پیامبر علیه نابرابری

 سعیدطلایی- فردا ۲۷ رجب‌المرجب عید سعید مبعث حضرت خاتم الانبیا محمد مصطفی صلی‌الله علیه و آله است.مساله‌ای که برای ما مسلمین باید حائز اهمیت باشد، فلسفه بعثت و هدف از برگزیدن پیامبران و مبعوث شدن آنان است، برای دستیابی به این مهم باید به دوره و زمانه حضرت رسول (ص) مراجعه کنیم. مساله اولی که در این دوره وجود دارد، آئین‌ها و کتب آسمانی که از پیامبران پیشین برجای مانده بود، تحریف شده بود، بنابراین آنچه در دست مردم بود نسخه تحریف شده کتب آسمانی بود، همچنین در برخی از مناطق و سرزمین‌ها، فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌هایی وجود داشت و در واقع ساختار سلیقه‌ای افراد بر سر جامعه گسترده بود و نه ساختار مبتنی بر احکام توحیدی و الهی که طبعاً قابلیت کنشگری و توسعه زندگی بشر را نداشت و تأمین کننده نیازهای بشر و قادر به پاسخگویی به همه سوال‌های بشر نبود. بیست و هفتمین روز از ماه پربرکت رجب در روز دوشنبه سال ۴۰ عام‌الفیل به فرمان خداوند، حضرت محمد مصطفی (ص) مأمور شد مردم را به سوی پروردگار خویش بخواند، پروردگاری که جهان و انسان را آفرید و آنچه را نمی‌دانست، به او آموخت. سال روز بعثت پیامبر اکرم (ص)، روز بزرگی برای تاریخ و بشریت است. واقعه بعثت، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ مسلمانان دارد.
جهان در آستانة بعثت حضرت رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ در انحطاط و بحران شگفت انگیزی قرار داشت. جهالت، غارتگری، ظلم و ستم، تضییع حقوق ضعیفان و محرومان، فساد و بی بند و باری، تبعیض و ناعدالتی، نگرانی و دلهره، دوری از اخلاق و انسانیت، تمام جوامع بشری را در آن روزگار فرا گرفته بود.
در این میان منطقة جزیرة العرب و به ویژه شهر مکه از منظر فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، پایین­ترین و بدترین وضع را تحمل می­کرد. خضوع اعراب جاهل در مقابل چوبهای خشکی که به صورت بت درست شده بود و اهالی مکه در مقابل آن اجسام بی­جان قربانیها کرده و استمداد می­طلبیدند، هر انسان فهمیده و عاقلی را به تعجب و تأسف وا می­داشت. زنان نه تنها از حقوق اساسی خود محروم بودند، بلکه همانند کالای بی­جان خرید و فروش می­شدند و... .
خداوند متعال در آیات وحیانی خویش به برخی از ناهنجاریها و آداب غیر انسانی و جاهلانة آن روز اشاره کرده و می­فرماید:;قُلْ تَعالَوْ اَتْلُ ما حَرّمَ رَبُّکُم عَلَیْکُمْ اَلاّ تُشْرِکوا بِهِ شَیْئاً وَبِالْوالِدَیْنِ إحْساناً وَلاتَقْتُلوا أوْلادَکُمْ مِنْ إمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإیّاهُمْ وَلاتَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ وَلاتَقْتُلوا النَّفْسَ الَّتی حَرَّمَ اللهُ إلاَ بِالْحَقِّ ذلِکُمْ وَصّیکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلونَ«بگو: بیایید آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده است [برایتان] بخوانم: اینکه چیزی را شریک خدا قرا ندهید و به پدر و مادر نیکی کنید. فرزندانتان را از ترس فقر نکشید. ما شما و آنها را روزی می­دهیم. و به کارهای زشت نزدیک نشوید چه آشکار و چه پنهان. و انسانی را که خداوند محترم شمرده به قتل نرسانید مگر به حق [و از روی قانون الهی]. این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش کرده، شاید درک کنید.»
وَلاتَقْرَبوا مالَ الْیَتیمِ إلاّ بِالَّتی هِیَ أحْسَنُ حَتّی یَبْلُغَ أشُدَّهُ وَأوْفوا الْکَیْلَ وَالْمیزانَ بِالقِسْطِ، لانُکَلِّفُ نَفْساً إلاّ وُسْعَها وَإذا قُلْتُمْ فَاعْدِلوا وَلَوْ کانَ ذا قُربی وَبِعَهْدِ اللهِ أوْفوا ذلِکُمْ وَصّیکُمْ بِهِ لَعَلّکُمْ تَذَکَّرونَ«و به مال یتیم جز به بهترین صورت [و برای خدمت به او] نزدیک نشوید تا به حد رشد خود برسد، و حق پیمانه و وزن را به عدل و دادگری رعایت کنید. ما هیچ کس را به بیش از توانائی و قدرتش وادار نمی­کنیم. هنگامی که [در مقام داوری یا شهادت] سخنی می­گوئید، عدالت را مد نظر قرار دهید حتی اگر در مورد نزدیکان شما باشد، و به پیمانهای خداوند وفادار باشید. اینها مواردی است که خداوند شما را به آن سفارش می­کند، تا شاید پند گیرید.»
خداوند متعال در این آیات از رسمهای باطل و غیر اخلاقی دوران جاهلیت خبر داده و به موضوعات غیر انسانی رایج، از جمله شرک و بت­پرستی، آزار پدر و مادر، کشتن فرزندان، ارتکاب اعمال زشت و فساد انگیز، کشتن افراد بی­گناه، تجاوز به اموال یتیمان، بی­عدالتی در توزیع اموال و امکانات عمومی، پایمال کردن حقوق دیگران، عهد شکنی و نادیده انگاشتن پیمانها و قوانین اجتماعی می­پردازد و در عین حال راهکارها و دستورات سازنده­ای در این زمینه به مسلمانان ارائه می­کند.