صفحه اول
جواد ایمانیان- بیتالمقدس به لحاظ مقام و موقع مذهبی خاصی که در میان مسلمانان و مسیحیان و یهودیان داشته و دارد، به عنوان سرزمینی مقدس مطرح شده و همواره در میان پیروان ادیان از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. خداوند این سرزمین را پنج بار در قرآن وصف کرده است. قدس از دیدگاه اسلام از جایگاه دینی قابل توجهی برخوردار است. ممکن است مسلمانان، اعراب و فلسطینیها در موضعگیری خود نسبت به مسئلهی صلح با اسرائیل و جایز بودن یا نبودنش و در صورت جایز بودن، موفق شدن، یا نشدنش، اختلافنظر داشته باشند، اما همهی آنها ـ مسلمانها و اعراب و فلسطینیها ـ در اسلامی بودن قدس، لزوم حفظ این هویت و مسئلهی مقاومت با تلاشهای مذبوحانهی اسرائیل برای یهودی کردن آن و تغییر آثار و مسخ شخصیت تاریخیاش و زدودن نشان عربی و اسلامی و مسیحی از چهرهی آن اختلاف ندارند. قدس اولین قبلهی مسلمان میباشد و به همین دلیل در احساس، حافظه و اندیشهی دینی آنها از جایگاه والایی نقش برخودار است. از زمان واجب شدن نماز در شب اسرا و معراج، در سال دهم بعثت (سه سال قبل از هجرت) پیامبر (ص) و اصحاب تا شانزده ماه بعد از هجرتشان رو به آن نماز میخواندند، تا این که خداوند دستور داد که به جانب کعبه یا مسجدالحرام رو کنند. دومین تصویر از قدس که در شعور مسلمانان نقش بسته، این است که خداوند آن را پایان سفر زمینی و آغاز سفر آسمانی معراج پیامبر قرار داده است. خداوند این گونه اراده فرمود که سفر زمینی و شبانهی پیامبر از مکه و از مسجد الحرام آغاز شده و در مسجدالأقصی پایان یابد. جمهوری اسلامی از بدو تشکیل تاکنون همواره از موضع حمایت از مستضعفین جهان و با توجه خاص به سرنوشت فلسطین به عنوان اولین قبله گاه مسلمانان جهان موضع کاملا مشخص و نمایانی داشته است. جمهوری اسلامی، رژیم اسرائیل را رژیمی مجعول و نامشروع میداند که ناقض حقوق ساکنان اصلی سرزمین تاریخی فلسطین شدهاند. آن هم در دوران پس از قرارداد صلح کمپ دیوید که توسط انور سادات، رئیس جمهور پیشین مصر، گمان بر آن بود که انسجام اسلامی و وحدت ملتهای مسلمان در برابر رژیم اسرائیل کمرنگ شده است. امام خمینی با اعلام آخرین جمعه ماه رمضا ن به عنوان روز جهانی قدس، توطئه دشمنان را برای تضعیف اهمیت و نقش فلسطین در جهان اسلام، نقش بر آب نمود. ایران از حرکت مقاومت مردم فلسطین در طول انتفاضه اول و دوم حمایت کامل نموده است و حمایتهای مادی و معنوی خود را از مردم فلسطین دریغ نکرده است. ایران نسبت به روند صلح خاورمیانه به دلیل آنکه به حقوق اولیه فلسطینیها توجهی نشان نمیداد و بستری برای استمرار سیاستهای اشغالگرانه اسرائیل بود، رویکردی اعتراضی نشان داد و با انتقاد از روند مذاکرات در طول دهه ۹۰ میلادی، حل بحران خاورمیانه و پایان مناقشه خونین فلسطینی و اسرائیلی را در گرو انجام رفراندوم برای تعیین سرنوشت ساکنان اصلی، اعم از مسلمانان، یهودیان و مسیحیان میداند. ایران به دلیل آنکه سازمان آزادی بخش فلسطین، دولت اسرائیل را به رسمیت شناخت، نسبت به این جنبش و رهبران آن موضع انتقادی داشته است. اما حمایت کامل خود را از جنبش حکومت اسلامی حماس و جهاد اسلامی و سایر نیروهای مقاوم و مبارز نشان داده است. پس از پیروزی قابل توجه و چشمگیر حماس در انتخابات اوایل سال ۲۰۰۶ میلادی، جمهوری اسلامی حمایتهای سیاسی و معنوی خود را از جنبش ادامه داد. در شرایط فعلی موضع رسمی جمهوری اسلامی حمایت از برگزاری یک رفراندوم با حضور و مشارکت تمامی ساکنان سرزمین تاریخی فلسطین برای تعیین سرنوشت خود، بازگشت آوارگان فلسطینی و تشکیل دولت مستقل فلسطینی به پایتختی بیت المقدس میباشد که به طور صریح در مواضع رهبران و سیاست مداران جمهوری اسلامی ایران به چشم میخورد. ایران از موضع انفعالی و همراه با رخوت و سستی برخی از سران کشورهای عربی انتقاد نموده است و روابط سیاسی خود را طی دو دهه گذشته با مصر به حالت تعلیق درآورده است. موضع مدبرانه جمهوری اسلامی مبنی بر تعیین سرنوشت سیاسی فلسطین توسط ساکنان آن، رژیم اسرائیل را در حالتی انفعالی قرار داده است. ایران به دلیل حمایت خود از جنبشهای مبارز و آزادی بخش حماس و جهاد اسلامی از سوی رژیم اسرائیل و حامی اصلی آن آمریکا متهم به حمایت از تروریسم گردیده است.