سرمایه گذاری خارجی و تحریم ها

 میلاد ذوالقدر -سرمایه گذاری خارجی در ایران به معنای ورود جریان های نقدی و سرمایه از یک کشور به کشور دیگری است که قاعدتا سبب رشد و توسعه اقتصادی در کشور میزبان می شود. با این سرمایه گذاری خارجی در ایران با وجود فرصت های زیاد سرمایه گذاری کشور، اصلا اوضاع خوبی ندارد. به معنای ورود جریان های نقدی و سرمایه از یک کشور به کشور دیگری است که قاعدتا سبب رشد و توسعه اقتصادی در کشور میزبان می شود. با این سرمایه گذاری خارجی در ایران با وجود فرصت های زیاد سرمایه گذاری کشور، اصلا اوضاع خوبی ندارد.
تحریم های بین المللی اصلی ترین مانع برای جذب سرمایه گذاری خارجی، تحریم های اقتصادی است که ارتباطات مالی و تجاری ایران با جهان را محدود کرده است.همچنین نرخ تورم بالا، نوسانات شدید نرخ ارز و عدم ثبات در سیاست های اقتصادی، از جمله عواملی هستند که سرمایه گذاران خارجی را از تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در ایران منصرف می کنند.
پیچیدگی و عدم شفافیت در قوانین و مقررات سرمایه گذاری، باعث ایجاد ابهام و عدم اطمینان در بین سرمایه گذاران خارجی می شود.همچنین تنش‌های سیاسی داخلی و بین المللی، عدم ثبات در دولت‌ها و تغییر مداوم سیاست ها، از دیگر عواملی هستند که بر تصمیم گیری سرمایه گذاران خارجی تاثیر می گذارد.جذب ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی به ایران، یک هدف بلندپروازانه است که نیازمند تلاش های گسترده و هماهنگ همه دستگاه های دولتی و بخش خصوصی است. با اجرای سیاست های درست و ایجاد یک محیط کسب و کار جذاب، می توان به این هدف دست یافت و از مزایای آن برای توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال در ایران بهره مند شد.
همه ما می دانیم که کشور ما سرشار از منابع و فرصت های خوب برای جذب سرمایه گذاری خارجی است. اما متأسفانه علی رغم تمام موارد گفته شده به عنوان فرصت های سرمایه گذاری خارجی در ایران، در مقایسه با سایر مقاصد سرمایه پذیر (به خصوص در منطقه خاورمیانه)، ما در جایگاه بسیار پایینی قرار داریم.از مهم ترین دلایل این اتفاق، وجود تحریم های فراوان علیه ایران است که از سوی بسیاری از کشورهای پرقدرت بر ما اعمال می شود و این موضوع موجب ترس سرمایه گذاران خارجی و عقب نشینی آن ها می شود.اقتصاد ایران علی رغم تلاش های موجود کاملا متکی بر درآمد نفت است. به همین دلیل دولت بیشترین نقش را در اقتصاد دارد. کسب درآمد مستقیم دولت از محل نفت و تک محصولی بودن اقتصاد ایران منجر شده تا به جنبه های درآمدزای دیگر در کشور پرداخته نشود و فرصت های سرمایه گذاری توسط رقبا گرفته شود.از سوی دیگر فرایند خصوصی سازی در وضعیت مناسبی قرار ندارد و دولتی بودن اقتصاد، عنصر مهم یعنی رقابت پذیری را ضعیف و غیرشفاف کرده است.
درواقع ایران در بسیاری از انتخاب ها برای موقعیت های سرمایه گذاری خارجی، در لیست انتخاب از سوی خارجی ها قرار ندارد. این موضوع نیازمند بررسی بیشتر توسط مسئولین کشور و معرفی فرصت های ایران در کشورهای خارجی، تمهیداتی برای کاهش و از بین بردن تحریم ها و سهولت ورود سرمایه های خارجی به کشور است.سرمایه‌گذاران فعلی در ایران تلاش می‌کنند تا روند سرمایه‌گذاری خود را حفظ کنند، اما با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور، این روند با چالش‌هایی همراه است. این سرمایه‌گذاران در تلاش برای حفظ سرمایه‌های خود در شرایطی پر از ابهام و نوسان اقتصادی هستند. اگرچه شرکت‌های ایرانی و ساختار اقتصاد ایران از سرمایه‌گذاری خارجی استقبال می‌کنند، اما ایران در جذب این سرمایه‌گذاری‌ها عملکرد ضعیفی داشته است. نبود تخصص و مهارت در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، یکی از موانع اصلی در این زمینه است.
جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران با چالش‌های جدی روبه‌رو است که از کمبود منابع داخلی گرفته تا ناکارآمدی نهادهای متولی و  فشار تحریم‌های بین‌المللی را شامل می‌شود.  رفع این چالش‌ها و بهبود فضای سرمایه‌گذاری نیازمند همکاری و برنامه‌ریزی دقیق میان دولت و بخش خصوصی است.