دلار زدایی چه زمانی
ممکن است؟
نقی فروهر- کشورهایی که هدف کاهش تأثیر دلار بر اقتصاد خود را دنبال می‌کنند، ممکن است رویکردهای مختلفی را اتخاذ کنند. برای خروج از سایه دلار، بانک‌های مرکزی نیاز به یک ارز ذخیره جایگزین دارند که همچنان به آن‌ها اجازه می‌دهد سیستم مالی محلی خود را تقویت کرده و در تجارت بین‌المللی شرکت کنند.
پول در اقتصاد، سه وظیفه دارد: ۱- واسطه مبادله ۲- ذخیره ارزش (پس انداز) ۳- معیار سنجش (قیمت‌گذاری). به هر مقداری که عناصری غیر از پول ملی این وظایف را بر عهده بگیرند، تقاضا برای پول ملی کاهش می‌یابد و ارزش آن سقوط می‌کند. اگر مردم بخواهند در مبادلات روزمره خود، از چیزی غیر از ریال برای داد و ستد استفاده کنند، اگر بخواهند پس‌اندازهای خود را به شکلی غیر از ریال نگهداری کنند، و اگر قیمت‌گذاری اجناس و کالاها با واحدی غیر از ریال صورت گیرد، ریال لاجرم ارزش خود را از دست می‌دهد.
دلاریزه شدن اقتصاد به پدیده‌ای اطلاق می‌شود که طی آن، یک ارز خارجی(معمولا دلار)، وظایف پول ملی یک کشور را ایفا می‌کند. دو نوع دلاریزه شدن وجود دارد: ۱- کامل ۲- نسبی. در دلاریزه شدن کامل، یک کشور رسما ارز خارجی را به عنوان پول رایج، جایگزین پول ملی معرفی می‌کند. پاناما، اکوادور، السالوادور و زیمبابوه، کشورهایی هستند که دلار آمریکا را به عنوان پول رایج خود پذیرفته‌اند. در دلاریزه شدن نسبی، ارز خارجی در کنار پول ملی وظایف پول را در محدوده یک سرزمین ایفا می‌کند.
در ادبیات علمی، سه اثر سوء برای دلاریزه شدن اقتصاد ذکر شده است: ۱- کاهش تقاضا برای پول ملی و در نتیجه کاهش ارزش آن ۲- کاهش اثربخشی سیاست‌های پولی ۳- ناتوان شدن دولت برای مدیریت فرآیندهای اقتصاد کلان.
بلوک اقتصادی دلار آمریکا دربرگیرندۀ کشورهایی است که از دلار آمریکا در ذخایر ارزی، مبادلات و معاملات بین‌المللی استفاده می‌کنند و اقتصادهایی مانند چین، هند، روسیه و بازارهای نوظهور را شامل می‌شود. سهم دلار آمریکا از کل ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی در جهان حدود 63 درصد است. درحالیکه سهم یورو ۲۰ درصد و سهم یوآن ۲٫۵ درصد است. مهمترین ملاک برای تبدیل شدن واحد پولی یک کشور به ارز جهانی میزان تولید ناخالص داخلی و نقش اقتصاد آن کشور در تجارت بین‌المللی است.
بلوک دلار آمریکا از دو جنبه اقتصادی باعث رشد تقاضای دلار در بازارهای جهانی شده است: یکی انباشت ذخایر ارزی به دلار آمریکا و دیگری استفاده از دلار در معاملات و مبادلات تجاری. اغلب اقتصادهای نوظهور تحت نظام ارزی شناور مدیریت شده، ارزش برابری پول خود با دلار آمریکا را در محدودۀ طیف ارزی از پیش تعیین شده‌ای ثابت نگه می‌دارند با این هدف که تثبیت ارزش دلار آمریکا منجربه کاهش نوسانات ارزی و به تبع ثبات بازار مالی این کشورها شود. نگهداری ذخایر ارزی به دلار آمریکا، نه تنها در رشد نقدینگی و نرخ سود بانکی بلکه در سیاست و مبادلات ارزی این کشورها نیز مؤثر است؛ زیرا ذخایر ارزی «پشتوانه پولی و مالی» تلقی می‌شوند که دولت را در رسیدن به اهداف اقتصادی یاری می‌دهند. آمار نشان می‌دهد که حجم ذخایر ارزی کشورهای جهان، به خصوص به دلار آمریکا در حال رشد است. دلایل متعددی وجود دارند که نگهداری ذخایر ارزی به دلار آمریکا را برای بانک‌های مرکزی و بخش خصوصی توجیه می‌کنند: اولاً، بازار مالی آمریکا از نظر اندازه و میزان نقدنیگی بزرگتر و مطمئن‌تر از سایر کشورهاست. این مزیت اقتصادی همراه است با قدرت نقدشوندگی دلار آمریکا به دیگر ارزها و دارایی‌ها؛ زیرا تعادل بین عرضه و تقاضای دلار آمریکا در بازارهای جهانی فراگیر و باثبات است. ثانیاً، استفاده از دلار آمریکا در تجارت بین‌الملل، معاملات بازار جهانی نفت، گاز، طلا و سایر فلزات و همچنین محصولات کشاورزی باعث حفظ تقاضای جهانی برای دلار آمریکا شده است. آمریکا بزرگترین بازار وارداتی را دارد و به همین دلیل برای بسیاری از کشورها اعم از توسعه یافته، بازارهای نوظهور و کشورهای درحال توسعه که مایل به افزایش سهم خود در این بازار هستند جذاب است.
رییس سازمان زندان‌ها اعلام کرد؛
انتقال ۱۸ زندان به خارج از شهر در ۳ سال اخیر
رییس سازمان زندان‌ها گفت: حدود ۱۸ زندان در سه سال اخیر به خارج از شهر منتقل شده است.
غلامعلی محمدی درباره انتقال زندان‌ها به خارج از شهرها گفت: بعد از تصویب قانون انتقال زندان‌ها به خارج از شهرها تاکنون، تعداد ۴۳ زندان به خارج از شهرها منتقل شده که از این تعداد حدود ۱۸ زندان در همین سال‌های اخیر (سه سال اخیر) به خارج از شهر منتقل شده است.
وی گفت: حدود ۱۰۰ پروژه داریم که مجوز این ۱۰۰ پروژه را از هیات عالی مولدسازی اخذ کردیم تا از طریق فروش و واگذاری یا تهاتر این پروژه‌ها بتوانیم اعتبارات مورد نیاز را برای ساخت زندان‌های جدید از جمله ۳۵ زندانی که در داخل شهر هستند به خارج از شهر عملیاتی کنیم.