کو خبر خوب؟

 دکتر ارسلان نعمت زاده- در علم روانشناسی نظریه‌ای به نام «سوگیری منفی»  وجود دارد که بر اساس این نظریه عموما فرد تمایل بیشتری به بررسی و توجه به امور منفی دارد، دلیل این سوگیری منفی وجود ابهام و نوعی پیچیدگی این امور و متفاوت بودن آن‌ها با سایر امور یکنواخت پیرامون است و به همین دلیل متاسفانه امروزه باور غلطی دربین برخی شکل گرفته است که «اخبار بد» فروش بالاتری دارد. یکی از پیامدهای وجود حجم وسیعی از اخبار ناگوار در فضاهای گوناگون ایجاد شرایط ترومای نیابتی یا ترومای ثانویه است، وقتی فرد مقابل یک حادثه آسیب‌زننده شدید قرار بگیرد به این آسیب شدید تروما گفته می‌شود، بنابراین زمانی‌که انسان به این تروما دچار بشود دارای الگوهای رفتاری خاصی خواهد بود و مسخ شخصیت می‌شود، این فرد واقعیت‌ها را انکار می‌کند، واکنش‌های طبیعی نسبت به اتفاقات ندارد و دچار اختلال اضطراب یا استرس پس از ضربه می‌شود.
دکتر ماری کناتون کاسیل، استاد روانشناسی می‌گوید: مردم این روزها بیش‌ازحد تحت سیطره اخبار منفی قرارگرفته‌اند و با توجه به گستردگی رسانه‌ها، بیشتر حوادثی که در سرتاسر جهان رخ می‌دهد را می‌شود دید یا شنید. زمانی که دائماً اخبار منفی و نگران‌کننده یا صحنه‌های خشن و تلخ را در رسانه‌ها می‌بینیم، به‌مرورزمان زشتی و قبح این کارها نزد ما از بین می‌رود و سنگدل و بی‌رحم می‌شویم؛ تا جایی که حتی در آینده در صورت تماشای اتفاقات تلخی که برای دیگران می‌افتد هیچ‌گونه واکنشی از خود نشان ندهیم و خم به ابرو نیاوریم.
در سال ۱۹۹۷ ، سه برنامه خبری ۱۴ دقیقه‌ای ساخته شد. یکی صرفاً به بررسی موضوعات خبری منفی پرداخت، دیگری فقط موضوعات خبری مثبت را عنوان کرد و آخری به بررسی مسائلی پرداخت که از نظر احساسی خنثی بودند. سپس این برنامه‌ها برای سه گروه متفاوت از شرکت‌کنندگان پخش شدند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، آن‌ها که برنامه خبری منفی تماشا کرده بودند، در پایان برنامه، بسیار مضطرب‌تر و ناراحت‌تر از بقیه بودند.
اما آنچه این تحقیق را جالب‌تر می‌کرد تأثیر اخبار منفی بر نگرانی‌های افراد بود. از هر شرکت‌کننده خواسته شد که نگرانی اصلی خود را در آن لحظه بازگو کنند و سپس در یک مصاحبه به این نگرانی فکر کنند. محققان دریافتند که آن‌هایی که اخبار منفی را تماشا کرده بودند، زمان بسیار بیشتری را به فکر کردن و حرف زدن در مورد نگرانی خود صرف کردند و به‌مراتب بیشتر از نگرانی خود فاجعه ساختند. درواقع افرادی که دائماً اخبار منفی را دنبال می‌کنند در زندگی خودشان نیز مسائل و مشکلات را بزرگ‌تر از حد نشان می‌دهند و از کاه کوه می‌سازند.
ممکن است فرار از شنیدن خبرهای بد دشوار باشد. اخبار نقش مهمی در زندگی ما دارد و در این چند سال نیز حتی بیش از گذشته اهمیت یافته‌ است. شیوع ویروس کرونا باعث شد روزانه خبرهای مختلفی راجع به این همه‌گیری مخابره و سرتیترهای مرتبط به کووید-۱۹ بدون وقفه منتشر شوند.آگاهی یافتن از خبرها امر مهمی است، اما در معرض مداوم خبرهای منفی بودن سلامت روان انسان را به خطر می‌اندازد. سازمان بهداشت جهانی دریافته که پوشش خبری درباره ویروس می‌تواند ناراحتی و اضطراب را افزایش دهد. در پژوهشی که به تازگی انجام گرفت مشخص شد گزارش‌هایی که از طریق شبکه‌های اجتماعی مخابره شده بر وحشت مردم دامن زده است.
یکی از راه‌های کنارآمدن با حجم زیادی از اخبار‌های منفی و پرتعداد، کنترل مقدار زمانی است که برای خواندن این نوع از اخبار صرف می‌کنید. هر فردی تا حد مشخصی توانایی مقابله با آسیب‌‌های روحی را دارد و در نتیجه، بسیار مهم است که شما حد خود را شناسایی کنید.ذهن شما برای بازیابی شرایط عادی خود و آرام‌کردن سیستم عصبی شما، نیز به دوره‌هایی استراحت در طول روز دارد. به همین دلیل، اگر اخیرا در کنترل استرس‌ها و اضطراب خود دچار مشکل شده‌اید، مقدار زمانی از روز را که به مطالعه اخبار می‌پردازید را محدود کرده و آن را به فعالیت‌های آرامش بخش‌تری مانند خواندن کتاب اختصاص دهید.برای اینکه تشخیص دهید که در چه مواقعی به حداکثر ظرفیت خود رسیده‌اید، باید به نشانه‌های استرس خود بسیار توجه کنید. وقتی که استرس شما را فرا گرفته و در پی آن احساس بی‌حسی، کلافگی و یا حتی حس‌های خارجی مانند درد عصبی به شما دست می‌دهد، در این زمان شما به حداکثر حد و ظرفیت خود رسیده‌اید و در نتیجه، باید از خواندن اخبار بپرهیزید.
همه این اتفاقات نشانه‌هایی است که از طرف مغز شما ارسال شده؛ و هر زمانی احساس می‌کنید که نسبت به اخبار بی‌تفاوت شده‌اید، در همان لحظه است که باید آن را کنار بگذارید. در چنین مواقعی می‌توانید با فعالیت‌هایی مانند ورزش و گذراندن وقت با خانواده، سیستم عصبی خود را آرام کنید.سیستم عصبی شما در هنگام مواجه با وقایع منفی، تمامی قسمت منطقی ذهن شما را تحت کنترل می‌گیرد؛ در نتیجه، تنها با مدت کوتاهی استراحت یا صرفا تصمیم‌گرفتن برای کاهش نگرانی، موفق به بهبود شرایط نخواهید شد. تنها کاری که از دست شما بر می‌آید، آرام‌کردن سیستم عصبی به وسیله کنترل احساسات است.با استفاده از عضله‌های صورت خود یا تار‌های حنجره، مانند نفس عمیق و آوازخواندن، می‌توانید سیستم عصبی خود را آرام کنید. به همین علت است که سربازان معمولا در هنگام جنگ، آواز‌ یا شعر‌هایی را به‌طور هماهنگ می‌خوانند؛ آن‌ها از این طریق با استرس مقابله می‌کنند.