انرژی
فصل سرد سال جاری در حالی آغاز شد که نیروگاه‌های حرارتی کشور به واسطه عدم دریافت سوخت کافی در فصل گرم و نیز کاهش شدید ذخایر سوخت مایع در فصل سرد با چالش بزرگی در حوزه تولید برق رو به رو هستند. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در بخشی از گزارش خود پیرامون لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کشور با اشاره به ناترازی انرژی در سال ۱۴۰۳ نوشت، لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ در وضعیتی توسط دولت تدوین می‌شود که کشور با ناترازی‌های رو به گسترش در تمامی حامل‌های انرژی ازجمله گاز طبیعی، برق و بنزین روبه رو است. بر اساس این گزارش در سال ۱۴۰۱ میزان ناترازی گاز طبیعی در اوج مصرف به ۳۱۵ میلیون مترمکعب در روز رسید و اگرچه به واسطه افزایش دما -در دوره سرد- سال۱۴۰۲ این عدد به حدود ۲۸۰ میلیون مترمکعب در روز کاهش یافت، اما همچنان چالش ناترازی گاز طبیعی در کل سال به ویژه ماه‌های سرد وجود دارد. ازسوی دیگر مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌های حرارتی افزایش یافته و ذخایر گازوئیل و نفت کوره نیروگاه‌ها در ۶ ماهه اول ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال قبل (۶۰درصد) کاهش پیدا کرده و افزایش ناترازی گاز و عدم امکان تأمین سوخت مایع جایگزین، چالش‌هایی را برای تأمین برق در زمستان به وجود آورده است. مستند به این گزارش، انتظار می‌رود تدوین لایحه بودجه و احکام آن متناسب با وضعیت ناترازی انرژی و چالش‌های آن بوده و راهکار‌هایی برای مدیریت و کاهش ناترازی در آن مدنظر قرار گرفته باشد. همچنین با توجه به اینکه برنامه هفتم پیشرفت در سال جاری به تصویب رسیده است، انتظار می‌رود بودجه به عنوان برشی یکساله از قانون برنامه هفتم در راستای تکالیف و تحقق اهداف کمّی برنامه هفتم تدوین شود. بر اساس این گزارش، ایجاد بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و مردمی‌سازی بهینه‌سازی با صدور گواهی صرفه‌جویی از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توان با هدف کاهش ناترازی انرژی دنبال کرد. همچنین افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، لزوم تأمین مالی لازم برای افزایش بازدهی نیروگاه‌های حرارتی، تسریع در روند تعویض موتور کولر‌های آبی با نسل جدید، تعویض کولر‌های گازی با کولر‌های کم مصرف و جایگزینی و نصب بخاری کم مصرف و بهسازی سامانه (سیستم)، گرمایشی در موتورخانه‌های موجود از دیگر اقداماتی است که در این راستا می‌توان در دستور کار قرار داد بنا بر این گزارش همزمان با آغاز فصل سرد سال جاری و به دنبال محدودیت در تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها، ظرفیت تولید برق کشور چیزی حدود ۳ درصد نسبت به برق مصرفی مورد نیاز کاهش یافت که همین موضوع سبب شد تا وزارت نیرو از طریق اعمال محدودیت ساعتی نسبت به مدیریت ذخایر سوخت با هدف عبور موفق از فصل سرد اقدام کند. باتوجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از ظرفیت تولید برق کشور توسط نیروگاه‌های حرارتی و عمدتاً گازسوز انجام می‌شود، عدم تحویل گاز کافی به این نیروگاه‌ها و کاهش ۶۰ درصدی ذخایر مایع نسبت به سال گذشته، عملاً صنعت برق کشور را در فصل سرد با چالش‌های جدی رو به رو کرد. به طور مشخص در سال جاری بیش از ۴ میلیارد مترمکعب گاز کمتر نسبت به سال قبل به نیروگاه‌ها تحویل شد و برای تولید برق به همین میزان از سوخت مایع برداشت شد که با هدف پاسخگویی به اوج بار فصل سرد جبران نشد. این وضعیت در حالی است که ظرفیت نامی نیروگاه‌های کشور بیش از ۹۴ هزار مگاوات است و بر اساس نظر وزیر نیرو، در صورت تأمین سوخت کافی حتی امکان تولید برق، ۲۰ درصد بیشتر از برق مصرفی مورد نیاز در فصل سرد نیز وجود دارد.