جامعه
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اهمیت برنامه «سلامت خانواده» اظهار کرد: دو موضوع «افزایش جمعیت» و «سلامت خانواده» جزو اولین اولویت‌های وزارت بهداشت قرار دارند. دکتر حسین فرشیدی -معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- در افتتاحیه دوره آموزشی هادیان زندگی(تربیت مربی با موضوعات قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت- حفظ حیات جنین و ناباروری) که روز گذشته برگزار شد، اظهار کرد: اگر از من بپرسند که مهم‌ترین اولویت وزارت بهداشت چه بوده، می‌گویم که مورد اول جوانی جمعیت و سپس سلامت خانواده است که در واقع با هم ادغام شده‌اند. برنامه سلامت خانواده که از سال ۱۴۰۲ در اولویت وزارت بهداشت قرار گرفت در راستای جوانی جمعیت است. وی ادامه داد: در مدت زمان ۱۴ ماهی که در وزارت بهداشت مشغول هستم، برنامه پزشک خانواده آغاز شد و تیم‌هایی که در یک پزشک و یک مراقب سلامت قرار می‌گرفت و سپس به یک پزشک و دو مراقب سلامت تبدیل شد که مراقب دوم به دستور وزیر بهداشت فقط در زمینه جمعیت فعالیت می‌کرد و در شیوه‌نامه‌هایی که در اواخر سال گذشته ارائه دادیم نیز اولویت مراقب دوم، یک ماما در راستای افزایش جمعیت بود. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن اشاره به اهمیت افزایش جمعیت گفت: بر اهمیت افزایش جمعیت واقف هستیم و بر همین اساس هم دولت‌های جمهوری اسلامی باید در این راستا برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند. وی افزود: امروز نقطه عطفی در برنامه‌های جمعیت است. بحث فرهنگی بسیار مهم است. هرچقدر بحث‌های اقتصادی و... را مطرح کنیم مسائل فرهنگی اهمیت بیشتری دارد. بیش از ۶۰ سال این برنامه پیش می‌رود و در ذهن ما متولیان بهداشت اینگونه جا افتاده که جمعیت باید پایین باشد و اگر جمعیت بالا رود، اقتصاد خراب می‌شود؛ لذا باید اتفاقات بزرگ‌تری رخ دهد. مسئول باید اعتقاد داشته باشد و در محیطی‌ترین بخش ارائه خدمت وزارت بهداشت و درمان وارد شود. فرشیدی تاکید کرد: محیطی‌ترین بخش وزارت بهداشت، خانه‌های بهداشت هستند؛ هرچند شاید بهورزهای نصف خانه‌های بهداشت کشور در سن و شرایط بازنشستگی باشند اما هنوز در برنامه‌های آموزشی هیچ تغییری ایجاد نشده است. وقتی وارد زایشگاه‌ها، مطب پزشکان می‌شویم جملاتی را می‌شنویم که به این معناست شاید خیلی وقت‌ها ما نخواهیم از این برنامه‌ها و واژه‌ها استفاده کنیم اما با بسیاری از رفتارهای ما عجین شده و این را نقطه عطفی می‌بینم که بتوانیم این برنامه را آغاز کنیم. وی افزود: این طرح با عنوان هادیان زندگی تنها یک برنامه گذرا و موقت نیست و پایدار است و باید به تمام برنامه‌ها و تمام آنچه که در حوزه بهداشت و درمان دارد، معطوف شود.تنها در یک بخش کوچکی از حوزه سلامت بحث جمعیت مطرح نیست. در تمام جهت‌ها به این مسئله تاکید می‌شود. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اهمیت تکریم مادران باردار و حمایت از نوزادان متولد شده، اظهار کرد: چقدر ما تشویق، تکریم و حمایت از نوزاد متولد شده را داریم؟ برخی مواقع موضوع را به یک سازمان و وزارت‌خانه محدود می‌کنیم؛ به طور مثال وزارت بهداشت وظیفه جمعیت را بر عهده دارد اما مجموعه وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌ها باید در کنار یکدیگر قرار گیرند. تمام برنامه‌های زندگی اعم از آموزشی و فرهنگی نمی‌تواند از مسائل مربوط به جمعیت مجزا باشد. وی افزود: در رادیو و تلویزیون نمی‌توانند برنامه‌هایی اجرا کنند که به مسئله جمعیت اشاره نشود. برنامه‌ها نسبت به گذشته بهتر شده اما هنوز با آنچه که وزارت بهداشت توقع دارد بسیار فاصله دارد. لذا کارهای بزرگی باید انجام شود و این یکی از کارهایی بود که در وزادت بهداشت با آرزوی اینکه هر چه زودتر اجرا شود، دنبال شد. فرشیدی ادامه داد: کسی می‌تواند در این برنامه‌ها موفق باشد که اعتقاد داشته باشد؛ متاسفانه در کتاب‌هایی که در حوزه آموزش حوزه بهداشت عمومی، پرستاران و... که طی چهار سال در آموزشگاه‌های ما آموزش داده می‌شوند، چقدر واژه‌های ضد جمعیت وجود دارند. وی افزود: از غزه و کشتاری که در مقابل چشمان یک جمعیت ۷ میلیارد نفری انجام شد دفاع می‌شود و بنابراین برخی عوامل و افرادی را می‌بینیم که قطعا کسانی هستند که برای دنیا برنامه کاهش جمعیت ریخته‌اند و امروزه در جهت آشنایی از جهت شناسایی پشت پرده اقدام می‌شود و در جهت شناسایی پشت پرده جنایت غزه و اتفاقاتی که در آنجا می‌افتد تلاش می‌شود و کار آسانی هم نیست. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: اتفاقاتی که در کشور و نظام ما وجود دارد برای بسیاری از کشورها الگو و سرمشق است. بسیاری از کشورها هستند که وضعیت جمعیتی اسفناک‌تر از ایران است که به دنبال راهکار هستند و اقدامات ما در این زمینه برای آن‌ها الگو و سرمشق است؛ بنابراین کار دشوار است و نمی‌توان تنها به اقتصاد و شعار اکتفا کرد و باید با اعتقاد و اقدامات فرهنگی و پشتکار پیش رویم. وی افزود: بسیاری از جملات ما شاید برای قدیمی‌ها حس تضاد با افکارشان داشته باشد؛ بسیاری از برنامه‌هایی که عنوان می‌کنیم شاید در تعارض با آنچه باشد که طی ۶۰ سال ما تلاش کردیم در اذهان بگذاریم. برای همین باید با برنامه‌ریزی دقیق عمل کنیم. آیا تکریم مادر باردار و مادری که به تازگی زایمان کرده است خلاف است؟ چرا باید در مراکز اتاق‌های زایمان ما بعد از زایمان مادر بگوید که دیگر من به این بیمارستان نمی‌آیم یا دیگر نمی‌خواهم باردار شوم؟ ثمره یک ازدواج باید به فرزند ختم شود. تمام آرزوی یک زوج این است که صاحب فرزند شوند چند میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد که مدام به مراکز درمانی مختلف رجوع می‌کنند تا تنها یک خبر خوش دریافت کنند که امکان صاحب فرزند شدن را دارند. فرشیدی گفت: این طرح بسیار سخت و دشوار است و باید با صبر و تحمل زیادی انجام شود. در برنامه‌ها و گفتارها با دوستانی که در یک مجموعه مشغول به کار هستند و به یک شکلی درگیر این برنامه‌ها هستند اگر بگویید زندگی بهتر با فرزند بیشتر حتماً از شما الگو و سند می‌خواهند که این حرف را اثبات کنید چرا که تمام ذهن ما چیز دیگریست؛ بنابراین خواهش می‌کنم در این برنامه صبر و حوصله و پشتوانه علمی کار را پیش ببرید. وی افزود: در برنامه سلامت خانواده و در موضوع جمعیت با مراقب، این شانس را به مراقبان سلامت دادیم که در پایگاه‌ها قرار بگیرند و به ترتیب روند جمعیتی را تغییر دهیم. یعنی وقتی که ما گفتیم یک تیم ۳۰۰۰ نفره با دو نفر مراقب در این مراکز حضور داشته باشند. فکر می‌کنید چند خانم در سن باروری قرار دارند؟ معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: ما جمعیت تحت پوشش مراقبان سلامت را از ۲۵۰۰ به ۱۵۰۰ نفر کاهش دادیم. در شهرها و مراکز روستایی و مناطقی که خانه بهداشت داریم کمتر از ۱۰۰۰ نفر بهورز قرار می‌دهیم. این اقدامی است که با زمان کافی برای اجرای آن برنامه‌ریزی کنیم و در فرصت کافی با مادران مشاوره داشته باشیم. شاید اولین کار مهم ما زدودن افکار اشتباه، آموخته‌ها یا آموزه‌های اشتباه که وارد ذهن مادران و یا دخترانی که آماده سن ازدواج و باروری قرار دارند، باشد. وی افزود: آنچه که باید اتفاق افتد این است که بسیاری در جهان به دنبال این هستند که بنیان خانواده از بین رود و در برخی از کشورها این اتفاق افتاده است. همانطور که رییس جمهوری مطرح کردند در یک خانواده سنتی تمام اعضا اعم از پدر. مادر، خواهر، برادر، دایی و عمو و عمه و... در کنار هم جمع می‌شوند و خانواده هستند اما طی چند سال اخیر خانواده با کوچک شدن در حال از بین رفتن است. فرشیدی در پایان تاکید کرد: نکته مهم تمام برنامه‌ها در برخی نقاط جهان از بین رفتن خانواده است و خانواده هرچه کوچکتر باشد احتمال از هم پاشیدن آن نیز بیشتر است. باید به تعداد کدملی‌ها در ایران اضافه شود تا ایرانی جوان‌تر، پرقدرت‌تر و تاثیرگذارتر در سطح جهان به اجرا گذاریم.