یک کشتی و هزار سکاندار گوش به زنگ

 روزگذشته حسن قالیباف‌اصل، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در جریان جلسه ای استعفای خود را تسلیم وزیر اقتصاد کرد و این استعفا در حالیست که بازار سهام در چند هفته گذشته روند نزولی چشم‌گیری داشت و شاخص کل در جریان معاملات این هفته کف قبلی خود را از دست داد. از طرفی بسیاری از سهامداران نسبت به وضعیت بورس گله‌مند ستند.
کارشناسان بازار سرمایه در رابطه با استعفای رئیس سازمان بورس معتقدند تغییر رئیس سازمان بورس تاثیر مثبتی بر روند بازار سهام ندارد، زیرا ریزش شاخص بورس ربط زیادی به تصمیمات قالیباف ندارد. از طرفی تجمع مردم مقابل ساختمان تالار بورس ادامه‌دار شده و  این تجمعات مسئولان را به فکر انداخته است.
مشکل بازار سهام رئیس سازمان بورس نیست و مشکل اصلی بازار سهام دخالت دولت و سیاست‌های بانک مرکزی است. بانک مرکزی باید در رابطه با کاهش سود بانکی در نیمه اول سال و افزایش سود بانکی در نیمه دوم سال توضیح دهد و سوال اینجاست که آیا بانک مرکزی برای حمایت از فروش سهم‌های دولتی نرخ سود بانکی را در نیمه اول سال کاهش داده است؟
ریزش قیمت دلار حدود ۱۰ درصد بود و این موضوع در مقابل ریزش ۴۰ درصدی بازار سرمایه عددی نیست و به نظر می‌رسد اصلاح است. از طرفی هنوز هیچ سیگنالی برای مذاکره دیده نمی‌شود اما اگر بایدن بعد از روی کار آمدن روی خوش نشان ندهد و تحریم‌ها در میان‌مدت لغو نشوند جو منفی در جامعه شکل خواهد گرفت و بازارها مالی دچار نوسان زیادی خواهند شد.
بر اساس تصویری که از نامه استعفا در رسانه‎‌های ایران منتشر شده، او علت این اقدام را «فراهم نشدن شرایط اعلامی جهت حمایت از صنایع، بازار سرمایه و سرمایه گذاران» عنوان کرده است؛ این دومین باریست که قالیباف اصل درخواست استعفا می‌کند.
البته ساعاتی بعد از انتشار این خبر، خبرگزاری صداوسیما به نقل از قالیباف اصل استعفا را تکذیب کرده و گفته: «شاید مرا برکنار کنند، اما استعفا نداده‌ام.”
او همچنین گفته: «اطلاع ندارم که چه کسی این خبر را و با چه هدفی منتشر کرده است.”
حسن قالیباف اصل، با تصویب شورای عالی بورس در فروردین ماه امسال ریاست جدید بورس اوراق بهادار تهران را به عهده گرفت و جانشین شاپور محمدی، رئیس قبلی این سازمان شد که بعضی منابع اختلاف نظرهایش با وزیر اقتصاد را علت استعفای او می‌دانستند.
این در حالیست که پیشتر اعلام شده بود که وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس به کمیسیون اقتصادی مجلس احضار شده‌اند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران گفته است: «در صورتی که سوء‌مدیریت آنها برای نمایندگان محترم مردم احراز شود مجلس با آنها قاطعانه برخورد خواهد کرد.”
شاخص کلی بورس اوراق بهادار، روز سه‌شنبه (۳۰ دی ماه) به بیش از یک میلیون و ۱۵۰ هزار واحد رسید؛ این در حالیست که در مرداد ماه این عدد از ۲ میلیون واحد هم فراتر رفته بود.
قالیباف می‌گوید دولت باید درباره بازار سرمایه «پاسخگو باشد”.
او در نطق پیش از دستور جلسه علنی امروز مجلس به ضرر «۴۴ درصدی» صندوق پالایشی و «افت ۳۵ درصدی «صندوق دارا یکم سهامداران اشاره کرده است؛ صندوق‌های قابل معامله دولتی که دولت ایران برای جبران کسری بودجه روانه بازار کرده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی به صراحت از عملکرد دولت حسن روحانی در این حوزه انتقاد کرده است.
قالیباف گفته: «دولت باید جدا در این خصوص پاسخگو باشد؛. نمی‌شود پشت تریبون‌های رسمی از مردم دعوت کرد، تا همه چیز را به بورس بسپارند و بعد با سوء مدیریت در این بازار، به اعتماد مردم ضربه بزنند و سرمایه آنها را کم ارزش کنند.”
افت ادامه‌دار بازار سرمایه، تجمع سهامداران مال‌باخته را هم در هفته‌های اخیر شاهد بوده؛ عده‌ای از آنها دیروز در مقابل مقابل ساحتمان این سازمان تجمع کردند و پرچم این سازمان را پائین کشیدند. در تجمعات هفته‌های اخیر مالباختگان حتی به ساحتمان بورس تخم‌مرغ هم پرتاب کرده بودند.
هم امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در گزارشی به ریاست قوه قضائیه جزئیاتی از اتفاقات منجر به این افت را ارائه کرده بود.
در بخشی از این گزارش به دعوت عمومی دولت برای سرمایه‌گذاری در بورس اشاره شده؛ و گفته شده که «خروج هماهنگ و گسترده نقدینگی» از این بازار از نوزدهم مرداد ماه «منجر به تباهی دارایی قریب به اتفاق جمعیت چند ده میلیونی خرده سهامداران حاضر در بازار سرمایه» شده است.”
فعالان بازار سرمایه دلایل متفاوتی را برای افت بازار سرمایه عنوان کرده‌اند؛ ولی از جمله دلایل افت اخیر که آنها مورد اشاره قرار داده‌اند قوت گرفتن احتمال تزریق منابع ارزی به بازار با ورود جو بایدن به کاخ سفید و «کاهش احتمالی قیمت دلار» است که نایب رئیس مجلس ایران اخیرا از آن خبر داده است.
قاضی زاده هاشمی گفته: «بنده شنیدم که با اینکه ما منابع ارزی داریم، بعضاً این منابع ارزی برای روی کار آمدن بایدن حفظ شده است که با تزریق منابع ارزی قیمت ارز برای چند ماه تا ۱۱ هزار تومان کاهش یابد.” موضوعی که جوابش را دیروز سخنگوی دولت داد.