چوب ناترازی انرژی لای چرخ‌های اقتصاد

  مراد علیزاده- به سیاق چند سال گذشته، از نیمه خرداد و با گرم شدن هوا، برق واحدهای صنعتی و تولیدی قطع می‌شود. گذشته از اینکه بی‌نظمی سال‌های نخست قطع برق، جای خود را به برنامه مدیریت بار (بخوانید قطع برق) داده و حالا واحدهای تولیدی فعال در شهرک های و مناطق صنعتی، از قبل مطلع می‌شوند که چه روز و ساعت‌هایی برق آن ها قطع می شود، اما متأسفانه، قطع برق از یک‌ روز به دو روز و حالا به یک ساعت زودتر از هر دو روز رسیده‌است.
عجیب اینکه سیاستگذاران انرژی به جای توسعه زیرساخت‌ها یا خرید برق برای تأمین کسری کشور، راحت‌ترین راه را انتخاب و برق واحدهای تولیدی و صنعتی کشور را قطع می‌کنند. به رغم نامگذاری سال‌های اخیر با عبارت‌هایی مثل جهش تولید یا رشد تولید یا حمایت از تولید، مخرب ترین تصمیمات از سوی سیاستگذاران وزارت نیرو، علیه واحدهای صنعتی و تولیدی به کار گرفته شده است.
قطعی برق صنایع در حالی اتفاق می‌افتد که بر اساس قانون،  دولت موظف است طبق ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب‌‌‌وکار برق،  گاز،  مخابرات و به طور کلی تاسیسات زیر‌بنایی را برای صنایع فراهم کند و نباید بلافاصله صنعت را در اولویت قطع برق قرار دهد اما چنانچه بنا بر مصالحی دولت یا وزارت نیرو تصمیم به قطع خدمات مذکور برای صنایع بگیرد،  دستگاه مربوطه باید خسارت وارده را جبران کند.
سال گذشته وزارت نیرو بهای برق را برای بخش صنعت حدود ۱۰ برابر افزایش داد تا با ما‌به‌التفاوت این افزایش نرخ علاوه بر کمک به بخش تولید،  زیرساخت‌های تامین انرژی پایدار را برای صنایع فراهم کند اما متاسفانه این پول در هیچ‌کدام از این بخش‌ها سرمایه‌گذاری نشد و صرفا برای پرداخت یارانه از آن استفاده کردند.
نکته حائز اهمیت اینکه دولت سیزدهم قول ساخت ۱۰‌هزار مگاوات نیروگاه تجدید‌پذیر را از همان روز نخست فعالیت به عنوان برنامه اعلام کرد اما شاهدیم که میزان تولید انرژی تجدید‌پذیر به ۱۰۰۰ مگاوات هم نرسید که البته در دولت‌های گذشته هم اقدام چشمگیری در این حوزه صورت نگرفت و امیدواریم با روی کار آمدن دولت چهاردهم از همان ابتدا ساخت نیروگاه که از وظایف حاکمیت است،  به طور جدی پیگیری شود چرا که این فرآیند زمان‌بر است و از طرفی متاسفانه به دلیل فقدان سرمایه‌گذاری در یک بازه زمانی چند‌ساله در استحصال گاز برای تامین انرژی موردنیاز نیروگاه‌ها هم دچار مشکل هستیم.
 ناترازی انرژی دستمزد کارکنان را کاهش داد!
چوب قطعی مداوم برق و استمرار ناترازی انرژی دیگر فقط لای چرخ‌های تولید نیستند، بلکه این بحران دیگر تبعاتی مانند تشدید بیکاری یا کاهش دستمزد نیروی انسانی را هم به دنبال دارد.
قطعی مکرر برق باعث شده که روند تولید صنایع با مشکلات فراوانی روبه‌رو شود. این قطعی‌ها با کاهش تولید، منجر به کاهش درآمد صنایع و گران‌تر شدن محصولات شده است. از سوی دیگر، این قطعی‌ها تامین دستمزد کارگران را با مشکل مواجه ساخته است.
به‌طور کلی نکته مغفول در بحران ناترازی انرژی به بحث تورم کالایی و تامین نشدن دستمزد کارگران بازمی‌گردد. در راستای پای‌بند نبودن وزارت نیرو بر تعهدات خود، نه‌تنها خود صنایع، بلکه ارسال سفارشات و قیمت کالاهای این صنایع نیز به دنبال دشوارتر شدن روند تولید، افزایش پیدا کرده است.
از سوی دیگر، کاهش درآمد صنایع، مشکل تامین دستمزد کارگران و تعدیل نیرو را به دنبال دارد.
کاهش تولید و تامین دستمزد
حسن مرادی، کارشناس انرژی، عنوان کرد که دستگاه متولی تامین برق، از نظر قانونی، موظف و مکلف است که برق دائم و پیوسته به صنایع تحویل دهد. کسی که یک واحد تولیدی را احداث می‌کند، منطقا انتظار دارد که تمام پارامترها و عوامل موثر در تولید، همکاری لازم را با او داشته باشند. حال اگر این خدمات و سرویس‌ها برقرار شود، او قادر است تا با کارگران، خط تولید را به حرکت درآورد.
او ادامه داد: در برخی از صنایع مانند صنایع آلومینیوم که اصولا به کوره‌های حرارتی نیاز دارند، مشکل قطع برق می‌تواند میلیاردها تومان ضرر وارد کند. اگر وزارت نیرو تامین برق صنایع را در اولویت خود نداشته باشد و بدون اطلاع قبلی در هر ساعت از شبانه‌روز برق صنایع را قطع کند، به صنعت لطمه بزرگی وارد می‌شود. حال اگر دولت اعلام تعطیلی می‌کند، متوجه پیامدهای این تعطیلی نظیر تاخیر در ارسال سفارشات، کالاها و کاهش تولید در صنایع نخواهد بود.
وی افزود: بنابراین قطع برق تنها از یک بعد مطرح نیست و ابعاد مختلف آن باید بررسی شود. امسال گرمای هوا، تمام الگوهای موجود را بر هم زد و بحران برق را تشدید کرد. این موضوع تمام توصیه‌های کارشناسانه در رابطه با مشکلات ساختاری مصرف برق را نابسامان کرد. برای مثال طی 20 سال گذشته پیشنهاد می‌شد که کانال‌کشی ساختمان‌ها متوقف نشود و جایگزینی با کولرهای گازی صورت نگیرد. چراکه این کولرها، مصرف برق را دوچندان می‌کنند. در حالی که با بهینه‌‎سازی کولرهای آبی، می‌توانستند با یک‌پنجم مصرف برق کولرهای گازی، تا حدی اوضاع را مدیریت کنند. اما به توصیه کارشناسان توجهی صورت نگرفت و افزایش دما نیز مزید بر علت شد.
مرادی در رابطه با وضعیت تامین برق اظهار کرد که ایران یک کشور در حال توسعه است و در چنین کشوری، در هر ساعت و هر روز، یک بخش یا یک روستا به شبکه متصل خواهند شد. وقتی دولت شعار می‌دهد که قصد دارد یک میلیون خانه در سال بسازد، باید توجه داشته باشد که این منازل به برق احتیاج دارند و باید توانایی فراهم کردن برق موردنیاز این منازل را داشته باشد. تامین برق موردنیاز، مستلزم ایجاد شرایط و زیرساخت‌های لازم است.
به گفته او، ایران اگر افتخار می‌کند که یک کشور پیشروست، باید با کشورهای منطقه مانند عراق و افغانستان همکاری کند و به آن‌ها نیز در زمینه سیستم‌های انتقال برق کمک برساند. دولت این تعهدات را دارد و مجبور است که به این کشورها کمک کند.
وزیر پیشنهادی نیرو ناترازی‌ها را حل می‌کند؟
این کارشناس انرژی در رابطه با وزیر پیشنهادی نیرو اعلام کرد که انتخاب عباس علی‌آبادی، در زمینه برق و در وزارت نیرو می‌تواند در عرصه هدایت و کنترل این وزارت‌خانه کلیدی، نقش مهمی داشته باشد. با این که در زمینه صنعت، ضعف‌هایی به او منتسب شده است، اما این امیدواری وجود دارد که تا بهار سال آینده، چند طرح عظیم در زمینه تولید انرژی در دستور کار قرار بگیرد و حتی نیروگاه‌های حرارتی توسعه پیدا کنند. امید است که با متعادل‌تر شدن هوا در سال آینده، مشکلات کمتری در صنعت، بخش تجاری و مسکونی وجود داشته باشد و کشور از این بحران عبور کند.
قطعی برق بدون اطلاع قبلی و خسارت‌ های جبران‌ ناپذیر به صنایع
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: امروز در صنایع ایران عمدتا هفته‌ای، ۳۶ تا ۴۸ ساعت قطعی برق داریم و اتفاق جدیدی که امسال شاهد آن هستیم، قطعی برق بدون اطلاع قبلی است که باعث از بین رفتن دستگاه‌ها و خسارت‌های جبران‌ناپذیری شده‌ است.
 محمد سهامیان مقدم در جلسه صنعت پشت سد ناترازی اظهار کرد: دولت‌های ۲۵ سال گذشته، هیچ توسعه مفیدی در حوزه انرژی نداشته‌اند و با توجه به‌ تغییر فرهنگ مردم باید افزایش مصرف برق پیش‌بینی می‌شد. کل مصرف کنندگان برق شامل خانگی، تجاری، صنفی، صنعتی، اداری و کشاورزی می‌شوند.
وی ادامه داد: کشاورزی روزانه ۷ ساعت قطعی برق و صنایع زیر ۲ مگاوات مصرف، دو روز در هفته  قطع برق دارند حال آنکه مصارف تجاری و خانگی به دلیل سیاست‌گذاری‌های اشتباه از این قطعی برق معاف شده‌اند.
بخش عمده‌ای از ناترازی برق در گرو مصرف بالای ماینرها
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: ماینرها انرژی‌بری بسیار بالایی دارند و کشوری که با کمبود برق مواجه است، نباید تولید ماینر داشته باشد که بخش عمده‌ای از ناترازی در گرو این موضوعات است. در شرایط کمبود برق، درست همین امروز، برق به کشور افغانستان و عراق صادر شد.  
سهامیان مقدم ادامه داد: در پیک، ۸۰ هزار مگاوات تقاضای انرژی داریم، حال آنکه تمام توان  تولیدی کشور، ۶۵ هزار مگاوات است که بار  کمبود برق به دوش صنعت و کشاورزی است و سالانه به میزان قطعی برق این دستگاه‌ها افزوده می‌شود.
وی بیان کرد: هزاران میلیارد دلار برای هسته‌ای هزینه شد و از تولیدات ۶۵ هزار مگاوات، تولید هزار مگاوات بر عهده نیروگاه بوشهر بوده که بیشتر اوقات خراب است. طبق ماده ۲۵ قانون مترقی بهبود مستمر فضای کسب و کار که توسط اتاق بازرگانی ایران نوشته شد، در زمان کمبود انرژی آخرین اولویت برای قطع برق، صنعت است و در زمان اضطرار قطعی برق صنایع، باید برای آن‌ها جبران خسارت شود.  
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی اتاق بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: متاسفانه امروز در صنایع ایران عمدتا هفته‌ای، ۳۶ تا ۴۸ ساعت قطعی برق داریم و اتفاق جدیدی که امسال شاهد آن هستیم، قطعی برق بدون اطلاع قبلی است که باعث از بین رفتن دستگاه‌ها و خسارات‌های جبران ناپذیری شده‌ است.
سهامیان مقدم اضافه کرد: بدون اطلاع هر روز در خرداد ماه سال ۱۴۰۰، برق صنایع قطع می‌شد و در  نهایت به یک روز در هفته رسید و تا پایان ۱۴۰۰ این موضوع رعایت شد و تا ۱۰ تیر امسال یک روز قطعی برق ثابت بود که به دو روز در هفته ارتقا یافت و قطعا این بحران در سال آینده بیشتر خواهد شد و حتی اگر از همین الان اقدامات مدیریتی درستی انجام شود تا ۳ سال آینده نیز این ضرر و زیان‌ها وجود خواهد داشت.
وی اظهار کرد: طبق صحبت‌هایی که با استانداری و سازمان صمت انجام شد، تمام اصناف به جز سه صنف باید هر روز از ساعت ۱۳ تا ۱۷ تعطیل باشند و باید بتوانیم در کل کشور قطعی برق را به مصارف خانگی و تجاری منتقل کنیم.
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی اتاق بازرگانی خراسان رضوی عنوان کرد: ۵ شهرک اصلی مشهد در حدود صد مگاوات مصرف واقعی داشته و با درنظر گرفتن مصرف ۱۰۰ مگاواتی صنایع خارج از شهرک، کل سهم مصرفی صنعت از برق ۲۰۰ مگاوات است، حال آنکه اصناف در مشهد، ۱۲۰ مگاوات مصرف دارند، علاوه بر اینها فرهنگ سازی درستی در عمکرد میزان مصارف اصناف انجام نشده است و برخی از اصناف تا پاسی از شب مغازه‌های خود را باز نگه‌ می‌دارند.
وی بیان کرد: در بسیاری از دولت‌ها به دلیل قیمت‌گذاری واقعی بر برق و عدم به صرفه بودن آن، بسیاری از افراد دست به ساخت برق خورشیدی شده‌اند که در کشور ما این موضوع صرفه اقتصادی ندارد و از طرفی ایجاد بستری برای سرمایه‌گذاری به دلیل عدم بودجه کافی از سمت دولت وجود ندارد.
با قطعی برق صنعت، تولید را از دست می‌دهیم
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: با تعطیلی اصناف، فروش از دست رفته نمی‌رود، بلکه در طی ساعات مشخص مردم برای خرید اقلام مورد نیاز خود اقدام می‌کنند، اما با قطعی برق صنعت، تولید را از دست می‌دهیم.
وی در انتها به ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از ناترازی برق اشاره کرد و گفت: از اقدامات موثری که باید در دستور کار قرار گیرد، ایجاد و توسعه نیروگاه‌های خورشیدی خرد و کلان است. نیروگاه بادی نیز کشور دارای  تونل‌های بادی بسیار بالایی است و از سمتی بهینه‌سازی انرژی  در مصارف خانگی و اصناف باید به طور جدی از طریق فرهنگ‌سازی در سطح کشوری انجام شود.
دولت درباره قطع برق واحدهای تولیدی، جبران خسارت کند
حمیدرضا فولادگر، رئیس شورای راهبری بهبود مستمر محیط کسب‌وکار در حاشیه نشست این شورا، درباره مساله ناترازی انرژی گفت: متاسفانه عدم‌اجرای برخی قوانین از جمله قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق و قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، موجب تشدید ناترازی و عدم‌جبران زیان تولیدکنندگان ناشی از قطع برق شده است.
او با بیان اینکه خاموشی شهرک‌‌‌های صنعتی از یک‌روز در سال گذشته به سه‌روز در سال‌جاری رسیده است، ادامه داد: امسال این خاموشی‌‌‌ها به بخش کشاورزی هم تسری پیدا کرد و دولت در کنار تعطیلی ادارات، به دنبال مدیریت ناترازی برق بود.
فولادگر با اشاره به اینکه امسال ناترازی به ۱۷‌هزار مگاوات رسیده است، تاکید کرد: بارها مطرح کرده‌‌‌ایم که ناترازی دو راه‌‌‌حل اصلی دارد؛ اول افزایش تولید و دوم مدیریت مصرف. اما در اجرای هیچ‌‌‌کدام موفق عمل نکرده‌‌‌ایم.رئیس شورای راهبری بهبود مستمر محیط کسب‌وکار گفت: در حالی ناترازی ادامه دارد که اجرای قانون مانع‌زدایی از صنعت برق و قانون بهبود می‌‌‌توانستند شرایط را بهبود دهند.
براساس قانون بهبود دولت موظف است، در صورت قطع برق، گاز و سایر زیرساخت‌‌‌های موردنیاز تولید، جبران خسارت کند. اما به دلیل عدم‌تامین منابع آن در بودجه سالانه، هنوز اجرا نشده است.توسلی، دبیرکل اتاق اصناف نیز با بیان اینکه در تولید برق سوءمدیریت وجود دارد، گفت: با افزایش تولید انرژی‌‌‌های پاک می‌‌‌توانستیم کسری برق را جبران کنیم، اما این اتفاق نیفتاده است.
واحدهای تولیدی هفته‌‌‌ای دو یا سه‌روز تعطیل هستند. دولت باید این تعطیلی‌‌‌ها را محاسبه کرده و به تعداد روزهایی که ناخواسته برق آنها قطع می‌شود، بخشودگی‌‌‌هایی در بازپرداخت تسهیلات بانکی و سهم تامین اجتماعی و... واحدها لحاظ کند. وفایی یگانه، معاون اقتصادی اتاق تعاون، نیز بیان کرد: شدت مصرف انرژی در کشور ما هشت‌برابر کشوری مانند نروژ است؛ یعنی نروژ هشت‌برابر ما از انرژی ارزش‌‌‌افزوده بیشتری تولید می‌کند. این رقم نسبت به متوسط جهانی ۲.۴برابر و نسبت به عربستان ۱.۵برابر است. بنابراین راهکار اصلی حل ناترازی، اصلاح الگوی مصرف است.
او با انتقاد از رویکرد دولت در قبال بخش خصوصی و تعاونی، گفت: دولت برخلاف قانون نه‌تنها اقدامی برای عضویت نمایندگان اتاق‌‌‌های سه‌‌‌گانه در مجامع و شوراهای عالی نکرده، بلکه آنها را حذف کرده است.محمود تولایی، رئیس کمیسیون مالیات اتاق ایران هم با اشاره به اجرای موفق یک مدل آزمایشی در تامین برق واحدهای تولیدی، اظهار کرد: وظایف مختلفی در حوزه برق متوجه دولت است که هیچ‌‌‌کدام را اجرا نکرده است. اما متاسفانه تاوان آن را بخش تولید و در نهایت کل کشور می‌دهد.
او افزود: امسال مدلی به صورت آزمایشی با برق منطقه‌‌‌ای اجرا کردیم؛ در این مدل واحدهایی که ۵۰ تا ۷۰‌درصد نیاز خود را برق خورشیدی تولید کردند از جدول قطعی حذف شدند. ۳۰واحدی که این مدل را اجرا کردند قطعی برق نداشتند. این را می‌‌‌توان در کل کشور اجرا کرد.
محمد زائری، رئیس مرکز بهبود کسب‌وکار اتاق ایران، هم با بیان اینکه موضوع ناترازی برق در آخرین جلسه شورای گفت‌‌‌وگو مطرح و ۱۰پیشنهاد برای مواجهه با آن بیان شد، گفت: در دستور کار جلسات بعدی شورای گفت‌‌‌وگو پیگیری مصوبات این موضوع را در دستور قرار داده و عملیاتی می‌‌‌کنیم.
او با اشاره به اینکه حقوق اتاق‌‌‌های سه‌‌‌گانه درباره عضویت در مجامع و شوراهای عالی رعایت نشده است، افزود: برخی از قوانین اخیر مانند قانون تامین مالی تولید، ظرفیت‌‌‌های خوبی برای تحقق مطالبه اتاق‌‌‌های سه‌‌‌گانه در مجامع و شوراها دارند و با توجه به اینکه دولت جدید رویکرد همراهی با بخش خصوصی را در پیش گرفته است، باید از این فرصت‌‌‌ها استفاده کرد.
یک نمونه استانی؛ قطعی ها یکباره افزایش یافت!
در نیمه اول تیرماه سال جاری دو قطعی برق (بدون اعلام خرابی یا تعویض خطوط و مسائل فنی که از سوی روابط عمومی برق استان سمنان اعلام می شود) در استان سمنان صورت گرفته و در نیمه دوم ۱۲ مورد! یعنی رشد شش برابری و از مرداد ماه هم که یکباره وضعیت برای مردم تغییر کرد. قطعی های مکرر برق به خصوص در شاهرود و سمنان صدای اعتراض همگان را بلند کرده است.
ماجرا وقتی عجیب تر می شود که در شهری مانند شاهرود قطعی برق آن قدر مکرر می شود که به قطعی های روزمره تبدیل شده و اعتراض مردم را به دنبال دارد برای مثال در خیابان امام (ره) شاهرود در ۱۵ روز اخیر بیش از نیمی از روزها برق قطع بوده و قطعی ها هم عمدتا بین دو الی سه و نیم ساعت است.
اداره برق استان سمنان چرا یکبار برای همیشه موضوع قطعی ها را به صورت صادقانه با مردم در میان نمی گذارد تا مردم قانع شوند که مشکل از کجا است؟
نکته دیگر اینکه در هفته گذشته طی ۲۴ ساعت برق مناطقی از شاهرود سه بار قطع شد! قطعی که روی هم شش ساعت را شامل و مردم را واقعاً کلافه کرده است همچنین برق در برخی مناطق مانند خیابان ایستگاه شاهرود تقریبا به صورت روزمره و روتین قطع می شود و کسبه نه می توانند کاسبی کنند و درب ها کرکره های برقی هم برایشان دردسر شده است. این مشکل البته در دیگر شهرهای استان سمنان نیز وجود دارد و شاهرود تنها به عنوان یک مثال بیان شد.
مشکل یکی دوتا نیست
مشکل اما فقط قطعی برق نیست بلکه بخش قابل توجهی از مردم در آپارتمان هایی زندگی می کنند که با این وضعیت آب استان سمنان مجبور به استفاده از پمپ نیز هستند چون فشار آب در استان سمنان حتی برای طبقات دوم و سوم هم کفایت نمی کند چه برسد به آپارتمان های بلند مرتبه‌تر؛ لذا وقتی برق نیست مردم آب هم ندارند!
از سوی دیگر سمنان نخستین استانی بود که اینترنت فیبرنوری و نسل جدید در آن اجرا شد و کاربران قابل توجهی در صورتی که برق قطع می شود حتی تلفن ثابت خانه و اینترنت هم ندارند! این شاید برای یک خانه مهم نباشد اما صحبت سر کسبه، بانک ها، بیمه ها، ادارات دولتی و غیر دولتی و خدمات رسان است! به عبارت دیگر موارد بسیاری برای نارضایتی مردم پدید می آید که زنجیر وار به هم وصل هستند.
اما آنچه مردم را بیشتر کلافه می کند دو چیز است نخست اینکه اداره برق استان سمنان چرا یکبار برای همیشه موضوع قطعی ها را به صورت صادقانه با مردم در میان نمی گذارد تا مردم قانع شوند که مشکل از کجا است؟ دوم نکته اینکه اداره برق از اساس قطعی برق برنامه ریزی شده و همه روزه را منکر می شود در صورتی که برای مثال در شهری مانند شاهرود در برخی مناطق هفته ای چهار مرتبه برق قطع می شود. یا در برخی مناطق شهر سمنان به همین نحو در نتیجه قطعی برق به روتین روزمره بدل شده است.
رله ها مشکل دارند!
مرتضی پرنیخ روابط عمومی شرکت توزیع برق سمنان در پاسخ به سوال خبرنگار بازار درباره قطعی برق ضمن عذرخواهی از مردم می نویسد: چیزی به نام قطعی برنامه ریزی برق در بخش خانگی در استان نداریم و این قطعی‌های مقطعی به واسطه عملکرد رله‌های حفاظتی است.
این یعنی چه؟ یک کارشناس برق توضیح می‌دهد: خط انتقال برق بر اثر برخی کمیت‌ها مانند فشار بار برق روی خط، گرمای هوا، ضربه و ... ماندن کلیدهای خودکاری هستند که جریان را قطع می کنند تا آسیبی به خط نرسد به عبارت دیگر رله‌ها محافظت کننده از جریان برق در برابر نوسان‌ها هستند.
مرتضی نیک نظر که خود ساکن سمنان است با بیان اینکه در واقع این دستگاه‌ها با بررسی مشکلاتی که در سیستم های برقی وجود دارد، دستگاه‌های معیوب را از مدار خارج می‌کنند و موجب از کار افتادن آنها می‌گردد، تاکید کرد: اگر رله ها نباشند و برق نوسان پیدا کند تجهیزات دچار خرابی خواهند شد و در نتیجه رله ها نیاز هستند که وجود داشته باشند تا در صورت بروز مشکل عمل کرده و از بروز خسارات جلوگیری کنند.
وی در پاسخ به این سوال که پس چرا رله های حفاظتی فقط در یک نقاطی از سمنان و شاهرود عمل می کند و در مناطق دیگر مثلا قزوین و یزد خیر؟ تاکید کرد: این موضوع را باید اداره برق توضیح دهد ولی ممکن است که در این مناطق مصرف برق بیشتر بوده و بر خط فشار آمده باشد اما به نظر هم می‌رسد که مشکل از رله ها باشد یا حتی رله‌ها خودشان خراب بوده باشند و باید آن‌ها را تعویض کرد.
چرا اطلاع رسانی نمی شود؟
موضوع بعد اما این است که مردم درخواست دارند که هر قطعی برقی و هر مشکلی اطلاع رسانی شود هرچند کارشناسان عقیده دارند که قطعی برق توسط رله غیر قابل پیش بینی است ولی آنطور که کارشناس برق قدرت می گوید: از روی بار منتقل شده روی خط، تجربه خط بانان و سن خطوط انتقال و ده‌ها عامل دیگر می توان تا ۶۰ درصد حدس زد که برق چه منطقه‌ای در صورت بروز گرمای شدید بیشتر قطع می شود زیرا اداره برق به خوبی می داند که چه خطوطی در چه مناطقی با چه سن و شرایطی وجود دارد.
محسن شریفی با بیان اینکه اداره برق در این زمینه به راحتی می‌تواند اطلاع رسانی کند از سوی دیگر فقط بحث اطلاع رسانی نیست بلکه مردم نیازمند توضیح هم هستند تا شرایط را درک کنند، تاکید کرد: وقتی مردم می بینند که برق منطقه آنها چهار روز در هفته قطع می شود ولی مثلا خانه خواهرشان چند خیابان آنطرف تر یا شهر دیگر قطع نمی شود برایشان سوال می شود اما اینکه بگوییم اینها سازماندهی شده است که فقط برق یک شهر قطع شود به نظر نمی رسد اصلا این مسائل مطرح باشد زیرا در سمنان در بسیاری نواحی هفته ای دو الی سه روز برق قطع است و مردم کلافه شده اند.
تولید را افزایش دادیم
حالا مسئولان از ارتقای تولید برق در این استان خبر می دهند تا بتوانند بخشی از مشکلات را حل کنند نیروگاه ۷۳۲ مگاواتی شهید باکری سمنان و نیروگاه شهید بسطامی شاهرود دو نیروگاهی هستند که در زمینه تولید برق در استان سمنان فعالیت دارند اما آنطور که کارشناسان می گویند تولید و توزیع برق به صورت کشوری است در نتیجه قطعی و وصلی آن هم از سوی کشور مدیریت و برنامه ریزی می شود حالا اما مدیر نیروگاه ۷۳۲ مگاواتی شهیدباکری سمنان درباره افزایش ظرفیت تولیدی نکات مهمی را بیان می کند.
داود غلامی مدیر نیروگاه ۷۳۲ مگاواتی شهیدباکری سمنان ، ضمن بیان اینکه هیچ گونه قطعی برقی را در ایام پیک مصرف در سمنان شاهد نبودیم، گفت: این نیروگاه با بالاترین ظرفیت خود نسبت به تولید برق مورد نیاز مردم اقدام کرده است.
غلامی با بیان اینکه این نیروگاه دارای فاز توسعه ای در چهار واحد یا همان دو یلوک ۳۶۶ مگاواتی است که ۸۰ میلیون یورو برای آن سرمایه گذاری شده است، بیان کرد: این نیروگاه از اسفند ۱۴۰۰ تاکنون در راستای جبران ناترازی های تولید برق فعالیت خود را ادامه داده است همچنین در این ایام طرح های افزایش توان و ارتقای واحد ها در این نیروگاه رقم خورده است.
وی با بیان اینکه این اقدامات سبب شده تا در چهار ماهه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۲۵درصد افزایش تولید برق را در نیروگاه ۷۳۲ مگاواتی شهید باکری سمنان داشته باشیم، افزود: طرح مدیای این نیروگاه نیز با سرمایه گذاری دو میلیون یورویی اجرایی شده و ۳۰ مگاوات بر صاعت از تاریخ اول خرداد ۱۴۰۳ به تولید این نیروگاه افزوده شده است لذا تمام تلاش مان را می کنیم که بهترین خدمات را به مردم ارائه کنیم.
طرح‌های توسعه‌ای ارزشمندی داریم
مدیر نیروگاه باکری سمنان با بیان اینکه طرح توسعه نیروگاه خورشیدی ۱۰ مگاواتی در کنار نیروگاه ۱۴ مگاواتی نیز در دست اجرا است، گفت: تکمیل نیروگاه سیکل ترکیبی بزرگترین طرح توسعه ای است که در نیروگاه شهید باکری سمنان در دست اجرا قرار دارد.
غلامی با بیان اینکه بخش بخار نیروگاه سمنان از توربین های تولید داخل ۱۸۰ مگاواتی برای نخستین بار به همت کارشناسان داخلی، بهره خواهد گرفت، گفت: تسطیح، خاک برداری و موضوع عمرانی این طرح از دو هفته قبل با سرمایه گذاری دلاری و ارزی شروع شده و با بهره برداری از این طرح حدوداً ۳۶۰ مگاوات بر ساعت دیگر برق در نیروگاه شهید باکری سمنان تولید خواهد شد این نیروگاه با اجرای این طرح جمعاً یک هزار و ۱۰۰ مگاوات بر ساعت تولید برق خواهد داشت.
گلایه‌های مردم
تمام این توضیحات نشان می دهد که مسئولان تلاش خود را در راستای کاهش قطعی برق به کار بسته اند اما مشکل آنطور که مسئولان محلی می گویند فرسودگی خطوط و رله های حفاظتی و همچنین سن و سال خطوط انتقال است یک شهروند شاهرودی با بیان اینکه ۲۰ روزی می شود که قطعی برق به یکباره بدون هیچ مقدمه و اطلاع رسانی گریبان ما را گرفته و تا جایی که سه روز الی چهار روز پشت سر هم برق قطع می شود.
یک شهروند: مشکل اینجا است که برق منطقه ای وسیع از شاهرود یکباره به مدت سه ساعت قطع می شود و وقتی با اداره برق تماس می گیرید نفر چهلم و سی ام در صف انتظار خواهید بود و نهایتاً هم می گویند مشکل داریم! لذا سوال ما است که نقص فنی را چرا درست نمی کنند؟
محمد رضا حسینی نژاد که ساکن خیابان امام (ره) شاهرود است، می افزاید: مشکل اینجا است که برق منطقه ای وسیع از شاهرود یکباره به مدت سه ساعت قطع می شود و وقتی با اداره برق تماس می گیرید نفر چهلم و سی ام در صف انتظار خواهید بود و نهایتاً هم می گویند مشکل داریم! لذا سوال ما است که نقص فنی را چرا درست نمی کنند؟ اگر عملکرد رله های حفاظتی است چرا در دیگر نقاط این رله ها حفاظت نمی کنند اینها سوالاتی است که مسئولان باید پاسخگو باشند.
همسر این مرد نیز با اذعان به مشکلات قطعی برق شامل از کار افتادن پمپ های آب، آسانسور، تلفن های ثابت و کرکره مغازه ها و بانک ها و... بیان کرد: هفته گذشته در خیابان ایستگاه شاهرود کار بانکی و متعاقب آن کافی نت داشتیم آنقدر معطل شدیم که آن روز به کلی تمام شد همچنین نانوایی ها با مشکل روبرو هستند و مغازه دارها و .. همه ناراضی هستند در صورتی که دیگر شهرهای کشور که ما تلفنی صحبت می کنیم چنین چیزی نیست برای مثال مشهدی ها یک سعت قطعی برق نداشتند.
در خاتمه باید گفت موضوع ابدا نگاه حمایتی از یک شهر و خاموشی در شهرهای دیگر نیست زیرا در مناطق گسترده ای از سمنان شاهد خاموشی های مکرر هستیم پس این مشکل اساساً استانی است و باید به صورت استانی نیز پیگیری شود تحقیقات نشان می دهد که اگر تولید برق استان توسط مسئولان حتی ۵۰ درصد دیگر هم بیشتر شود فرسودگی خطوط، مشکلات رله ها و تجهیزات و ... بازهم سبب قطعی برق خواهد شد لذا باید قدری از این اعتبارات را با تجهیز و نوسازی خطوط اختصاص داد. در گزارش های بعدی به عملکرد نیروگاه شهید بسطامی شاهرود نیز خواهیم پرداخت موضوعی که به دلیل طولانی شدن گزارش، فرصت آن میسر نشد.
قطعی برق «خودرو» را مختل کرد
قطعی برق، تولید در واحدهای خودروسازی و قطعه را مختل کرده است. دو روز گذشته یکی از قطعه‌سازان کشور از تعطیلی واحد صنعتی خود به دلیل کمبود برق خبر داد و حالا مدیرعامل کرمان‌موتور نیز کمبود برق را منجر به اختلال در تولید این خودروسازی خوانده است. در دو روز گذشته اظهار‌نظر یک فعال حوزه قطعه خودرو که عنوان کرده بود از کارخانجات صنعتی مشهد خواسته شده که از ۷ صبح تا ۷ شب، به مدت ۲هفته، به علت کمبود برق، کارخانه‌ها را تعطیل کنند، بازتاب گسترده‌ای در شبکه های اجتماعی داشت. به دنبال این اظهار‌نظر، مدیر عامل کرمان موتور نیز با اشاره به اختلال در تولید خودرو به دنبال قطعی مکرر برق، از برنامه جبرانی افزایش تولید در نیمه دوم سال خبر داده است. سامان فیروزی با اشاره به قطعی برق در روزهای تابستان، تاکید کرده که قطعی برق در این روزهای گرم تابستان، اثرات مخربی روی خط تولید کارخانجات گذاشته و تولید خودرو را مختل کرده است. وی تصریح کرده که به علت قطعی مکرر برق شاهد کاهش یا توقف تولید در شرکت‌های قطعه‌سازی هستیم و به دنبال آن، این شرکت‌ها با مشکلات تولید و اولویت‌بندی در تحویل قطعات به خودروسازان مواجه شده‌اند که این مسائل مانع از فعالیت منظم در خطوط تولید کرمان موتور نیز شده است. اظهارات مدیرعامل کرمان موتور در شرایطی مطرح می‌شود که قطعی پیاپی برق در جاده ‌مخصوص نیز، که محل استقرار بسیاری از کارخانجات تولید خودرو و قطعه و البته دیگر واحدهای صنعتی است، فعالیت بسیاری از صنایع را دچار مشکل کرده است. حتی در اواخر تیرماه عنوان شد که برق کارخانه خودرو‌سازی سایپا حداقل پنج ساعت قطع بوده و این موضوع باعث ایجاد مشکلات جدی در روند تولید شده و کارگران ساعت‌ها بیکار و بلاتکلیف بودند. هر چند قطعی برق در جاده مخصوص بسیاری از خودروسازان (منهای ایران‌خودرو که نیروگاه مختص خود را دارد) و قطعه‌سازان را در این منطقه با مشکلاتی همراه کرده، بااین‌حال خودروسازان بخش خصوصی نیز گریزی از قطعی برق ندارند.  بنابراین با توجه به وضعیت کنونی می‌توان پیش‌بینی کرد که همراه با قطعی برق باید در آینده نزدیک در انتظار افت تولید در واحدهای قطعه و خودرو باشیم. در شرایط کنونی خودروسازان تعهدات معوقه زیادی دارند، با‌این‌حال قطعی برق و توقف خطوط تولید می‌تواند بیشتر از گذشته به تعهدات معوق دامن بزند. در حال حاضر تولید خودرو به دلیل عدم اصلاح قیمت و به دنبال آن کمبود نقدینگی در شرکت‌های خودروساز وضعیت مناسبی ندارد؛ این در شرایطی است که قطعی برق در واحدهای تولید خودرو و قطعه نیز به طور حتم، افت بیشتر تولید را به دنبال خواهد داشت. در این زمینه، سامان فیروزی، مدیرعامل کرمان موتور، با اشاره به شرایط جغرافیایی و اقلیم خاصی که در ارگ جدید بم وجود دارد، عنوان کرده روزهای گرم تابستان و قطعی برق، مشکلات و آسیب‌پذیری این منطقه و کارخانه را افزایش می‌دهد و از این رو خطوط تولید کرمان موتور نیز با آسیب‌های بیشتری روبه‌رو می‌شوند.