سیاسی
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگو با شبکه خبری بلومبرگ گفت: «تحریمها کارکردی ندارند. ایران بهوضوح آنها را دور میزند. برنامه هستهای ایران – بهویژه از ۲۰۱۸ – رشد عظیمی داشته است.» گروسی مدعی است که پس از کشوقوسهای فراوان از سوی آمریکا، جناحهای مختلفی در ایران اکنون در حال بحث بر سر این هستند که آیا ایران باید برای تضمین امنیت خود به سلاح بازدارنده هستهای دست پیدا کند یا نه. این در حالی است که سران ایران همواره هرگونه قصد برای ساخت هر نوعی از سلاح هستهای را تکذیب کردهاند. با این حال، بلومبرگ مینویسد: «ایران تنها کشوری نیست که چنین نگرانیهایی دارد... در جهانی که روزبهروز ناامنتر میشود، کشورهای بیشتری از خود میپرسند که آیا آنها نیز به یک بازدارنده هستهای نیاز دارند یا خیر.» گروسی میگوید: «چند سال پیش، بحث درباره سلاحهای هستهای یک تابو بود، اما اکنون این گفتوگوها در برخی کشورها در حال انجام است و این یعنی فرسایش مداوم هنجارها.» به گزارش بلومبرگ، کارشناسان کنترل تسلیحات میگویند ترجیح دولت ترامپ برای استفاده از تهدید و اجبار اقتصادی بهجای چندجانبهگرایی و دیپلماسی، میتواند ناامنی جهانی را تشدید کند و کشورهای بیشتری را به سمت دستیابی به سلاح هستهای سوق دهد. در سالهای اخیر، مقامات در آلمان، ژاپن، لهستان، عربستان سعودی و کرهجنوبی همگی بهطور علنی درباره داشتن یک بازدارنده هستهای بحث کردهاند. آژانس و کمک فنی هستهای به ایران علی خضریان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به جای اظهارنظرات فنی، جایگاه آژانس را به مجادلات سیاسی تنزل داده و در حالی از ذخایر ۲۷۵ کیلوگرمی اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران ابراز نگرانی میکند که مطابق ماده چهارم NPT، ملت ایران حق دارد از تمام ظرفیتهای هستهای صلحآمیز استفاده کند. وی افزود: جناب گروسی بهتر میداند که رآکتور تحقیقاتی تهران برای تولید رادیودارو، نیازمند سوخت ۹۳ درصد است. لذا انجام غنیسازی ۶۰ درصد و استفاده از آن در موارد صلحآمیز پزشکی و غیرپزشکی هیچ منع قانونی ندارد. معلوم نیست علت نگرانی مدیرکل آژانس مستند به کدام قانون آژانس است؟! وی اظهار کرد: مدیرکل آژانس در حالی اعلام کرده که ایران، پروتکل الحاقی را اجرا نمیکند که انگار فراموش کرده اجرای پروتکل الحاقی برای ملت ایران، داوطلبانه بوده و مشروط به رفع تحریمها در برجام است. لازم است آقای مدیرکل، کشورهای غربی را ملزم به اجرای تعهداتشان در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ کند. خضریان در توصیهای به گروسی خاطرنشان کرد: رفتار آژانس و اظهارات خود را براساس قوانین آژانس و صرفا در حوزه فنی تنظیم کرده و پاسخ دهید. با عنایت به اینکه ۹۲ درصد تمام بازرسیهای تاریخ آژانس در جهان، طی سالهای اجرای برجام در ایران اعمال شده، چگونه مدعی غیرصلحآمیز بودن صنعت هستهای ایران هستید؟ ضمن اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی موظف است به کشورهای هستهای عضو NPT ازجمله جمهوری اسلامی ایران، کمک فنی کند. آقای گروسی مناسب است به ملت ایران گزارش دهید که آژانس چه کمک فنی هستهای به ایران انجام داده است؟ وی گفت: به مدیرکل آژانس یادآوری میشود که ملت ایران از دستاوردهای علمی و فناوریهایی که با کمک دانشمندان خویش بهدست آورده، تحت هر شرایطی مراقبت میکند و مجلس شورای اسلامی نیز چنانچه رفتاری خلاف منافع ملی مشاهده کند، پاسخ قاطع خود را از طریق تصویب قوانین جدید لازمالاجرا ارائه خواهد داد. گروسی از اظهارات سیاسی پرهیز کند همچنین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در بیانیهای و در واکنش به اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نوشت: رفتار آژانس و اظهارات خود را براساس قوانین آژانس و صرفا در حوزه فنی تنظیم کرده و از اظهارات سیاسی پرهیز کنید. در بیانیه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی آمده است: مدیرکل آژانس اظهار نگرانی کرده است که ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد به ۲۷۵ کیلوگرم رسیده است. اما معلوم نیست که علت نگرانی قانونی و فنی ایشان چیست؟ مطابق ماده چهارم NPT تمام کشورهای عضو، دارای سه حق غیرقابل نقض هستند: ۱- تحقیق و توسعه؛ ۲- تولید؛ ۳- بهرهبرداری و استفاده از صنعت هستهای. در این بیانیه تأکید شده است: این حق صرفا مشروط به آن است که چنین فعالیتهایی، صلحآمیز باشد. براین اساس، ملت ایران حق دارد که از تمام ظرفیتهای هستهای صلحآمیز استفاده کند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با بیان اینکه قبل از انقلاب اسلامی، آمریکا به شاه یک رآکتور تحقیقاتی داد که اولا کاربرد آن صلح آمیز پزشکی و برای تولید رادیو دارو است و ثانیاً سوخت آن ۹۳ درصد بوده است، آورده است: بر این اساس، انجام غنیسازی ۶۰ درصد و استفاده از آن در موارد صلحآمیز پزشکی و غیرپزشکی هیچ منع قانونی ندارد. در این صورت، معلوم نیست علت نگرانی مدیرکل آژانس مستند به کدام قانون آژانس است؟ کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تأکید کرد: کشورهای مختلفی مانند فرانسه و آلمان تعهدات هستهای گستردهای نسبت به ملت ایران داشته و میلیاردها دلار در این زمینه به ملت ایران بدهکارند. لازم است مدیرکل آژانس، کشورهای مذکور را ملزم به انجام تعهدات هستهای و پرداخت مطالبات ملت ایران کند. به نمایندگی از سوی ملت ایران به مدیرکل آژانس قویا اعلام میکنیم که این ملت کهن و متمدن از دستاوردهای علمی و فناوریهایی که با کمک دانشمندان خویش بهدست آورده، تحت هر شرایطی مراقبت خواهد و دستان متجاوز به سرمایههای خود را قطع خواهد کرد. مجلس شورای اسلامی نیز بهمنظور صیانت از منافع ملی، چنانچه رفتاری خلاف منافع ملت ایران مشاهده کند، پاسخ قاطع خود را از طریق تصویب قوانین جدید لازمالاجرا ارائه خواهد داد.