گزارش
گلاره حاجی فتحی- افایتیاف (FATF) یک سازمان فرادولتی است که سیاستها و استانداردهای مبارزه با جرایم مالی، از جمله پولشویی و تامین مالی تروریسم را طراحی و ترویج میکند. همچنین CFT کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسیم است و کنوانسیون پالرمو به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی گفته میشود. محسن دهنوی سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام روز یکشنبه ۲۳ دی ماه از آغاز بررسی لوایح پالرمو و CFT در کمیسیونهای این مجمع خبر داد. گزارش کارشناسی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره لوایح CFT و پالرمو پس از نهاییشدن، برای جمعبندی و اظهار نظر در اختیار کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت که متشکل از اعضای منتخب مجمع است، قرار میگیرد. برخی نمایندگانِ مجلس روز دوشنبه ۲۴ دی ماه به بهانه بررسی مجدد این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام، تلاش کردند با فریاد، اعتراض و استفاده از کلمات رکیک در صحن علنی مجلس در مورد FATF حاشیهها را بر متن غلبه دهند، اما پاسخ قالیباف با اشاره به نظر رهبر انقلاب پاسخی به این حواشی بود. پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم، بحث ارزیابی مجدد پیوستن ایران به FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح شد؛ این لایحه که پیشتر در مجلس تصویب و به شورای نگهبان ارسال شده بود، با مخالفت مواجه و به مجمع ارجاع شد. مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری سهشنبه 11 دی ماه، در نشستی با اعضای اتاق بازرگانی ایران حضور یافت و در پاسخ به دغدغه برخی از اعضای اتاق بازرگانی درباره رفع موانع برای فعالان اقتصادی، از تصمیمگیری برای بررسی مجدد لایحه FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داد. او گفت: “امیدواریم که با همکاریهای مشترک، بستر را برای سهولت در فعالیتهای اقتصادی فراهم کنیم.” اما چندی پیش، رئیسجمهوری اعلام کرد که رهبر انقلاب مجوز بررسی دوباره لایحه را صادر کرده است. در همین راستا، برای روشن شدن آینده پیوستن ایران به FATF، داوود دانش جعفری، عضو تشخیص مصلحت نظام گفت که وقتی کشوری در لیست خاکستری یا سیاه FATF قرار میگیرد، کشورهای دیگر و سیستمهای بانکی باید احتیاطهای ویژهای اعمال کنند که هزینههای مبادلات بینالمللی را افزایش میدهد. جعفری در ادامه گفت: ایران ابتدا در لیست خاکستری قرار گرفت و ۴۱ توصیه برای خروج از این لیست دریافت کرد که ۳۶ توصیه را اجرایی کرد، اما پنج مورد مهم مانند پیوستن به کنوانسیونهای CFT و پالرمو باقی ماند. به همین دلیل، ایران به دلیل تأخیر در اجرای این توصیهها، اکنون در لیست سیاه FATF قرار دارد. او درباره نقش مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز تاکید کرد که در مورد FATF، بخشهایی از مصوبه مجلس درباره پیوستن به کنوانسیونهای مبارزه با تروریسم و جرایم سازمانیافته به دلیل مغایرت با شرع به مجمع ارجاع شد؛ اما مجمع نتواست به جمعبندی برسد. طبق آییننامه، اگر مجمع تا یک سال تصمیم نگیرد، نظر شورای نگهبان معتبر میشود. در نتیجه، ایران هنوز به این کنوانسیونها نپیوسته و FATF آن را از لیست خاکستری به لیست سیاه منتقل کرده است. مطالبه حل مساله FATF صمد حسنزاده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق ایران در بیستمین نشست هیاتنمایندگان اتاق ایران از سیاستگذاران کلان کشور برای رفع مشکل FATF درخواست همکاری کرد و افزود: تلاش دولت محترم برای تنشزدایی از روابط ایران با دنیا گامی مثبت برای کشور و روابط آن با دنیای خارج است که جای قدردانی دارد. امیدواریم این تلاشها به شکلی پیشرود که منافع ایران و ملت شریف کشورمان تامین شود و فشارهای تحریمی از اقتصاد و سفره خانوارها برداشته شود. این اقدام در کنار تلاش دولت برای خروج از لیست سیاه FATF بسیار ارزشمند است و امیدواریم مجمع تشخیص مصلحتنظام هم در این امر، همراهی لازم را صورت دهد. اتاق ایران هم در بیانیهای از این مواضع حمایت خود را اعلام کردهاست. بازرگانان و تجار امروز دیگر امکان حمل پول نقد با خود در کشورهای دیگر را ندارند. کارتهای اعتباری در همه دنیا قابلاستفاده هستند اما متاسفانه ملت نجیب ایران اسلامی نمیتواند از این امکان استفاده کند و این نمونهای از محرومیتهای مربوط به FATF بودهاست. ما در انتقال پول و سرمایهگذاری باهزاران مشکل مواجه هستیم و امیدوارم مسوولان کشور در رفع این مشکل اقدامات اساسی را انجام دهند. ما قصد داریم بازهم در بیانیه جدیدی از سوی هیاتنمایندگان، حمایت خود را از تلاش دولت برای رفع مشکل FATF اعلام کنیم تا پشتوانه محکمی در این مسیر برای دولت باشد. ضرورت پیوستن ایران به FATF رئیس اول کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت پیوستن ایران به FATF در شرایط فعلی کشور، گفت: پیوستن به FATF میتواند به کاهش فشارهای اقتصادی کمک کند. مهرداد لاهوتی درباره واکنش تند برخی سیاسیون و نمایندگان مجلس علیه بررسی دوباره FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: پیش از این FATF در مجلس نهم به تصویب رسید و شورای نگهبان برخی از بندهای آن را تصویب کرد و برخی از بندها هم به تصویب نرسید تا این مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شود و مجمع تشخیص در آن زمان این مصوبه را بلاتکلیف گذاشت. نایب رئیس اول کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: در دولت چهاردهم با درخواست رئیس جمهور و موافقت رهبر معظم انقلاب رسیدگی به این مصوبه در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت تا باردیگر موضوع FATF ، CFT و لوایح پالرمو در مجمع بررسی شود. نماینده مردم لنگرود در مجلس در تعریفی از مجمع تشخیص مصلحت نظام عنوان کرد: مجمع تشخیص به این معناست که اگر موضوعی بخواهد خلاف قانون اساسی یا خلاف شرع به قانون تبدیل شود، مجمع وارد عمل شده و مصلحت نظام را برای آن موضوع در نظر میگیرد و نسبت به بررسی آن اقدام میکند. برهمین اساس مجمع تشخیص مصلحت نظام در این زمان طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب موضوع FATF، CFT و لوایح پالرمو را بررسی میکند. البته هر تصمیمی که مجمع تشخیص درباره آنها بگیرد قابل احترام است. در شرایط فعلی کشور، FATF یک ضرورت است وی با بیان اینکه در شرایط فعلی کشور، FATF یک ضرورت محسوب میشود تاکید کرد: با توجه به فشارهای اقتصادی به کشور، FATF میتواند به کاهش این فشارها کمک کند. البته این به معنای حل تمام مشکلات اقتصادی کشور با بهره بردن از FATF نیست. از طرفی بیشتر بندهای FATF در زمانی که آقای طیبنیا (وزیر امور اقتصاد و دارایی دولت یازدهم) تصویب و اجرا شد و فقط موضوعات مربوط به CFT و لوایح پالرمو باقی مانده است. لاهوتی ادامه داد: حتی کشورهای دوستی نظیر روسیه و چین از ایران خواستهاند که جمهوری اسلامی مسائل خود را در FATF حل کند تا همکاری بهتری در مسائل تجاری و اقتصادی بین این کشورها انجام شود و برخی از چالشها در مراودات برای صادرات و واردات رفع شود. مجلس و دولت فضای اجتماعی و سیاسی کشور را به سمت آرامش سوق دهند این نماینده مجلس تاکید کرد: در چنین شرایطی، باید مجلس و دولت فضای اجتماعی و سیاسی کشور را به سمت آرامش سوق دهند و در برابر برخی مسائل که دولت چهاردهم آنها را پیگیری میکند، مانند مذاکره با آمریکا، فضای تنشزا در جامعه ایجاد نکنند. نماینده مردم لنگرود در مجلس با بیان اینکه تصمیم به مذاکره با آمریکا توسط حاکمیت اتخاذ میشود، گفت: همه دولتها در ادوار مختلف انقلاب اسلامی یک حلقه واسط بین حاکمیت و طرف مقابل مذاکره بودند و اگر قرار بر مذاکره باشد، این تصمیم حاکمیت است و دولت در مرحله نخست این تصمیم قرار نگرفته است. نباید نماینده یا فعال سیاسی بر خلاف تصمیم حاکمیت اظهار نظر شخصی ارائه دهد نایب رئیس اول کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: شورای عالی امنیت ملی متشکل از سران قوا، فرماندهان نظامی و انتظامی و سایر مقامات عالیرتبه کشور هستند و در حقیقت بخش مهمی از حاکمیت محسوب میشوند و اگر این مسئولان تصمیم گرفتند که مذاکراتی انجام شود، من نماینده یا مسئول باید از این تصمیم تبعیت کنیم و قرار نیست هر فرد مسئول، نماینده یا فعال سیاسی براساس اظهارنظر شخصی ارائه دهد. لاهوتی اضافه کرد: حتی مصوبات شورای عالی امنیت ملی باید به تایید رهبر معظم انقلاب برسد که نشان میدهد تمام ارکان نظام درخصوص مسائل مهمی از جمله مذاکرات تصمیمگیری میکنند. به عبارتی وقتی نظام و حاکمیت براساس افق بلندمدت جمهوری اسلامی تصمیم به مذاکره گرفتند، قطعا نباید نمایندگان مجلس یا احزاب و گروههای مختلف نسبت به این تصمیم موضع مخالفی اتخاذ کنند. وی با اشاره به فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب اظهار کرد: ایشان در بیانات خود کشورهای اروپایی را از آمریکا تفکیک کردند مبنی بر اینکه باب گفتو گو و مذاکره با کشورهای اروپایی باز است. حال اگر نماینده یا فردی از گروههای مختلف سیاسی در برابر فرمایشات ایشان موضع مخالفی اتخاذ کند، در حقیقت خلاف میثاق ولایتپذیری حرکت کرده است. لذا ضروری است در این مسیر تندروی و کندروی نکنیم. رئیس جمهور همیشه به مشورت و اطاعت پذیری از رهبری تاکید دارند این نماینده مجلس در ادامه سخنان خود با بیان اینکه مسعود پزشکیان رئیس جمهور را بیش از ۱۶ سال در دورههای مختلف مجلس میشناسد، گفت: آقای رئیس جمهور همیشه به موضوع مشورت، پیروی و اطاعت پذیری از رهبری تاکید داشتند. حتی این رویکرد رئیس جمهور انتقادهایی را به همراه داشته است در حالی که آقای پزشکیان اعتقاد راسخ به رهبری و ولایتمداری دارند و در چنین شرایطی که رئیس جمهور با رهبر معظم انقلاب و ارکان نظام همسو است، نباید برخی از نمایندگان و گروههای سیاسی فضای کشور را بدتر کنند. لاهوتی خاطرنشان کرد: از همکاران خود در مجلس میخواهم از حق نظارتی و بیان نظرات خود در صحن مجلس استفاده کنند، اما در مسائلی از جمله سیاست خارجی وقتی حاکمیت تصمیمگیری میکند، نباید حرفهای متضاد، مخالف و متفاوتی گفته شود. چرا که نتیجه آن آسیب به کشور و انقلاب اسلامی است. دولت سیزدهم هم تصویب FATF را دنبال می کرد رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به مطرح شدن دوباره بررسی پیوست ایران به FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام با درخواست رئیس دولت چهاردهم و موافقت رهبر معظم انقلاب،گفت: در دولت قبل هم زمزمه هایی در این زمینه شنیده می شد و معتقدم که اگر دولت شهید رئیسی ادامه می یافت تصویب لوایح پالرمو و سی اف تی در مجمع مطرح شده بود. «حشمتالله فلاحتپیشه» با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب همان زمان یعنی در مجلس دهم نظرخود را درباره لوایح «اف ای تی اف» (FATF) مطرح کردند؛ افزود: رهبری فرموده بودند که در این زمینه دولت و مجلس تصمیم بگیرند یعنی بعبارتی همان زمان ایشان این کار را به عهده دولت و مجلس گذاشته بودند و دولت وقت هم لوایح را پاراف کرده و به مجلس دهم ارسال کرد، چند بار پس از رفت و برگشت به شورای نگهبان در نهایت تصویب شد و بعد از آن ایراداتی وجود داشت که موجب شد «پالرمو» و «سی افی تی» یعنی کنوانسیون مقابله با تامین مالی جرائم سازمان یافته و تروریستی به نوعی در مجمع تشخیص مصلحت مطرح و در نهایت عملا بایگانی شد. رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان اینکه حتی در زمان دولت شهید رئیسی نیز زمزمه هایی مبنی بر درخواست تصویب این لوایح در مجمع تشخیص شنیده می شد، تاکید کرد: حتی برخی از اعضای دولت سیزدهم، پیش از اینکه صاحب منصب دولتی شوند جزو مخالفان این لوایح بودند اما زمانی که به دولت رفتند متوجه شدند که تداوم حضور کشور در لیست سیاه FATF چه عوارض و زیان هایی برای منافع ملی دارد لذا دیدیم که در همان زمان دولت شهید رئیسی نیز زمزمه ها مبنی بر ضرورت تصویب FATF در مجمع مصلحت آغاز شده بود. این استاد دانشگاه اضافه کرد: اکنون دولت چهاردهم فعالیت خود را آغاز کرده و رئیس جمهور پزشکیان با درخواست از رهبری موضوع بررسی دوباره این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام را مطرح کرده است. در شرایط فعلی اگر براساس نظرات گذشته اعضای مجمع تشخیص موضوع را بررسی کنیم به طور طبیعی این دو لایحه به ویژه سی اف تی در مجمع تشخیص تصویب نخواهد شد به همین خاطر رئیس دولت چهاردهم سعی کرده تا به اصطلاح نوعی هماهنگی و پشتیبانی رهبری را داشته باشد برای اینکه این لوایح در مجمع تصویب شود. اگر بحث کنوانسیون ها سیاسی شود عده ای از تحریم ایران سوءاستفاده اقتصادی می برند فلاحت پیشه با اشاره به طرح مباحث فنی در نظرات موافقان و مخالفان این موضوع تاکید کرد: نظرات مخالفان درمورد پیوستن به FATF مباحث قابل اعتنایی است ولی وقتی بحث سیاسی شود یا به ویژه عده ای از تحریم ایران سوءاستفاده اقتصادی ببرند آن زمان تصمیم گیری دشوار می شود. معتقدم باید با مباحث کارشناسی و ارائه دلایل و مستندات کافی، دغدغه مخالفان که نظرات فنی قابل اعتنایی در این زمینه دارند، برطرف شود. نماینده مجلس دهم افزود: پس از فروپاشی بلوک شرق تقریبا تمامی کنوانسیون های بین المللی که در جهان شکل گرفت در یک کمیته نگارش آمریکایی و اروپایی تدوین شده است بعدها به تدریج کشورهایی مانند چین، هند و بعضا روسیه و اقتصادهای نوظهور وارد این حوزه شدند ولی به ویژه در دهه نود که اوج ادعای پیروزی دنیای غرب بود ریشه این کنوانسیون ها در کشورهای غربی بود و همین موضوع یک دغدغه جدی است. به همین دلیل و برای رفع این دغدغه، کشورها با حق شرط هایی پیوستن به این کنوانسیون ها را می پذیرفتند. بعنوان مثال بیش از ۵۰ کشور جهان از جمله بخش اعظم کشورهای مسلمان که به CFT پیوسته اند شروط متعددی را مطرح کردند. مجلس دهم ۱۵ حق شرط بر کنوانسیون ها اعمال کرد فلاحت پیشه در ادامه با بیان اینکه ما هم در مجلس دهم همین کار را کردیم، گفت: مجلس دهم نیز این دغدغه ها را وارد دانست و تحت اینکه این کنوانسیون ها بخشی از استیلای غرب در دهه ۹۰ میلادی بوده، حق شرط های قوی را بر کنوانسیون ها ضمیمه کرد. حدود ۱۵ حق شرط بر کنوانسیون پالرمو و CFT برای رفع این دغدغه ها ضمیمه شد و من معتقدم این حق شرط ها می تواند دغدغه فنی مخالفان را رفع کند. این نماینده سابق مجلس تصریح کرد: ایکاش در همان زمان و پیش از آنکه قرار گرفتن نام ایران در فهرست سیاه FATF به کشور آسیب مالی بزند، با این حق شرط ها ایران می پذیرفت و می توانست از لیست خاکستری خارج شود اما نه تنها از لیست خاکستری خارج نشدیم بلکه دوباره به لیست سیاه برگشتیم. حق شرط کشورها برای رفع دغدغه هاست رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس با تاکید بر اینکه حق شرط کشورها برای رفع همین دغدغه ها است، گفت: در مباحث که در مجلس دهم داشتیم، مهمترین دغدغه بحث تحریم بود که مخالفان FATF معتقد بودند ایران چون در شرایط تحریم است اگر تراکنش های مالی اظهار و شفاف شود امکان دور زدن تحریم ها را نخواهیم داشت اما در مجلس برای این موضوع حق شرط تعیین شد که اگر یک سازمانی تحت تحریم قرار دارد دولت ایران نباید تراکنش های مالی را که مانع دور زدن تحریم می شود، اظهار کند. فلاحت پیشه افزود: درمورد دغدغه موضوعات امنیتی نیز در همان زمان حق شرطی قرار داده شد که نباید دولت ایران تعهدی برای اظهار آن داشته باشد و درباره گروه های مقاومت هم حق شرط آمده بود که ایران این گروه ها را تروریستی نمی داند. به گفته این نماینده مجلس دهم، مجلس شورای اسلامی در بررسی های خود برای تصویب لوایح شروطی را تعیین کرده بود که اگر این شرط ها از سوی گروه ویژه مالی پذیرفته نشود دولت ایران این کنوانسیون ها را امضا نخواهد کرد و به نظرم با این شرایط همه دغدغه ها رفع می شد، اما در نهایت تصمیمی گرفته نشد. امروز رئیس دولت اعلام می کند که پول ملی کشور به دلیل تحریم ها و قرارگیری در لیست سیاه ۳۰ درصد ارزش خود را از دست داده است و این رقم بسیار بالایی است که باید برای آن تدبیری اندیشیده شود. جلوی زیان را باید هرچه زودتر گرفت فلاحت پیشه درباره برخی مخالفت های داخلی و احتمال مخالفت برخی کشورها با پیوستن ایران، گفت: معتقدم در همان زمان که شرایط مناسب تر بود این کنوانسیون ها باید تصویب می شد زیرا موضع گروه مالی هم علیه ایران نبود اما امروز می بینیم علاوه بر رژیم صهیونیستی برخی کشورها که مخالف ایران هستند نیز در FATF صاحب کرسی شده اند که شرایط را برای ایران سخت تر می کند اما به هرحال معتقدم جلوی زیان را باید هرچه زودتر گرفت. رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس در پایان افزود: من سالها پیش استعاره ای را بیان کردم که برخی مسوولان زمانی توپ را می گیرند که در آفساید قرار دارند اشاره من به برخی دوستان مجمع بود که یک فرصت طلایی را از دست دادند به ویژه در چهار سالی که کشور به دلایل مختلف نفت خود را خوب صادر می کرد، اگر در لیست سیاه قرار نداشتیم می شد بسیاری اقدامات مالی و بانکی را انجام داد و هزینه های مبادله و غیره کاهش پیدا می کرد و به ویژه اینکه احتمال باز کردن ال سی و ارتباطات بانکی هم فراهم می شد اما متاسفانه تصمیم گیری صورت نگرفت. تا کی میخواهیم از «چین» جنس بنجل بگیریم؟ محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا گفت: موضوع FATF یک موضوع کاملا اقتصادی و سیاسی است. اینکه حالا عدهای در مجلس نعره میزنند و داد میکشند، اینها در بازی نیستند و مامور به داد زدن هستند. فعال سیاسی اصولگرا گفت: موضوع FATF یک موضوع کاملا اقتصادی و سیاسی است. اینکه حالا عدهای در مجلس نعره میزنند و داد میکشند، اینها در بازی نیستند و مامور به داد زدن هستند و پشت صحنه واقعیتها را نمیدانند و بالاخره به یک شکلی کبادهکشی دیگران را میکنند. در واقع باید مراقب باشیم که نوکر بیجیره و مواجب کاسبان تحریم نشویم. محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا ، درباره اظهارنظر برخی از نمایندگان مجلس و برخی افراد تریبوندار در خصوص بررسی مجدد FATF و آمادگی ایران برای مذاکره عنوان کرد: موضوع FATF یک موضوع کاملا اقتصادی و سیاسی است؛ بنابراین حوزه پرداختن به این موضوع حوزه سیاست و اقتصاد است، اینکه افرادی خارج از این حوزه در آن ورود کنند و بخواهند نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام را تغییر دهند به نظرم کار غیرعقلانی است. ولی از این کارهای غیرعقلانی ما بیش از ۴۵ سال است که در این کشور میبینیم و چیز جدیدی نیست. نظام یک بار برای همیشه تکلیف خودش را اظهارات پوپولیستی علیه منافع ملی حل کند وی ادامه داد: به هر حال عدهای نظرات مخالف دارند، اگر این افراد نظری مخالف دارند بیایند در یک فضای کاملا علمی بحث کنند اشکال ندارد، اما اینکه فضا را اینگونه ملتهب کنند که هر کسی که موافق FATF باشد دشمن است و یا ضدانقلاب و ضدنظام است و میخواهد در زمین آمریکا بازی کند، موضوع حل نمیشود. این فعال سیاسی اصولگرا خاطرنشان کرد: نظام باید در این نوع موضوعات تکلیف خودش را یک مرتبه برای همیشه با این اقدامات و اظهارات پوپولیستی حل کند. آیا قرار است مسائل مربوط به منافع ملی و امنیت ملی ما در هیئتهای مذهبی حل شود و یا حتی در بین نمایندگان مجلس که مثلا منتخب ۴ درصد مردم هستند و یا نمایندگانی که واقعا در بسیاری از حوزهها از دانش و سواد کافی برخوردار نیستند؟ یا در محافل رسانهای که نسبت به موضوع اشراف ندارند؟ تکلیف این موضوع باید یکبار برای همیشه در کشور روشن شود. ما جایگاههایی داریم برای اینکه بتوانند به این موضوعات رسیدگی کنند. حتی معتقدم برخی اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت به لحاظ تخصص و دانش چیزی درباره FATF نمیدانند متاسفانه بولتنهایی در دورههای قبل به این افراد داده شده و روشهای غیراخلاقی استفاده شده برای اینکه به شکلی افراد را تحت تاثیر قرار دهند، این باعث شد که برخی از اعضای مجمع تشخیص نسبت به این موضوع بدبین شود. برای FATF پیوستهای امنیتی درست کردند مهاجری تصریح کرد: حتی گاهی اوقات به جای اینکه پیوست علمی و اقتصادی ضمیمه گزارش شود پیوستهای امنیتی درست کردند و حتی گاهی اوقات حرفهای خندهدار درباره این موضوع مطرح شد؛ به طور مثال گفتند «اگر ما FATF را بپذیریم باید حاج قاسم سلیمانی را دست بسته تحویل آمریکاییها بدهیم»؟! یا گفتند «اگر FATF را بپذیریم دیگر نمیتوانیم به مقاومت در منطقه کمک کنیم»، از این حرفهای بیربط بسیار گفته میشود. الان کشور عربستان عضو FATF است آیا به کشورهای منطقه که طرفدار آنهاست و میخواهد منویات خود را در این کشورها اجرایی کند، کمک نمیکند؟ قطعا میکند؛ بنابراین FATF جلودار این چیزها نیست. وی ادامه داد: FATF یک موضوع بسیار ساده و پیش پا افتاده است که نظام بانکی را به سیستم بانکی جهان متصل میکند و میتوان راحتتر کارها را انجام داد. همین الان برای انتقال ۵۰ هزار دلار یا ۱۰۰ هزار دلار توسط یک تاجر به خارج از کشور و یا از خارج کشور به ایران مشکل وجود دارد و نمیتوانند به راحتی فعالیت کنند. تا چه زمانی میتوانیم مانند انسانهای نخستین مبادله کالا به کالا کنیم؟ تا چه زمانی قرار است به چین نفت بدهیم و از آنها جنس بنجل و یا حتی جنس خوب بگیریم؟ این روشها در دنیای امروز روشهای منسوخی است، ضمن اینکه این اقدامات به اعتبار بینالمللی جمهوری اسلامی لطمه میزند. مراقب باشیم نوکر بیجیره و مواجب کاسبان تحریم نشویم این فعال سیاسی اصولگرا با اشاره به اظهارات اخیر کوچکزاده در مجلس شورای اسلامی گفت: اینکه حالا عدهای در مجلس نعره میزنند و داد میکشند، اینها در بازی نیستند و مامور به داد زدن هستند و پشت صحنه واقعیتها را نمیدانند و بالاخره به یک شکلی کبادهکشی دیگران را میکنند. دیگران دارند از این آدمها برای رسیدن به اهدافشان سوءاستفاده میکنند. مهاجری تصریح کرد: افرادی در کشور هستند که دارند از تحریم کاسبی میکنند، ولی یک آدمهایی را جلو انداختهاند که اینها داد بزنند و آنها منافعشان را ببرند. در واقع باید مراقب باشیم که نوکر بیجیره و مواجب کاسبان تحریم نشویم. پیوستن به FATF یعنی خودتحریمی سعید تاجیک نایبرئیس کمیسیون استاندارد، محیط زیست، توسعه پایدار و آب اتاق ایران نپیوستن به FATF را معادل خودتحریمی می داند که در کنار تحریم های خارجی به اقتصاد کشور ضربه زده است. وی با یادآوری اینکه در ۱۰ سال گذشته، نرخ خالص تشکیل سرمایه در کشور، منفی بوده است، افزود: این بدان معنی است که به دلیل نپیوستن به FATF سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشور اتفاق نمیافتد. تاجیک به موانع موجود در مسیر مراودات بانکی تجار ایرانی با شرکای خارجی خود اشاره کرد و گفت: در شرایط کنونی پول حاصل از صادرات با طی مسیرهای مختلف به دست صادرکننده میرسد؛ واردات هم از طریق شرکتهای مختلف و با جابه جایی و پیچیگی های زیادی صورت میگیرد که هزینه ها را افزایش می دهد. وی با انتقاد از متصل نبودن سیستم بانکی ایران به شبکه جهانی اظهار داشت: اگر بخواهیم با بانکهای جهانی و سیستم مراودات مالی دنیا ارتباط داشته باشیم، باید قواعد FATF را بپذیریم. این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه پیوستن به FATF مشکلی برای کشور ایجاد نمیکند، افزود: اگر سیاست گذاران رشد اقتصادی کشور را می خواهند، باید بپذیرند که باید به شبکه بانکی جهان ارتباط داشته باشیم. تحمیل هزینه های اضافی به دلیل نپیوستن به FATF محمود اولیایی رئیس کمیسیون مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران نیز با تاکید بر اینکه نپوستن به FATF فشارهای زیادی به بنگاههای اقتصادی و مردم وارد می کند، گفت: بسیاری از مشکلات روز کشور در حوزه تجارت، صادرات و واردات، عدم سرمایهگذاری خارجی در کشور به نپیوستن ایران به FATF برمیگردد. وی با یادآوری این نکته که مصوب نشدن لوایح مرتبط FATF باعث تضعیف اقتصاد ایران شده است، اظهار داشت: باید واقعیتهای روز کشور را بپذیریم و در سیاستهای خود تجدیدنظر کنیم. این فعال اقتصادی تاکید کرد: در سال های گذشته سیاستگذاران اثرات عدم پذیرش FATF و فشارهای ناشی از آن را بر بنگاه های اقتصادی و زندگی مردم مشاهده کردهاند. اولیایی عدم پذیرش FATF را به منزله تضعیف چارچوبهای روابط تجاری دانست و تاکید کرد: باید پیوستن ایران به FATF به طور جدی و به فوریت بررسی شود و این مانع از پیش پای فعالان اقتصادی برداشته شود. برای رفع ناترازیها، باید قواعد FATF را بپذیریم محمدرضا توکلیزاده عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز معتقد است عضویت در FATF و رعایت قواعد آن یکی از راههایی است که به رفع ناترازی ها کمک می کند و از آنجا که مهمترین مساله امروز کشور ناترازی های متعدد بویژه در بخش انرژی است، باید این کار با فوریت انجام شود. وی به قاچاق سوخت بویژه گازوئیل در کشور اشاره کرد و افزود: یکی از دلایل اصلی قاچاق، این است که ما از جایی به بعد امکان، این را نداریم مسیر سوخت را پیگیری کنیم. توکلیزاده بروز مشکلات در مسیر تجار برای جابجایی پول را از مشکلات ناشی از عدم عضویت ایران در FATF برشمرد و افزود: برای حل ناترازی انرژی به حجم بالای سرمایهگذاری خارجی نیاز داریم ولی چون عضو FATF نیستیم امکان جذب سرمایه گذاری از طریق بانک های خارجی را نداریم. بدون FATF، امکان جذب سرمایهگذاری خارجی وجود ندارد محسن بهرامی ارضاقدس فعال اقتصادی نیز معتقد است: رفع تحریمها و پیوستن به FATF در راستای هم هستند و به دلیل نپیوستن ایران به FATF و تحریم بودن کشور، فشار مضاعفی به اقتصاد تحمیل شده است. وی با بیان اینکه نپیوستن ایران به FATF و وجود تحریمها مشکلات زیادی به اقتصاد کشور تحمیل میشود، گفت: حتی اگر تحریمها برداشته شود، امکان هیچ تراکنش مالی در حداقلهای ممکن هم فراهم نیست. بهرامی ارض اقدس ادامه داد: صادرکنندگان در شرایط کنونی نمیتوانند ارز حاصل از صادرات خود را از طریق شبکه بانکی به کشور بازگردانند؛ واردکنندهها هم این امکان را ندارند که ارز مورد نیاز خود را از طریق شبکه بانکی بهطرف تجاری خود در قبال خرید، پرداخت کنند. عضو هیات نمایندگان اتاق ایران افزود: مادامی که ما در لیست سیاه FATF باشیم، هیچ انتظاری برای سرمایهگذاری و اقدامی در جهت توسعه و رشد اقتصادی کشور نداشته باشیم. البته پیشنیاز سرمایهگذاری رفع تحریمها و پیوستن به FATF است. مصلحت کشور در پیوستن به FATF است علی عبداللهیان باروق رئیس اتاق اردبیل با بیان اینکه مصلحت کشور برای توسعه اقتصادی پیوستن به FATF است، می گوید: نگاه سیاسی به FATF لطماتی را به بخش اقتصادی وارد کرده است. وی ادامه داد: ما تا به امروز از هر دو جهت آسیبدیدهایم. هم نتوانستهایم سازمانهای جهانی را متوجه تکالیف و وظایف اصلیشان کنیم. هم از سوی دیگر در داخل کشور به دلیل شکل ارتباط بینالملل آسیبهایی به اقتصاد وارد شده است. عبداللهیان تصریح کرد: از طرفی هنوز تحریمهای اقتصادی علیه ایران سر جای خود باقی است و ما بهطور مدام تحتفشارهای مختلف قرار گرفتهایم. کشورهای غربی هم به دنبال این هستند که ما را پیش از پیش در فشار قرار دهند. عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تاکید کرد: انتظار من در شرایط حاضر، همصدایی برای پیوستن به FATF است. همچنین انتظاری که از مجمع تشخیص مصلحت نظام میرود، این است که مصلحت کشور را در این بدانند که ما در مسیر توسعه اقتصادی موفق شویم و این مصلحت را در مسیر پیوستن به FATF بدانند. توسعه تجارت خارجی بدون FATF محقق نمیشود محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با تاکید بر اراده دولت چهاردهم در حل مشکلات در مسیر پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) گفت: توسعه و تقویت تجارت خارجی بدون افایتیاف محقق نمی شود. وی اظهار داشت: هر چند تحریمها تاثیر منفی بر اقتصاد و تجارت خارجی داشتهاست اما از آن مهمتر مساله قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF است. لاهوتی افزود: با وعده های دولت چهاردهم امیدواریم سریعتر مشکلات در مسیر عضویت ایران در FATF حل شود زیرا در غیر این صورت ممکن است شرکای تجاری ایران همچون روسیه و چین را از دست بدهیم. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران ادامه داد: اکنون چین و روسیه تجارت عمدهای با کشورهای اروپایی و آمریکایی دارند به خاطر نگرانی از اقدامات افایتیاف (FATF) امکان معادلات بانکی و پولی با این کشورها نخواهیم داشت و این بازارها را از دست خواهیم داد. وی با بیان اینکه افایتیاف تاثیر مستقیم در توافقات می گذارد، گفت: اگر این مساله حل نشود، کسی حاضر به تعامل تجاری و مالی با ایرانیان نخواهد بود و مجبور هستیم مانند سابق از شبکههای دور زدن تحریم ها و فروش ریالی اقدام کنیم که این کار سبب افزایش هزینه های تجاری می شود و قدرت رقابت در بازارها از بازرگانان ایرانی می گیرد. لاهوتی با تاکید بر اینکه با حل مشکلات بانکی و مالی و اجرای توافقنامه ها می توان بازارهای جدید صادراتی مهیا کرد، افزود: تداوم شرایط کنونی، آثار منفی بر تراز تجاری کشور دارد. این فعال حوزه بازرگانی حل مشکل اف ای تی اف را مهمتر از رفع تحریم ها دانست و گفت: برخی کشورها در شرایط کنونی علاقهمند به همکاری با ایران هستند که عدم عضویت ایران در اف ای تی اف به مانعی در این مسیر تبدیل شده است زیرا بدون شبکه بانکی جهانی این تعاملات محقق نمی شود.