نقش عوامل فرهنگی
در کاهش جمعیت
مینو عربیان- در گذشته تعداد کمی از افراد به سنین کهولت و پیری میرسیدند، اما در جهان کنونی پیشرفتهای تکنولوژی و بهداشتی باعث شده تا افراد سالهای بیشتری عمر کنند و مرگ آنها در سنین بالاتری اتفاق افتد، در نتیجه در حال حاضر افراد بیشتری میتوانند سنین پیری را تجربه نمایند. از طرف دیگر از آن جایی که تقریباً تمامی کشورهای دنیا دورهای را با باروری و زاد و ولد بالا پشت سر گذاشته و یا در حال گذار از آن هستند، طبیعتاً تعداد افراد بیشتری نسبت به گذشته همزمان به مرحله پیری میرسند. در سطح جهانی بعد از کاهش میزان مرگ و میر و احتمال زنده ماندن کودکان تا سنین بزرگسالی، میزان باروری کل رو به کاهش گذاشت. در نتیجه تعداد افراد سالخوردهی جوامع رو به افزایش گذاشت و در حال حاضر جمعیت برخی کشورها رو به سالمندی رفته و در سایر کشورها نیز انتظار میرود در آینده این پدیده را تجربه نمایند. از این رو بررسی روند شاخصهای سالمندی جمعیت ایران مفید و ضروری به نظر میرسد.
رشد جمعیت بستگی به میزان زاد و ولد دارد و زاد و ولد هم بستگی به میزان ازدواج و تشکیل خانواده دارد. در واقع میتوان گفت که «جمعیت» از یک زنجیره به هم متصل تشکیل میشود که اگر هر کدام از این حلقهها جدا شود، قطعاً در روند افزایش جمعیت، اختلال ایجاد میشود. سال هاست پژوهشگران جمعیت شناسی در کشور نسبت به بحران جمعیتی هشدار دادهاند؛ موضوعی که بسیار دیر مورد توجه قرار گرفت و تا زمان ابلاغ سیاستهای جمعیتی از سوی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۳ کمتر کسی به بحران کاهش جمعیت جوان کشور واقف بود. این بحران پس از بسته شدن پنجره جمعیتی و کاهش نیروی فعال در کنار افزایش جمعیت سالمندان مشکلات بسیاری ایجاد میکند.
کارشناسان حوزه مسائل جمعیتی، نقش عوامل فرهنگی و باورها و نگرشهای افراد را بسیار مؤثر میدانند. نرخ پایین باروری در برخی استانها و خانوادههای با رفاه و درآمد بالاتر، میتواند موید برجستهتر بودن نقش فرهنگ بر مسائل دیگری چون رفاه اقتصادی باشد.سیاستها و تبلیغات وسیع برای کنترل جمعیت، که طی ۳۰ سال اخیر در کشور جریان داشته است، به تدریج باعث تغییر فرهنگ عمومی و تمایل به فرزند کمتر شده است.
اصلاح این روند، نیازمند برنامه ریزی و اجرای رویدادها و برنامههای فرهنگی در جهت اطلاع رسانی گسترده به جامعه در زمینه بحران جمعیت و فرهنگ سازی برای داشتن جمعیت جوان است.
تجارب نشان میدهد که فرهنگ سازی رخ نمیدهد مگر اینکه مردمی سازی انجام شده و مردم پای کار بیایند.مردم باید در مسائل جمعیتی، نقش آفرین شده و حضور یابند و درک کنند که اگر جمعیت کاهش یابد، همه اعضای جامعه آسیب خواهند دید.مردم باید در عرصه اجرا، نظارت و برنامه ریزی جمعیت وارد شوند.
جامعه ایرانی همچنان درگیر انگارههای فرهنگی ترس از تربیت فرزندان، معضلات اقتصادی، معیشتی و تبلیغات سوء دشمن و شعارهای ناملموسی همچون «دو فرزند کافی است»، «فرزند کمتر، زندگی بهتر» و … هستند. این قبیل تبلیغات در دهه ۶۰ پس از رشد یکباره جمعیت و ترس دشمن از افزایش جمعیت ایرانی مسلمان جای خود را در رسانه ملی و بیلبوردهای شهری پیدا کرد.
ایران در سال ۱۳۹۴ در زمره کشورهای با جمعیت جوان بوده است. در سال ۱۴۲۹، ایران جزو کشورهای با جمعیت سالخورده قرار میگیرد و ۳۱.۲ درصد از جمعیت کشورمان را سالمندان بالای ۶۰ سال تشکیل خواهند داد.
در سال ۱۴۲۹ از هر ۳ ایرانی، یک نفر سالمند خواهد بود.ایران در مدت ۳۵ سال از سایر کشورهای جوان فاصله گرفته است.پیش بینی میشود رشد جمعیت کشور در سال ۱۴۰۵ برابر با ۰.۲۱، در سال ۱۴۱۰ برابر با ۰.۱۵ و در سال ۱۴۱۵ به ۰.۰۴ کاهش یابد.
ملکی اعلام کرد؛
جزییات حریق خوابگاه زنان در سعادت آباد تهران
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران جزییات حریق خوابگاه زنان در سعادت آباد را تشریح کرد.
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران اعلام کرد: ساعت ۰۴:۰۷ دقیقه بامداد امروز وقوع حریق در یک محل اقامتی بانوان در خیابان سعادت آباد تهران به نیروهای آتش نشانی اطلاع داده شد.
وی افزود: بلافاصله نیروهای ۳ ایستگاه آتش نشانی به محل حادثه اعزام و مشاهده کردند حریق در یک ساختمان ۴ طبقه که خوابگاه زنان از اقشار مختلف کارگر، کارمند، دانشجو و… بوده، رخ داده است.
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران ادامه داد: حادثه از هود آشپزخانه در طبقه منهای یک آغاز شده بود و این ساختمان ۱۶ اتاق در نقاط مختلف حتی در پشت بام و زیرزمین و حیاط داشت و در مجموع ۴۰ نفر در این ساختمان حضور داشتند که همگی با کمک آتش نشانان به سلامت خارج شدند. ملکی با اشاره به اینکه اطفای حریق و ایمن سازی محل ساعت ۰۵:۱۰ دقیقه صبح به اتمام رسید، خاطر نشان کرد: خوشبختانه این حادثه مصدومی به همراه نداشت ولی با توجه به اتفاقات مشابه طی روزهای اخیر از مسؤولان مربوطه که به این اماکن مجوز میدهند درخواست داریم نسبت به ایمنی ساختمانها توجه کنند و حتماً از آتش نشانی مجوزهای لازم ایمنی را دریافت کنند.