جامعه
رئیس قوه قضائیه گفت: معلمین و مسئولان آموزش و پرورش می‌توانند کمک‌کار دستگاه قضایی در پیشگیری از وقوع جرم و بازاجتماعی کردن مجرمین باشند. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، طی سخنانی در دیدار با جمعی از معلمان نمونه کشوری به همراه وزیر و معاونین آموزش‌وپرورش، اظهار کرد: معلم، جایگاهی پرمنزلت دارد و به همان میزان دارای مسئولیت نیز می‌باشد. جایگاه معلمی آنقدر والاست که امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: «مَن عَلَّمَنی حَرفاً فَقَد صَیرَنی عَبداً». من اعتقاد دارم که معلم خوب، معلمی است که علم را با هنر ممزوج می‌کند؛ معلم خوب یک هنرمند است که می‌داند با چه روش و منشی، دانش‌آموزان را از اقیانوس علم و کمالات سیراب کند. رئیس قوه قضائیه بیان داشت: من همواره به زیرمجموعه خودمان در دستگاه قضائی و کلیه‌ی قضات کشور تاکید می‌کنم که بعضاً نوع رفتار شما با طرفین دعوا، اثرات مهم‌تری از حُکم صادره از ناحیه شما دارد؛ در خصوص معلمین گرانقدر هم به نظرم این قاعده حکمفرما ست و نوع رفتار و منش او در داخل و بیرون از مدرسه بسیار بر فرآیند تربیتی دانش‌آموزان اثرگذار است. رئیس دستگاه قضا در ادامه با اشاره مسائل مطرح شده از سوی معلمین نمونه کشوری و مسئولان آموزش‌وپرورش گفت: ما در قوه قضائیه آمادگی کامل داریم که طی سلسله جلساتی تخصصی با مسئولان آموزش‌وپرورش، به طراحی الگو و شیوه‌ای برای تقویت همکاری‌ها و تبادل داده‌ها میان آموزش‌وپرورش و دستگاه قضائی مبادرت ورزیم. رئیس عدلیه در ادامه با تبیین و تشریح آن دسته از مسئولیت‌های قوه قضائیه که معلمین نیز می‌توانند در پیشبرد و تمشیّت آنها مؤثر باشند، گفت: ما در قوه قضائیه اهتمام ویژه‌ای بر مقوله‌ی پیشگیری از وقوع جرم داریم و مجدانه راهبردهای پیشگیرانه را برای جلوگیری از وقوع جرم و بزه‌دیدگی در دستور کار قرار داده‌ایم؛ در این عرصه‌ی خطیر و مهم، معلمین و مسئولان آموزش‌وپرورش می‌توانند کمک‌کار ما باشند و ما دست یاری به سوی آنها دراز می‌کنیم. قاضی‌القضات تصریح کرد: نظام آموزش‌وپرورش کشور با بهره‌مندی از حدود ۱۶ میلیون دانش‌آموز و بیش از یک میلیون کادر مدرسه و حدود ۳۰ میلیون خانواده دانش‌آموزان، یک نظام متکثر و موسّع است؛ برای اعضای چنین نظام متکثر و موسّعی، قطعاً مسائل حقوقی و قضائی پیش می‌آید؛ فلذا ما در قوه قضائیه این آمادگی را داریم که با ایجاد سازوکارهای تخصصی و اختصاصیِ «حل اختلاف» ویژه آموزش‌وپرورش، تا آنجا که ممکن است از تشکیل پرونده‌های قضائی برای اعضای جامعه آموزش‌وپرورش جلوگیری به عمل آوریم و مسائل حقوقی و قضائی آنها را غالباً در قالب صلح و سازش و مصالحه مرتفع کنیم. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای اظهار داشت: ممکن است برای معلم یا اولیا دانش‌آموزی، مسئله‌ای کیفری پیش آید و برای او وفق قانون، مجازات تجویز شود؛ در اینجا اعضای نظام آموزش‌وپرورش می‌توانند بستر اِعمال ارفاقات قانونی برای آن عضو جامعه و قشر خود را فراهم آورند و با حضور در ندامتگاه، به‌گونه‌ای با آن عضوِ خاطی یا مجرم جامعه خود گفتگوی ارشادی کنند که زمینه تنبّه و ندامت او ایجاد شود و چنانچه واجد شرایط باشد، با ارفاقات قانونی مواجه شود. رئیس قوه قضائیه گفت: در سال ۱۴۰۱ فضایی ایجاد که منجر به تشکیل حدود ۹۰ هزار پرونده شد؛ متهمان و محکومان این پرونده‌ها از اقشار مختلفی بودند؛ در میان آنها بعضاً معلم و دانش‌آموز و دانشجو نیز بود؛ چنانچه برای همه آنها حکم محکومیت صادر می‌شد، یا پرونده قضائی شکل می‌گرفت بستر سوء‌استفاده دشمنان فراهم می‌آمد؛ در اینجا ما از حوزه‌های علمیه، بسیج، دانشگاهیان و معلمین کمک گرفتیم و با حضور آنها در ندامتگاه‌ها، قاطبه محکومین سال ۱۴۰۱ متنبه و ارشاد شدند و بستر برای عفو آنها فراهم شد؛ حتی در آن سال، پرونده‌های کثیری که هنوز به مرحله صدور حکم نرسیده بودند، مختومه شدند؛ البته ما منکر نبودیم که ممکن است افرادی که اظهار تنبّه و توبه کرده‌اند، مجدداً به ارتکاب اقدام مجرمانه و خطای قبلی خود مباردت ورزند، اما نمی‌توانستیم به صرف یک احتمال، از بستری که برای بازاجتماعی کردن افراد زیادی فراهم شده بود، چشم‌پوشی کنیم. قابل ذکر است که در آن جریانات، مجرمینی که جنایت کرده بودند و اقدامات تشکیلاتی انجام داده بودند، قضیه جداگانه‌ای داشتند و با ان‌ها برخورد قانونی صورت گرفت و مشمول عفو و ارفاقات نشدند. رئیس دستگاه قضا در ادامه بیان داشت: معلمین و اعضای نظام آموزش و پرورش کشور می‌توانند کمک‌کار قوه قضائیه در امر بازاجتماعی کردن و اصلاح مجرمین و زندانیان باشند. رئیس عدلیه خاطرنشان کرد: در سال گذشته بالغ بر ۷۷۷ نفر با بخشش اولیای‌دم، از قصاص رهایی یافتند؛ قطعاً، طبق نص صریح قرآن، در قصاص حیات است و قصاص، انتقام شخصی نیست بلکه تأمین‌کننده امنیت اجتماعی است؛ اما در موارد و مصادیقی نیز قصاص شدن افراد تبعاتی برای خانواده فردِ قصاص‌شده و حتی برای خانواده صاحب‌دم دارد؛ فلذا کمک به رهایی از قصاص، یک عمل خیر به حساب می‌آید. به هر ترتیب، با مشارکت فعالانه خیرین و انسان‌های دارای نفوذ کلام که معلمین نیز در زمره همین افراد هستند، ۷۷۷ نفر که رقم قابل توجهی است فرصت حیات یافتند؛ ما در قوه قضائیه در این زمینه نیز هر چه بیشتر و وسیع‌تر نیازمند کمک و یاری شما معلمین فرهیخته و انسان‌ساز هستیم.