جامعه
بانو هدایتی- شرکت مردم در انتخابات در نظام اسلامی، علاوه بر اینکه حق مردم از جهت مشارکت در تعیین سرنوشت خویش است، تکلیفی الهی نیز محسوب میشود؛ چه آنکه در منطق اسلام، «حق» و «تکلیف» دو مفهوم متضایفند، بدین معنی که هر جا حقّی برای کسی وجود دارد، تکلیفی نیز بر عهدة صاحب حق وجود خواهد داشت. از این رو، همان طور که برگزاری انتخابات برای گزینش حاکمان و انتخاب نمایندگان، برای احقاق حق مردم امری ضروری است، تکلیف شرکت در انتخابات نیز موضوعی قابل توجه برای آحاد افراد جامعه محسوب میشود. از سوی دیگر، ادای تکلیف الهی، به هر نحو ممکن و با هر کیفیت، مقبولیت لازم را در پیشگاه الهی ندارد، بلکه انسان موظف است در راستای عمل به تکالیف الهی خویش، به بهترین نحو ممکن عمل نماید تا در پیشگاه الهی سربلند و مأجور باشد. بر این اساس، علاوه بر لزوم حضور مردم در انتخابات، مبادرت به بهترین انتخاب و گزینش کاندیداهای اصلح نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. مشارکت و حضور پرشور مردم در انتخابات مهمترین راهبرد انتخاباتی کشور در شرایط کنونی می باشد. در حالیکه دشمن تلاش می کرد جایگاه مردمی نظام اسلامی را خدشه دار کند و در عین حال مولفه های قدرت جمهوری اسلامی ایران را تضعیف کند، از این رو حضور پررنگ مردم در انتخابات خط بطلانی بر تمام پروژه های دشمن قسم خورده نظام اسلامی می باشد. گرچه در وضعیت فعلی مشارکت راهبرد اصلی نظام برای عبور از همه توطئه های دشمن است، اما انتخاب اصلح نیز باید مدنظر قرار گیرد. «مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند؛ چون امر کوچکی نیست. مسئله انتخابات، مسئله سپردن سرنوشت بخش عمده امکانات کشور به یک نفر و یک مجموعه است. سرنوشت مسائل اقتصادی، مسائل فرهنگی، روابط خارجی و مسائل گوناگون دیگر تا حدود زیادی به این قضیه وابسته است. من و شما بایستی در بین این مجموعه نگاه کنیم و کسی را که اصلح است، انتخاب کنیم. این هم وظیفه بسیار مهمی است.» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مردم گیلان -۱۱/ ۸۰/۲) قبل از هر چیز باید به اهمیت یک انتخاب خوب برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی که نقش تعیین کنندهای در آینده کشور دارد واقف بود. اکثر ما برای یک انتخاب شخصی از خرید خودرو گرفته تا لوازم خانگی ساعتهای وقت میگذاریم و تحقیق می کنیم اما وقتی میخواهیم رأی بدهیم و کرسی تصمیمگیری مجلس را به نماینده منتخب بسپاریم وقت چندانی برای تحقیق و جستوجوی بهترین گزینه ها صرف نمیکنیم. بنابراین اول از همه باید برای یک انتخاب خوب وقت گذاشت. یک رئیسجمهور در نقش سیاسی خود چند کارکرد مهم باید داشته باشد؛ نخستین آنها آن است که او نماد همبستگی و اتحاد کشور شود. اگرچه رئیسجمهور در یک رقابت سیاسی پیروز میشود و بخشی از جامعه از نامزدهای رقیب حمایت کردهاند، اما حساب این رقابتها به قبل از اعلام نتایج برمیگردد. پس از اعلام نتایج، رئیسجمهور نماینده همه اقشار جامعه است؛ چه کسانی که به او رای دادهاند و چه کسانی که به او رای ندادهاند. بنابراین باید تا حدود امکانپذیری، مطالبات اقشار گوناگون را در تصمیمگیریهای خود لحاظ کند؛ هرچند همزمان قصد دارد برنامه اعلامی خود در انتخابات را به اجرا رساند. هرچه ارتباط رئیسجمهور بهعنوان یک سیاستمدار مهم با اقشار گوناگون و نخبگان مختلف بیشتر باشد، امکان جذب حمایت بیشتری از سوی همه اقشار خواهد داشت. ناتوانی در اجرای این نقش موجب میشود که بخشی از جامعه از حکومت فاصله بگیرد و نسبت به آن احساس بیگانگی کند. دومین کارکرد رئیسجمهور در مقام یک سیاستمدار مهم آن است که اراده جمعی را برای تغییرات مهم آماده کند. هرچه جامعه متنوعتر و ساختارسیاسی بخشبخششدهتر و ملوکالطوایفیتر باشد، لزوم رایزنی برای ایجاد اراده جمعی ضروریتر میشود. در ایران امروز که کانونهای قدرت متعدد هستند، توان لابیکردن، بدهبستان و رایزنی از ویژگیهای مهم یک رئیسجمهور است. اگر رئیسجمهور چنین کارکردی نداشته باشد، تداوم وضع موجود گریزناپذیر خواهد شد. اجرا کردن قوانین، سیاستها و مصوبات جدید بدون رایزنی با دیگر نهادها و ایجاد هماهنگی در حاکمیت از یکسو و گفتوگو با جامعه مدنی و توده مردم از سوی دیگر، امکانپذیر نخواهد بود یا با دشواری زیادی روبهرو خواهد شد. سومین کارکرد رئیسجمهور در ایران کمک به تقویت حاکمیت قانون است. اگرچه حاکمیت قانون عمدتا توسط قوه قضائیه برقرار میشود، اما رئیسجمهور طبق قانون اساسی مسوول اجرای قانون اساسی و صیانت از آن در مقام اجراست. رفتار رئیسجمهور بهعنوان کسی که تمرکز رسانهها روی اوست میتواند به حاکمیت قانون یاری برساند یا آن را تضعیف کند.