سرمقاله

مدیریت تامین انرژی
 کریم حسینیان- دیروز رئیس‌جمهور گفت: «صمیمانه از مردم می‌خواهم که یکبار دیگر با همراهی و همکاری خود ما را در مدیریت تامین انرژی در این روزهای سرد همراهی کنند تا بتوانیم از این مقطع هم به شکل موفق عبور کنیم.”
منظور از مدیریت انرژی، کاهش میزان مصرف حامل های انرژی و هزینه های انرژی با توجه به موقعیت جغرافیایی، پارامترهای فنی، اقتصادی و زیست محیطی در مصرف کننده نهایی نظیر ساختمان، مجتمع ساختمانی و یا محوطه های اداری، آموزشی و … است.
مرحله نخست مدیریت انرژی ساختمان، شناخت وضعیت موجود و ساختار فعلی مصرف انرژی در ساختمان است که این مرحله موسوم به ممیزی انرژی بوده و از مراحل مختلفی تشکیل شده است. ممیزی انرژی قلب مدیریت انرژی بوده و تحلیل مصارف فعلی انرژی، شناسایی گلوگاه های مصرف انرژی و عارضه یابی آنها، ارایه راهکارها و درمان عارضه های مصرف انرژی ساختمان در این مرحله انجام می شود.
بعد از شناسایی راهکارها، نقشه اجرای راهکارها تکمیل شده و بر اساس معیارهای فنی و اقتصادی، راهکارهای مدنظر انجام می پذیرد که این مرحله، مرحله دوم مدیریت انرژی است.
در مرحله سوم، ارزیابی اثرات راهکارها، میزان ماندگاری و اثربخشی آنها بر وضعیت مصرف انرژی ساختمان با استفاده از روش های متداول ارزیابی، اعتبار سنجی و تأیید انجام می گیرد که در واقع این مرحله میزان موفقیت مدیریت انرژی ساختمان در کوتاه مدت و بلند مدت را بیان می کند.
بهینه سازی یا افزایش بهره وری مصرف انرژی به معنای انتخاب مطلوب ترین مدل های مصرف انرژی از دیدگاه اقتصاد ملی و اتخاذ بهترین روش ها و سیاست هاست. در این چارچوب، تعیین سهم اشکال مختلف انرژی در سبد انرژی هر جامعه با توجه به قابلیت‌های بلندمدت آن جامعه تعیین می‌شود. علاوه بر این استفاده از موثر ترین شیوه استفاده از آنها که متضمن کاهش تخریب منابع انرژی و نیز کاهش تاثیرات سوء‌ ناشی از استفاده ناصحیح از انرژی بر عوامل حیات و حرکت باشد، مدنظر است. مدیریت یا بهینه سازی مصرف انرژی و بهبود بهره وری انرژی به معنای ایجاد برنامه و ایجاد ساختار و سازمان مناسب برای کنترل و نظارت مستمر بر استفاده از منابع انرژی است.
هم چنین علاوه بر این، بررسی منظم و مستمر برای تعیین سهم اشکال مختلف انرژی در مصرف، نوسازی سطح فناوری و استفاده از اهرم های لازم برای افزایش کارایی و اثربخشی و دستیابی به راندمان بیشتر در مصرف انرژی ضروری است. پروژه های مدیریت مصرف انرژی می توانند با شناسایی مناطق ناکارآمد و انجام اقدامات لازم به صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها دست یابند. این مقدار کل انرژی مصرف شده در یک ساختمان، سایت یا کسب و کار را بیش از 35 درصد کاهش می دهد و هزینه ها را کاهش می دهد و اثرات زیست محیطی را کاهش می دهد.
بخش انرژی یکی از مولفه‌های مهم زیرساخت‌های فنی و اقتصادی جامعه است و تداوم فعالیت‌ها در بخش‌های تولیدی و خدماتی و ارتقای سطح زندگی مردم نیازمند تامین کافی انواع انرژی است. از آنجایی که استفاده صحیح و مناسب از انرژی مستلزم توسعه پایدار در هر جامعه است، حفظ منابع ارزشمند انرژی و مدیریت صحیح مصرف آن یکی از مهم ترین مسائل در همه کشورهای جهان است و همه سیاست گذاران، دولتمردان و دست اندرکاران حوزه انرژی باید برای مقابله با آن چاره اندیشی کنند. یکی از موضوعاتی که می تواند کل سیستم تولید، توزیع و استفاده انرژی و استفاده بهتر از این منابع گران بها را کنترل کند «مدیریت مصرف انرژی» است. که امروزه مهم‌ترین ابزار برای مقابله با افزایش بی‌رویه مصرف و جلوگیری از هدررفت محسوب می شود.
به عبارت دیگر، بهینه سازی انرژی به معنای استفاده از پیشرفته ترین فناوری ها و استفاده از علوم مدیریتی نوین برای تضمین بالاترین بازده یا کمترین میزان مصرف انرژی است. به عبارتی بهینه سازی انرژی، افزایش آگاهی، فرهنگ سازی صحیح و در نتیجه مدیریت صحیح منابع و مصرف انرژی می باشد. علاوه بر این، هدف از استفاده از سیستم مدیریت مصرف انرژی در کسب و کارهای تولیدی اقتصادی، این است که این سازمان‌ها بتوانند برنامه‌ها و رویه‌های لازم را برای بهبود بهره‌وری انرژی از جمله استفاده و مصرف انرژی اجرا کنند. در نهایت می توان گفت که استفاده از این سیستم از طریق سیستم مدیریت انرژی منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، هزینه های انرژی و سایر اثرات بر محیط زیست می شود.