جامعه
افزایش خطرات و نگرانی های ناشی از نوع جهش یافته ویروس کرونا در آفریقای جنوبی عجیب نیست و دانشمندان همواره به این نکته آگاه بودند که ویروس‌ها برای خنثی کردن تلاش‌هایی که در جهت محدود کردن شیوع آنها و ایجاد عفونت صورت می‌گیرد، جهش می‌کنند. متخصصان می گویند این واقعیتی است که اکنون با آن روبه‌رو شده‌ایم اما این هنوز یک فاجعه محسوب نمی‌شود. هنوز جزئیات و نکات بسیاری هستند که دانشمندان در مورد نوع جدید جهش‌یافته ویروس که در اصطلاح علمی به «بی ۱۳۵۱» موسوم است، نمی‌دانند اما آخرین پژوهش‌ها پیرامون این که این ویروس می‌تواند میزان مصونیت واکسن آکسفورد را کاهش دهد، موجب نگرانی است. تحقیقاتی که در آفریقای جنوبی انجام شده نشان می‌دهد که قابلیت واکسن آکسفورد در مقابل عوارض ملایم تا متوسط این ویروس «محدود» و تنها ۱۰ درصد است. به عبارت دیگر، افراد واکسینه شده (با واکسن آکسفورد) در صورت آلوده شدن به ویروس همچنان می‌توانند دچار عوارضی از جمله تب، سرفه و خستگی مفرط شوند و درنتیجه بیماری را به دیگران سرایت دهند. اما با توجه به این که این مطالعه تنها روی دو هزار فرد سالم با میانگین سنی ۳۱ سال انجام شده است، مشخص نیست که آیا واکسن آکسفورد در مقابله با عوارض شدید بیماری یا بستری در بیمارستان موثر است یا نه. برای نتیجه‌گیری قاطع در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است که احتمالا در هفته‌های آینده انجام خواهد شد. اما پرفسور شَبیر مدحی که رئیس این پروژه تحقیقاتی در آفریقای جنوبی است، می‌گوید شباهت‌های این واکسن به واکسن‌های تولیدی موسسه «جانسون اند جانسون» که شدت عوارض بیماری را تا ۸۹ درصد کاهش داده است، حاکی از آن است که واکسن آکسفورد همچنان قابلیت جلوگیری از بیماری شدید یا مرگ را دارد. او گفت: هنوز این امیدواری وجود دارد که واکسن آسترازنکا در گروه‌های سنی که در معرض عوارض شدیدتر بیماری هستند، به خوبی واکسن‌های جانسون اند جانسون عمل کند. پرفسور سارا گیلبرت، طراح واکسن آکسفورد اذعان داشت که این واکسن احتمالا قابلیت کاهش موارد ابتلا را ندارد اما هفته گذشته اظهار اطمینان کرد که همچنان به دلیل مصونیت ناشی از این واکسن، ما شاهد مرگ و میر و بستری شدن بیماران با عوارض شدید در بیمارستان نخواهیم بود. تحقیقات دیگر نیز نشان داد که واکسن‌های تولیدی فایزر، مدرنا و نواوکس (با ۶۰ درصد مصونیت) نیز در مقابل جهش نوع آفریقای جنوبی ویروس کرونا مصونیت می‌دهند، اما در مقابل نوع اولیه و اصلی ویروس کرونا چندان موثر نیستند. در این میان، «جانسون اند جانسون» و «نواکس» گزارش داده‌اند که هیچ یک از بیماران آلوده به ویروس آفریقای جنوبی که تحت آزمایش آنها بوده‌اند، فوت نکرده‌اند که به رغم پیچیدگی‌های «بی ۱۳۵۱» در مبارزه بشریت علیه ویروس کرونا به منزله یک پیروزی است. مقامات مسؤول در آفریقای جنوبی که مرکز حدود ۹۰ درصد ابتلا به نوع جهش‌یافته ویروس در سطح کشور است، تصمیم گرفته‌اند برنامه تزریق واکسن‌های آکسفورد را متوقف کنند. این برای آفریقای جنوبی که تنها هفته گذشته یک میلیون دوز این واکسن را پیشاپیش برنامه واکسیناسیون کادر درمانش دریافت کرد، یک ضربه است.