گزارش
عبدالله جاویدی- با معرفی سیدعباس صالحی به‌عنوان وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم و ارائه برنامه پیشنهادی وی به مجلس شورای اسلامی جهت اخذ رای اعتماد نمایندگان ملت، فرصت ارزشمندی برای تحلیل و ارزیابی این برنامه و ترسیم چشم‌اندازی از آینده پیش روی مهمترین دستگاه حکمرانی فرهنگی کشور فراهم آمده است. در شرایطی که تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران و جهان با سرعت و پیچیدگی چشمگیری پیش می‌رود و هر روز و هر هفته شاهد ظهور پدیده‌های تاثیرگذار فرهنگی جدیدی در کشورمان هستیم، تدوین برنامه‌ای که بتواند ضمن حفظ اصالت‌ها و هویت اسلامی ـ ایرانی، بستر مناسبی برای تقویت حکمرانی فرهنگی تراز انقلاب اسلامی ایجاد کند، از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ اما سیدعباس صالحی کیست، برنامه هایش چیست و در موضوعات ترند روز، چه مواضعی داشته است؟ نمایندگان در مورد او چه می گویند؟ سرفصل برنامه‌های عملیاتی که وزیر پیشنهادی فرهنگ به مجلس داد وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک جزوه ۱۷ صفحه‌ای، اهم برنامه‌های اجرایی و عملیاتی دارای اولویت حوزه‌های مختلف این وزارتخانه و ارجاعات به اسناد بالادستی را به مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که ایسنا نسخه‌ای از آن را منتشر می‌کند. پیش از این یک نسخه ۹ صفحه‌ای و کلی از برنامه‌های سیدعباس صالحی منتشر شده بود. در این جزوه ۱۷ صفحه‌ای، کلان برنامه‌ها و اصلی‌ترین سرفصل‌های اجرایی و عملیاتی سیدعباس صالحی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ۷ بخش لیست شده است: ۱- سنت‌ها و آیین‌ها و ارزش‌های اسلامی و ملی ۲- کتاب و چاپ و نشر ۳- هنرهای نمایشی، تجسمی و موسیقی ۴- رسانه و تبلیغات ۵- سینما، پویانمایی و بازی‌های رایانه‌ای ۶- دیپلماسی فرهنگی و روابط فرهنگی بین‌المللی ۷- فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نکته قابل توجه این جزوه، تاکید چندباره آن بر اقدامات وزارت ارشاد بر مبنای برنامه هفتم توسعه است که رییس جمهور بر اجرای آن تاکید کرده است. برنامه هفتم توسعه شامل موارد متعددی از تولیدات فرهنگی - هنری، توسعه زیرساخت‌ها، استفاده از فضای مجازی و همچنین موارد بودجه‌ای است که چند ماه قبل به تصویب مجلس رسید و حالا به نظر می‌رسد تاکید وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی، اجرایی کردن بخش‌هایی از آن است. علاوه بر این، سند راهبری جمهوی اسلامی در فضای مجازی و اهداف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر مبنای قانون اساسی، دیگر اسناد بالادستی استفاده شده در این برنامه هستند. در حوزه کتاب و چاپ و نشر نیز برنامه‌های صالحی شامل موارد زیر می‌شود: ۱) احیا و تقویت برنامه‌های انگیزشی برای ترویج کتاب و کتابخوانی ۲) تقویت و گسترش کتابخانه های عمومی و افزایش دسترسی پذیری به منابع کتابخانه ای ۳) حمایت از گسترش ترجمه و نشر کتاب ایرانی در بازارهای هدف با اولویت کشورهای همسایه و ایران فرهنگی ۴) تقویت ارزش‌ها و نمادهای ایرانی اسلامی در محصولات چاپی ۵) حمایت از حضور ظرفیت صنعت چاپ و نشر کشور در بازارهای بین المللی به ویژه کشورهای همسایه صالحی در بخش دیگری از برنامه خود به مسئله اقتصاد فرهنگ نیز توجه ویژه‌ای داشته است. وی با تاکید بر ضرورت کاهش وابستگی اقتصاد فرهنگ به منابع دولتی، به دنبال تقویت بخش خصوصی و افزایش شفافیت در عرصه تولید و عرضه محصولات فرهنگی است. متاسفانه اقتصاد فرهنگ در کشورمان، دهه‌هاست که به شدت به منابع دولتی و به شکل دقیق‌تر منابع نفتی وابسته است و این مسئله باعث شده تا ساختارهای فرهنگی کشور نتوانند اغلب به طور مستقل و پویا عمل کنند. خوشبختانه در برنامه پیشنهادی صالحی شاهدیم که وی با ارائه راهکارهایی برای بهبود محیط کسب و کار فرهنگی، در تلاش است که زمینه‌ساز رشد و توسعه این حوزه مهم و راهبردی باشد. دقت کنیم که تقویت بخش خصوصی و ایجاد سازوکارهایی برای حمایت از کارآفرینان فرهنگی، می‌تواند به پویایی بیشتر این حوزه کمک کند و نقش دولت را از مدیریت مستقیم به نقش حمایتی و تنظیم‌گری تغییر دهد. این تغییر رویکرد، نه‌تنها به افزایش کارایی در بخش فرهنگ منجر خواهد شد، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز افزایش کیفیت و تنوع محتواهای فرهنگی نیز باشد. با عنایت به برنامه صالحی به نظر می‌رسد که در این عرصه شاهد تحولات مثبت و سازنده‌ای خواهیم بود. دقت کنیم که نگاه به توسعه صادرات فرهنگی هم از یک سو سبب تقویت بنیه مالی اهالی فرهنگ و هنرمندان و همچنین رشد و توسعه فرهنگ و هنر می‌شود و هم می‌تواند نقشی موثر در معرفی فرهنگ و هنر ایرانی به مردم جهان داشته باشد. بازسازی ساختارهای فرهنگی کشور، یکی دیگر از محورهای مهم برنامه پیشنهادی سیدعباس صالحی است. وی با درک ضرورت بازنگری در ساختارهای فرهنگی کشور، به دنبال ایجاد الگوی نوین حکمرانی فرهنگی است. این الگو بر اساس اصول حکمرانی هوشمند، شبکه‌ای، تعاملی و مردمی طراحی شده و هدف آن افزایش کارایی و جلوگیری از همپوشانی و تداخل وظایف در دستگاه‌های فرهنگی است. برنامه صالحی با تاکید بر همکاری و تعامل بیشتر بین دستگاه‌های فرهنگی، به دنبال ایجاد هم‌افزایی و هماهنگی بیشتر در این حوزه است. این بازنگری و بازسازی ساختارهای فرهنگی، می‌تواند به ایجاد نظم و انسجام بیشتری در این حوزه منجر شده و زمینه‌ساز تحقق اهداف کلان فرهنگی نظام اسلامی باشد. در اینجا تاکید بر این نکته ضروری است که توجه به مردمی‌سازی فرهنگ، عدالت فرهنگی و کاهش تصدی‌گری دولت و واگذاری امور به تشکل‌های صنفی مردمی رویکردی مناسب است که باعث خواهد شد تا با آشتی دوباره اهالی فرهنگ و هنر با نهاد حکمرانی، شاهد بروز شور و نشاط فرهنگی در سطوح مختلف جامعه باشیم. پاسداشت و تقویت هویت اسلامی ـ ایرانی نیز یکی از ارکان اساسی برنامه صالحی است. در شرایطی که هویت فرهنگی جامعه در معرض تهدیدات گوناگون قرار دارد، توجه به تقویت و ترویج این هویت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صالحی در برنامه خود به ضرورت ترویج مضامین اسلامی ـ ایرانی در تولید و عرضه محصولات فرهنگی اشاره کرده و بر لزوم ایجاد سازوکارهایی برای افزایش سهم این مضامین در فرهنگ عمومی تاکید دارد. این نگاه ریشه‌دار به هویت اسلامی ـ ایرانی، می‌تواند نقش مهمی در تقویت روحیه انقلابی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی ایفا کند. همچنین، توجه به هویت اسلامی ـ ایرانی می‌تواند به ارتقای احساس افتخار ملی و تقویت همبستگی اجتماعی کمک کند. برنامه پیشنهادی صالحی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با در نظر گرفتن تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران و جهان، به گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند نقشی اساسی در پیشبرد سیاست‌های فرهنگی نظام اسلامی ایفا کند. این برنامه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری‌های نوین، توجه به اقتصاد فرهنگ، بازسازی ساختارهای فرهنگی و پاسداشت هویت اسلامی ـ ایرانی، مسیری روشن برای تحقق حکمرانی فرهنگی تراز انقلاب اسلامی ترسیم کرده است. در شرایط کنونی، حمایت از این برنامه و چهره پیشران آن نه‌تنها به نفع پیشرفت فرهنگ و هنر در کشور است، بلکه گامی مؤثر در مسیر تحقق اهداف متعالی نظام اسلامی محسوب می‌شود. دقت داشته باشیم برنامه‌ای که بتواند با در نظر گرفتن چالش‌های موجود، به ارائه راهکارهایی عملیاتی و موثر بپردازد، می‌تواند زمینه‌ساز رشد و توسعه فرهنگ و هنر در کشور باشد. از سوی دیگر، توجه به ابعاد اقتصادی و فناورانه فرهنگ، می‌تواند به ایجاد زیست‌بومی پایدار و پویا در این حوزه منجر شود که در آن، نه‌تنها بخش دولتی، بلکه بخش خصوصی و نهادهای مردمی نیز بتوانند نقش‌آفرینی موثری داشته باشند. از وزیر پیشنهادی چه می‌دانیم؟ سیدعباس صالحی سال ۱۳۴۳ در مشهد متولد شده است. او تحصیلات حوزوی خود را نزد آیات عظام وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید عزالدین زنجانی و میرزا علی آقا فلسفی به اتمام رسانده و سپس در دانشگاه نیز فلسفه خوانده است. او اکنون مدیرمسئول روزنامه اطلاعات و نماینده ولی فقیه در مؤسسه اطلاعات است. صالحی پیش از این، در دولت یازدهم به عنوان معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعال بود. او سپس به دنبال استعفای علی جنتی از این وزارتخانه از مهرماه ۱۳۹۵ به عنوان سرپرست وزارت ارشاد منصوب شد و پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶، با رای اعتماد نمایندگان مجلس به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم آغاز به کار کرد. از دیگر سوابق کاری صالحی می‌توان به عضویت در هیات مدیره و هیات امنای سازمان تبلیغات اسلامی، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضویت در شورای فرهنگ عمومی، ریاست دانشگاه مذاهب اسلامی، مدیر مسئول روزنامه «اطلاعات حکمت و معرفت»، تدریس در دانشگاه و... اشاره کرد. عملکرد صالحی در طول حضورش در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد رضایت نسبی بسیاری از اهالی فرهنگ و به ویژه حوزه کتاب را به دنبال داشت. تعامل بیشتر با صاحبان نشر و همچنین ارتقای مشارکت با تشکل‌های مدنی نشر در اجرای مناسبت‌های فرهنگی؛ بویژه مشارکت‌دهی در سیاستگذاری و واگذاری امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر، پایبندی به اصل شفافیت و انتشار اسناد و مدارک هزینه‌های صورت گرفته توسط معاونت فرهنگی و اعلام عمومی مصوبات هیئت خرید کتاب اقداماتی است که می‌توان در کارنامه کاری او به آن اشاره کرد. جمله «شفافیت، کیمیا است» از تاکیدات او در زمان سکان‌داری وزارت ارشاد است؛ جمله‌ای مهم که صالحی حداقل در زمان حضورش در معاونت فرهنگی این وزارتخانه نشان داده بود که تا حد توان به آن پایبند است. مانوس با فرهنگ، آشنا با هنر «عدم اشراف به سایر حوزه‌های فرهنگ و هنر به غیر از نشر و کتاب» یکی از نکات قابل توجهی بود که در آغاز وزارت او در سال ۱۳۹۶ از سوی برخی رسانه‌ها و کارشناسان مطرح می‌شد زیرا بیم آن می‌رفت صالحی نتواند به سایر حوزه‌ها توجه کافی داشته باشد. موضوعی که البته او در گفت‌وگویی با ایسنا ضمن رد آن تاکید کرده بود: «وزارت فرهنگ و ارشاد موضوع‌های متنوعی را به همراه دارد و مسئولیت‌ها و دامنه‌های آن از اوقاف و حج و زیارت و فعالیت‌های قرآنی است تا موسیقی، تئاتر، سینما و کتاب و موضوعات دیگر. این دامنه‌ی وسیع از لحاظ موضوعات طبعا این انتظار را در اهالی هرکدام به‌وجود می‌آورد که کسی که سکان‌داری این وزارت را بر عهده می‌گیرد، در همه‌ی حوزه‌ها تخصص داشته باشد. این اما انتظاری است که حاصل نمی‌شود و در هیچ دوره‌ای هم این‌گونه نبوده است. آنچه که شاید اهمیت داشته باشد، این است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از لحاظ شخصیت وجودی با این دامنه گسترده، قرابت داشته باشد. یعنی در این حوزه‌ها، آگاهی‌های لازم و پایه‌ای داشته باشد. من از لحاظ شخصیت فردی، با حیطه‌های مختلف فرهنگی و هنری انس وجودی داشته‌ام. گرچه شاید با حوزه‌ی کتاب مانوس‌تر و مرتبط‌تر بوده‌ام اما با سینما و تئاتر و هنرهای دیگر هم بیگانه نیستیم؛ حداقل از منظر علاقه‌های شخصی.» تاکیدی که او طی ۴ سال وزارت سعی کرد بر آن پایبند بماند و به سایر حوزه‌ها نیز توجه کافی داشته باشد. تاکید بر «آهنگ شفافیت» و پرهیز از بزرگنمایی در حوزه سینما از نکات قابل توجه دوره مسئولیت صالحی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید او بر پرهیز از بزرگنماییِ گردش مالی در حوزه سینما بود. موضوعی که باعث شد صالحی در یکی از اظهاراتش تاکید کند: «شرایط اقتصادی سینما در سال ۹۷ رشد پیدا کرده اما هنوز این رقم گردش مالی در سینما به نسبت حوزه‌های دیگر، رقم قابل توجهی نیست. به همین دلیل خواهشم از رسانه‌ها و کارشناسانی که در این زمینه اظهارنظر می‌کنند این است که مسائل را با اغراق و بزرگنمایی مطرح نکنند. وقتی در این حوزه عناوینی مانند مافیا و پولشویی را مطرح می‌کنیم کمی دور از واقعیت است. شفافیت در عرصه سینما مهمترین اتفاقی است که به کمک سینما خواهد آمد. بهتر است به جای آنکه بخواهیم به صورت موردی یک نگاه قضایی به این موارد داشتیم که گاه به نتیجه می‌رسد و گاه نه، آهنگ شفافیت را در فضای سینما به عنوان یک مطالبه، وسیع‌تر کنیم.» از دیگر تاکیدات او در این حوزه رعایت مقررات اکران بود، موضوعی که به دنبال آن اظهار کرده بود: «چیزی که مجوز گرفته باید همان عرضه شود و این، نوعی اعتمادسازی ایجاد می‌کند. ما نباید فضا را به سمتی ببریم که مچ‌گیری بعد از اکران داشته باشیم. همه ما باید به سینماگران و پخش‌کننده‌ها اعتماد کنیم و پخش‌کننده هم به ما اعتماد کند.» هرچند در زمان وزارت او نیز مانند اکثر دوره‌های دیگر، فیلم‌ها از گزند توقیف یا سانسور دور نماندند. ویروس کرونا در جان فرهنگ یکی ز مهمترین اتفاقات دوره مدیریت سیدعباس صالحی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شیوع ویروس کرونا در سطح جهانی بود؛ ویروسی که تمام سالن‌های تئاتر، سینما و کنسرت را تعطیل کرد، فروش حضوری کتاب‌فروشی‌ها را تقریبا تعطیل کرد و البته در حوزه‌های دیگر مانند قرآن، تجسمی و...، موجب تعطیل یا غیرحضوری شدن دارالقرآن‌ها، نمایشگاه‌ها و موسسات مختلف شد. این تعطیلی گسترده فعالیت‌های فرهنگی و هنری، باعث شد که بسیاری معتقد باشند آمار کمّی آن دوران، نمی‌تواند قابل اتکا باشد. در همین‌باره، صالحی در آخرین روزهای وزارتش گفته بود: «وقتی به آمارها با نگاه مقایسه‌ای توجه می‌کنیم، درمی‌یابیم که تفاوت قابل توجهی در سال ۹۷ و ۹۹ وجود دارد. در حوزه هنرهای نمایشی در سال ۹۷ تعداد مجوزهای اجرا ۷۱۹۶ اجرا بود و این رقم در سال ۹۹ به ۱۲۶۵ اجرا رسیده است. (کرونا) حتی در حوزه تماشاگر هم تاثیرگذار بوده، مثلا در سال ۹۷ تعداد تماشاگر ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بوده و در سال ۹۹ یک میلیون و ۱۷۶ هزار نفر. در حوزه‌های مختلف موسیقی، سینما و ... هم چنین بوده است.» در نهایت با توجه به سابقه‌ای که سیدعباس صالحی پیش از این در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد و جامعه فرهنگ، هنر و رسانه نیز او را چهره‌ای معتدل و اهل گفت‌وگو می‌دانند، به نظر می‌رسد در صورت رای اعتماد مجلس که پیش‌بینی آن دور از ذهن نیست، دوره تصدی او در وزارت ارشاد، دوره‌ای آرام و به دور از حواشی باشد. ۳ اشکال صالحی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صالحی پیش از این و در سال ۹۶، در مصاحبه‌ای درباره وضعیت مدیریت فرهنگی کشور و تصدی بر پست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود: «مسئولیت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چند نکته‌ی قابل توجه و مشهود دارد؛ اینکه اختیارات محدود است و پاسخگویی تقریبا نامحدود. شما به حوزه‌ای وارد می‌شوید که اختیارات حداقلی است، هم در روی کاغذ و هم در عمل. اما حوزه‌ی پاسخگویی بسیار حداکثری و نامحدود است. مثلا در وزارت نیرو و نفت، بالاخره در حوزه‌ی قوانین و روی کاغذ، اختیارات تعریف‌شده‌ای وجود دارد اما در حوزه‌ی فرهنگ و ارشاد اسلامی، خیلی فاصله وجود دارد. اشکال دوم این است که در بقیه‌ی حوزه‌ها، انتظارات، معدل دارند و روشن هستند، اما در وزارت فرهنگ و ارشاد این انتظارات نه تنها گاهی متفاوت هستند، بلکه متناقض و متعارض هم هستند. مثلا کسی چیزی را حرام می‌داند و دیگری آن را واجب می‌داند. عملا وقتی با دایره وسیعی از انتظارات درگیر باشید، کار دشوار می‌شود. انتظارات نامشخص و گاه متعارض، کار را سخت می‌کند. اشکال سومی که وجود دارد، این است که در کشور ما در دوره‌های مختلف، فرهنگ همیشه در حاشیه اجزای دیگر اجتماعی بوده است و علی‌رغم شعارهای خوبی که راجع به فرهنگ می‌دهیم، سهم فرهنگ در دوره‌های مختلف در تعلق دولت‌ها، کابینه‌ها، منابع، گفت‌وگوها و مباحثه‌ها حاشیه‌ای بوده است. مواضع توییتری عباس صالحی درباره موضوعات روز به بخشی از دیدگاه‌های سیدعباس صالحی در شبکه ایکس (توییتر سابق) اشاره می‌کنیم. او در گفت وگویی با ایسنا، درباره شبکه‌های اجتماعی گفته بود: «حوزه شبکه‌های اجتماعی فرصت‌های کم‌دریغی را در فضای تبادل و ارتقای اطلاعات می‌سازد. البته ممکن است تهدیدهایی هم داشته باشد اما نمی‌شود از فرصت‌های این فضا گذشت». این نکته قابل ذکر است که بخش قابل توجهی از توییت‌های سیدعباس صالحی در طول یک سال گذشته، به اظهارنظر و ابراز انزجار از جنایات رژیم صهیونیستی در غزه مربوط است. - درباره مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری: واقعا چه اشکالی دارد که صدا و سیما همین مقدار تحمل را محدود به ایام انتخابات نکند؟! گفتگوهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی فراجناحی می‌تواند مرجعیت رسانه‌ای را به داخل کشور بازگرداند. - استفاده از سلبریتی‌ها در تلویزیون: حضور مجدد چهره‌های مشهور در تلویزیون مثبت است، از فرایند و هزینه‌های آن بی‌اطلاعم و قضاوتی درباره آن ندارم اما بازگشت مخاطب به رسانه ملی مهم و ارزشمند است. رسانه‌ای چون تلویزیون با معدل سلایق مردم قهر نمی‌کند، این اصل اولیه را نباید فراموش کنیم. - انتقاد از افشاگری‌های بی‌قاعده: می‌توان چند روز از زمین خوردن رقبا دلخوش بود، اما اسب سرکش افشاگری به هیچ فرد و گروهی امان نمی‌دهد. با دفاع از رسانه‌های مستقل و منتقد و تقویت قوه قضائیه بیطرف ومعتمد، با آنارشیسم افشاگری مقابله کنیم. - انتقاد به برخوردهای قهری در حوزه امر به معروف: نهایت تکلیف امربه‌معروف، با فرض احراز تمامی شرایط، به تعبیر رهبر انقلاب «بگو و رد شو» است و نه این که عکس و فیلم بگیر و خبرچین شو!! مردم را از دین و روحانیت منزجر نکنیم. - دسترسی آزاد به اطلاعات: قانون دسترسی آزاد به اطلاعات باید راهنمای تکلیفی نظام اطلاع‌رسانی کشور باشد. این که رسانه‌ها محروم یا ممنوع از انتشار نظرسنجی‌ها- از جمله در مورد انتخابات- باشند، ناسازگار با قانون یادشده است. مردم را نامحرم ندانیم. - دوگانه وزارت ارشاد یا وزارت فرهنگ: فرهنگ بنیان رشد اجتماعی است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به واژه وزارت ارشاد تقلیل نمی‌دهیم. - درباره جشنواره جهانی فیلم فجر: جشنواره جهانی فیلم فجر، پل ارتباط سینمای ایران با سینمای جهان است. با حدود ۲۵۰ میهمان و برنامه‌های متنوع، فرصت تبادل تجربه، دانش، بازار و فناوری سینمایی. با توطئه‌ها و تحریم‌ها، نتوانستند این پل را واژگون کنند. سینمای ایران, تحریم‌پذیر نیست. (این توییت در زمان وزارت صالحی منتشر شده است. جشنواره جهانی فیلم فجر بلافاصله بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم، مجددا با جشنواره ملی ادغام شد) - درباره حرکت‌های آتش به اختیار: رهبر انقلاب هیچ‌گاه آتش به اختیار قانون گریز را مورد تمجید و تکریم قرار ندادند بلکه همواره لزوم رعایت اخلاق و قانون وشریعت را برای همگان متذکر شده‌اند. پشت واژه آتش به اختیار برای قانون‌ستیزی پنهان نشویم. - درباره برخی اظهارات نسنجیده در میان هنرمندان: هم‌چنان که هنرمند خوب هم کارهای عالی دارد و گاه هم متوسط و هم ضعیف، هم چنین کارهای عادی او در زندگی می‌توانند چنین درجاتی را داشته باشند. مباد که عنوان و سابقه ارزشمند آن هنرمند، موجب تقدیس و یا ستایش همه رفتارهای او بشوند. مواظب باشیم نابهنجاری را عادی‌سازی و یا تشویق نکنیم. - درباره برخی رفتارها در ماجراهای سال 1401 با هنرمندان و ورزشکاران: تحقیر و توهین و تهدید هنرمندان و ورزشکاران منتقد، علاوه بر ناپسندی ذاتی، انسجام و همبستگی صنفی ایشان را در حمایت از اعتراضات افزایش می‌دهد! فکر نمی‌کنم فهم این مطلب خیلی سخت باشد. آتش افروخته را مشتعل‌تر نکنیم! - درباره فاصله نگاه هنری رهبری با نهادهای غیرفرهنگی: اصحاب فرهنگ و هنر خاطرات صمیمی و دلنشین از جلسات با رهبری دارند. نهادهای اجرایی، قضایی، نظارتی و امنیتی چقدر امتدادبخش این تصویرند؟ - درباره بایدها و نبایدهای صدا و سیما: صدا و سیما آینه فرهنگی گستره ایران باشد تا جوان خلاق فرهنگی برای دیده‌شدن مجبور نباشد به تهران مهاجرت کند. صدا و سیما حزب رسانه‌ای اقلیت نباشد بلکه ظرفیت فرهنگی میلیون‌ها ایرانی را بازنماید. صدا و سیما تریبون تضارب افکار و آزاداندیشی باشد، دانشگاه ترازی که امام فرمود. - درباره دسترسی به اینترنت: قطع اینترنت با انبوه نیازهای روزمره، کم‌تر از قطع گاز و برق و آب نیست، اما متاسفانه هنوز هم دسترسی به اینترنت را تزیینی و تفننی می‌دانیم و با قطع‌های پیوسته و یا محدودیت دسترسی اعصاب و روان مردم را بهم می‌ریزیم. دسترسی حداکثری به اینترنت حق مردم است. با آن بازی نکنیم. وزیر پیشنهادی فرهنگ تفرقه در حوزه فرهنگ و هنر را برنمی‌تابد نماینده مجلس شورای اسلامی در مورد وزیر پیشنهادی فرهنگ گفت: آقای صالحی تاکنون نشان داده نسبت به همه هنرمندان فارغ از نوع سلایق‌شان نگاه پدرانه دارد و تفرقه و جداسازی‌ها در عرصه مهم فرهنگی اجتماعی را بر نمی‌تابد. احمد مرادی ، در مورد سیدعباس صالحی به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: شخصیت عمیق فرهنگی و باورمندی سیدعباس صالحی به ارزش‌های والای ایرانی اسلامی موجب اطمینان بخشی نمایندگان در سپردن سکان وزارت ارشاد به دست ایشان است. وی ادامه داد: جامعه ایرانی در این شرایط حساس به میانجی‌هایی نیاز دارد که به یکپارچگی، انسجام و نزدیک کردن مردم و حاکمیت باور عمیق داشته و به فکر بازسازی سرمایه‌های اجتماعی در همه حوزه‌ها به ویژه عرصه فرهنگ و هنر باشند. مرادی تصریح کرد: برای توسعه و بالندگی ایران و شادابی و نشاط اجتماعی بر اساس باورهای اسلامی باید وزیری در راس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار بگیرد که خودش اهل مدارا، تعامل و باورمند به ارج نهادن به هنرمندان، فرهیختگان و اهالی ادب و هنر باشد. این نماینده مجلس با اشاره به ضرورت نگاه پدارانه مسئولان نسبت به تمامی پدیدآورندگان آثار فرهنگی هنری و با بررسی عملکرد دوره گذشته وزیر پیشنهادی ارشاد و همچنین برنامه‌های ایشان یادآور شد: آقای صالحی تاکنون نشان داده نسبت به همه هنرمندان فارغ از نوع سلایق‌شان نگاه پدرانه دارد و تفرقه و جداسازی‌ها در عرصه مهم فرهنگی اجتماعی را بر نمی‌تابد. وی افزود: اینجانب در کنار حمایت از وزیری فرهنگ‌مدار، مطالبات فرهنگی کشور و بویژه هرمزگان عزیز را با جدیت دنبال خواهم کرد و در جریان جلسات چهره به چهره با ایشان، توجه عمیق‌تر به پاسداشت روز ملی خلیج فارس و تقویت محسوس جشنواره فرهنگی هنری خلیج فارس که سالانه در بندرعباس برگزار می‌شود و همچنین تکمیل سریع‌تر پروژه‌ها و زیرساخت‌های فرهنگی استان به ویژه کتابخانه مرکزی بندرعباس و مجتمع های فرهنگی هنری خمیر، فین، ابوموسی و فارغان را مطالبه کرده‌ام. این نماینده مجلس در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به حکم رهبر معظم انقلاب در سپردن مسئولیت روزنامه اطلاعات به آقای سیدعباس صالحی اظهار کرد: رهبر فرزانه انقلاب در این حکم آقای صالحی را دارای سوابق علمی و انقلابی درخشان و موفق در مسئولیت‌های خطیر نام برده و تصریح کردند ایشان در صدر فهرست افراد مناسب برای تصدی سرپرستی نهاد مهم صدساله موسسه اطلاعات است که این حکم تاریخی می‌تواند سنجه مطمئنی از عملکرد درست آقای صالحی در مسئولیت‌های واگذار شده به ایشان باشد. وزیر پیشنهادی فرهنگ اعتقاد راسخ به فرهنگ و اهتمام به توسعه فرهنگ دارد حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی با بیان اینکه سیدعباس صالحی وزیر پیشنهادی فرهنگ از جوزدگی و تأثیرپذیری‌های سطحی و گذرا به‌دور است، گفت: این ویژگی، یکی از ضروریات برای هر مسئول فرهنگی است؛ چراکه او باید خود، فرهنگی و فرهیخته باشد. حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی -عضو مجلس خبرگان رهبری- ، در مورد انتخاب سیدعباس صالحی به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: برای آنکه دریابیم امروزه در عرصه فرهنگی کشور چه باید کرد، ضروری است سه ضلع بنیادین فرهنگ متعلق به ایران را با دقت و تأمل بررسی کنیم و ارتباط و پیوند میان آن‌ها را به‌درستی تبیین کنیم تا بتوانیم نقشه راهی روشن و استوار ترسیم کنیم. وی ادامه داد: نخستین ضلع، فرهنگ ایرانی است؛ فرهنگی که تاریخ، خود گواه روشنی بر توانایی بی‌نظیر آن در پرورش حکمت عملی و استقبال پرشور و معنادار از فرهنگ اسلامی است. این پیوند و پذیرش، نه تنها در زمینه‌های اعتقادی و معنوی، بلکه در عرصه‌های هنری، ادبی، و تمدنی نیز نمود یافته و به اوج رسیده است. این عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: هنر ایرانی، با الهام از مضامین اسلامی و افق‌های گشوده توسط آن، به قله‌های تازه‌ای دست یافت و آثاری جاودانه در قالب‌های ادبی و هنری خلق کرد. شعر، معماری، خوشنویسی، آداب اجتماعی و دیگر شاخه‌های ادب و هنر و اخلاق در ایران، با پیوند با فرهنگ اسلامی، به غنایی بی‌بدیل رسیدند و همان‌گونه که شهید مطهری تبیین کرده، توانستند جذبه‌ها و جلوه‌های گوناگون تمدن را به هنرمندانه‌ترین شکل بیافرینند. مبلغی یادآور شد: دومین ضلع، فرهنگ اسلامی است؛ فرهنگی که سرچشمه‌ای غنی، انعطاف‌پذیر، و قالب‌پذیر از معارف و ارزش‌های جوشیده از جهان‌بینی الهی است. این فرهنگ، با قدرت شگرف خود، توانسته در چارچوب‌های گوناگون ملت‌ها جای گیرد و محتوای عمیق خود را به فرهنگ‌های دیگر، از جمله فرهنگ ایرانی، تزریق کند. فرهنگ اسلامی، با عبور از مرزهای جغرافیایی، در تار و پود فرهنگ ایرانی تنیده شده و در این فرایند، آفریده‌های ادبی و هنری شگرفی پدید آورده است. ادبیات عرفانی ایران که آثاری چون دیوان حافظ، مثنوی معنوی، و گلستان سعدی را دربرمی‌گیرد، نمونه‌ای بارز از این هم‌نوایی و هم‌افزایی فرهنگی است. وی افزود: سومین ضلع، فرهنگ انقلاب اسلامی است؛ فرهنگی که افق‌هایی نوین و بی‌نظیر را برای خلق، توسعه، جهانی‌سازی، و جامعه‌سازی فراهم آورده است. این فرهنگ، با پیوند دادن میان فرهنگ و قدرت، و انداختن چتر پوشش خود بر سر حوزه‌های اجتماعی، حقوقی و جهانی، توانسته است به ابعاد مختلف حیات انسانی راه یابد و پیام‌های متنوع و مؤثری به آن‌ها ارائه کند. این عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: اگر فرهنگ انقلاب اسلامی را به دلیل پیوندش با قدرت و نفوذ در جامعه، فرهنگی زاینده و تحول‌آفرین بدانیم و فرهنگ اسلامی را فرهنگی غنی و عمق‌بخش بنامیم که پیوند میان دین و دینداری را تقویت می‌کند و فرهنگ ایرانی را هنرمندانه و حکمت‌پرداز در قالب‌های مناسب برای انتقال ارزش و اخلاق تلقی کنیم، آنگاه وظیفه ما آن است که این مثلث فرهنگی را با تمام توان تقویت کنیم. سکان‌دار وزارت فرهنگ باید از ژرفای اندیشه و عمق تفکر بهره‌مند باشد مبلغی بیان کرد: باید ظرفیت‌های فرهنگ ایرانی را به‌درستی درک کرده و فعال سازیم، فرهنگ اسلامی را با نگاهی اجتهادی و متناسب با زمان با فرهنگ ایرانی بیامیزیم و به آن قدرت نوآوری و نوپردازی بخشیم. سپس، این فرهنگ آمیخته را در عرصه‌هایی که انقلاب اسلامی خلق کرده است، توسعه دهیم و بر مسائل نوظهور و چالش‌های جدید در حوزه‌های گوناگون حکمرانی تطبیق دهیم. وی اظهار کرد: کسی که مسئولیت فرهنگ این مرز و بوم را به عهده می‌گیرد، باید در گام نخست، از ژرفای اندیشه و عمق تفکر بهره‌مند باشد؛ یعنی نه تنها بر گذشته تسلطی درخور داشته باشد، بلکه بتواند شرایط کنونی را نیز به‌درستی دریابد و به ماهیت درهم‌تنیده و پیوند ناگسستنی فرهنگ ایرانی و اسلامی پی ببرد. چنین فردی نه تنها باید از نقد سطحی‌نگری‌ها و دیدگاه‌های کم‌عمق سربلند بیرون آید، بلکه با اعتقادی راسخ به انقلاب اسلامی و ارزش‌های گران‌سنگ آن، قادر باشد که فرهنگ را در اعماق جامعه ریشه‌دار سازد و با بینشی روشن، افق‌هایی نوین و بکر برای آن بگشاید. این عضو مجلس خبرگان رهبری ابراز کرد: کسی که قرار است سکان هدایت دستگاه فرهنگی کشور را به دست گیرد، باید ژرف‌اندیشی توانا و تئوری‌پردازی قوی باشد؛ یعنی بتواند با نگاهی جامع، مشورت پذیر و الهام‌گیر از فضای انقلاب و رهبری معظم انقلاب و با رویکردی ساختاریافته، فرهنگ ایرانی-اسلامی را به گونه‌ای درهم‌آمیزد که هم به وحدت معنایی نایل شود و هم جان تازه‌ای به عرصه‌های اجتماعی بدمد. مبلغی ادامه داد: اگر فرهنگ در حالت ایستا و بی‌تحرک باقی بماند و ما صرفاً به تکرار شعارهای فرهنگی بسنده کنیم، بدون آنکه بتوانیم با تکیه بر انقلاب اسلامی، پلی مستحکم میان فرهنگ ایرانی و اسلامی بسازیم، این تلاش‌ها بی‌ثمر خواهد بود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید توان آن را داشته باشد که این پیوند را زنده و پویا در جامعه جاری سازد و به توسعه آن در ابعاد گوناگون اجتماعی بپردازد. وی اضافه کرد: افتخار ما در این است که فرهنگ ایرانی توانسته آغوشی فراگیر و گسترده برای فرهنگ اسلامی بگشاید. اگر این حقیقت را درک نکنیم و نتوانیم این پیوند را به‌درستی امتداد بخشیم و اگر از فرصت‌های گرانبهای انقلاب اسلامی بهره‌برداری نکنیم، عملاً دستاوردی نخواهیم داشت. این عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: فعال‌سازی این سه ضلع، یعنی فرهنگ ایرانی، فرهنگ اسلامی، و فرهنگ انقلاب اسلامی، ضرورتی انکارناپذیر است؛ چراکه با گفتن و تکرار مکررات، بدون اقدام و بینشی عمیق، دهان‌ها به طعم شیرین موفقیت آشنا نمی‌شود. همان‌گونه که با یک یا دو حرکت، بهاری به بازار نمی‌آید، این فرآیند نیز نیازمند فهمی ژرف، دانشی عمیق، و اندیشه‌ای نیرومند است. به گفته مبلغی، این راه، مسیری بلند و سترگ است که نیازمند تمرکز، مشورت، و بهره‌گیری از تخصص در سه حوزه یاد شده می‌باشد. بی‌تردید، نخستین شرط برای کسی که می‌خواهد در این مسیر گام نهد، توانایی اندیشیدن و تئوری‌پردازی و آمادگی ذهنی و فکری برای پیمودن این راه است. چنین فردی باید با تکیه بر موقعیت‌ها، امکانات، و فضای در اختیار، گام‌های اساسی و بنیادین را به‌درستی بردارد. وی یادآور شد: ویژگی ممتاز آقای سیدعباس صالحی توانایی تجمیع آرا و بهره‌گیری از این ظرفیت‌های فکری برای تحقق این اهداف است. آقای صالحی در برابر ارباب و اصحاب فرهنگ، همواره تواضع و فروتنی داشته است این عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: اگر بخواهم ویژگی‌های ایشان را برشمارم، بسیار زیاد است. نخست آنکه، از نزدیک با ایشان آشنا بوده‌ام و به‌خوبی می‌دانم که قدرت تجمیع آرا در ایشان بسیار برجسته است و این توانایی یکی از نیازهای فوری و اساسی در حوزه فرهنگ به‌شمار می‌رود. دوم اینکه، ایشان دارای سابقه‌ای درخور توجه در عرصه‌های فرهنگی و سیاست‌گذاری‌های فرهنگی است که این پیشینه ارزشمند، پشتوانه‌ای قوی برای ایشان به ارمغان آورده است. سوم آنکه، ایشان از جوزدگی و تأثیرپذیری‌های سطحی و گذرا به‌دور است و این ویژگی، یکی از ضروریات برای هر مسئول فرهنگی است؛ چراکه او باید خود، فرهنگی و فرهیخته باشد. مبلغی ادامه داد: ویژگی چهارمی که برای ایشان می‌توان برشمرد این است که، ایشان در برابر ارباب و اصحاب فرهنگ، همواره تواضع و فروتنی ویژه‌ای از خود نشان داده است و این خصیصه، برای یک مدیر فرهنگی از اوجب واجبات است. پنجم آنکه، ایشان توانایی تطبیق اصول بر وضعیت‌های جدید را در خود دارد و می‌تواند با درک درست از شرایط، به سمت تطبیق برود. افزون بر این، وی دارای توانایی برجسته‌ای در برقراری تماس، ارتباط و سازماندهی میان نیروهای فرهیخته است که این ویژگی، در نگاه و فکر و افق ایشان جایگاه ویژه‌ای دارد. وی افزود: ایشان از نگاه‌های باری به هر جهت و بی‌برنامه بیزار است و امیدوارم در این دوره بتواند با بهره‌گیری از تخصص و همکاری متخصصان، این ذهن منسجم و سیاست‌پرداز خود را به مرحله ظهور بیشتر برساند. افزون بر این‌ها، وی اعتقادی راسخ و صادقانه به انقلاب اسلامی و رهبری معظم انقلاب دارد و همین اعتقاد، او را به‌طور عمیق به ضلع چون و چرا ناپذیر انقلاب اسلامی مرتبط و متصل می‌کند. این عضو مجلس خبرگان رهبری توصیه کرد: ایشان باید سیاست‌گذاری‌ای بسیار توسعه‌یافته‌تر و جامع‌تر را در پیش گیرند و با نگاهی فراگیر به حوزه‌های مختلف هنری و فرهنگی، این وظیفه خطیر را به انجام رسانند. این رویکرد، بی‌گمان، نیازمند شناسایی دقیق نیازها و توانایی تجمیع گروه‌ها و اندیشمندانی است که در هر حوزه تخصص دارند. تنها از طریق هم‌افزایی این نیروها و اندیشه‌هاست که می‌توان این سازمان فرهنگی را به حرکت درآورد و این ماشین فرهنگی را به سمت پیشرفت هدایت کرد. مبلغی تاکید کرد: از سوی دیگر، نیاز مبرمی به ایجاد گفتگوهای اساسی و ژرف میان افرادی وجود دارد که به‌خوبی با فرهنگ ایرانی آشنا هستند و از درکی عمیق و وسیع نسبت به هنرها و ارزش‌های این فرهنگ غنی برخوردارند. این گفت‌وگوها باید با کسانی برقرار شود که فرهنگ اسلامی را نه‌تنها به‌عنوان مجموعه‌ای اعتقادی، بلکه به‌مثابه یک اندیشه ژرف و تفکر ریشه‌دار می‌پذیرند و به‌درستی درک می‌کنند؛ و این گروه از اندیشمندان نیز کم نیستند. وی ابراز کرد: اهمیت این تعاملات در آن است که این درک‌ها و بینش‌ها به سیاست‌هایی تبدیل شوند که در چارچوب انقلاب اسلامی جای بگیرند؛ زیرا چارچوب انقلاب اسلامی از اصالتی کم‌نظیر برخوردار است. اگر این چارچوب‌ها نادیده گرفته شوند، به معنای از دست دادن فرصتی بزرگ و تاریخی است؛ فرصتی که هدفش پیوند دادن فرهنگ ایرانی و اسلامی در مسیری مشترک است، مسیری که انقلاب اسلامی آمده است تا این دو را به‌طور معنادار و ژرف به هم مرتبط سازد. این عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: اگر این سه مجموعه فرهنگی، که هر یک نقش ویژه‌ای بر عهده دارند یکی به آفرینش محتوا می‌پردازد، دیگری به هنر جان می‌بخشد، و سومی به‌عنوان پل ارتباطی و فرصت‌ساز عمل می‌کند در کنار هم قرار گیرند، شاهد اتفاقات بزرگی خواهیم بود. اگر این سه ضلع توانایی گردهم آوردن همراهان و پیروان خود را در جامعه، تحت لوای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیدا کنند و سپس در قالب یک دستگاه تحلیلی و راهبردی، این ظرفیت‌ها را به اندیشه‌ها و سیاست‌گذاری‌های مؤثر تبدیل کنند، می‌توانیم به خلقی جدید از آنچه ایران اسلامی در گذشته به دست آورده است، برسیم. به اعتقاد مبلغی، این دستاورد نه تنها به بازآفرینی میراث گذشته، بلکه به گسترش آن در افق‌های وسیع‌تر و با نگاهی عمیق‌تر و در آسمانی پرستاره‌تر خواهد انجامید. وی یادآور شد: در گذشته، تلفیق فرهنگ ایرانی با فرهنگ اسلامی و حرکت فرهنگ ایرانی به سوی پذیرش فرهنگ اسلامی، یک دستاورد بزرگ و تاریخی بود. امروز، ادبیات اساسی، محتوایی و مفاهیم عمیق اسلامی که از دل این آمیختگی و استقبال ایران از فرهنگ اسلامی بیرون آمده است، بخشی از میراث گرانبهای ما را تشکیل می‌دهد. تمامی دستاوردهای ما، از جمله هنرها، رنگ‌ها و مفاهیم دینی و مذهبی که آفریده‌ایم، شعرها و ادبیاتی که پدید آورده‌ایم، و حتی سلوک و منش دینی و معنوی ما، همه و همه، حاصل آن تلفیق بزرگ هستند. حتی توجه ویژه به اهل بیت (علیهم‌السلام) و بازتولید و خلق ارزش‌های مرتبط با آن‌ها نیز به این پیوند و امتزاج فرهنگی برمی‌گردد. آقای صالحی توان تماس و ارتباط با نیروهای فرهیخته و سازماندهی آنان را دارد این عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: توانایی تطبیق بر وضعیت‌های جدید نیز در آقای صالحی وجود دارد و همین تطبیق‌پذیری است که وی را قادر می‌سازد تا به‌طور مؤثر با شرایط و تحولات روز همگام شود. علاوه بر این، ایشان توان تماس و ارتباط با نیروهای فرهیخته و سازماندهی آنان را در نگاه و افق خود دارد، که این ویژگی‌ها برای مدیریت فرهنگی بسیار حیاتی هستند. اگر این توانایی‌ها به‌درستی به کار گرفته شوند، می‌توانند آینده‌ای درخشان و موفقیت‌آمیز برای فرهنگ ایرانی-اسلامی رقم بزنند. مبلغی با تأکید بر اهمیت پیوند فرهنگ ایرانی و اسلامی، بیان کرد: امروز، بیش از هر زمان دیگری به این تلفیق نیازمندیم. نباید میان این دو فرهنگ، تضاد و تقابل ایجاد کنیم، چرا که در حقیقت هیچ‌گونه تقابلی بین آن‌ها وجود ندارد. ما گاهی با ذهن‌های خود، فاصله‌ها و شکاف‌هایی را ایجاد می‌کنیم؛ اما در واقعیت، فرهنگ ایرانی تشنه‌ی فرهنگ اسلامی است و فرهنگ اسلامی نیز سرزمینی مناسب‌تر از فرهنگ ایرانی برای رشد، نمو، آفریدن، خلق کردن، ماندگاری، و ساختن تمدن نمی‌یابد. تدین عمیق، اعتقاد راسخ به فرهنگ و اهتمام به توسعه فرهنگی، از ویژگی‌های آقای صالحی است وی ادامه داد: این مسئله نخستین و مهمترین نکته‌ای است که باید به آن توجه شود. شخصیتی دوست‌داشتنی آقای صالحی با درک ژرف از نیازهای اجتماعی در عرصه فرهنگ و هنر و با تعهد ریشه‌دار به دین و انقلاب و رهبری، به مسوولیت خود با دقت و حساسیت نگاه می‌کند. او با تواضع و فروتنی خاصی که به‌دور از هرگونه خودنمایی است، توانمندی‌هایش را به کار می‌برد. اصالت او در این توانمندی‌ها نهفته است و با وجود این قابلیت‌ها، هرگز به خودنمایی نمی‌پردازد. این عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: آشنایان ایشان به‌خوبی از این ویژگی‌ها وی مطلع‌اند و من که به مدت دو دهه از نزدیک با ایشان در ارتباط بوده‌ام، این خصوصیات را به‌وضوح شاهد بوده‌ام. تدین عمیق، اعتقاد راسخ به فرهنگ، و اهتمام به توسعه فرهنگی، از ویژگی‌های برجسته‌ای است که امروز باید به آن توجه ویژه داشت. مبلغی خاطرنشان کرد: پیشنهاد بنده این است که برای هر مرحله از توسعه حوزه فرهنگ و هنر، باید مجموعه‌ای از متخصصان گردهم آیند و نظرات تخصصی خود را ارائه دهند تا تجمیع آرا به‌شکل هدفمند و مؤثر صورت گیرد. نمی‌توان آرا را صرفاً به‌شکل اجتماعی جمع‌آوری کرد و یا آن‌ها را به‌صورت قهری کنار هم قرار داد. لازم است این نظرات به‌دقت آنالیز شوند و سپس آرا مختلف از حوزه‌های گوناگون با دقت و تحلیل لازم تجمیع گردد. تنها از این طریق می‌توان به سیاست‌گذاری‌های فرهنگی کارآمد و جامع دست یافت. وی تأکید کرد: در مرحله بعد، این آرا باید به اندیشه‌هایی متناسب و تلفیق‌یافته تبدیل شوند. این فرآیند حتماً باید با دقت انجام گیرد. شهید مطهری، زمانی که بحث ایران و اسلام را مطرح می‌کرد، به‌زیبایی توانست این نگاه‌های تلفیقی را ارائه دهد. هرچند این نگاه‌ها متعلق به گذشته بود، اما امروز نیاز به بازسازی و نوسازی آن‌ها داریم. نظرات باید به سیاست‌هایی جامع تبدیل شوند و پس از آن، به خط‌مشی‌هایی عملیاتی که با نظارت دقیق و قدرت اجرایی همراه باشد و بتواند امتداد اجتماعی پیدا کند. این عضو مجلس خبرگان رهبری در پایان گفت: ایران اسلامی در گذشته با خلق یک حادثه بزرگ فرهنگی، به‌گونه‌ای بی‌نظیر، تاریخ را رقم زده است. از گذشته‌های دور و اکنون که انقلاب اسلامی به صحنه آمده است، زمینه و فرصتی برای خلق حادثه‌ای عظیم‌تر، گسترده‌تر، و فراگیرتر در حوزه‌های مختلف فرهنگی فراهم شده است. اگر این فرصت‌ها را به‌کار نگیریم، در واقع مرگ و از بین رفتن این فرصت‌های تاریخی را رقم خواهیم زد.