سیاسی
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در طی دو هفته بررسی لایحه بودجه مصوبات متعددی در حوزه مالیات، حقوق و دستمزد، یارانه‌ها، حامل‌های انرژی و وضع عوارض و تعرفه‌های جدید واردات کاملا داشتند تا جهت‌گیری عملیاتی دولت در زمینه توزیع منابع بین اقشار و گروه های مختلف را روشن کنند. بخش نخست لایحه شامل یک ماده واحده و ۱۷ تبصره بود و با پایان یافتن بخش‌های درآمدی و هزینه‌ای، عدد بودجه به رقم یکصد میلیون و ۷۵۳ هزار و ۵۵۰ میلیارد ریال رسید. مهمترین مصوبات این لایحه برای تعیین تکلیف نهایی راهی شورای نگهبان شده، به شرح زیر است: مصوبات مجلسی ها درباره حقوق‌بگیران از جمله مهمترین مواردی که در بررسی لایحه بودجه سال آینده به تصویب نمایندگان رسید، می توان به افزایش سقف مالیات بر درآمدها در سال آینده و افزایش مالیات بر ارزش افزوده جهت تامین منابع مورد نیاز متناسب سازی حقوق بازنشستگان اشاره کرد. برای نمونه بر اساس مصوبه مجلس در سال آینده مالیات بر حقوق کارمندان تا سقف ۲۴ میلیون در ماه معاف از مالیات است. با وجود این معافیت مالیاتی، با تصویب مجلس مجموع پرداختی به کارکنان دولتی و غیردولتی تحت هر عنوان از قبیل حقوق و مزایا، مقرری یا مزد، حق شغل، حق شاغل، حق الزحمه، حق مشاوره، حق حضور در جلسات، پاداش و کارانه اعم از مستمر یا غیر مستمر که به صورت نقدی و غیرنقدی، از یک یا چند منبع، در بخش دولتی و یا غیردولتی، چه از کارفرمای اصلی و یا غیراصلی مشمول مالیات بردرآمد حقوق خواهد بود. بر این اساس سقف معافیت مالیاتی سالانه با اصلاحات و الحاقات بعدی در سال ۱۴۰۴ مبلغ دو میلیارد و هشتصد و هشتاد میلیون (۲.۸۸۰.۰۰۰.۰۰۰ ) ریال یعنی درآمد ماهیانه کارمندان کمتر از ۲۴ میلیون تومان تعیین می شود. همچنین نمایندگان مجلس دستگاه‌های اجرایی را مکلف کردند که تمام پرداخت‌های قانونی به کارکنان خود را فقط در یک سند (فیش) به‌صورت ماهانه درج نمایند و داشتن هرگونه سند دیگر با هر عنوان، تخلف قانونی محسوب می‌شود. همچنین تمام اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی مکلف شدند مالیات سالانه مربوط به خودروهای تحت تملک خود و فرزندان کمتر از هجده سال و محجور تحت تکفل را حداکثر تا پایان آبان سال ۱۴۰۴ پرداخت کنند و در صورت عدم پرداخت جریمه خواهند شد. مصوبه مهم دیگر تامین منابع مورد نیاز متناسب سازی حقوق بازنشستگان بود که مقرر شد در سال آینده نیز نرخ مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصد محاسبه و یک درصد آن صرف متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری و صندوق بازنشستگی فولاد شود. در مصوبه دیگری میزان افزایش حقوق کارکنان دولت ۲۰ درصد تعیین شد اما مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور به میزان ۴۰ درصد افزایش یافت. باز هم مالیات از لوکس سواران و زمین‌داران در زمینه خانه‌های خالی نیز مجلس چنین تصمیم گرفت: زمین های فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری و واحدهای مسکونی که ارزش هر یک از آنها بیش از پانصد میلیارد ریال باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان دو در هزار می شوند. این مالیات برعهده شخصی است که در ابتدای سال ۱۴۰۴ مالک املاک فوق بوده است. همچنین خودروهای بالای ۵ میلیارد تومان (لاکچری) نسبت به مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد شدند. کاهش تعرفه واردات و چراغ سبز به واردات برخی کالاها حقوق و عوارض گمرکی یکی از ابزارهای دولت برای اعمال سیاست های تشویقی و حمایتی از کالاها و یا اقشار مختلف جامعه به شمار می رود که سهم این بخش نیز در بودجه پررنگ بوده است. برای مثال به منظور حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در سال ۱۴۰۴ حقوق گمرکی واردات دارو و مواد اولیه آن، ملزومات مصرفی پزشکی، شیرخشک مخصوص اطفال و مواد اولیه آن، کالاهای اساسی، نهاده های دامی و کشاورزی را به یک درصد کاهش یافت. یا در یک مصوبه خودرویی و با هدف تسهیل در واردات خودرو، بانک مرکزی مکلف شد حداقل سه میلیارد و سیصد میلیون یورو به واردات خودروی سواری نو اختصاص دهد. حقوق ورودی خودروهای وارداتی از محل ارز تخصیصی این بند ۶۰ درصد تعیین و مقرر شد واردات خودرو موضوع این بند از محل ارز حاصل از صادرات، مشمول رفع تعهد ارزی صادرکنندگان شود. نمایندگان مجلس همچنین درباره واردات خودرو توسط ایرانیان خارج کشور نیز مصوب کردند که این افراد می توانند خارج از سقف مذکور، بدون انتقال ارز و از محل ارز در اختیار با نرخ ۶۰ درصد حقوق ورودی اقدام کنند. البته در این بخش با هدف نوسازی ناوگان اورژانس، واردات خودرو آمبولانس به تعداد ۳هزارو ۵۰۰ دستگاه در سال ۱۴۰۴ ، از پرداخت حقوق گمرگی و سود بازرگانی معاف شد. نمایندگان مصوب کردند که در سال ۱۴۰۴ ، نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق ورودی به استثنای کالاهای موضوع بند (خ) تبصره (۲ )این قانون که بر مبنای نرخ ترجیحی واحد محاسبه می شود براساس میانگین نرخ ارز مرکز مبادله طلا و ارز در اسفندماه ۱۴۰۳ باشد. بهارستان نشینان همچنین مصوب کردند که حقوق گمرکی واردات گوشی های همراه خارجی بین ۶۰۰ تا هزار دلار حداقل ۱۵درصد و گوشی های بالای هزار دلار حداقل ۳۰ درصد تعیین شود. حقوق گمرکی واردات گوشی در سایر رویه ها، با رعایت حداقل های فوق برعهده دولت خواهد بود. همچنین عوارض دریافتی برای واردات اسباب بازی و کالاهای فرهنگی خارجی به جز صنایع دستی تا ۲ درصد تعرفه وارداتی این کالاها و محصولات افزایش یافت. ائتلاف رسانه‌ای محور مقاومت؛ گامی مهم برای موفقیت در جنگ روایت‌ها تجربه‌های سوریه، داعش و طالبان به‌خوبی نشان داد که مدیریت روایت‌ها و افکار عمومی در فضای مجازی می‌تواند به‌اندازه قدرت نظامی اهمیت داشته باشد. سردار «سیاوش مسلمی» فرمانده سپاه کربلا؛ در یادداشتی نوشت: در جهان امروز، میدان نبرد دیگر محدود به خاک، دریا یا آسمان نیست. فضای مجازی به یکی از مهمترین عرصه‌های جنگ‌های شناختی و روانی تبدیل شده است. در این عرصه، سلاح اصلی نه تفنگ یا موشک، بلکه روایت‌ها، محتوا‌ها و افکار عمومی است. تسلط بر این فضا می‌تواند معادلات میدانی را به‌طور کامل تغییر دهد و حتی بدون شلیک یک گلوله، پیروزی یا شکست یک ملت را رقم بزند. نمونه‌های ملموس و تاریخی، مانند ظهور داعش و بحران سوریه، به‌خوبی این واقعیت را نشان می‌دهند. داعش نمونه‌ای برجسته از بهره‌گیری موفق از فضای مجازی در جنگ‌های شناختی است. این گروه تروریستی، با تولید محتوای تصویری حرفه‌ای، از جمله ویدیو‌های کوتاه از اعدام‌های بی‌رحمانه و نمایش قدرت خود در میدان نبرد، به‌طور هم‌زمان دو هدف را دنبال می‌کرد: ایجاد رعب و وحشت در میان دشمنان و جلب حمایت جوانان از کشور‌های مختلف. داعش با استفاده از تکنیک‌های عملیات روانی، مانند ایجاد حس بی‌قدرتی در برابر گروه، تبلیغ جذابیت ایدئولوژیک و تقویت تصور شکست‌ناپذیری، توانست پیام خود را به میلیون‌ها نفر منتقل کند و حتی با ابزارهای ساده‌ای مانند تلگرام، یوتیوب و توییتر، تصویری نادرست از قدرت خود ارائه دهد. این اقدامات نشان داد چگونه یک گروه کوچک می‌تواند با حکمرانی مؤثر در فضای مجازی، روایت‌های خود را به میلیون‌ها نفر منتقل کرده و میدان نبرد را از خاک به عرصه افکار عمومی گسترش دهد. اما آنچه که وضعیت کنونی را برای سوریه رقم زد، فراتر از بحران‌های نظامی بود. ارتش سوریه از نظر اعتقادی، توان عملیاتی و ساختار فرماندهی با مشکلات قابل‌توجهی مواجه بود، اما تیر خلاص به انسجام این ارتش، جنگ روانی گسترده‌ای بود که از طریق فضای مجازی و رسانه‌های جهانی به راه افتاده بود. معارضین مسلح با بهره‌گیری از رسانه‌ها، به‌طور سیستماتیک از تکنیک‌های عملیات روانی مانند شایعه‌پراکنی، برجسته‌سازی شکست‌های کوچک و تضعیف روحیه عمومی استفاده کردند. جعل تصاویر و روایت‌ها، ارتش سوریه را در چشم مردم و جامعه جهانی ناتوان و شکست‌خورده جلوه داد. انتشار این روایت‌ها، به‌ویژه در لحظاتی که ارتش نیازمند انسجام ملی و روحیه جنگی بود، باعث کاهش اعتماد عمومی و تضعیف روحیه نیرو‌ها شد. شورشیان مسلح توانستند از این طریق، ارتش سوریه را نهتنها در میدان نبرد، بلکه در ساحت جنگ روانی و شناختی شکست دهند و برخی مناطق استراتژیک سوریه در کمترین زمان و بدون درگیری یا با مقاومت اندک از دست دولت مستقر برود. این روند نشان می‌دهد که حکمرانی در فضای مجازی به‌دلیل سرعت و گستره اثرگذاری، به یک ابزار استراتژیک برای مدیریت افکار عمومی تبدیل شده است. برخلاف نبرد‌های نظامی که محدود به جغرافیای خاصی هستند، جنگ شناختی و روانی در فضای مجازی هیچ محدودیتی ندارد و می‌تواند در هر لحظه و در هر نقطه‌ای از جهان، باورها، ارزش‌ها و حتی رفتار‌های مردم را تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، در کشور ما همچنان بحث‌ها بر سر فیلترینگ یا نبود آن متمرکز است، در حالی که این نگاه سطحی به فضای مجازی، موجب غفلت از مسئله اصلی یعنی حکمرانی در این فضا شده است. تجربه‌های تلخ سوریه و موفقیت دشمن در عملیات روانی علیه افکار عمومی، به ما نشان داد که تکیه بر سیاست‌های محدودکننده بدون برنامه‌ریزی استراتژیک برای مدیریت روایت‌ها و تقویت حضور ملی، ما را از میدان اصلی نبرد دور می‌کند. وقتی دشمن روایت اول را در افکار عمومی شکل می‌دهد، نتیجه آن چیزی جز تضعیف اعتماد و انسجام ملی نخواهد بود. برای مقابله با این تهدیدات، باید برنامه‌ای جامع برای حکمرانی در فضای مجازی تدوین کرد. این برنامه باید شامل توسعه زیرساخت‌های بومی، ایجاد شبکه‌های اجتماعی ملی، تولید محتوای حرفه‌ای و جذاب و تقویت روایت‌های ملی باشد. تجربه موفق کشور‌هایی مانند چین در راه‌اندازی پلتفرم‌های بومی مانند وی‌چت نشان می‌دهد که این مسیر نهتنها ممکن، بلکه ضروری است. در کنار این اقدامات، آموزش و توانمندسازی نیرو‌های رسانه‌ای و کاربران فضای مجازی برای شناسایی و مقابله با روایت‌های مخرب، یکی از گام‌های حیاتی است. از سوی دیگر، همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی میان کشور‌های همسو می‌تواند نقش مهمی در تقویت حکمرانی در فضای مجازی ایفا کند. ایجاد ائتلاف رسانه‌ای میان کشور‌های محور مقاومت، بستری برای تبادل اطلاعات و مقابله با جنگ روانی دشمنان فراهم می‌کند. این همکاری‌ها، علاوه بر کاهش تهدیدات خارجی، موجب تقویت اعتماد عمومی در داخل کشور‌ها نیز می‌شود. نباید فراموش کرد که غفلت از حکمرانی در فضای مجازی، به معنای واگذاری یک جبهه استراتژیک به دشمن است. تجربه‌های سوریه، داعش و طالبان به‌خوبی نشان داد که مدیریت روایت‌ها و افکار عمومی در فضای مجازی می‌تواند به‌اندازه قدرت نظامی اهمیت داشته باشد. امروز بیش از هر زمان دیگری به درک این حقیقت نیاز داریم که فضای مجازی، میدان جنگ نوینی است که پیروزی در آن نیازمند نگاه راهبردی، برنامه‌ریزی دقیق و اقدام هماهنگ است. باید این فضا را به بستری برای تقویت انسجام ملی و اقتدار کشور تبدیل کنیم، زیرا در غیر این صورت، در جنگی که زمین بازی در اختیار دشمن است، به‌سادگی شکست خواهیم خورد.