انرژی
میزان ناچیز بارش باران هشدار تابستانی سخت با چالش آب را به مردم کشور می دهد. متاسفانه کشورمان، کشوری خشک و نیمهخشک است و ۴۰ درصد جمعیت آن در نقاطی زندگی میکنند که ۲۰ درصد منابع آبی در آن مناطق است، بر این اساس، اکنون کشور وضعیت مناسبی از نظر دسترسی به آب نداشته و در عین حال نیاز به آب نیز بیشتر شده است به طور کلی گرچه در دو سال اخیر و بعد از سالها خشکسالی پیاپی، وضعیت بارشهای کشور کمی بهتر شده است، اما نمیتوان مطمئن بود که این وضعیت دوام داشته باشد. متاسفانه چندین سال است بارشهای مطلوبی در کشور گزارش نشده است به نوعی که زمستان سال ۹۹ هم بارشهای چشمگیری رقم نخورد به طوری که در برخی از شهرهای کشور هم بارش باران گزارش نشده است و این خود نوید خشکسالی در کشور است. کاهش چشمگیر بارش در کشور طبق مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، مهرماه سال گذشته تا اواخر اسفند ۹۹ در کشور بهطور میانگین، حدود ۱۰۰ میلیمتر بارش رخ داده که این میزان نسبت به میانگین بلندمدت ایران حدود ۳۴ درصد کمتر است. از سویی دیگر میزان بارشها در کشور طی سال آبی زراعی جاری سال ۹۹ نسبت بهمدت مشابه در سال گذشته ۵۲ درصد کمتر گزارش شده است. براساس این گزارش، میزان بارشها در تمامی استانهای کشور کمتر از حد نرمال است و ۵ استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و خراسان رضوی با کمبارشی شدید مواجه هستند. میزان دسترسی به آب در کشور در این باره قاسم تقی زاده خامسی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفای کشور گفت: به طور کلی در دو سال اخیر و بعد از سالها خشکسالی پیاپی، وضعیت بارشهای کشور کمی بهتر شده است، اما نمیتوان مطمئن بود که این وضعیت دوام داشته باشد. او افزود: مشکل دیگری که کشور و منابع آبی را تهدید میکند، بروز تغییر اقلیم است که اثرات خود را روی منابع آبی میگذارد. خامسی بیان کرد: بررسی روند بارشها نشان از تغییر اقلیم در کشور میدهد به طوری که میزان بارندگی در استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان بیشتر از آذربایجانهای شرقی و غربی گزارش شده است. معاون وزیر نیرو ادامه داد: متاسفانه میزان دسترسی به آب در کشور کم و جمعیت در حال افزایش است به طوری که در چند ماه گذشته میزان مصرف آب در کشور به خصوص در شهر تهران افزایش یافته است. تقی زاده خامسی اظهار کرد: حدود ۴۰ میلیارد مترمکعب از مخازن سدهای کشور پر است و نسبت به سال گذشته حدود ۳ تا ۴ درصد کاهش حجم سدها را داشته ایم که امیدواریم با این میزان از حجم آب بتوانیم آب کشاورزی کشور را تامین کنیم. از سال ۱۳۷۴ خشکسالی در کشور آغاز شد و در اغلب سالها بارش سالانه، پایینتر از میانگین بلندمدت بوده است. با وجود این افزایش بارشها در سال ۱۳۹۸ برخی اقلیمشناسان بر این باور بودند که دوره خشکسالی در ایران رو به پایان است، اما متاسفانه کاهش چشمگیر بارشها در سال گذشته موجب شد خشکسالی بار دیگر در کشور ایجاد شود. از سویی دیگر باتوجه به اینکه تامین اب سدهای کشور از طریق ذوب شدن برفها پر میشود، ولی متاسفانه عدم بارشها نتوانست جایگزین مناسبی برای ذخایر آبی کشور شود. بحث کاهش ذخایر برف کشور نیز مزید بر علت شده است. طی ماههای برفخیز که باید میزان معتنابهی برف در ارتفاعات جمع شود، افزایش عمومی درجه حرارت هوا سبب شده بهویژه در حوزه آبخیز زاگرس، ذخیره برفی و روانابها بهشدت کاهش یابد. بدینترتیب دبی رودخانهها در فصل گرم سال بسیار کمتر از شرایط نرمال خواهد بود و میتواند موجب ایجاد نگرانیهایی در حوزه کشاورزی شود و حتی تامین آب مناطق روستایی و شهری را نیز بهدنبال داشته باشد. کاهش ۱۹ درصدی ذخیره آب سدها در همین حال گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران از وضعیت مخازن ۱۹۸ سد در حال بهرهبرداری کشور حاکی است میزان آب ورودی به سدها از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر ماه ۹۹) تا تاریخ ۱۳ فروردین ماه ۱۴۰۰ معادل ۱۹.۸ میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به آورد سال گذشته آبی در همین بازه زمانی حدود ۳۴ درصد کاهش داشته است. از سوی دیگر میزان خروجی آب سدها نیز با کاهش ۳۳ درصدی روبهرو بوده است. در مجموع موجودی آب مخازن سدها نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۱۹ درصد کاهش داشته است.