جامعه
میثم نجفی - مترجم- از امروز نخستین نمایشگاه مجازی کتاب به وسعت همه ایران، آغاز به‌کار می کند.خبری خوب و خوشایند برای دوستداران فرهنگ. در حالی که این روزها بیشتر کشورها تعطیل یا نیمه تعطیل شده‌اند، کتابفروشیها به ابداع شیوه‌هایی خلاقانه برای ارائه خدمات به خریداران می‌اندیشند.در دوران بی‌ثباتی کمتر مکانی می‌توان یافت که به اندازه کتابفروشیها آرامش‌بخش باشد. در طی چند سال گذشته، که جهان با آشوبی فزاینده در کشمکش بوده، کتاب‌فروشی‌های مستقل - که سابقا کسب‌وکارشان را کتاب‌فروش‌های اینترنتی و نیز کتاب‌فروشی‌های زنجیره‌ای به خطر انداخته بودند- باز احیا شده و فضایی برای آرامش و نیز احساس تعلق به جمع فراهم آورده بودند. خبر ناخوشایند این که در جریان این بیماری عالم‌گیر، کتابفروشیها - دست کم به شکل فیزیکی- به طرزی فزاینده از روال خارج شده‌اند. با شیوع کووید-۱۹ در سرتاسر جهان، در بسیاری از کشورها همه خدمات غیر ضروری تعطیل شده و مردم ناچارند که در خانه‌های‌شان بمانند. حتی در جاهایی که تعطیلی عمومی رسمی نشده از مردم خواسته می‌شود که فاصله اجتماعی با دیگران را رعایت کنند و از تماس غیر ضروری بپرهیزند. بسیاری از افراد به سبب آن که از گروه‌های در معرض خطر بیماری محسوب می‌شوند، خودقرنطینه‌گی در پیش گرفته‌اند و می‌خواهند به بازدارندگی از شیوع ویروس کمک کنند. در زمان بحران، مردم با تغییر سبک زندگی روبرو می‌شوند و یکی از اولین و قابل‌توجه‌ترین تغییراتی که در حین اجرای قرنطینه مشاهده شد، نحوه تغییر در استفاده از رسانه و به‌ویژه نحوه مطالعه است. در این دوران مردم تمایل دارند کتاب‌هایی انتخاب کنند که از استرس آنان بکاهد، به همین دلیل عادات خواندن و سبک در دوره‌های استرس‌زا تغییر می‌کنند. درواقع این واقعیت توضیح می‌دهد که چرا بسیاری از داستان‌ها ریشه در زمان تحولات قابل‌توجه اجتماعی، سیاسی یا اقتصادی دارند. شیوع ویروس کرونا بسیاری از کسب و کارها را تحت تاثیر قرار داد و کتاب و بازار نشر نیز مستثنی نماند. به رغم تاثیر منفی این بحران بر صنعت نشر، افزایش میزان مطالعه در دوران قرنطینه، راه را برای اندیشیدن به نوع تازه‌ای از سامانه‌های فروش گشود. چنانکه در کشور ما نیز بازار خرید آنلاین و تلفنی کتاب رونق گرفت و میزان اقبال عمومی به نسخه‌های مجازی افزایش یافت. ریچل کوک خبرنگار روزنامه گاردین در گزارشی می‌نویسد: روزهای قرنطینه و خانه نشینی بار دیگر کتاب را در مرکز توجهات قرار داده است. سال‌ها بود که نقش کتاب تا این اندازه مهم و حیاتی تلقی نمی‌شد. برخلاف چیزی که انتظار می‌رفت در روزهای کرونایی که دسترسی به کتاب‌ها دشوارتر شده، تقاضا از همیشه بیشتر است. نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که ۴۰ درصد از افراد روزهای سخت قرنطینه خانگی را با خواندن کتاب سر کرده‌اند. تمامی ناشران نیز افزایش قابل توجهی را در بازدید از سایت‌های اینترنتی و فروش کتاب‌های الکترونیک و صوتی خود گزارش داده و نسبت به احتمال شکسته شدن انحصار آمازون بر بازار آنلاین کتاب هیجان‌زده‌اند. درحالی‌که هنوز برای مشاهده تاثیر ویروس کرونا بر موارد مختلف، زود است اما در اوایل شیوع بیماری همه‌گیر، الگوهای قابل‌توجهی در استفاده از رسانه را شاهد بودیم. نتایج تحقیقی با شرکت ۸۶۰ نفر در انگلستان نشان می‌دهد که قرنطینه نه‌تنها نحوه مطالعه افراد در زمان استرس، بلکه عواملی که مردم برای راحتی یا حواس‌پرتی به آن‌ها متوسل می‌شوند را نیز تغییر داده است. پاسخ‌دهندگان در این نظرسنجی به‌طورکلی گزارش دادند که در دوران خانه‌نشینی کرونا، بیش‌ازحد معمول مطالعه می‌کردند و علت آن اوقات فراغت بیشتر بیان‌شده است. افرادی که از بچه‌ها مراقبت می‌کردند اظهار کردند که با بچه‌ها وقت بیشتری برای خواندن سپری می‌کنند. بسیاری از خانواده‌ها گفتند که به‌طورکلی زمان مطالعه آنان به دلیل مطالعه مشترک با کودکان افزایش‌یافته است اما زمان کمتری نسبت به زمان معمول برای مطالعه شخصی دارند. در این دوران افراد وقت بیشتری را برای خواندن و فرار از استرس اختصاص می‌دهند، اما عدم توانایی در تمرکز باعث پیشرفت کمتر از حد معمول کتاب‌خوانی می‌شود. به‌طور خلاصه، مردم وقت بیشتری را به مطالعه می‌گذرانند اما حجم مطالعه آن‌ها کمتر بود.