صفحه اول
اعلام بی‌اعتمادی واشنگتن به نظام سوریه و تأکید بر ضرورت تغییر ساختار سیاسی، آشکارا پرده از هدفی قدیمی برمی‌دارد: تجزیه سوریه و کاستن از نقش دولت مرکزی. آمریکا در ظاهر از «حفظ هویت اقوام» سخن می‌گوید، اما واقعیت آن است که این سیاست در امتداد پروژه «تفرقه بینداز و حکومت کن» طراحی شده است. توماس باراک به‌جای پذیرش سوریه واحد، بر نوعی ساختار شبه‌فدرال با حداقل اقتدار مرکزی تأکید می‌کند؛ طرحی که بوی سایکس‌پیکوی قرن بیست‌ویکمی می‌دهد. این رویکرد پیام روشنی به منطقه دارد: همراهی با آمریکا نه به وحدت و توسعه، بلکه به چندپارگی و بی‌ثباتی می‌انجامد. سازش اجباری در سایه تهدید مواضع آمریکا زمانی طرح شد که جولانی، برای جلب حمایت منطقه‌ای، بر یکپارچگی سوریه تأکید داشت. با این حال، واشنگتن و تل‌آویو حتی این میزان سازش‌کاری را نیز برنتابیدند. خبر توافق امنیتی دمشق و رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد آمریکا سوریه را به سمت خلع سلاح کامل و واگذاری اراضی سوق می‌دهد. تعیین جولان به‌عنوان منطقه غیرنظامی و محروم‌سازی سوریه از سلاح راهبردی، آشکارا هدف تغییر موازنه منطقه‌ای به سود تل‌آویو را دنبال می‌کند. این باج‌خواهی سیاسی در ظاهر «توافق امنیتی» معرفی می‌شود اما در عمل به معنای خلع کامل دمشق از توان بازدارندگی است؛ مسیری که از جولانی آغاز می‌شود اما قطعاً به دیگر دولت‌های منطقه نیز سرایت خواهد کرد. فشار از دمشق تا بیروت تحرکات آمریکا صرفاً به سوریه محدود نمانده است. توماس باراک همزمان با تهدید جولانی، پروژه خلع سلاح حزب‌الله در لبنان را نیز فعال کرده است. اعزام کشتی نفتکش کویتی به بیروت در ظاهر مشوقی اقتصادی است، اما در واقع پوششی برای تهدید سیاسی و نظامی به شمار می‌آید. پیام واشنگتن روشن است: هر دولتی که در برابر آمریکا مقاومت کند، با سرنوشت سرنگونی یا جنگ مواجه خواهد شد. تجربه لبنان نشان می‌دهد این تهدیدات بیش از آنکه مشوق باشد، عامل انسجام نیروهای مقاومت است. در عمل، آمریکا جولانی را ابزاری برای هشدار به بیروت می‌سازد و همزمان تلاش می‌کند با اهرم اقتصادی فشار سیاسی را تثبیت کند. سرنوشت تلخ خدمتکاران آمریکا درسی که از جولانی می‌توان گرفت، چیزی جز تکرار تاریخ نیست. کسانی که در توهم معامله با آمریکا گام گذاشتند، نهایتاً قربانی شدند. از زلنسکی در اوکراین گرفته تا مزدوران دهه‌های گذشته در آمریکای لاتین و خاورمیانه، همه پس از ایفای نقش ابزاری به حاشیه رانده شدند. امروز نیز جولانی، که برای خدمت به واشنگتن و تل‌آویو هر سازشی کرد، در آستانه حذف قرار دارد. این تجربه نشان می‌دهد اعتماد به وعده‌های آمریکا خطایی راهبردی است که به بهای از دست رفتن استقلال و تمامیت ارضی کشورها تمام می‌شود. منطقه باید جولانی را نه یک فرد، بلکه نماد سرنوشت کسانی بداند که هویت خود را در قمار آمریکایی باختند.