دوقطبی سازی کاذب

 میلاد رحمتی- نه‌تنها وفاق ملی بلکه  ضرورت جلوگیری از دوقطبی‌سازی نیز از جمله موضوعاتی است که رهبری در سخنرانی‌های خود در مورد آن هشدارهای لازم را به مسئولان و جامعه داده‌اند.یکی از اصطلاحاتی که طی سال‌های اخیر بسیار خوانده و شنیده‌ایم، دوقطبی شدن جامعه‌ است. این وضعیت را گاهی هم با اصطلاح شکاف سیاسی  توصیف می‌کنند.اگر چه تعریف این اصطلاحات، ساده نیست و جزئیات و ملاحظات بسیاری را می‌طلبد، اما در حدی که ما در این‌جا می‌‌خواهیم به عنوان #دعوت به گفتگو در قالب تفکر نقادانه به آن بپردازیم، می‌توانیم همان معنای عمومیِ رایج در جامعه را در نظر بگیریم.
طی سال‌های اخیر، نشانه‌های این دوقطبی شدن را نه فقط در زمان انتخابات و در دل رویدادهای سیاسی، بلکه در تعاملات روزمره هم می‌بینیم. به عنوان مثال، گاهی در بخش کامنت‌های زیر یک پست اینستاگرامی، چنان جنجال و بحث و دعوایی می‌بینیم که در یک مناظره‌ی رسمی سیاسی هم، این سطح از شدّت و حدّت به چشم نمی‌خورد.در نگاه اول، ممکن است احساس کنیم چنین پدیده‌ای صرفاً مربوط به ایران است و وضعیت خاص سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در کشور ما به این شکل از شکافهای سیاسی دامن زده است.
اما بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که شکل‌گیری شکاف‌های سیاسی و تقویت دوقطبی‌ها، در بسیاری از کشورها مشاهده می‌شود. انتخاباتی که به ریاست‌جمهوری ترامپ منتهی شد، حاصل یکی از شدیدترین دوقطبی‌های سیاسی در جهان معاصر میان مردم آمریکا بود. این دوقطبی در دوران ترامپ شدید‌تر هم شد و انتخاب بایدن هم در بستری از همین جنس انجام شد.
اتحاد و وحدت از ابتدای انقلاب مورد تاکید بوده است و امام خمینی نیز بر این موضوع تاکید زیادی داشته اند. شعارهای انقلاب نشان می دهد تمامیت ارضی مهم است و برای حفظ کشور از هر گونه مشکل باید به سمت وحدت و اتحاد گام برداشت و همه ذیل اصول اصلی کشور گرد شد.جامعه دوقطبی نه در فرهنگ ماست و نه در اخلاق ما و نه در باورهای ما جایگاهی دارد. نباید اختلاف نظر را با دوقطبی سازی اشتباه گرفت. اختلاف نظر طبیعی است اما نباید تبدیل به دوقطبی در جامعه شود. مشخصا امروز در کشور اختلاف در تفکر و بینش وجود دارد و امروز نیز در جامعه تفکرات متفاوتی وجود دارد اما نباید اشتراکات فراموش شود. ما همه یک کشور و یک قانون اساسی داریم و باید این اصول مورد توجه قرار گیرد و در بستر این باورها از اختلاف نظرها به بهترین شکل استفاده کرد.
به گفته مقام معظم رهبری «یکی از مسائل، ایجاد اختلاف است؛ دوقطبی کردن مردم. ببینید، اختلاف دو جور است: یک وقت دو نفر با هم اختلاف سلیقه دارند، در فلان مسئله‌ی سیاسی، در فلان حُب و بغض؛ با همدیگر هم دوستند، رفیقند، با هم چایی میخورند، با هم سر سفره می‌نشینند، اختلاف نظر هم دارند؛ یک وقت [هم] هست اختلاف نظر جوری است که هر چیزی از یک طرف صادر بشود ــ هرچه میخواهد باشد: فکر، عمل، خوب، بد ــ از سوی این طرف دیگر محکوم است، از این هم هرچه صادر میشود از طرف او محکوم است؛ اسم این «دوقطبی» است. دوقطبی در جامعه ایجاد میکنند. هر کاری طرف مقابل بکند، این طرف او را محکوم میکند، ولو خوب باشد. اینها از کارهایی است که امروز مخالفین ملّت ایران و دشمنان ملّت ایران مشغولند.»
از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی دو قطبی وجود داشته است .مهم این است که هنگام دو قطبی شدن ما در کنار مردم و دغدغه های واقعی آنان مانند امنیت در منطقه بایستیم در ضمن نیروهای انقلابی منفعل نباشند و در نقد قطب مخالف نقد گفتمانی و ایجابی انجام شود نه نقد سلبی! مثلا در وضعیت فعلی باید روی قطبی سازی مقابله با فساد و معیشت مردم، حفظ ارزشها و عهد شکنی آمریکا تاکید کرد.
 دو قطبی حقیقی و غیر حقیقی وجود دارد که در اندیشه‌های امام ره و مقام معظم رهبری دوقطبی حق و باطل ،خودی و غیر خودی، انقلابی و غیر انقلابی، استضعاف و استکبار، پابرهنه ها و مرفهین بی درد، خیر و شر ، ایمان و رذالت و... به چشم می خورد.