سیاست
رئیس جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به دعوت رسمی سلطان عمان و در راستای تحکیم روابط با این همسایه محترم و میانجی همواره قابل اعتماد، دیروز راهی عمان می‌شود تا ضمن ابلاغ مراتب قدردانی ملت ایران از نقش خیرخواهانه، متعهدانه و سازنده این کشور در میزبانی از مذاکرات، این سفر نقطه‌عطفی در تعمیق روابط همه‌جانبه میان دو کشور باشد. «عمان» و «مسقط» این روزها نه فقط برای دیپلمات‌ها و اهالی سیاست خارجی، که مورد توجه عموم مردم ایران است. دلیل آن هم روشن است؛ این کشور واسطه گفت‌وگوهای غیرمستقیمی است که میان ایران و آمریکا جریان دارد و مردم امید دارند نتیجه آن رفع تحریم‌ها و گشایش محسوس در معیشت روزمره‌شان باشد. عمان علاوه بر میانجی‌گری، میزبانی این مذاکرات را نیز هم در مسقط، هم در رم عهده‌دار بوده است؛ چه اینکه مذاکرات رم در محل اقامت سفیر عمان در ایتالیا برگزار شده و به این ترتیب درواقع این کشور میزبان اصلی مذاکرات رم به حساب می‌آید، نه ایتالیا. این کشور بی‌حاشیه، در حاشیه جنوبی خلیج فارس برخلاف دیگر همتایان خود که بعضا مناسبات پرتنشی با ایران داشته‌اند، از دیرباز همسایه‌ای آرام و بی‌دردسر برای ما بوده و گرچه سابقه این روابط حسنه به پیش از انقلاب بازمی‌گردد، بعد از انقلاب اما به نحو ملموسی بر عمق و گستره این مناسبات افزوده شد، تا آن‌جا که عمان امروز به جایگاه یک دوست و شریک همیشه قابل اعتماد برای جمهوری اسلامی ارتقاء یافته است. بعد از انقلاب ۵۷ و در شرایطی که بسیاری از همسایگان ایران و به‌ویژه کشورهای عربی هنوز در تب و تاب بازتعریف مناسبات خود با نظامِ جدید روی کار آمده در ایران بودند، «یوسف بن علوی» وزیر خارجه وقت عمان از نخستین مقامات عرب بود که به ایران سفر کرد و با رهبر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) دیدار و گفت‌وگو کرد. و در شرایطی که بسیاری از کشورهای غربی در آن مقطع روابط‌شان را با ایران قطع کرده بودند، عمان پذیرفت که حافظ منافع جمهوری اسلامی در کشورهایی نظیر انگلیس و کانادا باشد. عمان؛ واسطه همیشه قابل اعتماد در روابط ایران و آمریکا اسفند گذشته اما بر خلاف سنت مرسوم این امارات بود که پیام رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر تمایل او به مذاکره را به ایران آورد و به احتمال زیاد هم آن‌ها (اماراتی‌ها) و هم فرستنده هر دو توقع داشتند پاسخ ایران از همان کانالی که آمده، به مبدأ بازگردد! جمهوری اسلامی اما به جای پذیرش منفعلانه واسطه‌ای که طرف مقابل بنا به ملاحظات خودش انتخاب کرده بود، با ابتکار عمل پاسخ آمریکا را از طریق شریک امتحان پس‌داده خود یعنی عمان فرستاد تا ضمن احترام به دوستی پایدار خود با این همسایه قابل اعتماد، نقش عمان را به‌مثابه میانجی اصلی در روابط ایران و آمریکا تثبیت، و بر این انگاره تأکید کند که ایران به بازیگرانی که با اسرائیل همسو هستند، اعتماد نکرده و اجازه نمی‌دهد طرف‌هایی که با ایران همواره از درِ چالش و تنش درآمده‌اند، در چنین مسأله مهمی جایی برای خود دست و پا کرده و از این نمد برای خود کلاهی در کسب مشروعیت دیپلماتیک بسازند. در همین راستا سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در اظهاراتی در ۷ فروردین ۱۴۰۴ تأکید کرد «عمان در گذشته همین نقش را ایفا کرده است، هم در مذاکرات برجام و هم در این چند سال گذشته در تعاملاتی که در دولت شهید رییسی وجود داشت، این نقش واسط را ایفا کردند. ما تجربه خوبی از عمان داریم. ما به حسن نیت عمان اعتماد داریم و روابط خوبی بین دو کشور وجود دارد. لذا انتخاب عمان یک انتخاب کاملا طبیعی بود.» در ادامه این روند بود که گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا با میانجی‌گری و البته به میزبانی سلطان‌نشین عمان در مسقط و رم آغاز، و ۵ دور از آن برگزار گردید. البته گزاف نیست اگر ادعا کنیم سلطنت عمان فراتر از نقش میانجی و جایگاه میزبانی، به نوعی ضلع سوم نامرئی این گفت‌وگوها نیز بوده است. مؤید این ادعا نیز ارائه پیشنهاداتی از سوی عمانی‌ها برای خارج کردن مذاکرات از بن‌بستی است که به دلیل زیاده‌خواهی و مطالبات غیرقانونی طرف مقابل ایجاد شده است. عمانی ها همچنین در این مذاکرات در کسوت سخنگو در مورد نتایج مذاکرات اطلاع‌رسانی کرده‌اند. اما آن‌چه مسلم است اینکه این مذاکرات هر نتیجه‌ای در پی داشته باشد، جایگاه این همسایه قابل اعتماد جنوبی برای ما تثبیت شده و خیرخواهی و حسن‌نیت آن‌ها در خاتمه دادن به این منازعه بلندمدت بر احترام و اعتبار عمان نزد ملت ایران خواهد افزود. چنانچه ملاحظه شد جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عمان طی سالیان متمادی روابط گرم و ریشه‌داری داشته‌اند که هرگز دستخوش فراز و فرود خاصی نشده و همواره از ثبات مستمری برخوردار بوده است. کم و کیف مناسبات دو کشور همچنان که با آمد و رفت دولت‌ها با گرایش‌های متفاوت سیاسی در ایران تغییر نکرده، با درگذشت سلطان قابوس و آغاز سلطنت هیثم بن طارق نیز بر همان مدار دوستی و اعتماد سابق جریان داشته است. و حالا رئیس دولت چهاردهم، پنجمین رئیس‌جمهور ایرانی است که به کشوری که به‌واقع و نه به اقتضاء عرف دیپلماسی، می‌توان از آن به‌مثابه کشور «دوست و برادر» یاد کرد سفر می‌کند تا بر تداوم مناسبات همیشه سازنده و دوستی پایدار دو کشور و ملت تاکید کند. سفر به عمان، تحکیم مناسبات با همسایه محترم و تقویت دیپلماسی منطقه‌ای سفر رئیس دولت وفاق به عمان نیز صرف‌نظر از موضوع مذاکره، بیش از هر چیز ناظر به اهتمام دولت چهاردهم در تحکیم مناسبات با همسایگان و تقویت دیپلماسی منطقه‌ای و استفاده از ظرفیت این کشور همسایه برای تحقق شعار و سیاست صلح طلبی است. پزشکیان به عمان می‌رود تا ضمن ابلاغ مراتب قدردانی ملت ایران از نقش خیرخواهانه، متعهدانه و سازنده دولت عمان در میزبانی از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، همچنان که چندی پیش در دیدار وزیر امور خارجه این کشور تأکید کرد این سفر نقطه‌عطفی در تعمیق روابط همه‌جانبه میان دو کشور باشد و آثار و دستاوردهای آن منافع ملموسی برای دو ملت به همراه داشته باشد. رئیس‌جمهور در این دیدار بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای گسترش تبادلات و همکاری‌ها در تمامی عرصه‌های تجاری، سیاسی، اقتصادی، علمی و فناورانه با کشورهای اسلامی، به‌ویژه کشور دوست و برادر عمان تأکید و ابراز امیدواری کرد با همکاری و هم‌افزایی بیشتر میان کشورهای منطقه، بتوان منطقه‌ای ساخت که مردم آن در صلح، رفاه، آسایش و عدالت زندگی کنند.