عـزت ، حـکـمـت و مـصـلحـت

 کبری عمادی- يکي از موضوعات مورد توجه در هر کشوري بررسي تغيير و تحول در سياست گذاري و اجراي سياست خارجي است که با توجه به ميزان اهميت و قدرت يک کشور تاثيرات منطقه اي و جهاني خاص خود را دارد. در اين رابطه در ايران نيز در مقاطع گوناگون، موضوع تغيير در سياست خارجي به ويژه در مورد موضوعات حساسي همچون روابط ايران و آمريکا، همواره مورد توجه بوده است.
سـیـاسـت خـارجـی در انـدیـشه سیاسی رهبر معظم انقلاب ، استمرار سیاست های بنیانگذار جـمـهـوری اسـلامـی حـضـرت امـام خـمـیـنـی (ره ) اسـت . ایـشـان در بـیـان اصـول سـیـاسـت خـارجـی مـعـتـقـد بـه ادامـه خـط امـام است و بر این نکته تاءکید دارند که مهم تـریـن اصـل در سـیـاسـت خـارجـی مـا، حـمـایـت از هـویـت نـظـام اسـلامـی و پـافـشـاری بر اصـول و ارزشـهـاسـت و سـه اصـل عـزت ، حـکـمـت و مـصـلحـت  را یک مثلث الزامی برای چارچوب ارتباطات بین المللی نظام جمهوری اسلامی می دانند که نباید هیچ گونه خدشه ای به آن وارد شود. در انـدیـشـه سـیـاسـی مـقام معظم رهبری ، سیاست خارجی همواره جایگاه ارزشمندی داشته ، مـعـظـم له از حـسـاسـیـت ، تاءثیرگذاری و دشواری های میدان وسیع دستگاه دیپلماسی به مناسبت های مختلف سخن گفته اند:
سـیـاست خارجی و دستگاه اداره کننده سیاست خارجی در حقیقت نیمی از نظام سیاسی است که رابـطـه و حـدود و مـنـافـع کـشـور را در اقـطـار عـالم دنـبـال می کند. هر چه هم که دنیا از ارتباطات بیشتری و نزدیکتری برخوردار بشود، این نـقـش اهـمـیـت بـیشتری پیدا می کند. خیلی از مشکلات کشورها را دیپلماسی توام با ابتکار و اقتدار می تواند حل کند. در واقع دیپلماسی ابزار کار آمد اقتدار نظام سیاسی است . اقتدار نظام سیاسی را بیش از بسیاری از دستگاههایی که حافظ و موظف به حفظ امنیت ملی هستند، دسـتـگـاه دیپلماسی و اداره کننده سیاست خارجی می تواند به عهده بگیرد و تحقق ببخشد. (25 / 5 / 79).
در دیـدگـاه رهـبـری سـیـاسـت خـارجـی از جـمـله مـسـائل درجـه اول نـظـام مـحـسـوب شـده و هـمـچون مهم ترین مسائل اقتصادی و خطوط اقتصادی کشور که غالبا با نظر مسئولین طراز اول نظام انجام می گیرد، باید مورد توجه قرار گیرد:
دیپلماسی کار مجموعه نظام است ، یعنی اختصاص به وزارت خارجه ندارد. مجموعه مدیریت کـلان نـظـام ، متصدی مساءله دیپلماسی است . اما دستگاه تخصصی و کارخانه دیپلماسی و ستاد اصلی دیپلماسی ، وزارت خارجه است . (6 / 6 / 79). ایشان میدان دیپلماسی را به میدان نبرد نظامی تشبیه می کنند و معتقدند که در این میدان هم نباید به دشمن اعتماد کرد، زیرا دشمن هم به ما اعتمادی ندارد:
مـیـدان دیـپـلمـاسی ، میدان یک نبرد واقعی است ، منتها نبردی که پشت میز و با لبخند و با گـفـتـن صـبح بخیر و شب بخیر انجام می گیرد! وجود ارتباطات دیپلماتیک ، هرگز نباید به معنای اعتماد به دشمن تلقی شود، نباید اعتماد کرد...(19 / 4 / 79)، دیپلماسی یک جنگ اسـت ، هـمـه دیـپـلمـاتهای دنیا مشغول جنگند. ارزش و تاءثیر آن جنگ هم ، گاهی از جنگ های نظامی کمتر نیست ، بلکه در مواردی هم بیشتر است ، البته همیشه این گونه نیست . منظور من از جنگ یک مبارزه معمولی نیست که این کار همه دیپلمات هاست . (31 / 4 / 68)
در مکتب سیاسی مقام معظم رهبری ، خط درست دیپلماسی و سیاست خارجی ، بستگی به حفظ جـهـت گـیـری اسـلامی و گستاخی و شجاعت در مقابل تهدیدات دشمنان و قدرت های بزرگ دارد ؛ و برای انجام این مهم باید وفادارترین صمیمی ترین ، خوشفکرترین ، پرانگیزه تـریـن انـسـانـهـا در دسـتـگاه دیپلماسی مجتمع شوند، تا بتوانند تهدیدها را به فرصت تبدیل و منافع ملی کشور را حراست کنند: آن دسـتـگـاهی که می تواند جلوی حمله را سد کند و منافع کشور را تاءمین کند و پیام دنیا پـسـنـد کشور را به دنیا برساند و دوست هم فراهم بکند و اعتماد ایجاد کند و رابطه به وجود بیاورد و مجموعه کار آمد درست کند، دستگاه دیپلماسی است ...
... چقدر جنگهایی که می توانسته شروع بشود اما با اقتدار دیپلماسی شروع نشده، چقدر تهاجمها و توطئه هایی که شکل گرفته بود، اما با اقتدار دیپلماسی جلوی آنها سد شده ، چـقدر توطئه در زمینه افکار عمومی دنیا طراحی شده بود و ابتکار دستگاههای دیپلماسی ، پـرکـاری آنـهـا، تـوجـه آنـهـا، بـه روز بـودن آنـهـا، بـهـنـگـام عمل کردن آنها، توانسته این توطئه را خنثی کند و از بین ببرد!) (6/6/79)