیابی و قرنطینه هوشمند برسیم؛ زیرا اگر بخواهیم با روش سنتی کار کنیم موفق نخواهیم بود.
دکتر علیرضا اولیایی منش درباره اجرای طرح شهید سلیمانی، بیان کرد: این طرح دارای چندین بعد نظارتی، حمایتی و... بود و هر جزء به بخشی سپرده شد. تاکنون ۵ فاز از این طرح عملیاتی شده است و اکنون وزارت بهداشت، ستاد کرونا و وزارت کشور در حال تدوین دستورالعمل فاز ششم هستند. معمولا در هر پیکی یکی از فازها عملیاتی می‌شود البته ان شاءالله که دیگر پیکی نداشته باشیم اما درصورت وقوع؛ درحال برنامه ریزی برای پیک ششم هستند.
وی تاکید کرد: فاز مهم طرح شهید سلیمانی ردیابی بیماران است و باید در فاز ششم از روش سنتی ردیابی بیماران خارج شده و به ردیابی و قرنطینه هوشمند برسیم. الان در کشور چین با یک دستگاه موبایل فرد آلوده را ردیابی می‌کنند و اگر ما بخواهیم با روش سنتی کار کنیم موفق نخواهیم بود. اضافه کردن ردیابی و قرنطینه هوشمند سبب می‌شود فاز ششم طرح شهید سلیمانی از دوره‌های قبلی موفق‌تر شود.
وی با اشاره به ورود امیکرون به ایران، تصریح کرد: تجربه جهانی می‌گوید هیچ کشوری نمی تواند خود را از سویه‌های جدید کرونا دور کند و قطعا به آن دچار می‌شود. سرعت انتقال امیکرون چندین برابر سویه دلتا است و آمارها می‌گوید سرعت انتقالی بیشتر و بین ۲ تا ۱۰ برابر دلتا دارد؛ به همین دلیل در برخی کشورها ظرف چند ساعت آمارها دارد دوبرابر می‌شود. چون فرصت کافی نیست که تزریق دز سوم واکسن را به سرعت به عدد بالایی برسانیم، بیشترین کاری که در مورد امیکرون می‌توان کرد این است که پروتکل‌ها را رعایت کنیم.
او درباه شاخص‌هایی که برای اعلام رنگ بندی کرونایی استان‌ها وجود دارد، گفت: الان معیار دیگری در دسترس نداریم و ساده نیست که بگوییم ملاک رنگبندی بر اساس موارد بستری نباشد. قابل اعتمادترین آماری که می‌توانیم بگیریم از بستری بیماران در بیمارستان‌ها است.
وی در خاتمه بیان کرد: اگر سیستم هوشمندی داشته باشیم، می‌توانیم از شاخص‌هایی دیگر مانند مراجعات سرپایی افراد هم استفاده کنیم اما در غیر این صورت باید به آمار بستری اکتفا کنیم. آمار بستری قابل اعتماد است و اعتقاد دارم در شرایط موجود کشور این معیار رنگبندی پاسخ‌گو است تا بتوانیم ردیابی هوشمند را اجرایی کنیم.