گزارش
معصومه غالبی- در پی حمله اسرائیل به ایران و پاسخ گسترده موشکی تهران، مناطق مختلف اسرائیل از جمله تلآویو دچار ویرانی شدید شد. این تحولات، مذاکرات هستهای را به بنبست کشاند و نگرانیها درباره گسترش جنگ و تهدید منافع آمریکا را افزایش داد. تحلیلگران تأکید دارند نابودی کامل برنامه هستهای ایران ممکن نیست و بازگشت به مذاکرات، تنها راه واقعی کنترل بحران است. واکنشها در سطح بینالمللی، اسرائیل را مقصر تشدید تنشها میدانند. در پی حمله بامداد جمعه ۲۳ خرداد توسط اسرائیل به خاک ایران که به جان باختن شماری از فرماندهان نظامی، دانشمندان هستهای و شهروندان غیرنظامی انجامید و خساراتی به برخی مراکز نظامی و هستهای کشور وارد آورد، با صدور پیام هشدارآمیز رهبر معظم انقلاب خطاب به سران اسرائیل، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اقدام به اجرای عملیاتی گسترده و تلافیجویانه کردند. براساس اعلام منابع خبری، چندین موج متوالی حمله موشکی به اهداف مشخص در سرزمینهای اشغالی انجام شده است. با وجود سانسور شدید رسانهای از سوی رژیم اسرائیل، تصاویر منتشرشده توسط رسانههای بینالمللی حاضر در منطقه، بیانگر حجم قابل توجه ویرانی و آسیب به مراکز مورد حمله است. به نقطه بدون بازگشت با اسرائیل رسیدیم با ادامه یافتن تنش نظامی بین ایران و اسرائیل، اکنون برخی کشورهای منطقه و مقام های بین الملل، در تلاشند طرفین را به سمت کاهش تنش ها سوق دهند. با این وجود، عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران گفته است: «جمهوری اسلامی ایران، برای حراست از حاکمیت ملی، مردم و امنیت خود، پاسخی قاطع به تجاوزات رژیم صهیونیستی داده و در استفاده از حق مشروع خود برای اقدام متقابل مصمم است.» ،حسین کنعانی مقدم، فرمانده پیشین سپاه و فعال سیاسی اصولگرا گفت:«خدا را شاکریم که دشمنان ما را از احمق ها آفرید. رژیم صهیونیستی همزمان دچار خطای محاسباتی و حماقت شد. این رژیم 3 هدف را دنبال می کرد و به هیچ یک از این اهداف نیز نرسید. یکی از اهداف این بود که در قبال شکست هایی که در غزه، یمن، فلسطین و لبنان متحمل شده و نتوانسته به اهداف خود برسد، بحران را به سمت جمهوری اسلامی ایران هدایت کرده و خود را نجات دهد. نتانیاهو می داند بدون جنگ نمی تواند حیات خود را ادامه دهد و در نتیجه فکر می کرد به ایران حمله می کند و روز بعد هم اعلام می کند که حمله تمام شد. ایران هم هیچ پاسخی نمی دهد و قاعده تمام می شود و اسرائیل خود را به عنوان پیروز جنگ معرفی می کند. اما دیدیم که فرمانده کل قوا، مقام معظم رهبری، تکلیف را برای همه مشخص کردند و اعلام کردند آغازگر جنگ رژیم صهیونیستی است اما پایان آن، در دست رزمندگان اسلام است و ما تا رژیم صهیونیستی را تنبیه نکرده و قدرت تهاجمی این رژیم را نگیریم، حملات ادامه خواهد داشت. ما فعلا فقط در حال قلق گیری هستیم و عملا نیروهایمان برای عملیات های بعدی که به صورت تصاعدی است آماده می شوند. » وی افزود:«رژیم صهیونیستی به دنبال وارد کردن آمریکا به جنگ مستقیم علیه ایران است. اما بسیاری از اعضای کنگره آمریکا و حتی سیاستمداران این کشور، اظهار نارضایتی کرده اند که ما حاضر نیستیم با طناب پوسیده نتانیاهو وارد جنگی نامشخص شویم. هدف سوم نتانیاهو این بود که بتواند با حمله به جمهوری اسلامی، ایران را در مسیر مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده به سمتی ببرد که امتیازهای بیشتری ارائه دهد، غنی سازی را کنار بگذارد و لیبی سازی را در دستور کار داشته باشد اما این آرزوی وی هم محقق نشد. تاسیسات هسته ای ما نفوذناپذیر است. تلاشی هم که در شورای حکام علیه ایران انجام دادند عملا نتیجه معکوس داده یعنی ایران غنی سازی 90 درصد با سانتریفیوژهای نسل 6 را در دستور کار قرار داده است. همچنین این احتمال وجود دارد که از NPT خارج شود و حجم بازرسی ها را کاهش داده و احتمال دارد اجازه بازرسی را به بسیاری از بازرسان آژانس ندهد. » ما منتظر نقطه بدون بازگشت دربرابر اسرائیل بودیم فرمانده پیشین سپاه پاسداران در ادامه گفت: «به نظر من این حمله اسرائیل نوعی رفتار احمقانه و شبیه به یک حمله انتحاری بود. ما سالها به دنبال این شرایط بودیم که در اصطلاح نظامی «نقطه بدون بازگشت» نامیده می شود و عملیات «نقطه رهایی» است. در وعده صادق 2، دیدیم که شهید سرلشگر باقری بلافاصله بعد از پایان عملیات اعلام کرد ما پرونده حمله را بسته ایم. اما این بار اینطور نیست. ما شهیدانی داریم که سرداران بزرگ جهاد، جبهه و جنگ بوده اند و انتقام خون هر یک از این ها باید گرفته شود. تا زمانی که انتقام نگیریم نیز آرام نخواهیم شد.» وی درباره بازه زمانی احتمالی ادامه درگیری ها گفت: «به اعتقاد من بازه زمانی درگیری ها طولانی خواهد بود. مگر این که آمریکایی ها به پشتیبانی رژیم صهیونیستی وارد شده و قطعنامه ای علیه جمهوری اسلامی صادر کنند یا از روش واسطه گری برای برقراری آتش بس استفاده کنند. ما این تجربه را داریم که رژیم صهیونیستی همه توافقات صلحی که برای آتش بس بسته، لغو کرده و رفتار این رژیم در غزه نشان می دهد، طرف قابل اعتمادی نیست. البته طرف صهیونیستی سعی کرده از طریق روسیه، آمریکا و طرف اروپایی به ایران برای نشستن پای میز مذاکره و آتش بس بنشیند، که قطعا ایران نمی پذیرد و در صحبت های آقای عراقچی با طرف اروپایی هم دیدیم که نپذیرفته است. در اسنادی که ما از رژیم صهیونیستی به دست آورده ایم مشخص شده که گروسی به اتکاء رژیم صهیونیستی بالا آمده و جاسوس اسرائیل است و تمام اطلاعاتی که از سایت های هسته ای به دست آورده در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داده و هیچ اعتباری برای ما ندارد. گزارش وی در شورای حکام نیز نسخه ای است که صهیونیست ها برای او نوشته اند. معتقدم ما از طریق شورای امنیت سازمان ملل و بر اساس اصل 51 منشور سازمان ملل که به ما حق مشروع می دهد در برابر تجاوزات از خود دفاع کنیم، می توانیم نسبت به حمله به سایت های هسته ای خود اعتراض کنیم و شورای حکام باید نسبت به رژیم صهیونیستی موضع بگیرد. اگر اتفاقی در این تاسیسات رخ دهد، هم به لحاظ محیط زیستی و هم به لحاظ امنیتی مسئول این واقعه نهادهای بین المللی خواهند بود.» پاسخ محکم ایران به اسرائیل، ترامپ را برای آتشبس به تکاپو انداخته است در حالی که جنگ میان رژیم صهیونیستی و ایران در پی تجاوز نظامی صهیونیستها از روز جمعه ادامه دارد، تحلیلگر مشهور جهان عرب به بررسی دلایل تلاش رئیسجمهور آمریکا برای توقف آن پرداخته است. «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مشهور جهان عرب و سردبیر نشریه رأیالیوم در تحلیلی نوشته است: تجاوز نظامی اخیر اسرائیل به ایران که برخی از تأسیسات هستهای را بمباران کرد، نیت پنهان اسرائیل و غرب را آشکار کرد که همان تغییر رژیم انقلاب اسلامی حاکم در ایران و جایگزینی آن با یک رژیم غربگراست که ایران را به اردوگاه هژمونی غرب، مشابه وضعیت قبل از انقلاب اسلامی بازگرداند. از این روی، هدف از تمام صحبتها و افشاگریها در مورد برنامه هستهای ایران و خطرات آن هم صرفاً سرپوش نهادن بر این نیت پنهان است. جهان غرب که این روزها توسط جنبش صهیونیستی هدایت میشود و این جنبش از غرب برای خدمت به اهداف خود در نابودی تمام نظامهای عربی و اسلامی که از حق مشروع فلسطینیان برای بازپسگیری تمام سرزمینهای خود حمایت میکنند، استفاده میکند، این روزها به شدت بسیج شده و اکثر رهبران آن در کنار دولت اشغالگر ایستادهاند. آنها عمداً چشم خود را به روی این موضوع میبندند که آغازگر این تجاوز و جنگ نتانیاهو است که بیش از ۱۰۰ جنگنده را در موج اول حمله برای بمباران تأسیسات هستهای ایران اعزام کرد و بیش از ۶ دانشمند هستهای را در چارچوب نظریه «شوک و وحشت» و در راستای تخریب روحیه ایرانیان و ادعای پیروزی سریع ترور کرد. دولت اشغالگر اسرائیل همان است که از غرب به رهبری آمریکا، برای تغییر تمام نظامهای عربی که در سنگر مقاومت ایستاده بودند، استفاده کرد؛ از عراق شروع کرد و بعد هم به لیبی و سوریه رسید. اکنون هم نوبت ایران است که از مقاومت فلسطین و شاخههای عربی و اسلامی که در سنگر مقاومت ایستادهاند، مانند حزبالله در لبنان، انصارالله در یمن و نیروهای الحشد الشعبی در عراق، حمایت کرد. مردم ایران پشت سر رهبر و نظام خود هستند نشانههای اولیه تأیید میکند که اکثریت قریب به اتفاق مردم مسلمان ایران پشت سر رهبری و نظام اسلامی خود ایستادهاند و این سخنرانیهای نتانیاهو را به سخره میگیرند. آنها این سخنان را توهین به هویت ملی و ایمان مذهبی خود و تلاشی برای تجزیه ایران، وحدت ملی، امنیت و ثبات آن میدانند. البته که وجود ستون پنجم در میان مردم ایران را که از اهداف اسرائیلی-غربی برای سرنگونی نظامی که در محاصره خفقانآور ایستادگی کرده و قابلیتهای نظامی بسیار پیشرفتهای را برای حفظ حاکمیت ملی توسعه داده است، ابدا قابل انکار نیست؛ قابلیتهایی که توسط صنعت داخلی پهپادها، سیستمهای موشکی بسیار پیشرفته و زیردریاییها پشتیبانی میشوند؛ قابلیتهایی که در کنار هم ایران را به یک ابرقدرت و به زودی به یک قدرت هستهای تبدیل کرده است که معادلات خاورمیانه را تغییر خواهد داد. به نظر میرسد شانس موفقیت طرح اسرائیلی-آمریکایی برای نابودی ایران، سرنگونی نظام و تغییر آن از بین رفته است. این طرح با سرنوشتی مشابه تمام تلاشهای قبلی در این چارچوب طی نزدیک به نیم قرن مواجه خواهد شد و آنکه قطعاً تغییر خواهد کرد و نابود خواهد شد. این اسرائیل است که اکنون، پس از شکست در جنگ غزه، پاسخ بسیار شدید ایران به تجاوز آن و رسیدن موشکها به قلب تلآویو، در جنگ با ایران گرفتار آمده است. بعید نیست که تعداد این موشکها در حملات آینده دو برابر شود، «وعده صادق۳» نه تنها از نظر تعداد موشکها، بلکه از نظر کیفیت آنها نیز چشمگیر خواهد بود. اوج پیروزی ایرانی و اسلامی رقم خورده است این اولین بار از آغاز درگیری عربی-اسلامی-اسرائیلی در طول ۷۶ سال پیش است که بیش از پنج میلیون شهرکنشین اسرائیلی در جستجوی امنیت و از ترس و وحشت از رگبار موشکهای ایران به پناهگاهها، تونلهای قطار و مترو میگریزند. این اوج پیروزی ایرانی و اسلامی و اوج شکست پروژه صهیونیستی و حامیان آن در جهان عرب و غرب است. به همین دلیل است که ترامپ امروز با برخی از دوستان عرب خود تماس گرفت و از آنها خواست با ایران میانجیگری کنند تا از تشدید تنشها جلوگیری شود و برای رسیدن به یک راهحل مسالمتآمیز برای بحران، به میز مذاکره بازگردند. مسئولیت عملیات رژیم اسرائیل در ایران با آمریکا تقسیم میشود ساسان کریمی مدیر برنامه «سیاست بینالملل» اندیشکده رصد هستهای می گوید:اطلاعات در خصوص جزئیات حملات رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران تا لحظه نگارش این یادداشت چندان فربه نیست. اما در عین حال، میتوان گفت دست کم سه دسته اهداف مد نظر این رژیم قرار داشتهاند؛ : فرماندهان نظامی، شخصیتهای صنعت هستهای و نیز اماکن هستهای. بنابراین این حملات، ضمن نقض حاکمیت و تمامیت کشور، دارای ابعاد تروریستی نیز بوده اند. وفق بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد، اصل تعرض به تمامیت و مرزهای سرزمینی کشورها و استفاده از زور ممنوع است. بنابراین عملیات مذکور به هر صورتی نقض حقوق بینالملل بوده است. استفاده نا به جا از عنوان حمله پیشدستانه در این مورد تنها بهانهای برای مشروع جلوه داده این حملات است. چرا که علیرغم تهدیدهای مکرر مستقیم و غیرمستقیم رژیم صهیونیستی، جمهوری اسلامی ایران نشانهای قابل توجه برای حمله به سرزمینهای اشغالی را در ماههای گذشته از خود نشان نداده بود و عمده مواضع در واکنش به تهدیدها بود و با لحنی که حاکی از مقابله در در صورت عملیاتی شدن تهدیدها بودهاند. در عین حال، سوابق، رویهها و نقاط مرجع قابل اعتنایی برای ممانعت از تهدید و حمله به اماکن هستهای نیز وجود دارند و قابل اشاره هستند: ماده نهم اساسنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی، و بیش از همه ماده ۵۶ پروتکل الحاقی، با تأکید مسئولیت این نهاد در حفاظت از اماکن و نیز مواد شکافت پذیر در برابر حمله، انهدام و از جمله خرابکاری، هرگونه اقدامات مخرب را در خصوص تاسیسات هستهای ممنوع کرده است. این امر در قطعنامه های ۴۰۷ کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نیز قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت ملل متحد نیز مورد اشاره و تصریح قرار گرفته و هیچ شکی را از نظر حقوق بینالملل باقی نمیگذارد که فراتر از نقض حاکمیت، حمله به تأسیسات هستهای و به خصوص تأسیساتی که حاوی مواد شکافت پذیر هستند، به طریق اولی ناقض حقوق بینالملل است. علیرغم تهدیدهای مکرر مستقیم و غیرمستقیم رژیم صهیونیستی، جمهوری اسلامی ایران نشانهای قابل توجه برای حمله به سرزمینهای اشغالی را در ماههای گذشته از خود نشان نداده بود و عمده مواضع در واکنش به تهدیدها بوددر موازات با اسرائیل، طی روز جاری شاهد موضعگیری رئیس جمهوری ایالات متحده هستیم که علاوه بر اظهارات قبلی مقامات امریکایی پیرامون «در جریان بودن» این کشور، به گونهای نوشته شده بود که تأیید و تشویق را به ذهن متبادر میکرد. در نتیجه، مسئولیت این عملیات، همانطور که رژیم صهیونیستی مایل است، با امریکا تقسیم میشود. فارغ از حقوق بینالملل، میتوان گفت که چنین عملی در تقابل جدی با عرف بینالمللی هرگونه مذاکره است. آنچه مورد نظر رژیم صهیونیستی و امریکاست، تکمیل این عملیات نظامی با به راه انداختن بازی شماتت و وارونه نشان دادن ماجراست به طوری که افکار عمومی، ایران را به نوعی مسئول تخریب مذاکرات و بیثباتی در منطقه بداند. اینک به جز عملیات نظامی تلافیجویانه بر اساس اصل دفاع از خود که موضوع نوشته حاضر نیست، جمهوری اسلامی ایران باید تلاش کند که ضمن محکومیت رژیم صهیونیستی در مجامع بینالملل تا حد ممکن، موضع کشورهای دیگر را به محکومیت رژیم صهیونیستی متمایل کند. این امر البته ساده نیست و نیاز به تراکنشهای بسیار فراتر از آن چیزی دارد که تاکنون در دستور کار وزارت امور خارجه قرار داشته است. استفاده از تمامی ظرفیتهای ملی برای چنین رایزنیهایی در بالاترین سطح، امروز نیاز حیاتی کشور است. ایران باید تلاش کند که ضمن محکومیت رژیم صهیونیستی در مجامع بینالملل تا حد ممکن، موضع کشورهای دیگر را به محکومیت رژیم صهیونیستی متمایل کند. این امر البته ساده نیست و نیاز به تراکنشهای بسیار فراتر از آن چیزی دارد که تاکنون در دستور کار وزارت امور خارجه قرار داشته استهمچنین باید توجه کرد که روایت سازی میتواند افکار عمومی را در روزها و هفتههای پیش رو بر بسازد. نوع فعالیت رسانهای مانند آنچه تاکنون شاهد بودهایم موضوعیتی ندارد و باید طرحی نو در انداخت. چرا که عملکرد امروز رژیم صهیونیستی فاقد هرگونه مبنای حقوقی و مشروعیت سیاسی است و تنها در صورت غفلت قابل توجه روایت سازی ماست که این رژیم ممکن است بتواند دیگران را در این فقره توجیه کند. باید در نظر داشت که موقعیت کشور در حال حاضر بسیار با گذشته متفاوت است و بهتر است از بضاعت تمام نیروهای سیاسی و چهرههای ملی برای ایجاد هرچه موفقتر و فراگیرتر انسجام ملی بهره جست. امروز نه ایجاد محدودیت در فضای عمومی، که از قضا گشودن هرچه بیشتر عرصه است که میتواند همراهیهای قابل توجه و موثری را به همراه آورد. در بخشهای فنی حقوق و سیاست بینالملل نیز مهم است که بتوان از نیروهای کارآمد و موثر ملی بهره کامل برد. دوران رقابتهای سیاسی و صنفی به سر آمده و ما امروز در بزنگاهی هستیم که تنها با اولویت قرار دادن کشور و قربانی کردن خود و منافع شخصی و جریانی مان است که میتوانیم بر شرایط حاضر فائق آییم. حمله موشکی ایران به قلب اسرائیل؛ ساختمان ۵۰ طبقه در تلآویو فرو ریخت روزنامه هاآرتص اعلام کرد که در پی حملات موشکی ایران، چندین ساختمان در شهر تلآویو به طور کامل ویران شدهاند. به گزارش حدشوت بزمان، موشکهای ایرانی مناطق مختلفی از جمله تلآویو، قدس اشغالی، حیفا، بئرالسبع، بحیره و الجلیل را هدف قرار دادهاند. در همین زمینه، شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل خبر داد که یک مرکز استراتژیک در جنوب تلآویو هدف حمله موشکی قرار گرفته است. برخی از رسانههای عبری نیز گزارش دادند که یک ساختمان پنجاه طبقه در تلآویو مورد اصابت قرار گرفته است. شاهدان عینی از اصابت موشک به مرکز مهمی در قلب تلآویو خبر دادهاند. منابع عبری اعلام کردند که وزارت دفاع اسرائیل در تلآویو به طور مستقیم هدف حمله قرار گرفته است. طبق این گزارشها، یک سرباز زن اسرائیلی جان خود را از دست داده و حدود هفتاد نظامی دیگر مجروح شدهاند. سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرده که سامانههای دفاع هوایی این رژیم موفق به رهگیری همه موشکها نشده و تنها بخشی از حمله ایران را خنثی کردهاند. در همین راستا، رسانههای عبری اذعان کردند که این حملات، آسیبهایی بیسابقه به زیرساختها و مراکز حساس نظامی و غیرنظامی اسرائیل وارد کرده است. دروازههای جهنم گشوده شد: طوفان موشکی ایران تلآویو را لرزاند دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده روسیه در سازمان ملل، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی راشاتودی هشدار داد که اقدام نظامی اسرائیل میتواند عواقب سنگینی در سطح منطقهای و جهانی به دنبال داشته باشد. وی این حمله را مصداق بیتوجهی کامل به اصول حقوق بینالملل و قواعد حاکم بر مناسبات دولتها دانست. پیشتر واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، نیز طی سخنرانی خود در نشست اضطراری شورای امنیت، حمله اسرائیل به خاک ایران و تاسیسات هستهای آن را اقدامی بیدلیل توصیف کرد و با قاطعیت محکوم نمود. نبنزیا با انتقاد از بیتوجهی به درخواستهای مکرر برای توقف خشونتها، گفت: اسرائیل با نادیده گرفتن گفتگو و راهکارهای دیپلماتیک، بر شدت بحران افزوده و کشورهای غربی نیز با سکوت خود، عملاً از این اقدامات حمایت کردهاند. خبرگزاری تاس روسیه در یادداشتی به قلم کنستانتین ماچولسکی با تیتر «دروازههای جهنم گشوده شد»، به بررسی حملات ایران علیه اسرائیل پرداخت. ماچولسکی نوشت: جمعهشب، ایران در واکنش به حملات پیشین، عملیات تلافیجویانه گستردهای را آغاز کرد و با شلیک چندین موشک به تلآویو، موفق به هدف قرار دادن مستقیم برخی مراکز نظامی اسرائیل، از جمله یک مقر ارتش شد. طبق گزارش تاس، حملات ایران به صورت متوالی و در چندین موج صورت گرفت و به نقل از منابع خبری عربی و غربی، در پی موج سوم حملات، سامانههای دفاع هوایی اسرائیل تقریباً از کار افتادند. در ادامه، این رسانه روسی با اشاره به بیانیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نوشت: ایران تأکید کرده که پایگاهها و مراکز نظامی که منشأ حملات اخیر به ایران بودند و همچنین تأسیسات نظامی و صنعتی مرتبط با تولید موشک و سلاح برای ارتکاب جنایت علیه ملتهای منطقه به ویژه فلسطین و غزه، در فهرست اهداف قرار داشتهاند. محمد البرادعی: حملات اسرائیل نقض منشور ملل متحد است تساحی هنگبی، رئیس شورای امنیت داخلی اسرائیل، در گفتوگو با کانال ۱۳ تلویزیون این رژیم اعلام کرد که کابینه امنیتی اسرائیل چهار هدف کلیدی را برای عملیات نظامی اخیر علیه ایران تعیین کرده است. به گفته او، این اهداف عبارتند از: حمله به برنامههای هستهای و موشکی ایران، جلوگیری از دستیابی تهران به توانایی انجام حمله زمینی علیه اسرائیل و همچنین ایجاد شرایطی که پروژه هستهای ایران در بلندمدت ناکام بماند. هنگبی همچنین اذعان کرد که ارتش اسرائیل پس از تحمل ضربات سنگین از سوی ایران، قصد ندارد به طور کامل برنامه هستهای ایران را از بین ببرد؛ چرا که این امر با ابزارهای نظامی متعارف قابل تحقق نیست. وندی شرمن، معاون پیشین وزارت خارجه آمریکا و مذاکرهکننده ارشد این کشور، در گفتوگویی با شبکه سیانان، گفت: بیتردید اسرائیل برای حذف فرماندهان ارشد ایرانی تلاشهای زیادی انجام داده، اما این افراد بهسرعت جایگزین میشوند و هر حمله خارجی موجب تقویت حس ملیگرایی در داخل ایران خواهد شد؛ این را میتوان در شعارهای ضد اسرائیلی و ضد آمریکایی مردم تهران مشاهده کرد. شرمن همچنین با ابراز تأسف از ناکامی دیپلماسی، اظهار داشت: اگر آمریکا از توافق هستهای خارج نشده بود، اکنون در چنین شرایطی نبودیم. وی با رد سخنان دونالد ترامپ که گفته بود حملات اسرائیل ایران را به پذیرش توافق وادار میکند، تصریح کرد: ایران کشوری استوار با اقتصادی مقاومتی است و احتمال دارد این تحولات برخی نیروها را به سمت پیگیری سلاح هستهای سوق دهد. او تاکید کرد: تحلیلگرانی معتقدند که فشارهای نظامی در نهایت ایران را به میز مذاکره بازخواهد گرداند، اما به نظر من تا رسیدن به این مرحله فاصله زیادی داریم و این با ماهیت جمهوری اسلامی همخوان نیست. ای کاش چنین میشد، اما من چنین آیندهای را متصور نیستم. محمد البرادعی، مدیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واکنش به بیانیه وزارت خارجه آلمان در حمایت از حمله نظامی اسراییل به ایران، در حساب ایکس خود نوشت: آیا کسی تا به حال به شما گفته که «حملات هدفمند به تأسیسات هستهای» بر اساس ماده ۵۶ پروتکل الحاقی کنوانسیونهای ژنو (که آلمان نیز عضو آن است)، ممنوع است؟ یا این موضوع را به شما گفتهاند که استفاده از زور در روابط بینالملل به طور کلی بر اساس بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد، به استثنای حق دفاع از خود در صورت حمله مسلحانه یا با مجوز شورای امنیت در موارد اقدام امنیت جمعی، مجاز نیست؟ مدیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد: شاید بد نباشد با اصول پایهای حقوق بینالملل کمی بیشتر آشنا شوید… پل پیلار: ادعای حمله پیشدستانه اسرائیل علیه ایران بیاساس است پل پیلار، کارشناس امنیتی و مامور سابق سازمان سیا، در مقالهای برای پایگاه ریسپانسیبل استیتکرفت، حمله اسرائیل به ایران را نمونهای آشکار از تجاوزگری و نقض صریح حقوق بینالملل دانسته است. وی تأکید میکند که این اقدام اسرائیل نه تنها با اصول منشور ملل متحد مغایرت دارد، بلکه در تضاد کامل با هنجارهای نظم حقوقی بینالمللی است. پیلار تاکید می کند: ادعای اسرائیل مبنی بر «پیشدستانه بودن حمله»، بیپایه است و هیچ سندی مبنی بر قریبالوقوع بودن حملهای از سوی ایران وجود نداشت. او اشاره میکند که تهدیدات علیه اسرائیل عمدتاً پاسخی به حملات و تحریکات خود این رژیم بوده و ایران همواره تأکید داشته که تنها در صورت حمله به آن، واکنش نشان خواهد داد. پیلار تصریح میکند حتی استدلالهای مربوط به «جنگ پیشگیرانه» نیز توجیهکننده اقدامات اسرائیل نیست. او یادآور میشود که تمرکز اصلی اسرائیل بر برنامه هستهای ایران است، در حالی که ایران با پذیرش توافق برجام و اجرای نظارتهای شدید بینالمللی، نشان داده است که مسیر دستیابی به سلاح هستهای را مسدود کرده است؛ مسیری که با خروج دولت ترامپ از برجام به چالش کشیده شد. این تحلیلگر امنیتی خاطرنشان میکند که استدلال اسرائیل بر پایه احتمال فرضی دستیابی ایران به سلاح هستهای بنا شده، در حالی که ایران هرگز چنین تسلیحاتی نداشته و آمادگی خود را برای کنار گذاشتن آن در قبال روابط عادی با جامعه جهانی به وضوح اعلام کرده است. نابودی برنامه هستهای ایران غیرممکن است؛ اسرائیل در بنبست روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: اسرائیل ممکن است قادر باشد پیشرفتهای هستهای ایران را کند نماید، اما نابودی کامل این برنامه از توان این کشور خارج است. حتی در صورت از دست رفتن شمار زیادی از دانشمندان ایرانی، تخصص و تجربهای که در طی سالها در ایران انباشته شده، باقی خواهد ماند. چنین حملهای حتی ممکن است تهران را به تسریع تلاشهای محرمانه برای نظامیکردن برنامه هستهای وادارد؛ روندی که تا به امروز از آن دوری کرده بود. این روزنامه در ادامه تاکید کرد: در این میان، مؤثرترین ابزار برای کنترل برنامه هستهای ایران تا امروز توافق هستهای (برجام) بوده است که در سال ۲۰۱۵ با میانجیگری دولت اوباما به امضا رسید. این توافق ایران را وادار ساخت تا بخش عمده مواد قابل شکافت خود را کنار بگذارد، تعداد سانتریفیوژهایش را به شدت کاهش دهد و بازرسیهای سختگیرانه بینالمللی را بپذیرد. برجام مدت زمان گریز هستهای ایران را به بیش از یک سال افزایش داد، در حالی که اکنون این بازه به یک یا دو هفته کاهش یافته است. تصمیم دولت ترامپ به خروج از برجام در سال ۲۰۱۸، نقطه آغاز درگیری فعلی میان ایران و اسرائیل بود؛ تقابلی که ریشه آن را باید در ناکامی دیپلماسی ترامپ جستوجو کرد. هشدار نیویورک تایمز: جنگ با ایران، بزرگترین اشتباه ترامپ خواهد بود روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی می نویسد: ایالات متحده این بار بیش از هر زمان دیگری، از طریق اقدامات اسرائیل، به آستانه ورود به جنگی تازه در خاورمیانه نزدیک شده است؛ آن هم با کشوری که هر روز کمتر نشانهای از یک شریک واقعی از خود نشان میدهد. حمله غیرمنتظره اسرائیل به ایران در روز جمعه، عملاً تمامی امیدها برای دستیابی به توافق هستهای که واشنگتن ماهها برای تحقق آن تلاش کرده بود را نقش بر آب کرد. علاوه بر این، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با بیتوجهی کامل، جان ۴۰ هزار نظامی آمریکایی مستقر در منطقه را در معرض خطر حملات تلافیجویانه تهران قرار داده است؛ مخاطرهای که میتواند ایالات متحده را وارد یک درگیری مستقیم با ایران کند. این روزنامه تاکید می کند: دونالد ترامپ و همه مردم آمریکا باید از این وضعیت خشمگین باشند. حالا نتانیاهو و جریانهای تندرو در آمریکا قطعاً ترامپ را تحت فشار خواهند گذاشت تا برای نابودی تأسیسات غنیسازی ایران به اسرائیل کمک کند؛ اقدامی که شاید حتی ارتش آمریکا هم نتواند به تنهایی از پس آن برآید. این کار میتواند به بزرگترین اشتباه دوران ریاستجمهوری ترامپ تبدیل شود. تقریباً همه آمریکاییها، فارغ از گرایش سیاسیشان، با جنگ علیه ایران مخالفاند؛ احتمالاً به این دلیل که از تجربیات تلخ ۲۵ سال گذشته آمریکا در خاورمیانه دو درس مهم آموختهاند: اول اینکه جنگهای پیشدستانه نهتنها نتیجهای در بر ندارند، بلکه پیامدهای پیشبینینشده و ماندگاری برای امنیت ملی آمریکا ایجاد میکنند. نمونه بارز آن، حمله غیرعاقلانه آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ بود که با هدف جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای آغاز شد؛ اما نهتنها صدام حسین سلاحی در اختیار نداشت، بلکه نتیجه این حمله چیزی جز فاجعه نبود.