ادعای سی ان ان:
عربستان آماده میانجیگری میان ایران و آمریکا است
شبکه خبری سی ان ان مدعی شد که عربستان سعودی آماده میانجیگری میان ایران و آمریکا برای دستیابی به یک توافق جدید هسته‌ای است.
سی ان ان مدعی شد: ریاض نگران است تهران تمایل بیشتری به ساخت سلاح هسته ای داشته باشد.
این شبکه خبری آمریکایی در ادامه عنوان کرد، عربستان امیدوار است با بهره‌برداری از روابط نزدیک با دونالد ترامپ بتواند ارتباط تهران با کاخ سفید را فراهم کند.
در ادامه این گزارش آمده است: معلوم نیست که عربستان یک پیشنهاد رسمی در این مورد ارائه کرده باشد، با این حال چنین حرکتی نشان می دهد که ریاض مایل است با اتکا بر روابط بهبود یافته با ایران، در مذاکرات احتمالی میان تهران و واشنگتن حضور داشته باشد.
وزارت امور خارجه آمریکا، وزارت امور خارجه عربستان سعودی و نمایندگی ایران در سازمان ملل هنوز اظهارنظری در مورد این گزارش سی ان ان نکرده اند.
به نوشته سی ان ان، مقام های سعودی شرایط سیاسی کنونی منطقه را فرصتی تاریخی برای کاهش تنش ها با ایران و بهبود روابط دانسته و تاکید می کنند که مایل به ایفای هیچ نقشی در هرگونه رویارویی احتمالی آمریکا یا اسرائیل با ایران نیستند. عربستان همچنین نگران است که تهران ممکن است تمایل بیشتری به ساخت بمب هسته ای داشته باشد و توافق هسته ای جدید را راهی برای جلوگیری از این امر می داند. اکنون که ریاض سیاست خارجی خود را براساس اولویت منافع اقتصادی تنظیم کرده، هرگونه بی‌ثباتی در منطقه را مانعی در راه پیشرفت دانسته و باور ندارد که ایران به شدت تضعیف شده به سود منافع عربستان سعودی باشد.
در همین حال «فراس مقصد» کارشناس ارشد مؤسسه آمریکایی خاورمیانه به سی ان ان گفت، در حالی که سیاست خارجی عربستان مبتنی بر شراکت راهبردی با آمریکاست، سیاست خارجی ریاض «به دنبال تنوع بخشیدن به گزینه های خود، در سطح منطقه ای و در سطح بین المللی بوده تا بتواند در زمان لازم انعطاف پذیر و عمل گرا باشد.» وی به سی‌ان‌ان گفت: نشان دادن تمایل به میانجی گری میان رئیس جمهوری آمریکا و ایران به سعودی اجازه می‌دهد تا به صورت ضمنی از کارزار فشار حداکثری ترامپ علیه تهران فاصله بگیرد. این کارشناس مسائل بین‌المللی افزود، با این وجود و با توجه به نبود اعتماد مداوم میان عربستان سعودی و ایران، «بعید است که این امر از سیگنال های دیپلماتیک فراتر برود.»
بهبود روابط ایران و عربستان، تاکتیک مقطعی نیست
اندیشکده هندی «بنیاد تحقیقات ناظر» یکی از مهم‌ترین روندهای قابل‌توجه در منطقه را توسعه روابط میان تهران-ریاض می‌داند و معتقد است که روابط ایران و عربستان سعودی پیچیده‌تر از آن است که تنها یک تاکتیک مقطعی باشد.
«عبدالعزیز القاشیان» مدیر بخش خاورمیانه اندیشکده هندی «بنیاد تحقیقات ناظر» در گزارشی می‌نویسد، با شروع سال ۲۰۲۵، منطقه خاورمیانه با چالش‌های متعددی مواجه شده است. تأثیرات جنگ غزه در سراسر منطقه احساس شده و لبنان خسارات گسترده‌ای را در نتیجه حملات نظامی اسرائیل متحمل شده است. سوریه وارد دوران جدیدی پس از اسد شده که با امیدها و عدم قطعیت‌هایی همراه است. در این میان، با روی کار آمدن دولت ترامپ، تغییرات بین‌المللی و منطقه‌ای بیش از پیش بر معادلات جهانی تأثیر خواهد گذاشت. تلاش‌ها برای بازسازی غزه، لبنان و سوریه در سال ۲۰۲۵ نیازمند توجه جهانی است و محور اصلی فرآیند بزرگ‌تر باید بر بهبود شرایط متمرکز باشد. در سال ۲۰۲۵، تحولات منطقه‌ای که تحت تأثیر معادلات بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی قرار دارد، چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای ادامه این تلاش‌ها به همراه خواهد داشت.
روابط ایران و عربستان سعودی پیچیده‌تر از آن است که تنها یک تاکتیک مقطعی باشد و این پیچیدگی در وضعیت کنونی روابط دو کشور نمایان است.درحالی‌که بحران‌های گذشته به تدریج کاهش یافته‌اند، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از سال ۲۰۲۱ شاهد روند بهبود روابط در منطقه بوده‌اند. در اوایل ۲۰۲۱، عربستان سعودی و قطر پس از یک اختلاف سه‌ونیم‌ساله، توافق جدیدی را امضا کرده و فصل تازه‌ای را در روابط میان دو کشور آغاز کردند. در سال ۲۰۲۲، دیدارهای سطح بالایی نیز میان کشورهای عضو شورای همکاری و ترکیه صورت گرفت. با این حال، یکی از مهم‌ترین روندهای قابل‌توجه، روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس، به‌ویژه عادی‌سازی روابط ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین در سال ۲۰۲۳ بود. برخی پایداری این روند را زیر سؤال برده و آن را به‌عنوان یک استراتژی عربستان برای خرید زمان ارزیابی می‌کنند. اما به نظر می‌رسد که روابط ایران و عربستان سعودی پیچیده‌تر از آن است که تنها یک تاکتیک مقطعی باشد و این پیچیدگی در وضعیت کنونی روابط دو کشور نمایان است. به‌طور خلاصه، عادی‌سازی روابط ایران و عربستان سعودی نه‌تنها تغییری در ساختار روابط میان دو کشور محسوب می‌شود، بلکه به‌طور بنیادین به دنبال تغییر ماهیت این روابط است. در این زمینه، تغییر به معنای شکل‌گیری روابط، تحت تأثیر عوامل خارجی، ازجمله فشارهای غرب است.
با این حال، سال ۲۰۲۵ چالش‌های متعددی را برای این توافق استراتژیک میان شورای همکاری خلیج فارس و ایران به همراه خواهد داشت. نخستین چالش، دونالد ترامپ است که در دوران ریاست‌جمهوری قبلی خود از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شد. حمایت ایران از جنگ غزه و گروه حماس، این کشور را به‌عنوان یک تهدید برای ایالات متحده و اسرائیل معرفی کرده است؛ عاملی که طبیعتاً موجب نگرانی ایران شده است. در هر صورت، دولت ترامپ اذعان دارد که کمپین فشار حداکثری علیه ایران نمی‌تواند نتایج مطلوب را به همراه داشته باشد. در این چارچوب، سخنان تند نتانیاهو و ترامپ نگرانی‌هایی را درباره ایران ایجاد کرده است و حاکمیت عربستان سعودی نیز مجبور خواهد بود این نگرانی‌ها را در نظر بگیرد. عربستان سعودی نمی‌خواهد درگیر تنش‌های شدید میان واشنگتن، تل‌آویو و تهران شود. این تنش سه‌جانبه نه‌تنها بر روابط عربستان با ایران بلکه بر روابط شورای همکاری خلیج فارس با ایران نیز تأثیر گذاشته و فشارهای زیادی را بر ساختار این روابط تحمیل خواهد کرد. بدون تردید، سیاست منطقه‌ای دولت ترامپ در سال ۲۰۲۵ با سیاست‌های او در سال ۲۰۱۷ تفاوت دارد. در حقیقت، ترامپ به قدرت رسیده و به‌جای اقدام نظامی مستقیم، راهکارهای دیگری را برای مواجهه با ایران دنبال می‌کند. شورای همکاری خلیج فارس و ایران، در مواجهه با افکار عمومی که بر امکان توافق میان دو طرف متمرکز است، باید از این آزمون عبور کنند.
جنگ عربستان و نیروهای یمنی در سال ۲۰۲۲ همچنان شکننده باقی مانده است. باوجود امیدواری‌ها به اینکه نزدیکی روابط ایران و عربستان منجر به مذاکرات میان عربستان و نیروهای یمنی شود، نشانه‌هایی از تداوم درگیری وجود دارد که حمله نیروهای یمنی به عربستان در سپتامبر ۲۰۲۳ این مسئله را آشکار کرد. با این حال، درگیری نیروهای یمنی با کشورهای شورای همکاری می‌تواند فرصتی برای پیچیده‌تر شدن روند یکپارچگی منطقه‌ای ایجاد کند. مشابه جنگ غزه، که در آن شورای همکاری و ایران توانستند نقاط مشترکی بیابند، وضعیت یمن نیز چنین امکانی را در خود دارد.
همتی در عربستان خبر داد
تأمین مالی صندوق اوپک برای پیمانکاران ایرانی
وزیر امور اقتصادی و دارایی از مذاکره با رئیس صندوق اوپک و توافق برای تأمین مالی پیمانکاران ایرانی در پروژه‌های بین‌المللی از سوی این صندوق خبر داد.
عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی که برای حضور در کنفرانس دو روزه سالانه چالش‌ها و فرصت‌های پیشِ روی اقتصادهای نوظهور به شهر «العلا» در عربستان سفر کرده است، در حاشیه این اجلاس با عبدالحمید الخلیفه رئیس صندوق اوپک دیدار کرد. وی درباره این دیدار گفت: با مدیر اوپک توافقات خوبی کرده‌ایم؛ بر این اساس، صندوق مذکور که منابع مالی برای کشور ما تأمین می‌کند، شرکت‌های ایرانی ارائه‌دهنده خدمات فنی - مهندسی و پیمانکاران ایرانی بتوانند از منابع صندوق اوپک استفاده کنند.
وزیر اقتصاد ادامه داد: مهم‌تر از همه اینکه ما همچنان به‌عنوان یک عضو فعال صندوق اوپک، مشارکت‌مان در این صندوق را بیشتر خواهیم کرد و در جلسات آن بیشتر حضور خواهیم یافت. ضمن اینکه نمایندگان این صندوق به تهران خواهند آمد و با حضور در جمع اعضای اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی ایرانی، بتوانند همکاری‌های خود را در سطح منطقه گسترش دهند.